สืบค้นงานวิจัย
แนวทางการกำหนดเขตเหมาะสมของการใช้พื้นที่ผลิตข้าวโดยชุมชนมีส่วนร่วมเพื่อสร้างความสามารถทางการแข่งขันในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และพะเยา
กมลทิพย์ ปัญญาสิทธิ์ - มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ชื่อเรื่อง: แนวทางการกำหนดเขตเหมาะสมของการใช้พื้นที่ผลิตข้าวโดยชุมชนมีส่วนร่วมเพื่อสร้างความสามารถทางการแข่งขันในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และพะเยา
ชื่อเรื่อง (EN): The optimal zoning of rice production areas with community participation to enhance competitiveness in Chiang Mai , Chiang Rai and Phayao Province
บทคัดย่อ: การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ประกอบด้วย 1) เพื่อทราบถึงสถานการณ์การใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตร 2) เพื่อศึกษาถึงแนวทางการตัดสินใจของชุมชนที่มีต่อการปลูกข้าวและพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ และ 3) เพื่อศึกษาถึงแนวทางการกำหนดเขตเหมาะสมสำหรับการปลูกข้าวโดยคำนึงถึงความมั่นคงทางอาหารและรายได้ ศึกษาโดยอาศัยแบบจำลองหลายวัตถุประสงค์แบบหลายช่วงเวลาและ Extended goal programming(EGP) ซึ่งชุมชนมีส่วนร่วมในการกำหนดน้ำหนักความสำคัญของทางเลือกด้วยวิธี Fuzzy AHP ผลการศึกษาได้แสดงให้เห็นว่าเกษตรกรในพื้นที่ศึกษา คือ ต.เจริญเมือง อ.พาน จ.เชียงราย ได้ให้ความสำคัญกับการปลูก ข้าวญี่ปุ่น มากที่สุด ด้วยค่าน้ำหนัก 0.179 รองลงมา คือ ข้าวเจ้านาดำ ข้าวเหนียวนาดำ กระเทียม ข้าวเจ้านาหว่าน และข้าวเหนียวนาหว่าน ด้วยค่าน้ำหนัก 0.171 , 0.169 , 0.161 , 0.155 และ 0.153 ตามลำดับ ที่เป็นเช่นนี้เนื่องจากเกษตรกรให้ความสำคัญกับปัจจัยด้านเศรษฐกิจและสังคมถึง 0.74 มากกว่าสิ่งแวดล้อมที่เท่ากับ 0.26 และหลักเกณฑ์ย่อย (sub-criteria) ที่มีบทบาทสำคัญต่อการตัดสินใจมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ ปัจจัยราคา รองลงมา คือ การส่งเสริมจากภาครัฐบาล และต้นทุน ตามลำดับ เกษตรกรต้องเผชิญอยู่กับสถานะการแลกเปลี่ยน(trade-offs) ระหว่างประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจกับความเท่าเทียม และทำให้เกิดแนวทางการตัดสินใจ คือ ในสถานการณ์ภัยแล้งและชุมชนต้องการความมั่นคงทางอาหาร ควรส่งเสริมให้ปลูกข้าวเจ้านาหว่าน กระเทียม ข้าวเหนียวนาดำและนาหว่าน เพื่อทดแทนข้าวเจ้านาดำ แต่ถ้าชุมชนมุ่งเน้นประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจการปลูกข้าวญี่ปุ่นและข้าวเจ้านาดำเป็นพืชที่ต้องให้ความสำคัญเป็นลำดับต้น โดยต้องยอมแลกเปลี่ยนกับผลตอบแทนจากข้าวเหนียวนาดำและหว่าน รวมถึงกระเทียม ที่ลดลง การจัดสรรทรัพยากรจากการคำนวณด้วยแบบจำลองได้แสดงให้ทราบว่า การใช้ที่ดินมีแนวโน้มลดลง ในปีที่ 2 - 3 ไม่ว่าจะมีการกำหนดแนวทางคำตอบแบบมุ่งเน้นความเท่าเทียม(equity) หรือการมุ่งเน้นประสิทธิภาพ(efficiency) ก็ตาม เมื่อชุมชนต้องการมุ่งเน้นประสิทธิภาพของผลตอบแทนเพิ่มขึ้นทั้งข้าวเจ้านาดำและหว่าน มีบทบาทสำคัญต่อการใช้พื้นที่ในช่วงปีที่ 1 และ 2 แต่เมื่อต้องการความมั่นคงทางอาหาร การใช้พื้นที่เพื่อการปลูกข้าวเหนียวนาดำและหว่านสามารถเกิดขึ้นได้ด้วยการลดผลตอบแทนหรือลดการใช้พื้นที่การปลูกข้าวเจ้านาดำและนาหว่านลง คำสำคัญ: 1) การกำหนดเขตเหมาะสม 2) การปลูกข้าว 3) การโปรแกรมเชิงเส้นแบบคลุมเครือ 4) ความสามารถทางการแข่งขันของข้าว 5) การแลกเปลี่ยน 6) ความมั่นคงทางอาหาร
บทคัดย่อ (EN): This research is aimed: 1) to explore the uses of agricultural land 2) to study the decision of the community to grow rice and important economic crops, and 3) to study the determination of the area suitable for growing crops, by taking into account food security and income stability. The studies were done with the application of the multi-objective model for the multi period distribution, and the extended goal programming model. Plus, the community was involved in determining the weight of the importance of alternative courses by adopting the Fuzzy AHP. The study results showed that the farmers in the study area, Charoen Muaeng District, Phan District, Chiang Rai, had laid emphasis the greatest on growing Japanese rice with the weight of 0.179, followed by 0.171, 0.169, 0.161, 0.155, and 0.153 as the weights of the factors: respectively, transplanted rice, transplanted glutinous rice, garlic, seeded rice, and seeded glutinous rice. The reason is that the farmers had paid attention to economic and social factors, with the value of 0.74, rather than to environmental factors with the value of 0.26. In addition, the sub-criteria that played a key role in deciding covered the top three factors including price, promotion of government, and costs respectively. Farmers were faced with the trade-off between economic efficiency and equity. That resulted in the decision making that, in situations like water shortage in drought or when community was in need of food security, there should be the promotion of planting crops namely seeded rice, garlic, transplanted glutinous rice, and seeded glutinous rice to substitute transplanted glutinous rice. However, if the community focuses on the economic efficiency, Japanese rice and transplanted rice will be the first priority. Simultaneously, that means a decrease in yields for transplanted glutinous rice, seeded glutinous rice, and garlic. Resource allocation by the calculation using the models demonstrated that land use had a tendency to decline in the years 2-3, whether there would be the guidelines for resolving the situation involving choosing between or balancing the equality and the efficiency. If the community focuses on increasing the efficiency of yield, both transplanted rice and seeded rice plays an important role in the land use in the first year and the second year. On the other hand, when food security is the first priority, the farmers will have to reduce the area for transplanted rice and seeded rice, and replace them with transplanted glutinous rice and transplanted glutinous rice. Keywords: 1) optimal land zoning 2) rice cultivation 3) fuzzy linear programming 4) rice competitiveness 5) trade-off 6) food security ?
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยแม่โจ้
คำสำคัญ: การใช้พื้นที่
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
แนวทางการกำหนดเขตเหมาะสมของการใช้พื้นที่ผลิตข้าวโดยชุมชนมีส่วนร่วมเพื่อสร้างความสามารถทางการแข่งขันในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และพะเยา
มหาวิทยาลัยแม่โจ้
30 กันยายน 2558
การพัฒนาความสามารถในการแข่งขันของข้าวในจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และพะเยา ผ่านกระบวนการผลิตและวิถีชาวนา การกำหนดเขตเหมาะสมของการใช้พื้นที่ ระบบโลจิสติกส์ และโอกาสการค้า การวิจัยแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนากระบวนการผลิตข้าวของชุมชน ตำบลเบิกไพร จังหวัดราชบุรี การถ่ายทอดองค์ความรู้ความหลากหลายทางชีวภาพและการนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ในพื้นที่เขาซับแกงไก่สู่ชุมชน การศึกษาความเหมาะสมทางเศรษฐกิจของการกำหนดเขตเศรษฐกิจข้าว: กรณีศึกษาการผลิตข้าวในจังหวัดเชียงใหม่ ภาวะโภชนาการของนักเรียนในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ การประยุกต์ใช้ไอโซโทปเทคนิคในการศึกษาประสิทธิภาพของการใส่ปุ๋ยเพื่อการปลูก ข้าวในพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทย การถ่ายทอดองค์ความรู้ความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นในแขวงจำปาสัก สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว สู่ชุมชน แนวทางการเพิ่มผลผลิตข้าวโดย System of rice intensification (SRI) การใช้ค่าวิเคราะห์ดิน ผลผลิตที่คาดหวัง และธาตุอาหารหลักในผลผลิตเพื่อกำหนดอัตราการใส่ปุ๋ยสำหรับข้าว ตำบลบ้านกร่าง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก กลยุทธ์การบริหารจัดการธุรกิจการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนพื้นที่สูงในจังหวัดเชียงใหม่
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก