สืบค้นงานวิจัย
การจัดการทรัพยากรประมงปูม้าอย่างบูรณาการ เพื่อความยั่งยืน กรณีศึกษา: อ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี
ชุตาภา คุณสุข - มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี
ชื่อเรื่อง: การจัดการทรัพยากรประมงปูม้าอย่างบูรณาการ เพื่อความยั่งยืน กรณีศึกษา: อ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี
ชื่อเรื่อง (EN): Integration of blue swimming crab fishery management for sustainability: case study in Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province
บทคัดย่อ: การศึกษาการจัดการทรัพยากรปูม้า อย่างบูรณาการและยั่งยืน กรณีศึกษาอ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี ตั้งแต่เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2556 ถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2557 โดยใช้ลอบปูม้าแบบพับได้ และอวนจมปูม้าในการเก็บตัวอย่าง ผลการศึกษาการประเมินกลุ่มประชากรปูม้า โดยตัวชี้วัดทางชีววิทยา มีผลดังนี้ อัตราส่วนเพศผู้ต่อเพศเมียเฉลี่ยต่อปีเท่ากับ 1:1.2 ความสัมพันธ์ระหว่างความกว้างกระดอง (CW) และน้ำหนัก (W) ของปูม้าเพศผู้และเพศเมีย พบว่ามีความสัมพันธ์ดังนี้ W = 0.0004CW2.5732 และ W = 0.0011CW2.3726 ตามลำดับ การกระจายความถี่ของความกว้างกระดองปูม้า พบว่าขนาดความกว้างกระดองของปูม้าที่พบมากที่สุดอยู่ในช่วงระหว่าง 8-9 เซนติเมตร มีขนาดความกว้างกระดองเฉลี่ย 8.13?1.82 เซนติเมตร สำหรับการศึกษาความชุกชุมและการกระจายของปูม้าในแต่ละสถานีพบความชุกชุมในสถานีปากอ่าว (สถานีที่ 10) มากที่สุด และพบความชุกชุมน้อยที่สุดคือ สถานีหน้าป่าชายเลนปลูก (สถานีที่ 1) นอกจากนี้ยังพบความชุกชุมของปูม้ามากที่สุด ในฤดูฝน และความชุกชุมน้อยที่สุดในฤดูแล้ง และสัดส่วนของปูม้าเพศผู้วัยอ่อนและตัวโตเต็มวัยที่จับได้โดยใช้ลอบแบบพับได้ เท่ากับ 37% และ 63% ตามลำดับ ส่วนปูม้าเพศเมียมีค่าเท่ากับ 49% และ 51% ตามลำดับ สัดส่วนของปูม้าเพศผู้วัยอ่อนและตัวโตเต็มวัยที่ใช้อวนจมปูม้า พบว่ามีสัดส่วนเท่ากับ 0% และ 100% ปูม้าเพศเมียมีสัดส่วนเท่ากับ 2% และ 98% ตามลำดับ การประมาณค่าพลวัตประชากรปูม้าโดยใช้ข้อมูลการกระจายความถี่ความกว้างของกระดองปูม้า วิเคราะห์โดยโปรแกรมสำเร็จรูป FiSAT ผลการศึกษาค่าพารามิเตอร์การเติบโตของปูม้าเพศผู้ มีค่า L? เท่ากับ 19.84 เซนติเมตร ค่า K เท่ากับ 0.01 ต่อปี ส่วนปูม้าเพศเมีย มีค่า L? เท่ากับ 15.65 เซนติเมตร ค่า K เท่ากับ 0.01 ต่อปี ค่าสัมประสิทธิ์การตายรวม (Z) ของปูม้าเพศผู้และเพศเมียมีค่า เท่ากับ 6.6 ต่อปี และ 3.79 ต่อปี ตามลำดับ รูปแบบการเข้าทดแทนที่ของปูม้าทั้งหมด 2 ช่วง คือ ช่วงแรกระหว่างเดือนตุลาคมถึงเดือนมกราคม และช่วงที่ 2 คือเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน ค่าอัตราการนำมาใช้ประโยชน์ (E) มีค่า เท่ากับ 0.27 การศึกษาวัฏจักรการสืบพันธุ์และฤดูวางไข่ของปูม้า Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) ในบริเวณอ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี ในระหว่างเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2556 ถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2557 ผลการศึกษาพบปูม้าเพศเมียมีการพัฒนารังไข่อยู่ในระยะที่ 1, 2, 3 และ 4 คิดเป็นอัตราส่วนร้อยละ 73.07, 18.13, 4.95 และ 3.85 ตามลำดับ รังไข่ในระยะที่ 4 มีค่า11.36% ค่าดัชนีความสมบูรณ์เพศมีค่าตั้งแต่0 ถึง 2.59% ความดกไข่มีค่าตั้งแต่ 13,316 ถึง 1,816,198 ฟอง ความดกไข่เฉลี่ยเท่ากับ 466,568 ? 264,337.14 ฟอง จากปูม้าที่มีขนาดความกว้างกระดองเฉลี่ย 12.01 เซนติเมตร ขนาดไข่ของปูม้าไข่นอกกระดองระยะที่ 5 และระยะที่ 6 มีค่าเฉลี่ย 0.32 มิลลิเมตร และ 0.39 มิลลิเมตร ปูม้าเพศเมียที่มีไข่นอกกระดองขนาดเล็กที่สุดมีความกว้างกระดอง 5.77 เซนติเมตร มีความดกไข่ 460,052 ฟอง และขนาดแรกเริ่มสืบพันธุ์มีความกว้างกระดอง 10.1 เซนติเมตร ความสัมพันธ์ระหว่างความกว้างกระดองกับความดกไข่ พบว่ามีความสัมพันธ์เชิงเส้น ดังสมการ y = 15284x + 317159 สำหรับความชุกชุมของปูม้าเพศเมียแต่ละสถานี พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างนัยสำคัญทางสถิติ (p0.05) การศึกษาความชุกชุมและการกระจายของประชากรปูม้าวัยอ่อน บริเวณอ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี ผลการศึกษาพบว่าสถานีหญ้าทะเลชะเงาใบยาว (สถานีที่ 2) มีความหนาแน่นของ แพลงก์ตอนปูม้าระยะซูเอียมากที่สุด โดยเฉลี่ยตลอดทั้งปี 172?68 ตัว/100 ลูกบาศก์เมตร สำหรับความหนาแน่นของแพลงก์ตอนปูม้าในระยะเมกาโลปา พบว่าสถานีหญ้าทะเลชะเงาใบยาว (สถานที่ 2) มีความหนาแน่นมากที่สุดเช่นเดียวกับระยะซูเอีย มีค่าเฉลี่ยตลอดทั้งปีเท่ากับ 130?67 ตัว/100 ลูกบาศก์เมตร การศึกษาการแพร่กระจายของหญ้าทะเล และประสิทธิภาพในการรองรับการลงเกาะของปูม้าวัยอ่อน ในบริเวณหาดเจ้าหลาว จังหวัดจันทบุรี ผลการศึกษาพบหญ้าทะเลเพียง 1 ชนิด ได้แก่ Halodule pinifolia โดยพบว่ามีทั้งที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ และที่ขึ้นจากการปลูกเพื่อฟื้นฟู โดยพบผืนของแหล่งหญ้าทะเลธรรมชาติที่มีขนาดใหญ่มากที่สุด คือ มีพื้นที่ 3,599.09 ตารางเมตร ส่วนการศึกษาการแพร่กระจายของปูม้าวัยอ่อนในแหล่งหญ้าทะเลผมนาง บริเวณหาดเจ้าหลาว ทั้งหมด 4 สถานี ดังภาพที่ 4.35 ผลการศึกษาพบแพลงก์ตอนปูม้าวัยอ่อนระยะซูเอียมากที่สุดในสถานี 2 โดยมีค่าเฉลี่ยความหนาแน่นของปูม้าระยะซูเอียเท่ากับ 100?38 ตัว/100 ลูกบาศก์เมตร ส่วนในระยะเมกาโลปา พบความหนาแน่นค่อนข้างน้อยมาก การศึกษาความหลากชนิดของสัตว์น้ำพลอยได้จากการทำประมงอวนจมปูม้า พบทั้งสิ้น 65 สกุล 75 ชนิด โดยพบหอยสังข์หนาม (Murex trapa) เป็นสัตว์น้ำพลอยได้ชนิดเด่น ส่วนความหลากชนิดของสัตว์น้ำพลอยได้จากการทำประมงลอบปูม้า พบทั้งสิ้น 36 สกุล 42 ชนิด และพบปูเสฉวนขาฟ้า (Clibanarius longitarsus) เป็นสัตว์น้ำพลอยได้ชนิดเด่น สำหรับการสร้างและใช้แบบจำลองเชิงบูรณาการเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องการทำประมงปูม้าและผลกระทบต่อสัตว์น้ำพลอยได้ ผลการศึกษาพบว่าชาวประมงเป็นผู้ที่มีส่วนสำคัญและจำเป็นต้องเสริมสร้างความตระหนักเกี่ยวกับการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์สัตว์น้ำพลอยได้ จึงได้มีการสร้างแบบจำลองทางความคิด (Conceptual model) และสร้างแบบจำลองในรูปแบบเกมสวมบทบาทสมมุติที่มีคอมพิวเตอร์ช่วยคำนวณค่าตัวแปร (Computer-assisted role-playing game) ซึ่งทำให้ชาวประมงมีความเข้าใจและตระหนักถึงความสำคัญของสัตว์น้ำพลอยได้มากขึ้น
บทคัดย่อ (EN): Integration of blue swimming crab fishery management for sustainability: A case study in Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province was conducted between August 2013 to July 2015 by using collapsible crab traps and crab gill nets. In the part of assessment stock of blue swimming crabs by using biological indicators found that sex ratio between male and female was 1:1.2. The relationship between carapace width and weight of male and female was showed W = 0.0004CW2.5732 and W = 0.0011CW2.3726, respectively. The size distribution of carapace width ranged between 8-9 cm and average carapace width was 8.13?1.82 cm. The highest abundance of blue swimming crabs was found at bay mouth (station 10) and the lowest abundance was found at the reforested mangrove (station 1). Moreover the abundances of crabs was found in wet seasons higher than dry seasons. The ratio between of juvenile and adult male crabs in collapsible crab traps were 37% and 63% while the ratio of female crabs were 49% and 51%. The ratio between juvenile and adult male crabs in crab gill nets were 0% and 100% while the ratio of female crabs were 2% and 98%. The assessment of population dynamic of blue swimming crabs using size distribution of carapace width was analysed by FiSAT software program. The results found that the growth parameter of male and female crabs were L? = 19.84, K = 0.01 per year and L?= 15.65,K = 0.01per year, respectively. The total mortality of male and female was 6.6 and 3.79 per year. The recruitment pattern of crabs had two peaks. The first peak was during October to January and the second peak was during May to June. The exploitation rate was 0.27. A study on the breeding cycle and spawning season of blue swimming crabs Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) at Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province was conducted from August 2013 to July 2014. The results found that the ovary development of female in stage 1, 2, 3, and 4 were 73.07%, 18.13%, 4.95%, and 3.85%, respectively. The gonado somatic index was ranged between 0 to 2.59%. The fecundity of eggs was ranged from 13,316.80 to 1,816,198.08 and average fecundity was 466,568.30 ? 264,337.14 from average size 12.01cm. The average sizes of eggs in stage 5 and stage 6 were 0.32 cm and 0.39 mm. The smallest size of female crab was 5.77 cm which had 460,052.40 eggs. The first size at maturity was 10.1 cm. The relationship between carapace width and fecundity was y = 15284x + 317159. The female crab distribution had significantly different with the station (p0.05). The larval abundance and distribution of blue swimming crabs was conducted and found that zoea stage and megalopa stage had high density in Enhalus acoroides (station 2). The averages density of zoea and megalopa were 172?68 ind./100 m3 and 130?67 ind./100 m3, respectively. The distribution of seagrass in Chaolao Beach was carried out and found only one species that was Halodule pinifolia. This seagrass species was found in natural habitat and from transplantation. The highest cover area was 3,599.09 m2. For the larval distribution of blue swimming crabs found was zoea stage only. The density was 100?38 ind./100 m3. In contrast with megalopa stage was found at low density. The species diversity of by catch harvesting by crab gill nets was consisted of 65 generas and 75 species by the dominant species was Murex trapa. For the species diversity of by catch harvesting by collapsible crab traps was consisted of 36 generas and 42 species. The dominant species was Clibanarius longitarsus. Construction and using of companion modeling for learning the impact of blue swimming crab fishery to by catch was found that fishermen were important ones and need to make caution about the conservation and utilization of by catch. Hence a conceptual model and role playing game which had the computer-assisted a role-playing game was done. It made the fishermen raised understand and realized the importance of by catch.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี
คำสำคัญ: อ่าวคุ้งกระเบน
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

ชุตาภา คุณสุข. "การจัดการทรัพยากรประมงปูม้าอย่างบูรณาการ เพื่อความยั่งยืน กรณีศึกษา: อ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรีIntegration of blue swimming crab fishery management for sustainability: case study in Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province". มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี. 2559

ชุตาภา คุณสุข. "การจัดการทรัพยากรประมงปูม้าอย่างบูรณาการ เพื่อความยั่งยืน กรณีศึกษา: อ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรีIntegration of blue swimming crab fishery management for sustainability: case study in Kung Krabaen Bay, Chanthaburi Province". มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี. 2559. Print.



TARR Wordcloud:
การจัดการทรัพยากรประมงปูม้าอย่างบูรณาการ เพื่อความยั่งยืน กรณีศึกษา: อ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี
ชุตาภา คุณสุข
มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี
30 กันยายน 2559
การปรับปรุงมาตรการการทำประมง เพื่อการจัดการทรัพยากรปูม้าที่ยั่งยืน บริเวณอ่าวคุ้งกระเบน จังหวัดจันทบุรี แนวทางการฟื้นฟูและการจัดการการใช้ประโยชน์ทรัพยากรปูม้าอย่างยั่งยืน โดยชุมชมท้องถิ่นมีส่วนร่วม บริเวณอ่าวละแม จังหวัดชุมพร การเพาะเลี้ยงปูม้าในบ่อดินแบบครบวงจร ทรัพยากรประมงจากการประมงพื้นบ้านบริเวณอ่าวไทยตอนใน การศึกษาทรัพยากรปูม้าและการเพิ่มกำลังผลิตปูม้าในบริเวณอ่าวประจวบ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ทรัพยากรประมงจากเรือสำรวจประมง 2 ในพื้นที่ปิดอ่าวไทยตอนใน ผลของวิตามินซีต่อการเจริญเติบโต อัตรารอดตายและการลอกคราบของปูม้า (Portunus pelagicus, Linnaeus 1758) ผลของการเสริม Schizochytrium limacinum(D.Honda & Yokochi, 1998) 4 ระดับ ในการอนุบาลลูกปูม้า (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) สถานภาพการจัดการทรัพยากรประมงแบบมีส่วนร่วมในแม่น้ำน่าน การศึกษาสภาวะทรัพยากรประมงทะเลเพื่อการฟื้นฟูอ่าวนครศรีธรรมราช
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair