สืบค้นงานวิจัย
ผลสำเร็จในการดำเนินการของโครงการพัฒนาชนบทระดับหมูบ้าน: ศึกษาเฉพาะกรณีในจังหวัดลำปางและสกลนคร เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์รูปแบบที่เหมาะสมในการพัฒนาชนบทแบบผสมผสาน
ดิเรก ฤกษ์หร่าย - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: ผลสำเร็จในการดำเนินการของโครงการพัฒนาชนบทระดับหมูบ้าน: ศึกษาเฉพาะกรณีในจังหวัดลำปางและสกลนคร เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์รูปแบบที่เหมาะสมในการพัฒนาชนบทแบบผสมผสาน
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ดิเรก ฤกษ์หร่าย
บทคัดย่อ: ประชากรที่ศึกษาเป็นหมู่บ้านในจังหวัดสกลนครและลำปาง จังหวัดละ 6 หมู่บ้าน โดยคัดเลือกหมู่บ้านที่มความพร้อมพอสมควร และมีโครงการครบทุกแผนงานหรือมีโครงการมากที่สุดในการพัฒนาแก่หมู่บ้าน กลุ่มบุคคลที่สัมภาษณ์ส่วนใหญ่เป้นระดับผู้นำในชุมชน ทั้งนี้สัมภาษณ์จากลำปาง 232 คนและสกลนครรวม 294 คน สภาพพื้นฐานของกลุ่มบุคคลเป้าหมายนั้น 1)อายุ เฉลี่ย 42-44 ปี มีบางหมู่บ้าน 38 ปี 2)การศึกษา ลำปางมีผู้อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้สูงกว่าสกลนคร(18.1% กับ 6.8%) 3)จำนวนคนเฉลี่ยในครอบครัว ลำปางมีน้อยกว่า (5.5 กับ 6.7 คน) เพราะมีโครงการวางแผนครอบครัวที่เหมาะสม ซึ่งทำให้แรงงานในจังหวัดลำปางมีเฉลี่ยต่อครอบครัวน้อยกว่าสกลนคร(3.17 กับ 3.29) 4)ลำปางมีที่ดินเฉลี่ยต่อครอบครัวน้อยกว่า(12.7 กับ 21.7 ไร่) กลุ่มตัวอย่างอาชีพทั้งหมดเป็นเกษตรกร ทั้งหมดปลูกข้าว การปลูกพืชที่ต่างกันคือ ลำปางปลูกอ้อย(19.0) และสกลนครปลูกมันสำปะหลัง(23.5) นอกนั้นปลูกพืชอื่นคล้าย ๆ กันและปลูกมากพอควร คือ ถั่วลิสง (ลำปาง 63.8, สกลนคร 12.9) ปลูกผัก (40.5 และ 44.9) นอกนั้นปลูกกันเล็กๆ น้อยๆ คือ ไม้ผล ข้าวโพด ถั่วลิสง ถั่วเขียว สภาพการเลี้ยงสัตว์นั้น เลี้ยงไก่หลังบ้านพอๆ กัน (90.1% กับ 78.9%) ลำปางเลี้ยงหมูมากกว่าสกลนคร (83.2 กับ 14.3%) แต่เลี้ยงวัวน้อยกว่า (20.7กับ 42.5%) และเลี้ยงควายน้อยกว่า (56.9 กับ 77.6%) และเลี้ยงปลาน้อยกว่าสกลนครด้วย (6.9 กับ 13.6%) (2) รายได้เฉลี่ยต่อหัวนั้น โดยเฉลี่ยแล้วลำปางน้อยกว่านิดหน่อย (26.5 กับ 27.8 พันบาท) ซึ่งส่วนใหญ่เป็นรายได้จากการเกษตร และเป็นรายได้จาการปลูกพืช โดยมีรายได้จากการเลี้ยงสัตว์ และรายได้นอกการเกษตรอย่างละปริมาณไม่เกิน 12% (3) เทคโนโลยีการเกษตรนั้น ลำปางปลูกข้าวพันธุ์ที่ทางราชการส่งเสริมน้อยกว่าสกลนคร (53.0 กับ 80.5%) แต่ผลผลิตต่อไร่ยังคงสงกว่าสกลนคร เช่น การผลิตข้าวต่อไร่ (47.0 กับ 21.6 ถัง) และการผลิตข้าวโพดต่อไร่ (388 กับ 185กก.) นอกนั้นก็ปลูกได้พอ ๆ กัน เช่น ถั่วลิสง ถั่วเขียว แต่โดยเฉลี่ยแล้วต่ำกว่าผลผลิตเฉลี่ยของประเทศมาก ที่เป็นเช่นนี้เพราะสภาพดินลำปางยังคงอุกมสมบูรณ์ แต่สกลนครดินเสื่อม ปัจจัยนี้เป็นเพียงปัจจัยเดียวที่ต่างกันเพราะเกษตรกรไม่ค่อยใส่ปุ๋ยพอ ๆ กัน มีการใช้ยาฆ่าแมลงเพียงยาโฟลิดอล อี 605 เท่านั้น เกือบทุกคน ยาอื่น ๆ ไม่มีใช้เลย การให้ความรู้เกี่ยวกับยาฆ่าแมลง ยาฆ่ารา ยากำจัดวัชพืช ซึ่งจำเป็นต้องกระทำอย่างเร่งด่วนทั้งสองจังหวัด ส่วนเทคโนโลยีการเลี้ยงสัตว์นั้น จำนวนผู้เลี้ยงหมูในลำปางส่วนใหญ่ก็เป็นหมูผสมพันธุ์ดี เหมือนกับการเลี้ยงวัวลูกผสมพันธุ์บรามันในสกลนครที่มีเป็นส่วนใหญ่ การส่งเสริมการเลี้ยงหมูในลำปาง ซึ่งการเร่งรัดให้มากขึ้นทำนองเดียวกับการเลี้ยงวัวในสกลนคร (4) เครื่องอำนวยความสะดวกในบ้าน ลำปางมีมากกว่าคือทีวีขาวดำ(28.9 กับ 6.8%) ทีวีสี(2.6 กับ 1.0%) พัดลม(65.1 กับ 10.5%) ตู้เย็น(15.1 กับ 3.7%) ทั้งๆที่ลำปางมีรายได้น้อยกว่าสกลนคร อาจจะเป็นเพราะต้องการความสะดวกสบายมากกว่า ซึ่งทำให้คนลำปางกู้เงินมากกว่า (62.5 กับ 46.6%) และกู้เฉลี่ยต่อรายมากกว่าด้วย(5.9 กับ 5.5 พันบาท) (5) แหล่งเงินกู้ ส่วนใหญ่ได้จาก ธกส. และธนาคารกรุงไทย รวมแล้วมากกว่าเพื่อนบ้านและนายทุน (6) เทคโนโลยีการเกษตรนั้น ลำปางปลูกข้าวพันธุ์ที่ทางราชการส่งเสริมน้อยกว่าสกลนคร(53.0 กับ 80.5%) แต่ผลผลิตต่อไร่ยังคงสูงกว่าสกลนคร เช่น การผลิตข้าวต่อไร่(47.0 กับ 21.6 ถัง) ข้าวโพดต่อไร่(388 กับ 185 กก.) นอกนั้นก็ปลูกได้พอๆ กัน เช่น ถั่วลิสง ถั่วเขียว แต่โดยเฉลี่ยแล้วต่ำกว่าผลผลิตเฉลี่ยของประเทศมาก ที่เป้นเช่นนี้เพราะสภาพดินลำปางยังคงอุดมสมบูรณ์ แต่สกลนครดินเสื่อม ปัจจัยนี้เป็ยปัจจัยเดียวที่ต่างกันเพราะเกษตรกรไม่ค่อยใส่ปุ๋ยพอๆ กัน มีการใช้ยาฆ่าแมลงเพียงยาโฟลิดอล อี 605 เท่านั้น เกือบทุกคนยาอื่นไม่มีใช้ การให้ความรู้เกี่ยวกับยาฆ่าแมลง ยาฆ่ารา ยากำจัดวัชพืช ซึ่งจำเป็นต้องกระทำอย่างเร่งด่วนทั้งสองจังหวัด ส่วนเทคโนโลยีการเลี้ยงสัตว์นั้น จำนวนผู้เลี้ยงหมูในลำปางส่วนใหญ่ก็เป็นหมูลูกผสมพันธุ์ดี เหมือนกับการเลี้ยงวัวลูกผสมบราห์มันในสกลนคร ที่มีเป็นส่วนใหญ่ การส่งเสริมการเลี้ยงหมูในลำปาง ซึ่งการเร่งรัดให้มากขึ้นทำนองเดียวกัน การเลี้ยงวัวในสกลนครและการเลี้ยงปลาในทั้งสองจังหวัด (7) การวัดผลความสำเร็จในการพัฒนานั้น อาจสรุปได้ว่า การพัฒนาด้านการผลิตทางการเกษตรในทั้งสองจังหวัดไม่ดีขึ้นกว่าเดิม ทั้งนี้ เป็นเพราะการพัฒนาต้องการต้องอาศัยช่วงเวลาและพัฒนาในรูปแบบเป็นชุด ๆ ไปพร้อม ๆ กัน คือ ไม่เพียงแต่ด้านการอบรมส่วนเหลือเมล็ดพันธุ์ดีการบริการผสมพันธุ์สัตว์ แต่ต้องช่วยเหลือในแง่ของการบริการปุ๋ยราคาถูกให้มากขึ้น จัดระบบการปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ให้เหมาะสม บริการเรื่องตลาดและราคา การให้ความรู้ที่ถูกต้องเรื่องศัตรูพืชและสัตว์และ การบริการวัคซีนสัตว์ตามความจำเป็น ฯลฯ (8) การพัฒนาส่งผลให้โดยชัดเจนในเรื่อง การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของหมู่บ้าน การสร้างสิ่งสาธารณประโยชน์ การบริการสาธารณสุข และการศึกษานอกโรงเรียน ได้แก่ การสร้างถนน บ่อน้ำกิน ชลประทาน ประปา ศูนย์พัฒนาหมู่บ้าน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก การปรับปรุงสภาพแวดล้อมหมู่บ้าน การฝึกอบรมอาชีพ ฯลฯ (9) ในลำปางเจ้าหน้าที่พัฒนากรมีบทบาทในการพัฒนามากกว่าพัฒนากรในสกลนคร ทั้งนี้เป็นเพราะในสกลนครมีการเปลี่ยนย้ายบุคคลากรบ่อยครั้ง แต่ทั้งสองจังหวัดยังคงมีทัศนคติที่ดีต่อเจ้าหน้าที่พัฒนากร ชาวบ้านทั้งสองจังหวัดมีความรู้สึกว่าตนมีส่วนร่วมในการพัฒนาของชุมชนในเรื่องต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องการสร้างสาธารณประโยชน์ การที่เจ้าหน้าที่พัฒนากรมีบทบาทในลำปางมากกว่านี้เองส่งผลให้ผลงานของสภาตำบลและคณะกรรมการพัฒนาหมู่บ้านในความคิเห็นของชาวบ้านนั้นในลำปางมีมากกว่า และคิดว่าเป็นสื่อกลางในการพัฒนาระหว่างชาวบ้านกับเจ้าหน้าที่ของรัฐ เช่น พัฒนากร เพื่อก่อสร้างปรับปรุงสาธารณประโยชน์ การจัดตั้งกลุ่มอาชีพ และกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆ การส่งเสริมอาชีพ ฯลฯ แต่คณะกรรมการตัวแทนชาวบ้านปรับปรุงการทำงานให้ดำเนินการเพื่อชุมชนตามความต้องการของชาวบ้าน และควรเป็นกันเองกับชาวบ้าน ประชุมแล้วต้องทำตามมติ ฯลฯ (10) ความต้องการเร่งด่วนและความต้องการระยะยาวที่ราษฏรต้องการให้รัฐช่วยนั้น หากจำแนกตามลำดับแล้ว ส่วนใหญ่เป็นปัจจัยพื้นฐานเศรษฐกิจในการผลิต ได้แก่ น้ำชลประทาน น้ำกิน ถนน นอกนั้นเป็นการบริการการผลิต ได้แก่ ปุ๋ยราคาถูก ยากำจัดศัตรูพืชและวัคซีนสัตว์ การตลาดและราคา เมล็ดพันธุ์ที่ดี พันธุ์สัตว์ที่ดี การอบรมเกษตร เครื่องสูบน้ำ นอกนั้นเป็นเรื่องอื่นๆ ได้แก่ ประปา ไฟฟ้า โรงเรียนมัธยม สถานีอนามัย ศูนย์พัฒนาหมู่บ้าน ศูนย์เด็กเล็ก การปรับปรุงวัด สนามเด็กเล่น ห้องสมุดหมู่บ้าน การไปรษณีย์ที่รวดเร็ว ความสงบเรียบร้อย และการแก้ปัยหายาเสพติด
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: พัฒนาเกษตรกร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
ผลสำเร็จในการดำเนินการของโครงการพัฒนาชนบทระดับหมูบ้าน: ศึกษาเฉพาะกรณีในจังหวัดลำปางและสกลนคร เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์รูปแบบที่เหมาะสมในการพัฒนาชนบทแบบผสมผสาน
กรมส่งเสริมการเกษตร
2528
เครื่องชี้วัดความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาชนบท การพัฒนาชนบทแบบผสมผสานของประเทศไทย: ผลสำเร็จ ปัญหาบางอย่างในการดำเนินการเพื่อกำหนดแนวทางการพัฒนาชนบทแบบผสมผสานที่เหมาะสม การพัฒนาชนบท : ความสำเร็จและล้มเหลว การพัฒนาชนบทตามแนวโครงการอีสานเขียว การพัฒนาชนบทอีสาน โครงการจัดการป่าชุมชนเพื่อพัฒนาชนบทอีสาน วิเคราะห์กิจกรรมโครงการสร้างงานในชนบท (กสช.) ที่สนับสนุนการพัฒนาชนบทอย่างบังเกิดผล การประเมินการใช้กำลังคนในการพัฒนาชนบท บทบาทของศาสนาพุทธในการพัฒนาชนบทของประเทศไทย การพัฒนา N P K มิเตอร์เพื่อตรวจวิเคราะห์ N P K ในดิน
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก