สืบค้นงานวิจัย
ชุดโครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตข้าวบนพื้นที่สูงโครงการย่อยที่ 2 การวิจัยปรับปรุงพันธุ์ข้าวบนพื้นที่สูงที่ทนทานต่อแมลงบั่วและมีคุณภาพพิเศษทางโภชนาการ
ศันสนีย์ จำจด - สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน)
ชื่อเรื่อง: ชุดโครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตข้าวบนพื้นที่สูงโครงการย่อยที่ 2 การวิจัยปรับปรุงพันธุ์ข้าวบนพื้นที่สูงที่ทนทานต่อแมลงบั่วและมีคุณภาพพิเศษทางโภชนาการ
ชื่อเรื่อง (EN): Sub project 2 Research on highland rice breeding for tolerant to gall midge and special quality
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ศันสนีย์ จำจด
บทคัดย่อ: การทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินและคัดเลือกพันธุ์ข้าวท้องถิ่นที่ทนทานต่อแมลงบั่วและไม่ไวต่อช่วงแสงในพื้นที่ศึกษาและเพื่อคัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ข้าวบนพื้นที่สูงที่มีองค์ประกอบทางโภชนาการพิเศษแบ่งงานทดลองออกเป็น 2 ฤดูปลูกคือนาปรัง 2558 และนาปี 2558 ในฤดูนาปรังได้ดำเนินการทดลองที่คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ประกอบด้วย ชุดทดลองลูกผสม 2 ชุด ชุดที่ 1 การสร้างประชากรลูกผสมสำหรับพื้นที่โครงการขยายผลโครงการหลวงลุ่มน้ำน่านใช้เมล็ดพันธุ์ลูกผสมชั่วที่ 1 ระหว่างพันธุ์ข้าวท้องถิ่นจากพื้นที่สูงจังหวัดน่านพันธุ์เบล้อะและพันธุ์เจ้าเปลือกดำ กับพันธุ์ทนทานต่อแมลงบั่วไม่ไวต่อช่วงแสง 2 สายพันธุ์ และเพิ่มพันธุ์ข้าวหอมไม่ไวต่อช่วงแสงพันธุ์ปทุมธานี 1 เป็นพันธุ์พ่อสำหรับพันธุ์เจ้าเปลือกดำ รวมลูกผสมจำนวน 5 ชุด ปลูกทดลองในกระถางที่เรือนทดลองที่คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ บันทึกลักษณะทางสัณฐานและการเจริญเติบโต พบว่าลูกผสมชั่วแรกติดเมล็ดน้อยเนื่องจากเป็นการผสมพันธุ์ระหว่างข้าวไร่กับข้าวนา หลังจากนั้นนำเมล็ดคู่ผสมแต่ละชุด ในแต่ละกระถางมารวมกันในสัดส่วนที่เท่ากันเพื่อสร้างประชากรลูกผสมรวมหมู่ แบ่งเมล็ดออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกนำไปปลูกในชั่วที่ 2 (F2) ในฤดูนาปี พ.ศ. 2558 ส่วนที่สองนำไปวิเคราะห์ปริมาณธาตุเหล็ก สังกะสีและความหอมพบว่าปริมาณธาตุเหล็กและสังกะสีในเมล็ดข้าวของลูกผสมชั่วที่ 1 สูงกว่าพันธุ์พ่อแม่ ส่วนลักษณะความหอมตรวจพบสารหอมในพันธุ์ปทุมธานี 1 และลูกผสมระหว่างเจ้าเปลือกดำกับปทุมธานี 1 เท่านั้น ส่วนชุดที่ 2 ในฤดูนาปรัง 2558 เป็นการขยายประชากรลูกผสมสำหรับพื้นที่โครงการขยายผลโครงการหลวง (บ้านห้วยโป่ง บ้านเลอตอ และบ้านโหล่งขอด) ใช้เมล็ดพันธุ์ลูกผสมชั่วที่ 4 ระหว่างพันธุ์ข้าวพื้นเมืองจากพื้นที่สูงจังหวัดเชียงใหม่กับพันธุ์ทนทานต่อแมลงบั่วไม่ไวต่อช่วงแสง 4 ประชากรปลูกทดลองในกระถางที่เรือนทดลองที่คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ บันทึกลักษณะทางสัณฐานและสรีระของข้าวเช่นเดียวกับชุดแรก พบว่าสายพันธุ์พื้นเมืองพันธุ์แม่มีความหลากหลายในลักษณะสีเปลือกเมล็ด สีเยื่อหุ้มเมล็ด รูปร่างเมล็ด และทรงกอ ลูกผสมยังมีการกระจายตัวของรูปร่างเมล็ดและทรงกอคล้ายกับพันธุ์แม่ ได้คัดเลือกต้นที่ให้ผลผลิตสูง มีลักษณะทางสัณฐานคล้ายกับพันธุ์แม่ นำเมล็ดมารวมกันเป็นประชากรชั่วที่ 5 และส่งมอบเพื่อปลูกคัดเลือกในแปลงเกษตรกรเรียบร้อย ในฤดูนาปี 2558 ปลูกทดลองในแปลงเกษตรกรในพื้นที่โครงการขยายผลโครงการหลวงน้ำแขว่ง จ.น่าน จำนวน 2 แปลง โดยแบ่งเป็นสภาพไร่ 1 แปลงและสภาพนา 1 แปลง แต่ละแปลงปลูกลูกผสมรวมหมู่ชั่วที่ 2 และพันธุ์พ่อแม่ชุดที่ 1 จากฤดูนาปรัง จำนวน 5 คู่ ในสภาพนาลูกผสมและพันธุ์พ่อแม่เจริญเติบโตให้ผลผลิตเป็นปกติ ลูกผสมมีการกระจายตัวระหว่างพ่อแม่ ไม่พบการเข้าทำลายของแมลงบั่ว เมื่อถึงระยะสุกแก่ร่วมกับเกษตรกรคัดเลือกและเก็บเกี่ยวรวงที่คัดเลือกนำเมล็ดมารวมกัน แบ่งเมล็ดออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกเพื่อเป็นประชากรลูกผสมรวมหมู่ชั่วที่ 3 ส่วนที่สองนำไปวิเคราะห์ปริมาณธาตุเหล็ก สังกะสี และความหอม เมื่อปลูกในสภาพข้าวไร่ ทุกประชากรให้ผลผลิตน้อยมาก สาเหตุเกิดจากต้นข้าวกระทบแล้งรุนแรง ทำให้ต้นตายในระยะหลังของการเจริญเติบโต พันธุ์พื้นเมืองเบล้อะไม่ได้ผลผลิตเลยและลูกผสมระหว่างเบล้อะกับ CMU-B2 ได้ผลผลิตเพียง 17-19 กรัมต่อตารางเมตร ขณะที่ผสมพันธุ์กับ CMU-L2 และทุกพันธุ์ผสมพันธุ์กับเจ้าเปลือกดำได้ผลผลิตสูงกว่า มีค่าระหว่าง 50-114 กรัมต่อตารางเมตร ปริมาณธาตุเหล็กในเมล็ดข้าวของลูกผสมรวมหมู่ชั่วที่ 2 มีค่าใกล้เคียงพันธุ์พ่อแม่ ขณะที่ปริมาณสังกะสีเมื่อปลูกในสภาพนาลูกผสม มีค่าสูงเท่ากับพันธุ์พ่อแม่พื้นเมืองและสูงกว่าปลูกในสภาพไร่ ตรวจพบสารหอมในคู่ผสมระหว่างเจ้าเปลือกดำและปทุมธานี 1
บทคัดย่อ (EN): The objectives of this study were to evaluate and select local rice for photoperiod insensitivity and tolerance to gall midge infestation in local areas and to select and improve local rice varieties with special quality. The study was carried out in two consecutive growing seasons, dry season 2015 and wet season 2015. In dry season 2015, the study was done at faculty of Agriculture, Chiang Mai University. Two sets of populations were studied and multiplied. The first was the production of progeny populations for Royal Project Expansion areas in Nan. Five sets of F1 seeds between local rice from highland of Nan province, Ble A and Jao Pluek Dum, and two advanced lines with gall midge tolerance plus cross between Jao Pluek Dum and Pathumtani 1 rice and parents were sown in pot experiment at Chiang Mai University. Plants were recorded form morphological and agronomical characters. F1 plants between wet land rice and dry land rice in this study set seed poorly. At maturity, plants from each pot of the same cross were harvested and bulked at equal amount of seeds to form a composite cross. Seeds were separated into two sets. The first represented F2 population to be sown in wet season in 2015. The second set was subjected to analysis for Fe, Zn and aroma. It was found that Fe, Zn in grain of F1 was higher than parents. For aroma, 2AP fragrance substance in grain was detected in only in Pathumtani 1 parent and its hybrid.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน)
คำสำคัญ: การปรับปรุงพันธุ์
คำสำคัญ (EN): breeding
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
ชุดโครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตข้าวบนพื้นที่สูงโครงการย่อยที่ 2 การวิจัยปรับปรุงพันธุ์ข้าวบนพื้นที่สูงที่ทนทานต่อแมลงบั่วและมีคุณภาพพิเศษทางโภชนาการ
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน)
30 กันยายน 2558
การจัดการความรู้สำหรับโครงการวิจัยเชิงบูรณาการ แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน คุณภาพข้าวสุกจากการผสมข้าว กข 23 และ ชัยนาท 1 ในขาวดอกมะลิ 105 แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน โครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตสุกรบนพื้นที่สูง โครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตและการตลาดของข้าวบนพื้นที่สูง โครงการย่อยที่ 4:การใช้ประโยชน์และปรับปรุงพันธุ์ข้าวท้องถิ่นสำหรับชุมชนบนที่สูง การวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตและการตลาดของเสาวรสหวาน บนพื้นที่สูง โครงการวิจัยปรับปรุงพันธุ์ข้าวบนพื้นที่สูงที่ทนทานต่อแมลงบั่ว และมีคุณภาพพิเศษทางโภชนาการ การวิจัยการเพิ่มผลผลิตไก่พื้นเมืองบนพื้นที่สูง ชุดโครงการวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตกุหลาบบนพื้นที่สูง โครงการย่อย 1 การวิจัยเชิงบูรณาการเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการผลิตกุหลาบบนพื้นที่สูง
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก