สืบค้นงานวิจัย
ศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์: กรณีศึกษา จังหวัดพะเยา
จงรักษ์ มูลเฟย - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: ศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์: กรณีศึกษา จังหวัดพะเยา
ชื่อเรื่อง (EN): Potentials of Community Rice Seed Centers in Developing Towards Self-reliance in Seed: A Case Study in Phayao Province
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: จงรักษ์ มูลเฟย
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Jongrak Moonfoui
บทคัดย่อ: การขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ดีใช้อย่างต่อเนื่องของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว เป็นสาเหตุสำคัญประการหนึ่งที่ทำให้ผลผลิตเฉลี่ยของข้าวในประเทศไทยยังอยู่ในเกณฑ์ต่ำ ภาครัฐโดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์จึงได้แก้ปัญหาโดยการผลักดันให้เกิดโครงการผลิตเมล็ดข้าวพันธุ์ดีที่เป็นของชุมชน โดยชุมชน และเพื่อชุมชนขึ้นทั่วประเทศ ที่เรียกว่า “ศูนย์ข้าวชุมชน” เอกสารฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอ การจัดตั้ง กระบวนการทำงาน และศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ โดยใช้ จ.พะเยา เป็นกรณีศึกษา วิธีการประกอบด้วย การรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิ การสำรวจ การสัมภาษณ์เชิงลึกศูนย์ข้าวชุมชน จำนวน 33 แห่ง รวมทั้งจัดประชุมเชิงปฏิบัติการกับผู้นำศูนย์ข้าวชุมชนดังกล่าว 1 ครั้ง ระยะเวลาดำเนินการวิจัยอยู่ในช่วง ธันวาคม 2548 – สิงหาคม 2549 ศูนย์ข้าวชุมชนส่วนใหญ่ก่อตั้งขึ้นระหว่างปี 2544-45 และมีจำนวนหนึ่งที่ได้ปิดตัวเองไปหลังการสนับสนุนจากภาครัฐสิ้นสุดลง พบที่ยังเหลือในปัจจุบัน 33 ศูนย์ กระจายอยู่ทั้ง 9 อำเภอของ จ.พะเยา มีบทบาทสำคัญในการเป็นแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว เพื่อให้บริการจำหน่ายหรือแลกเปลี่ยนแก่สมาชิก เกษตรกรในชุมชน และพื้นที่ใกล้เคียง ด้วยการผลิตเมล็ดพันธุ์ขยายและเมล็ดพันธุ์จำหน่าย ร้อยละ 86.21 และ 13.79 ตามลำดับ เป็นข้าว 3 พันธุ์ ได้แก่ ขาวดอกมะลิ 105 กข6 และ กข15 ร้อยละ 51.35 27.03 และ 21.62 ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม ศูนย์ข้าวชุมชนยังไม่สามารถพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์คุณภาพได้ แม้จะประเมินแล้วว่ามีศักยภาพดังกล่าว การขาดการสนับสนุนจากภาครัฐด้านการรับรองเมล็ดพันธุ์และการจัดการตลาด ทำให้ศูนย์ข้าวชุมชนอ่อนแอลง ศูนย์ข้าวชุมชนที่เข้มแข็งจำนวนหนึ่งที่พบ จึงได้นำมาใช้เป็นบรรทัดฐานในการยกระดับศูนย์ข้าวชุมชนที่เหลือต่อไป
บทคัดย่อ (EN): Farmers’ deficit of quality rice seed is being considered one important factor affecting low rice yield in Thailand. The Ministry of Agriculture and Cooperatives (MOAC) has launched community rice seed project nationwide with the establishment of “community rice seed center” to promote self-help production of quality rice seed by farmers. The objective of this paper is to present the establishment of community rice seed center (CRSC), its operating process, and capability to achieve the desirable goal of self-reliance in rice seed. The research case study was conducted in Phayao province by analyzing secondary information and field surveys combining participatory rural appraisal and structured interview of 33 CRSCs. One farmer workshop was conducted consisting of key leaders of CRSCs throughout the province during the research period from December 2005-August 2006. Majority of CRSCs in Phayao province were established during 2001-02. A few had stopped operating after the MOAC withdrew its support. At present, only 33 centers, distributed over 9 districts, continue to function by producing registered seed (86.21 percent) and certified seed (13.79 percent) for the farming communities within Tambon and its neighborhoods. The centers produced seeds of three major rice varieties, namely KDML 105 (51.35 percent), RD6 (27.03 percent) and RD 15 (21.62 percent). However, the centers are still not be able to achieve self-reliance in quality rice seed despite their promising potentials. Lack of government support in seed certification scheme and marketing arrangement had weakened the CRSCs. A few competent CRSCs had been identified and could be used as benchmark for improving capacity of the others.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/246318/168426
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: จังหวัดพะเยา
คำสำคัญ (EN): Phayao province
เจ้าของลิขสิทธิ์: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

จงรักษ์ มูลเฟย. "ศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์: กรณีศึกษา จังหวัดพะเยาPotentials of Community Rice Seed Centers in Developing Towards Self-reliance in Seed: A Case Study in Phayao Province". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2550

จงรักษ์ มูลเฟย. "ศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์: กรณีศึกษา จังหวัดพะเยาPotentials of Community Rice Seed Centers in Developing Towards Self-reliance in Seed: A Case Study in Phayao Province". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2550. Print.



TARR Wordcloud:
ศักยภาพของศูนย์ข้าวชุมชนในการพัฒนาสู่การพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์: กรณีศึกษา จังหวัดพะเยา
จงรักษ์ มูลเฟย
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
2550
แนวทางการพัฒนาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน การเพิ่มศักยภาพการผลิตพืชเศรษฐกิจเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำบนพื้นที่สูงศูนย์พัฒนาโครงการหลวงปังค่าจังหวัดพะเยา การยกระดับศักยภาพผู้พิการสู่การพัฒนาเป็นมัคคุเทศก์ท้องถิ่นนำเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์อย่างสร้างสรรค์ในจังหวัดเชียงใหม่ การผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วอะซูกิ การศึกษาพฤติกรรมการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวและการประมาณการความต้องการเมล็ดพันธุ์ข้าวสำหรับศูนย์ข้าวชุมชน ผลของระดับฟอสฟอรัสต่อการพัฒนาระบบรากข้าว ข้าวเจ้าต่างสีสายพันธุ์ดีของศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ รูปแบบการตลาดที่เหมาะสมในการจำแนกปุ๋ยหมักของชุมชน ทัศนคติของเกษตรกรต่อโครงการประกันภัยข้าวนาปีใน อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา บทบาทและอำนาจของชุมชนในการจัดการทรัพยากรท้องถิ่นกรณีศึกษาหมู่บ้านโพธิ์ทองเจริญ ตำบลเชิงดอย อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair