สืบค้นงานวิจัย
สถานการณ์การประมงไทย
ชมัยพร ชูงาน - กองนโยบายและยุทธศาสตร์พัฒนาการประมง
ชื่อเรื่อง: สถานการณ์การประมงไทย
ชื่อเรื่อง (EN): Thailand' s Fisheries Situation
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ชมัยพร ชูงาน
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Chamaiporn Choongan
บทคัดย่อ: ภาคการประมงมีความสําคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศไทย ซึ่งก่อให้เกิดธุรกิจต่อเนื่องและรายได้แก่ ประเทศจํานวนมาก ในภาคการประมงประกอบด้วยการทําประมงหลายด้าน ได้แก่ การประมงในน่านน้ำไทย การ ประมงนอกน่านน้ำไทย และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ตลอดจนการค้าสินค้าประมง และธุรกิจต่อเนื่องอีกจํานวนมาก ระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา (ปี 2550 – 2559) มีปัจจัยหลายประการที่ส่งผลให้สถานการณ์ด้านการประมง เปลี่ยนแปลงไป เช่น ด้านสภาพภูมิอากาศ กฎระเบียบทางการค้าหรือมาตรฐานด้านต่าง ๆ ของประเทศคู่ค้า รวมถึงกฎหมาย กฎระเบียบและนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการประมงของไทย การศึกษาสถานการณ์การประมงของ ไทยจะทําให้ทราบเหตุการณ์ทางการประมงด้านต่าง ๆ ที่ดําเนินอยู่ในช่วงเวลาหนึ่ง ๆ ซึ่งจะเป็นข้อมูลที่สามารถ นําไปใช้ประโยชน์ในการกําหนดนโยบาย การจัดทําแผนงาน โครงการ เพื่อนําไปสู่การบริหารจัดการด้านการประมง ให้มีความยั่งยืนต่อไป วัตถุประสงค์ของการศึกษา 1) ศึกษาภาพรวมและสถานการณ์การประมงของไทยทั้งด้านการ ทําประมงและการเพาะเลี้ยง 2) ศึกษาสถานการณ์การค้าสินค้าประมง 3) ศึกษากฎหมาย กฎระเบียบ และนโยบาย ด้านการประมง และ 4) ศึกษาประเด็นสําคัญซึ่งมีผลต่อสถานการณ์ด้านการประมง สถานการณ์ด้านการประมงในน่านน้ำไทยซึ่งรวมถึงการทําประมงทะเลและการทําประมงน้ำจืด โดย ในช่วงปี 2552 – 2559 มีสัดส่วนการจับสัตว์น้ำเค็มมากกว่าสัตว์น้ำจืด ผลการจับสัตว์น้ำเค็มจากการทําประมง ทะเลส่วนใหญ่มาจากเครื่องมือทําการประมงประเภทอวนล้อมจับและอวนลาก ในปี 2559 ผลการจับส่วนใหญ่ ได้จากเครื่องมือประเภทอวนลาก จากแหล่งทําการประมงฝั่งอ่าวไทยมากกว่าฝั่งอันดามัน และกลุ่มปลาจับได้มาก ที่สุดทั้งปริมาณและมูลค่า รองลงมา คือ กลุ่มหมึก ปลากะตักเป็นปลาที่จับได้มากที่สุด รองลงมา คือ ปลาทู สําหรับจํานวนเรือที่ทําการประมงในน่านน้ำไทยที่ได้รับอาชญาบัตรในช่วงปี 2550 – 2558 มีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในปี 2560 มีเรือจํานวน 10,913 ลํา ซึ่งเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กําหนดตามพระราชกําหนดการประมง พ.ศ. 2558 ส่วนการทําประมงน้ำจืดส่วนใหญ่จับจากแหล่งน้ำธรรมชาติ และเป็นการทําประมงเพื่อการยังชีพ โดยในปี 2551 ปริมาณการจับสัตว์น้ำจืดเพิ่มขึ้นเล็กน้อย เมื่อเทียบกับปี 2550 อ่างเก็บน้ำเป็นแหล่งน้ำที่จับปลา ได้มากที่สุด ตั้งแต่ปี 2552 เป็นต้นมา กรมประมงได้จําแนกแหล่งน้ำออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ 1) แม่น้ำ ลําคลอง ห้วย 2) คลองชลประทาน 3) อ่างเก็บน้ำ 4) บ่อล่อสัตว์น้ำ และ 5) หนอง บึง และอื่น ๆ จากเดิมที่จําแนก 3 ประเภท คือ แหล่งน้ำสาธารณะ อ่างเก็บน้ำ และทํานบปลา โดยในช่วงปี 2552 – 2559 ส่วนใหญ่ที่จับได้เป็น กลุ่มปลา ได้แก่ ปลาตะเพียน การพัฒนาการทําประมงทะเลของไทยอย่างต่อเนื่อง ทําให้เรือของไทยขยายพื้นที่ออกไปทําการ ประมงทะเลไกลฝั่งมากยิ่งขึ้นในน่านน้ำของประเทศเพื่อนบ้าน โดยมีรูปแบบการทําประมงในลักษณะต่าง ๆ ได้แก่ 1) การได้รับสิทธิทําประมง (Fishing Right หรือ Commercial licensing) 2) การร่วมลงทุน (Joint Venture) 3) การเช่าเรือ (Vessel Chartering) และ 4) การขายเรือให้กับคู่สัญญาในต่างประเทศที่มีความสัมพันธ์และร่วมมือ กันมาเป็นเวลานานพอสมควร (Vessel Exportation) แหล่งทําการประมงนอกน่านน้ำที่สําคัญ ได้แก่ สาธารณรัฐ อินโดนีเซีย รัฐเอกราชปาปัวนิวกินี มาเลเซีย สาธารณรัฐประชาชนบังคลาเทศ และสาธารณรัฐแห่งสหภาพ เมียนมาร์ และเพื่อให้การบริหารจัดการในการทําประมงนอกน่านน้ำของไทยมีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับ พันธกรณีระหว่างประเทศ ตลอดจนส่งเสริมความร่วมมือกับรัฐอื่น ภาคเอกชนและองค์กรระหว่างประเทศ ต่าง ๆ กรมประมงเป็นหน่วยงานที่มีอํานาจหน้าที่และความรับผิดชอบในการควบคุมการทําประมงนอกน่านน้ำไทยและ การขนถ่ายสินค้า ให้เป็นไปตามกฎหมายของไทย ระเบียบข้อบังคับของรัฐชายฝั่งเจ้าของพื้นที่ และองค์การบริหาร จัดการประมงระดับภูมิภาค ในด้านการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ประเทศไทยมีผลผลิตสัตว์น้ำจากการเพาะเลี้ยงมากอยู่ใน 10 อันดับ แรกของโลก โดยปลานิลเป็นสัตว์น้ำจืดที่มีการเพาะเลี้ยงมากที่สุดทั้งในเชิงปริมาณและมูลค่า พื้นที่การเพาะเลี้ยง ส่วนใหญ่อยู่ในภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในช่วงปี 2550 – 2559 ผลผลิตปลานิลเฉลี่ยมีแนวโน้ม ลดลง และลดลงมากที่สุดใน ปี 2554 เนื่องจากประสบปัญหาอุทกภัย และมีปัญหาต่อเนื่องจากสภาพอากาศที่ แปรปรวน การขาดแคลนลูกพันธุ์ ตลอดจนการขาดแคลนน้ำ ในขณะที่มูลค่าปลานิลมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามราคาที่ เพิ่มขึ้น สําหรับสัตว์น้ำจากการเพาะเลี้ยงชายฝั่งที่มีปริมาณและมูลค่าผลผลิตมากที่สุด คือ กุ้งทะเล โดยในช่วงปี 2556 – 2557 ปริมาณผลผลิตกุ้งลดลงเนื่องจากปัญหาโรคกุ้งตายด่วน (Early Mortality Syndrome : EMS) มีผล ให้ราคากุ้งปรับตัวสูงขึ้น ปี 2558 สถานการณ์การผลิตกุ้งทะเลของไทยมีแนวโน้มดีขึ้นซึ่งเป็นผลมาจากการแก้ไขปัญหา ของภาครัฐโดยการนําเข้าพ่อแม่พันธุ์กุ้งเพื่อปรับปรุงพันธุ์ทําให้ได้ลูกกุ้งคุณภาพดี และในปี 2559 สถานการณ์การผลิต ยังคงเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้นเป็นลําดับ ทําให้ราคากุ้งเฉลี่ยในภาพรวมมีอัตราการเปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้น การค้าสินค้าประมงของไทยมีความสําคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศ สามารถนํารายได้เข้าสู่ประเทศ จํานวนมาก โดยในปัจจุบันสินค้าประมงของไทยมีคุณภาพได้มาตรฐานสากลและเป็นที่ยอมรับในตลาดโลก ตลาด ส่งออกที่สําคัญของไทย ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น สหภาพยุโรป และอาเซียน โดยมีสินค้าส่งออกที่สําคัญ ได้แก่ กุ้งและผลิตภัณฑ์ ทูน่ากระป๋อง และหมึกสดแช่เย็นแช่แข็ง ซึ่งภาพรวมของปริมาณการส่งออกมีแนวโน้มลดลง เล็กน้อย ส่วนสินค้านําเข้าที่สําคัญ ได้แก่ ทูน่าสดแช่เย็นแช่แข็ง ปลาสดแช่เย็นแช่แข็ง และหมึกสดแช่เย็นแช่แข็ง โดยมีแนวโน้มการนําเข้าเพิ่มขึ้น ประเทศที่ไทยนําเข้าสินค้าประมงส่วนใหญ่ ได้แก่ ประเทศกลุ่มอาเซียน สาธารณรัฐประชาชนจีน ไต้หวัน สหรัฐอเมริกา และสาธารณรัฐเกาหลี กฎระเบียบและมาตรการของประเทศคู่ค้าที่ ผู้ประกอบการต้องปฏิบัติหรือควรติดตาม เช่น กฎระเบียบ Seafood Import Monitoring Program ในการตรวจสอบ ย้อนกลับสินค้าสัตว์น้ำบางชนิด เพื่อให้มั่นใจว่าสัตว์น้ำดังกล่าวที่นําเข้ามาไม่ได้มาจากการทําประมงแบบผิด กฎหมาย ไม่รายงานและไร้การควบคุม (Illegal, Unreported and Unregulated : IUU Fishing) และไม่ได้มีการ บิดเบือนข้อมูลฉลากสินค้าสัตว์น้ำ (seafood fraud) กฎระเบียบการอุดหนุนประมง (Fisheries Subsidies) ภายใต้ มาตรการทางการค้าขององค์การการค้าโลก (World Trade Organization : WTO) เป็นต้น การบริหารจัดการด้านประมงของไทยเพื่อให้การประมงทุกด้านมีประสิทธิภาพสูงสุดดําเนินการ ภายใต้นโยบายประมงแห่งชาติ ซึ่งประกอบด้วย 4 ด้าน ได้แก่ การพัฒนาการประมงในน่านน้ำไทย การส่งเสริม พัฒนาและการแก้ไขปัญหาการประมงนอกน่านน้ำไทย การพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำของประเทศ และการ พัฒนาอุตสาหกรรมต่อเนื่องด้านการประมงของประเทศ โดยมีกลไกในการขับเคลื่อนผ่านคณะกรรมการนโยบาย การประมงแห่งชาติ มีอํานาจในการกําหนดนโยบายและกํากับการบริหารจัดการการประมง นอกจากนโยบาย ประมงแห่งชาติจะเป็นกลไกระดับนโยบายในการบริหารจัดการด้านการประมงแล้ว การจัดทํายุทธศาสตร์กุ้ง ยุทธศาสตร์ปลานิล ยุทธศาสตร์ปลาสวยงาม รวมถึงแผนแม่บทการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จะเป็นเครื่องมือสําคัญทําให้ การบริหารจัดการด้านประมงสามารถดําเนินการอย่างมีประสิทธิภาพ ประเด็นสําคัญที่มีผลต่อสถานการณ์การประมงในปัจจุบัน ได้แก่ 1) การประมงที่ผิดกฎหมายขาดการ รายงานและไร้การควบคุม (Illegal Unreported and Unregulated Fishing: IUU fishing) ที่รัฐบาลให้ ความสําคัญเป็นอย่างมาก และหน่วยงานต่าง ๆ ได้ร่วมมือดําเนินการอย่างต่อเนื่อง เช่น การปรับปรุงกฎหมาย การเข้าเป็นภาคีข้อตกลงระหว่างประเทศ การวางระบบเรือประมง การติดตาม ควบคุม และเฝ้าระวังการทําประมง การปรับปรุงระบบตรวจสอบย้อนกลับ การแก้ไขปัญหาแรงงานในภาคการประมง ความร่วมมือกับต่างประเทศและ องค์การบริหารจัดการประมงระดับภูมิภาค รวมถึงการปรับโครงสร้างกรมประมงเพื่อให้การประมงของไทย ดําเนินการอย่างถูกกฎหมาย และการส่งออกสินค้าประมงไทยได้รับการยอมรับและเชื่อมั่นว่าไม่ได้มาจากการ ประมง IUU 2) การระงับใช้ความเค็มในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในพื้นที่น้ำจืด ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวง เกษตรและสหกรณ์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงมหาดไทย ร่วมมือกันแก้ไขปัญหาอย่าง ต่อเนื่อง โดยคํานึงถึงการรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อให้การประกอบอาชีพเป็นไปอย่างยั่งยืน และ 3) พระราชบัญญัติการ เดินเรือในน่านน้ำไทย (ฉบับที่ 17) พ.ศ. 2560 ซึ่งเป็นการบังคับใช้กฎหมายเพื่อควบคุมการปลูกสร้างสิ่งล่วงล้ํา ลําน้ำ และมีผลกระทบต่อผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในกระชัง แม้ว่าได้รับการยกเว้นไม่ต้องชําระค่าตอบแทนรายปีแล้วก็ตาม แต่ยังคงเป็นประเด็นที่ต้องเตรียมการและปรับตัวให้เข้ามาตรกา
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
จำนวนหน้า: 160
เลขที่อ้างอิง: 61-3-1400-61088
เอกสารแนบ: www4.fisheries.go.th/strategy
เผยแพร่โดย: กองนโยบายและยุทธศาสตร์พัฒนาการประมง
คำสำคัญ: การค้าสินค้าประมง
หมวดหมู่: ประมง หรือ สัตว์น้ำ
หมวดหมู่ AGRIS: M การประมงและการเพาะเลี้ยงพืชและเลี้ยงสัตว์น้ำ (Aquatic sciences and fisheries)
เจ้าของลิขสิทธิ์: นางสาวชมัยพร ชูงาน
รายละเอียด: Submitted by กลุ่มบริหารงานวิจัย กองแผนงาน (fishresearch3616@gmail.com) on 2020-06-16T04:28:17Z No. of bitstreams: 1 สถานณการณ์ประมงไทย.pdf: 3998079 bytes, checksum: f8175f9b6b9bdeeb59137cf777a261a8 (MD5)
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
สถานการณ์การประมงไทย
กองนโยบายและยุทธศาสตร์พัฒนาการประมง
2561
ทรัพยากรประมงจากการประมงพื้นบ้านบริเวณอ่าวไทยตอนใน ทรัพยากรประมงจากการประมงพื้นบ้านบริเวณอ่าวไทยตอนใน การวิเคราะห์ความร่วมมือด้านการประมงระหว่างไทยและสาธารณรัฐอินโดนีเซีย การประมงหมึกกล้วยในอ่าวไทย สถานการณ์เชื้อดื้อยาในประเทศไทย การประมงปลากะตักในอ่าวไทย Ninety East Ridge แหล่งประมงทางเลือกของการประมงไทยในมหาสมุทรอินเดีย ทรัพยากรประมงจากเรือสำรวจประมง 2 ในพื้นที่ปิดอ่าวไทยตอนใน ชีวประมงของปลากะตักในน่านน้ำไทย สถานการณ์เกษตรและสิ่งแวดล้อมของประเทศไทยในปัจจุบัน
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก