| บทคัดย่อ: |
โครงการวิจัยการศึกษาผลกระทบของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชต่อศัตรูธรรมชาติและแมลงที่มีประโยชน์ มีวัตถุประสงค์เพื่อหาชนิดของสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช ที่ไม่เป็นอันตรายหรือเป็นอันตรายน้อยที่สุดต่อศัตรูธรรมชาติและแมลงที่มีประโยชน์ และเพื่อทราบผลของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อการสร้างความต้านทานของหนอนใยผัก มีทั้งสิ้น 15 การทดลอง ระยะเวลาตั้งแต่เดือนตุลาคม 2548 ถึง เดือนกันยายน 2553 ดำเนินการทดลองทั้งในห้องปฏิบัติการที่สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช และในสภาพไร่ของเกษตรกรในจังหวัดต่าง ๆ
การทดสอบในห้องปฏิบัติการ: ทำการทดสอบผลกระทบของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อมวนพิฆาต; Eocanthecona furcellata (Wolff) และมวนเพชฌฆาต; Sycanus versicolor Dohrn พบว่าสารที่ไม่มีพิษต่อตัวอ่อนมวนพิฆาตวัย 3 และวัย 5 ได้แก่ lufennuron, buprofezin, fipronil, amitraz, novaluron และ diafenthiuron ส่วนสารที่ไม่มีพิษต่อมวนเพชฌฆาตระยะตัวอ่อนวัย 3 และวัย 5 ได้แก่ buprofezin, dinotefuran, fipronil, lambdacyhalothrin, thiamithoxam-lambdacyhalothrin, benfuracarb, clothianidin, amitraz, novaluron, indoxacarb, spinosad, emamactin benzoate, flubendiamide, lufennuron, tolfenpyrad, chlorfenapyr, Bacillus thuringiensis var aizawai , Bacillus thuringiensis var kurstaki, antracol และ captan ส่วนผลของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อแตนเบียนแมลงดำหนามมะพร้าว; Asecodes hispinarum Boucek แมลงช้างปีกใส; Chrysopa carnia Stephens และแมลงหางหนีบ; Chelisoches morio (F.) พบว่า carbofuran และ carbaryl เป็นสารมีพิษร้ายแรงต่อแตนเบียนแมลงดำหนาม สาร fipronil มีอันตรายค่อนข้างร้ายแรงกับตัวอ่อนและตัวเต็มวัยของแมลงช้างปีกใสแต่ไม่มีผลกับการฟักไข่และการฟักของดักแด้ ส่วนสาร carbofuran, imidacloprid และ carbaryl มีอันตรายร้ายแรงต่อแมลงหางหนีบ
การทดสอบความเป็นพิษของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชกับไรตัวห้ำ 3 ชนิด ได้แก่ Amblyseius (=Neoseiulus) longispinosus (Evans), A. cucumeris (Oudemans) และ A. cinctus Corpuz and Rimando โดยวิธี leaf-dip method พบว่าสารที่ปลอดภัยและมีพิษเล็กน้อยต่อไรตัวห้ำ A. longispinosus ได้แก่ fenbutatin oxide, buprofezin, fenobucarb, imidacloprid, dinotefuran, validamycin, carbendazim, sulfur, fenpyroximate, petroleum spray oil, methomyl, indoxacarb, tebufenozide, acetamiprid และ carbendazim/mancozeb สารที่ปลอดภัยต่อไรตัวห้ำ A. cucumeris ได้แก่ imidacloprid, buprofezin, novaluron, fipronil, prochloraz, thaimethoxam, acetamiprid, dinotefuran, emamectin benzoate, azadiractin, triploxcistrobin, spiromesifan, mancozep และ clothianidia ส่วนสารที่ปลอดภัยต่อไรตัวห้ำ A. cinctus ได้แก่ betacyfluthrin, imidacloprid, imidacloprid, lufennuron, malathion, cypermethrin/phosalone, petroleum oil, buprofezin, clothioanidin, triafloxystrobin, lambda-cyhalothrin, fenbutain oxide, tetradifon, spiromesifen, fenazaquin และ emamectin benzoate สารที่มีความเฉพาะเจาะจงเหล่านี้ สามารถแนะนำให้ใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืชร่วมกับการปล่อยไรตัวห้ำในแปลงปลูกพืชได้
การทดสอบทั้งในห้องปฏิบัติการและสภาพไร่: ทำการศึกษาผลกระทบของสารป้องกันกำจัดแมลง fipronil และ carbaryl ในข้าวโพดหวานที่มีต่อแมลงศัตรูธรรมชาติชนิดที่สำคัญ 3 ชนิด ได้แก่ แมลงหางหนีบ; Proreus simulans Stallen, แตนเบียนไข่ Trichogramma confusum Viggiani และ ด้วงเต่า ผลการทดลอง พบว่า fipronil มีความเป็นพิษร้ายแรงต่อแมลงหางหนีบ ส่วน carbaryl มีพิษร้ายแรงต่อตัวเต็มวัยแตนเบียนไข่ T. confusum ส่วนการทดสอบผลของสารป้องกันกำจัดแมลงที่มีต่อแตนเบียนควบคุมแมลงดำหนามมะพร้าว 2 ชนิด ได้แก่ แตนเบียนดักแด้ Tetrastichus brontispae Ferriere และแตนเบียนหนอน Asecodes hispinarum Boucek พบว่า Bt var. aizawai, Bt var. tenebrionis, เชื้อรา Metarhizium anisopliae และไส้เดือนฝอย Steinernema carpocapsae มีความเป็นพิษน้อยถึงปานกลางต่อแตนเบียนทั้ง 2 ชนิด ส่วนสาร thiamethoxam, imidacloprid, carbaryl และ chlorpyrifos เป็นพิษร้ายแรงต่อแตนเบียน ไม่ควรนำมาใช้ในแปลงมะพร้าวหากมีการปล่อยแตนเบียน สำหรับการทดสอบความเป็นพิษของสารฆ่าแมลงที่มีผลต่อแมงมุมตาหกเหลี่ยมศัตรูธรรมชาติที่สำคัญของแมลงวันผลไม้ในสวนมะม่วง พบว่าสารฆ่าแมลงที่ปลอดภัยและสารที่มีอันตรายน้อยต่อแมงมุมตาหกเหลี่ยม ได้แก่ carbaryl, imidaclorprid, lambda-cyhalothrin, abamectin, amitraz และ cypermethrin/phosalone ส่วนสารที่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อแมงมุมตาหกเหลี่ยม คือ fipronil นอกจากนั้น ได้ทำการศึกษาผลกระทบของสารฆ่าแมลงต่อประชากรแมงมุมตัวห้ำในสวนมะม่วง พบว่าในสวนที่ไม่ใช้สาร ฯ พบแมงมุม 35 ชนิด ส่วนในสวนที่ไม่ใช้สาร ฯ พบแมงมุม 24 ชนิด และพบว่าสารabamectin, cypermethrin, parathion, fenobucarb, dimethoate, mancozeb และ carbendazim มีผลทำให้แมงมุมในสวนมะม่วงลดลง
การทดสอบในสภาพไร่: ทำการศึกษาผลกระทบของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชในสวนส้มเขียวหวานที่มีต่อศัตรูธรรมชาติสภาพไร่ พบว่า สาร petroleum spray oil และ chlorfluazuron ไม่เป็นอันตรายต่อแมงมุม ด้วงเต่า แตนเบียน มวนพิฆาต มดแดง แมลงช้างปีกใส และแมลงวันดอกไม้ สาร amitraz และ pyridaben มีระดับเป็นอันตรายเล็กน้อย ส่วนสาร abamectin, flufenoxuron, imidacloprid และ phosalone มีระดับความเป็นอันตรายปานกลาง
การทดสอบผลกระทบของสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อผึ้ง: ทำการทดลองใช้น้ำมันหอมระเหยจากพืช 4 ชนิด ได้แก่ กระเพรา โหระพา แมงลัก และสะระแหน่ ในการป้องกันกำจัดไรศัตรูผึ้ง 2 ชนิดได้แก่ ไรวาร์รัว; Varroa jacobsoni Oudemans และไรทรอปิเลแลปส์; Tropilaelaps clareae Delfinado and Baker และผลกระทบของสารที่มีต่อผึ้งพันธุ์ พบว่าน้ำมันหอมระเหยสกัดจากใบสะระแหน่ ให้ผลการป้องกันกำจัดไรศัตรูผึ้งได้ดีที่สุดโดยไม่มีผลทำให้ผึ้งตาย รวมทั้งการทดสอบผลกระทบของสารเคมีป้องกันกำจัดไรศัตรูผึ้ง ได้แก่ กรดฟอร์มิค 65 % สาร tau-fluvalinate และ amitraz พบว่าสารทุกชนิดไม่มีผลต่อผึ้งพันธุ์ทุกช่วงการเจริญเติบโต ส่วนการศึกษาผลกระทบของสารป้องกันกำจัดแมลงในทานตะวันแหล่งพืชอาหารหลักของผึ้งพันธุ์ พบว่าสารฆ่าแมลงที่ปลอดภัยต่อผึ้งมากที่สุด คือ lufenuron
การทดสอบการต้านทานสารกำจัดศัตรูพืช: ทำการศึกษาระดับความเป็นพิษของสารฆ่าแมลงต่อหนอนใยผัก; Plutella xylostella (Linneaus) ในแหล่งปลูกผักที่สำคัญของประเทศไทย 3 แห่ง พบว่า สารฆ่าแมลงที่มีระดับความเป็นพิษต่ำต่อหนอนใยผัก ได้แก่ indoxacarb, chlorfenapyr และ tolfenpyrad แสดงให้เห็นว่าหนอนใยผักสร้างความต้านทานต่อสารเหล่านี้แล้ว ดังนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องหยุดพักการใช้สารเหล่านี้ชั่วคราวจนกว่าระดับความเป็นพิษจะสูงขึ้นอีกครั้ง ส่วนสารฆ่าแมลงที่ยังคงมีระดับความเป็นพิษสูงและค่อนข้างสูงต่อหนอนใยผัก ได้แก่ flubendiamide, chlorantraniliprole, Bt. aizawai, Bt. kurstaki, spinosad, emamectin benzoate และ fipronil |
| บทคัดย่อ (EN): |
The impact of pesticides on natural enemies and beneficial insects were studied in order to obtain the selective pesticides which were harmless or at least slightly harmful to the natural enemies and beneficial insects. The information on insecticide resistance to diamond-back moth was also investicated. There were consisted of 15 topic reseach studies which were conducting during October 2001 – September 2010. The research were studied both in the laboratory of Plant Protection Research and Development Office and in the farmer fields in several provinces.
Laboratory test: The effect of some insecticides on stink bug, Eocanthecona furcellata (Wolff) and Assassin bug, Sycanus versicolor Dohrn. were determined. The results showed that the harmless pesticides for the third and fifth instar of stink bug were lufennuron, buprofezin, fipronil, amitraz, novaluron and diafenthiuron. On the other hand the harmless pesticides for the third and fifth instar of Assassin bug were buprofezin, dinotefuran, fipronil, lambdacyhalothrin, thiamithoxam-lambdacyhalothrin, benfuracarb, clothianidin, amitraz, novaluron, indoxacarb, spinosad, emamactin benzoate, flubendiamide, lufennuron, tolfenpyrad, chlorfenapyr, Bacillus thuringiensis var aizawai, Bacillus thuringiensis var kurstaki, antracol and captan. Studies on the impact of some insectides on parasitoid of coconut hispine bettle; Asecodes hispinarum Boucek, lacewing; Chrysopa carnia Stephens and earwigs; Chelisoches morio (F.) were alos investicated. The results revealed that carbofuran and carbaryl were harmful to parasitoid of coconut hispine bettle. Fipronil was moderate harmful to nymph and adult of lacewing but its impact was not effect on egg hatching and on pupa emerging. Carbofuran, imidacloprid and carbaryl were very harmful to earwigs.
Pesticides were tested on 3 predatory mites; Amblyseius (=Neoseiulus) longispinosus (Evans), A. cucumeris (Oudemans) and A. cinctus Corpuz and Rimando by leaf-dip method. The results suggested that fenbutatin oxide, buprofezin, fenobucarb, imidacloprid, dinotefuran, validamycin, carbendazim, sulfur, fenpyroximate, petroleum spray oil, methomyl, indoxacarb, tebufenozide, acetamiprid and carbendazim/mancozeb were harmless-slightly harmful to adult females, eggs and immature of A. longispinosus. The harmless pesticides for A. cucumeris were imidacloprid, buprofezin, novaluron, fipronil, prochloraz, thaimethoxam, acetamiprid, dinotefuran, emamectin benzoate, azadiractin, triploxcistrobin, spiromesifan, mancozep and clothianidia. For A. cinctus, the harmless pesticides were betacyfluthrin, imidacloprid, imidacloprid, lufennuron, malathion, cypermethrin/phosalone, petroleum oil, buprofezin, clothioanidin, triafloxystrobin, lambda-cyhalothrin, fenbutain oxide, tetradifon, spiromesifen, fenazaquin and emamectin benzoate. These selective pesticides could be recommened to apply for the control of target pests in the field crops in conjunction with the release of the predatory mites.
Laboratory and field Fest: The impact of fipronil and carbary on three important natural enemies. Earwigs, Proreas similans Stallen, egg parasitoid, Trichogramma confusum Viggiani and lady beetle in sweet corn were studied. The results revealed that fipronil was lightly toxic to earwigs and carbaryl was highly toxic to egg parasitoid adults. The results of insecticides on two parasites used for controlling papal parasite, Tetrasticus brontosaur Ferrier and larval parented, Asecodes hispinarum Boucek revealed that Bt. Var. aizawai, Bt var tenebrionis, Entomophthora anisopliae; Metarhizium anisopliae and parasitic nematode; Steinernema carpocapsae showed low to medium toxicity to both parasites, However, thiamethoxam, imidacloprid, carbaryl and chlorpyrifos were highly toxic to parasites, which should not be used in coconut plantation where the parasites were released. Studies on toxicity of insecticides on Lynx Spider; Oxyopes lineatipes (C.L Koch), the natural enemies of fruit fly in mango orchard, revealed that the safe and less toxic insecticides to Lynx spider were carbaryl, inidacloprid, lambda – cyhalothrin, abamectin, amitraz and cypermethrin/phosalone. Whereas, the highly toxic insecticides to Lynx spider was fipronil. In addition, the study of impacts of insecticides to population of spiders in mango orchard revealed that in unsprayed orchards, 35 species of spiclers were found but in pesticide-sprayed orchard 24 species of spiders were found. Howerver, it was found that abamectin, cypermethrin, parathion, fibular, dimethoate, mancozeb and carbendazen reduced the population of spiders in mango orchards.
Field test: the study of impacts of pesticides in tangerine ochards on natural enemies revealed that petroleum spray oil and chlorfluazuran were not harmful to spiders, lady beetle, parasitoids, stink bug, red ants, lacewing and syrphid flies. Amitraz and paridaben were less harmful. Besides, abamectin, flufaroxuran, imidacloprid and phosalone were medium harmful.
Pesticide impacts on honey bees: Four plant volatiles, holy basil, hairy Basil and Lemon balm (Kitchen Mint) used in control of two bee mites, Varroa jacobsoni Oudemans and Tropilaelaps clareae Delfinado and Baker were tested on honey bees. The results revealed that plant volatile extracted from holy basil gave the highest effeciency for controlling bee mites with no mortality in bees. The testing on the impacts of acaricicles; formic acid 65%, tau – fluvalinate and amitraz revealed that all chemicals had no effects on honey bees in every growth stage. The study on the impacts of insecticides sprayed in sunflower fields on honey bees revealed that the safest insecticide on honey bees was lufenuron.
Insect resistant study: Toxicity Level of Insecticides to Diamondback Moth (DBM); Plutella xylostella (Linneaus), from 3 important planting areas was studied. The results revealed that the insecticides showing low toxicity level to DBM were indoxacarb, chlorfenapyr and tolfenpyrad. It is implied that these insecticides were going to resistant to DBM in those ares. Therefore, it was necessary to temporarily stop using these insecticides, until the toxicity level increase. On the other hand, the insecticides showing high and rather high toxicity level to DBM were flubendiamide, chlorantraniliprole, Bt. aizawai, Bt. kurstaki, spinosad, emamectin benzoate and fipronil. |
