สืบค้นงานวิจัย
การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา (ปีที่ 2)
รองศาสตราจารย์ศันสนีย์ จำจด - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา (ปีที่ 2)
ชื่อเรื่อง (EN): Yield improvement in special grain quality rice by nutrient managements for farming and breeding including slowing down of special quality losing during storage (year 2)
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: รองศาสตราจารย์ศันสนีย์ จำจด
บทคัดย่อ: "สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) หรือ สวก. ได้สนับสนุนทุนวิจัยโครงการ “การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา” แก่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยมี รศ.ดร.ศันสนีย์ จำจด เป็นหัวหน้าโครงการ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินวิธีการจัดการในการปลูกข้าวเพื่อเพิ่มคุณภาพพิเศษในสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง เพื่อขยายพันธุ์สายพันธุ์บริสุทธิ์ของข้าวพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง เพื่อปรับปรุงพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูงให้ไม่ไวต่อช่วงแสงและมีลักษณะต่างๆ ตรงตามความต้องการของเกษตรกรและผู้บริโภค และประเมินวิธีการในการเก็บรักษาเมล็ดข้าวคุณภาพพิเศษ ไว้ไม่ให้เสื่อมคุณภาพ จากการศึกษาวิจัยพบว่า การทดลองเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 การหาวิธีการจัดการในการปลูกข้าวเพื่อเพิ่มคุณภาพพิเศษในสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง ประกอบด้วย 3 งานทดลองหลัก ได้แก่ การทดลองที่ 1 การเพิ่มปริมาณแอนโทไซยานินสารต้านอนุมูลอิสระ และฟีนอลในสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง ในแปลงเกษตรกรที่สูง ใช้สายพันธุ์ที่คัดเลือก 3 สายพันธุ์ และใช้พันธุ์เปรียบเทียบมาตรฐาน 2 พันธุ์ ทดลองในแปลงเกษตรกรบนพื้นที่สูง 2 แห่ง และพื้นที่ลุ่ม 1 แห่ง พบว่า พันธุ์คัดเลือกคุณภาพพิเศษทั้งสามพันธุ์มีอายุออกดอกเร็วกว่าพันธุ์เปรียบเทียบ เมื่อปลูกนาที่สูงทุกพันธุ์มีอายุออกดอกช้าลงสองถึงสามอาทิตย์ ในลักษณะผลผลิต พบอิทธิพลของไนโตรเจน พันธุ์ แต่ไม่พบอิทธิพลร่วมระหว่างพันธ์กับไนโตรเจนในทุกแปลง การใส่ไนโตรเจนเพิ่มผลผลิตเฉลี่ยทุกพันธุ์แต่เมื่อปลูกในนาที่สูงทุกพันธุ์มีผลผลิตเฉลี่ยลดลง ในลักษณะคุณภาพพิเศษแอนโทไซยานินและสารต้านอนุมูลอิสระ การปลูกในที่สูงให้ค่าสารคุณภาพพิเศษสูงกว่าปลูกในที่ลุ่ม 2-4 เท่า พันธุ์คัดเลือกแอนโทไซยานินสูงปิอิ๊ซู และพันธุ์คัดเลือกสารต้านอนุมูลอิสระสูง ก่าอาข่าปลูกที่บ้านทุ่งหลวง และใส่ไนโตรเจนมีปริมาณสารคุณภาพพิเศษที่คัดเลือกสูงสุด สูงกว่าพันธุ์เปรียบเทียบ 2-12 เท่า สำหรับปริมาณสารฟีนอล พันธุ์คัดเลือกฟีนอลสูงข้าวแสงมีปริมาณสารฟีนอลสูงสุดในทุกแปลงปลูก การปลูกในนาบ้านทุ่งหลวงมีค่าเฉลี่ยสูงสุดและปลูกในนาที่ลุ่มมีค่าต่ำที่สุด การทดลองที่ 2 การศึกษาปริมาณแกมม่าออไรซานอล วิตามินอีและธาตุเหล็กในสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูงในนาที่ลุ่ม ใช้สายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูงแต่ละชนิดรวม 3 สายพันธุ์ และพันธุ์เปรียบเทียบมาตรฐาน 2 พันธุ์ ปลูกนาสวน 2 แปลง ได้แก่ แปลงทดลองคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และแปลงเกษตรกร อ.หางดง จ.เชียงใหม่ พบว่า อิทธิพลระหว่างพันธุ์ทุกลักษณะ ระหว่างพื้นที่เฉพาะผลผลิต พันธุ์คัดเลือกคุณภาพพิเศษทั้งสามพันธุ์มีอายุออกดอกเร็วกว่าพันธุ์เปรียบเทียบ เมื่อปลูกที่แปลงทดลองมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ทุกพันธุ์มีผลผลิตสูงกว่าปลูกที่แปลงเกษตรกร ข้าวคุณภาพพิเศษธาตุเหล็กสูงพันธุ์ก่ำหอม มช. และสายพันธุ์คัดเลือกวิตามินอีสูง บือบ้าง 3 มีค่าคุณภาพพิเศษที่คัดเลือกสูงกว่าพันธุ์เปรียบเทียบทั้ง 2 แปลงแต่ไม่พบความแตกต่างระหว่างพันธุ์ในลักษณะปริมาณสารแกมม่าออไรซานอล การทดลองที่ 3 การเพิ่มปริมาณธาตุสังกะสีในสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูงในนาที่ลุ่ม ทดลองที่แปลงทดลองมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปลูกแบบข้าวนามีการจัดการปุ๋ยไนโตรเจน 2 ระดับ ได้แก่ ไม่ใส่ (N0) ใส่ในอัตรา 10 กิโลกรัมไนโตรเจนต่อไร่ (N10) และ 20 กิโลกรัมไนโตรเจนต่อไร่ (N20) และการจัดการธาตุสังกะสี 2 ระดับ ได้แก่ ไม่พ่น (Zn0) และพ่น ZnSO4.7H2O 0.5% (Zn+) 2 ครั้ง สายพันธุ์ข้าว 2 พันธุ์ พบว่า พันธุ์คัดเลือกสังกะสีสูงบือบ้าง 4 การพ่นธาตุสังกะสีทาให้พันธุ์บือบ้าง 4 มีปริมาณธาตุสังกะสีมากกว่าพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 การพ่นธาตุสังกะสีทำให้ปริมาณสังกะสีในเมล็ดเพิ่มขึ้น ส่วนที่ 2 เป็นการปลูกขยายพันธุ์สายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง 7 สายพันธุ์ขยายพันธุ์ เพื่อเพิ่มปริมาณเมล็ดพันธุ์สำหรับการปลูกทดสอบขยายผล และการทดสอบในปีที่ 2 พบความแตกต่างระหว่างสายพันธุ์ในลักษณะทางสัณฐาน ทางพืชไร่ และลายพิมพ์ดีเอ็นเอ สายพันธุ์คัดเลือกส่วนใหญ่ออกดอกเร็วในช่วง 82-88 วัน ยกเว้น ปิอิ๊ซู 1 กับโดยบือบ้าง 3 ออกดอกช้ากว่า อยู่ในช่วง 95-96 วัน สายพันธุ์คัดเลือกมีต้นเตี้ยกว่าพันธุ์มาตรฐาน ให้ผลผลิตระหว่าง 304-544 กิโลกรัมต่อไร่ โดยบือบ้าง 3 ให้ผลผลิตสูงที่สุด และปิอิ๊ซู 1 ให้ผลผลิตต่ำสุด สายพันธุ์คัดเลือกสำหรับคุณภาพพิเศษแต่ละชนิด มีค่าสารคุณภาพพิเศษสูงกว่าพันธุ์เปรียบเทียบทุกตัว ยกเว้นค่าแกมม่าออไรซานอลของสายพันธุ์คัดเลือกหย่ามือแชเบี่ย มีค่าในช่วงของพันธุ์เปรียบเทียบ เมื่อวิเคราะห์ดีเอ็นเอ โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุล SSR รวม 53 ตัว พบความแตกต่างทางพันธุกรรมระหว่างสายพันธุ์คัดเลือก และระหว่างสายพันธุ์คัดเลือกกับสายพันธุ์พ่อแม่ สามารถใช้เพื่อจำแนกสายพันธุ์ออกจากกันได้ชัดเจน และใช้คัดเลือกลูกผสมได้ โดยพบความแตกต่างทางพันธุกรรมระหว่างสายพันธุ์คัดเลือกทั้ง 7 พันธุ์กับพันธุ์ปทุมธานี 1 และสายพันธุ์ KDK-10-1 ส่วนที่ 3 เป็นงานปรับปรุงพันธุ์สายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูงให้มีลักษณะไม่ไวต่อช่วงแสง ในฤดูนาปี ได้สร้างลูกผสมระหว่างสายพันธุ์คัดคุณภาพพิเศษสูง 7 สายพันธุ์กับพันธุ์ไม่ไวต่อช่วงแสงปทุมธานี 1 และสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวก่ำเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสง KDK10-1 ได้ทั้งหมด 14 คู่ผสม ประโยชน์ที่จะได้รับของโครงการนี้ คือ นักวิจัย นักวิชาการ และนักปรับปรุงพันธุ์สามารถนำองค์ความรู้และฐานข้อมูลพันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่เก็บรวมรวมมาไปใช้ในการศึกษาและวิจัยในเชิงลึก เช่น การตอบสนองทางสรีรวิทยาของข้าวพันธุ์ต่างๆ ต่อภาวะสภาพแวดล้อม และการจัดการที่มีผลกระทบต่อการเจริญเติบโต การสร้างผลผลิตของข้าว ปริมาณสารคุณภาพพิเศษแต่ละชนิด และการปรับปรุงพันธุ์ให้มีลักษณะที่ตรงตามความต้องการของผู้บริโภค รวมทั้งวิธีการจัดการธาตุอาหารและคัดเลือกพื้นที่เพื่อเพิ่มสารคุณภาพพิเศษ เป็นต้น"
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ:
  1. ข้าวท้องถิ่น
  2. ข้าวพื้นเมือง
  3. ข้าวคุณภาพพิเศษ
คำสำคัญ (EN):
  1. Landrace rice
  2. Local rice
  3. Special quality rice
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

รองศาสตราจารย์ศันสนีย์ จำจด. "การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา (ปีที่ 2)Yield improvement in special grain quality rice by nutrient managements for farming and breeding including slowing down of special quality losing during storage (year 2)". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2562

รองศาสตราจารย์ศันสนีย์ จำจด. "การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา (ปีที่ 2)Yield improvement in special grain quality rice by nutrient managements for farming and breeding including slowing down of special quality losing during storage (year 2)". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2562. Print.



TARR Wordcloud:
การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา (ปีที่ 2)
รองศาสตราจารย์ศันสนีย์ จำจด
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
15 ตุลาคม 2562
การเพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพพิเศษโดยวิธีการจัดการธาตุอาหารเพื่อการเพาะปลูกและปรับปรุงพันธุ์ รวมทั้งการชะลอการสูญเสียสารคุณภาพพิเศษระหว่างการเก็บรักษา คุณภาพข้าวสุกจากการผสมข้าว กข 23 และ ชัยนาท 1 ในขาวดอกมะลิ 105 บทบาทของสารควบคุมการเจริญเติบโตพืชกับการปรับปรุงพันธุ์ ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร การพัฒนากระบวนการต้นแบบในการทดสอบพันธุ์ข้าวลูกผสม วิถีชีวิตแบบสโลว์ฟูดส์… เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน การติดตามตรวจสอบสารกลุ่มโพลีไซคลิกอะโรมาติกไฮโดรคาร์บอนในอากาศริมถนนโดยใช้ใบไม้ในเขตจังหวัดนนทบุรี ศึกษาการจัดการธาตุอาหารของยางพารา ผลการรณรงค์เพิ่มผลผลิตข้าวคุณภาพดี ปี 2540
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair