สืบค้นงานวิจัย
โครงการสร้างประชากรพ่อแม่พันธุ์กุ้งขาวปลอดโรคและโตดีเพื่อการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
ดร.พนม กระจ่างพจน์ สอดศุข - สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
ชื่อเรื่อง: โครงการสร้างประชากรพ่อแม่พันธุ์กุ้งขาวปลอดโรคและโตดีเพื่อการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
ชื่อเรื่อง (EN): Founding of the SPF and High Growth-Performance Broodstock of Pacific White Shrimp, Litopenaeus vannamei, for Thailand Aquaculture and Sustainable Utilization
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ดร.พนม กระจ่างพจน์ สอดศุข
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
  1. กรมประมง
บทคัดย่อ: โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างประชากรพ่อแม่ทันธุ์ทั้งธุ์ทั้งชาวปลอดโรคสายพันธุ์ที่ มีการเจริญเติบโตดี และสายพันธ์ที่ทนทานต่อโรค EMS-AHPND ด้วยการใช้เทคโนโลยีการปรับปรุง พันธุ์โดยการคัดเลือก ร่วมกับการพัฒนาและประยุกต์ใช้เครื่องหมายพันธุกรรมโมเลกุล (ดีเอ็นเอ) ซึ่ง ได้แก่เครื่องหมายสนิปและไมโครแซทเทลไลท์ในกระบวนการคัดเลือกดังกล่าว การค้นหาและพัฒนา เครื่องหมายสนิปที่สัมพันธ์กับลักษณะการเจริญเติบโตและการต้านทานโรค EMS-AHPND ในกุ้งขาว ด้วยเทคนิค DNA sequencing, GBS และ KASP รวมถึงการทดสอบยืนยันกับตัวอย่างกุ้งขาวที่ผ่านการ คัดเลือกสายการเจริญเติบโตดี และสายด้านโรค EMS-AHIPND ปรากฏว่า จีโนไทป์และอัลลิลที่ปรากฏโดย เครื่องหมายสนิป 5 ตำแหน่ง (SNPH25C/T, SNPH48C/T, SNPH54A/G, SNPH74A/C และ SNPH84C/T) และอีก 4 ตำแหน่ง (5-HT1R156A>G, 5-HT1R228C/G, LGBP65T>C และ LGBP160T>G) มีความสัมพัมพันธ์ กับลักษณะการเจริญเติบโต และลักษณะการต้านโรค EMS-AHPND (ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) การตรวจสอบและวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธกรรมโดยใช้เครื่องหมายไมโครแชท เทลไลท์ในประชากรทั้งของสายเจริญเติบโตดี และสายต้าน EMS-AHPND พบว่า ในระหว่างทุกรุ่น ประชากรไม่มีนัยสำคัญในความแตกต่างทางสถิติ (P>0.05) ซึ่งสอดดคล้องกับค่าสมดลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก (Proe) ที่พบว่าทุกรุ่นยังอยู่ในสมดุล และไม่ก่อให้เกิดผลกระทบกับปริมาณความหลากหลายทาง พันธกรรมโดยรวมของแต่ละประชากร และแม้ว่าค่า N, ที่ประเมินได้ในบางประชากรต่ำกว่าค่าแนะนำ สำหรับประชากรพ่อแม่พันธุ์ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ แต่เชื่อได้ว่าพ่อแม่พันธุ์ที่จะมีโอกาสได้ผสมกันและ ส่งต่ออัลลิลไปยังรุ่นต่อไปมีจำนวนมากพอที่สามารถจะป้องกันการเกิดผสมเลือดชิดได้ ผลการปรับปรุงพันธุ์โดยการคัดเลือกสายเจริญเติบโตดี โดยการคัดเลือกครอบครัวจาก ข้อมูลอัตราการเจริญเติบโตจำเพาะของกังที่เลี้ยงทดสอบภายนอกอาคารปรับปรุงพันธุ์ และคัดภายใน ครอบครัวด้วยข้อมูลน้ำหนักของกุ้งที่เลี้ยงในอาคารศูนย์ปรับปรุงพันธุ์ ซึ่งสามารถคัดเลือกจากรุ่นพ่อแม่ (Pe) จนได้ถึงลูกรุ่นที่ 6 (F.) ข้อมูลจากการเลี้ยงทดสอบนอกอาคารปรับปรุงพันธุ์ และจากการเลี้ยงเป็น พ่อแม่พันธุ์ในอาคารศูนย์ปรับปรุงพันธุ์ แสดงการเจริญเติบโตสูงขึ้นจากรุ่น P. ถึงรุ่น F. โดยส่วนใหญ่ แสดงออกในกลุ่มคัดเลือกสูงกว่ากลุ่มควบคุมในรุ่นเดียวกันที่ไม่มีการคัดเลือก อย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) การทดสอบพันธุ์สายเจริญเติบโตดีโดยการเลี้ยงเปรียบเทียบกับพันธุ์จากแหล่งอื่น พบว่า การ ทดสอบพันธุ์ในฟาร์มเกษตรกร และในสถานีที่ประกอบด้วย การทดสอบในบ่อดินปู PE ในถังไฟเบอร์กลาสขนาด 500 ลิตร และในบ่อผ้าใบความจุ 25 ลบ.ม. ส่วนใหญ่สายพันธุ์ที่ผ่านการคัดเลือกให้โตดี แสดงข้อมูลค่าเฉลี่ยการเจริญเติบโตสูงกว่าพันธุ์ที่นำมาเปรียบเทียบ โดยเฉพาะการทดสอบรุ่น F. ทั้งใน บ่อดินฟาร์มเกษตรกรและบ่อดินในสถานีที่ปรากฏว่าข้อมูลที่แสดงการเจริญเติบโตทั้งหมด สูงกว่าพันธุ์ เปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) และการทดสอบรุ่น F ในถังไฟเบอร์กลาสขนาด 500 ลิตร และ บ่อผ้าใบความจุ 25 ลบ.ม. พบว่า การเจริญเติบโตโดยข้อมูลน้ำหนักเพิ่มเฉลี่ย/วัน อัตราการเจริญเติบโต จำเพาะเฉลี่ย และน้ำหนักเฉลี่ยของรุ่น F, สูงกว่าพันธุ์ที่นำมาเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) ผลการปรับปรุงพันธุ์โดยการศัตเลือกสายต้านโรค ENS-AHAHPND โดยการศัตเลือก ครอบครัวจากข้อมูลการทดสอบความต้านทานเชื้อ Vibrio parahoemolyticus สายพันธุ์ก่อโรค EMS- AงทD ในกู้เขาที่อยู่ในไปรแกรมกาหัดเลือก คั้นครุ่นพ่อแม่ (P) จน์ต้รุ่นลูกถึงที่ 6 6 6 6 ปรากฎ ) ข้อมูลที่สำคัญ คือ ค่าเฉลี่ยอัตรารอดจากการทดสอบเชื้อก่อโรค EMS-AHPND สูงขึ้นจาก 37.51+1224% ในรุ่น Po เป็น 63.59+33.36% ในกลุ่มคัดเลือกรุ่น F/ (รุ่นสุดท้ายในโปรแกรมการคัดเลือก) โดยที่กลุ่ม คัดเลือกสูงกว่ากลุ่มควบคุมในรุ่นเดียวกันอย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) ผลการทดสอบความต้านทานเชื้อ V.parahoemolyticus ในกุ้งขาวที่อยู่ในโปรแกรมการคัดเลือก จากรุ่น Po ถึงรุ่น F& พบว่า ค่า LC๓ ที่ 7 วันหลังกุ้งได้รับเชื้อ อยู่ในช่วง 1.12x10 - 1.47x10 เชลล์/มิลลิลิตร โดยค่าสูงสุดอยู่ที่รุ่น F. (รุ่น สุดท้ายในโปรแกรมการคัดเลือก) อัตรารอดตายเฉลี่ยของกุ้งกลุ่มคัดเลือกสูงกว่ากลุ่มควบคุมในรุ่น F2. Fs และ F, จำนวนครอบครัวของกลุ่มคัดเลือกที่มีอัตรารอดตายสูงกว่ากลุ่มควบคุมเพิ่มขึ้นจาก 6 ครอบครัว ในรุ่น F, เป็น 38 ครอบครัวในรุ่น F, และอัตรารอดตายสูงสุดของกลุ่มคัดเลือกมีค่าเพิ่มขึ้นจาก 64.4496 ในรุ่น Po เป็น 100% ในรุ่น F. ส่วนการทดสอบความต้านทานเชื้อ V. parahoernolyticus ในกุ้งขาว สายคัดเลือกต้าน EMS-AHPND โดยเปรียบเทียบกับกุ้งชาวจากแหล่งพันธ์อื่น ได้ดำเนินการในรุ่น F., Fr และ F& พบว่า ทุกรุ่นไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ (P>0.05) กับทุกแหล่งพันธุ์ที่นำมามาเปรียบเทียบ อย่างไรก็ตามผลการทดสอบในรุ่น Fc ได้แสดงถึงความสามารถในการต้านเชื้อ EMS-AHPND ของกุ้งกุ้ง กลุ่มคัดเลือกรุ่นสุดท้ายว่ามีสูงพอสมควรเมื่อเปรียบเทียบกับกุ้งกลุ่มควบคุมในรุ่นเดียวกันและกุ้งจาก แหล่งพันธุ์เอกชนบางแหล่ง นอกจากนี้ การศึกษาเกี่ยวกับการตรวจสอบองค์ประกอบเลือด การ ตอบสนองของภูมิคุ้มกัน และการต้านเชื้อ WSSV และ YHV ได้ถูกดำเนินการเพิ่มเติมในกุ้งขาวรุ่น F. และได้รายงานผลประกอบผลการศึกษาทั้งหมดไว้ด้วย การประเมินค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรมในโปรแกรมการคัดเลือกสายเจริญเติบโตดี พบว่า ค่าอัตราพันธุกรรม (h') ของลักษณะการเจริญเติบโตโดยน้ำหนักในกุ้งขาวที่อายุการเลี้ยง 6 เดือน ภายในอาคารศูนย์ปรับปรุงพันธุ์ ในรุ่นพ่อแม่ (Pg) มีค่า 0.104+0.039 ซึ่งจัดว่าอยู่ในเกณฑ์ต่ำ แต่ใน ประชากรรุ่นลูก F, - F, มีค่าอยู่ระหว่าง 0.398+0.068 - 0.904+0.100 ซึ่งจัดว่ามีค่าสูง บ่งบอกว่า ลักษณะการเจริญเติบโตโดยน้ำหนักที่ปรากฏส่วนใหญ่เป็นผลจากพันธุกรรมที่เนื่องมาจากอิทธิพลของ ยีนแบบบวกสะสม ซึ่งสามารถทำการปรับปรุงพันธุ์อย่างมีประสิทธิภาพได้จากวิธีการคัดเลือก โดยค่า ตอบสนองต่อการคัดเลือก (R) ที่ประเมินได้ในรุ่น P. และลูก F - Fs มีค่าระหว่าง 0.31 - 2.32 กรัม/ตัว ซึ่งเป็นไปในทางเดียวกับผลการเจริญเติบโตที่แสดงออกโดยน้ำหนักที่ปรากฏว่าสูงขึ้นจากรุ่นพ่อแม่ถึงลูก รุ่นสุดท้าย และน้ำหนักในกลุ่มคัดเลือกสูงกว่ากลุ่มควบคุมในรุ่นเดียวกันอย่างต่อเนื่อง ส่วนในสายต้านทานโรค EMS-AHPND พบว่า ค่าอัตราพันธุกรรมของลักษณะต้านโรค EMS-AHPND ที่ประเมินใน กุ้งขาวระยะ PL15-20 ในประชากรรุ่น Po ถึง F มีค่าระหว่าง 0.013+0.007 - 0.157+0.034 ซึ่งแม้ว่า จัดอยู่ในเกณฑ์ต่ำถึงปานกลาง แต่พบว่ามีค่าสูงขึ้นจากรุ่นพ่อแม่ถึงลูกรุ่นที่ 5 และเมื่อพิจารณาควบคู่กับ ค่าตอบสนองต่อการคัดเลือกที่ประเมินได้ พบว่ามีแนวโน้มสูงขึ้นเช่นกัน จากค่า R = 0.16 ในรุ่น Po เป็น 1:35 ในรุ่น F. และ 5.94 ในรุ่น F, ซึ่งสอดคล้องกับผลการคัดเลือกต้าน EMS-AHPND ที่แสดงออก จากรุ่น F4 ไปยังรุ่น F. มีแนวโน้มสูงขึ้นมาก และความต้านทาน EMS-AHPND ในกลุ่มคัดเลือกรุ่น F: และ F, สูงกว่ากลุ่มควบคุมที่ไม่มีการคัดเลือกอย่างมีนัยสาคัญ (P<0.05)
บทคัดย่อ (EN): The project aimed to found the two Pacific white shrimp (Litopenaeus vannamei) broodstocks with two commercial traits of the high growth and EMS-AHPND resistance. Conventional selective breeding and molecular (DNA) marker technologies, SNP and microsatellite, were applied and a number of results were gained. SNPs related to the shrimp growth and EMS-AHPND resistance were searched and developed based on DNA sequencing, GBS and KASP techniques. Confirmation tests with the shrimps selectively bred for high growth and EMS-AHPND resistance resulted that appeared genotypes and alleles of five SNPs (SNPH25C/T, SNPH48C/T, SNPH54A/G, SNPH74A/C and SNPH84C/T) in relation to the growth and the other four (5-HT1R156A>G, 5-HT1R228C/G, LGBP65T>C and LGBP160T>G) in relation to the EMS-AHPND resistance were significant (P<0.05). Genetic variation based on microsatellites was analytically examined in the high growth and EMS-AHPND resistance populations each of which was found of nonsignificant differences between generations (P>0.05) and also nonsignificant deviations from Hardy-Weinberg equilibrium (PHWE>0.05). These consistent findings indicated that total amount of genetic variation in each population would have not been affected. Although the estimated Nes in some populations were lower than 50, the suggested number for aquacultural broodstocks, it was reasonably believable that the number of occasionally mating males and females with alleles to be inherited into the next generation was large enough for prevention of inbreeding. Selective breeding program for the shrimp trait of high growth, based on both of the family selection using growth data from culturing the shrimp outside the breeding center building, and within-family selection using the data from the culturing inside the building, resulted in that the parental generation (P0 ) was firstly selected and the next five generations (F1-F5) respectively were produced and selected, the last generation (F6) in the program obtained. The shrimp growth was shown to be higher from the P0 to F6 with the consistent data appeared from the culturing outside and inside the building. Almost all the growth data shown in the select group were significantly higher than the control group data (P<0.05). Performance tests in comparison with shrimps from other private sources were managed to be the on-farms, the tests conducted in earthen ponds of private farms, and on-stations, including the tests conducted in earthen ponds surface-covered with PE, 500 liter fiberglass tanks and 25 cubic meter canvas ponds. Most of the tested shrimps from selected populations showed growth performance with higher average data than that shown by the compared private ones. In particular, the significantly higher growth (P<0.05) was shown by the tested F4 in all the different conductions. Tests of the final F6 conducted in thefiberglass tanks and canvas ponds showed the averages of daily weight gain, specific growth rate and final weight appeared in the F6 being significantly higher than the data appeared in the compared ones (P<0.05). Selective breeding program for the shrimp trait of EMS-AHPND resistance was based on family selection using survival information from challenging the shrimp with Vibrio parahaemolyticus, the bacteria causing the EMS-AHPND. Similarly to the above high growth program, the P0 was firstly selected, the next five generations (F1 -F5) produced and selected and the last F6in the program obtained. Appearing data from the program were that the averaged survival rates from the challenging increased from 37.51±12.24% in the P0 to 63.59±33.36% in the F6, in which the survival rate of the select group were significantly higher than that of the control (P<0.05). At 7 days of challenging, the LC50s of P0 – F6 were in the range of 1.12x104– 1.47x105 cells/ml, with the highest value being shown by the final F6 . The averaged survival rates that were higher in the select than in the control were found in the F2, F5 and F6. Number of families of the select having higher survival rates than the rate of the control increased from 6 families in the F1 to 38 families in the F6. The highest survival rates of the select increased from 64.44% in the P0 to 100% in the F6. Performance tests of the select in comparison with shrimps from other private sources were managed to challenge all the shrimps of different sources with Vibrio parahaemolyticus. The tests, proceeded in the F4 , F5 and F6, showed no significant differences being found among all the shrimps compared (P>0.05). However, the data resulting from the F6 test suggested a reasonable level of the EMS-AHPND resistance in the select group of the final generation when compared with the control and some private source. Moreover, additional studies on blood composition, immune response and resistances to the WSSV and YHV were proceeded in the F4 and the informed data were added to all the results already reported. Genetic parameters, heritability (h2 ) and response to selection (R), were estimated. The h2 s of the high growth trait selective breeding program were estimated using the shrimp weight at 6 months of culturing in the breeding center building. The low h2 of 0.104±0.039 was estimated in the P0, however the high h2 s in the range of 0.398±0.068 – 0.904±0.100 were estimated in the F1 – F5, indicating that the appearing shrimp growth had mostly been from the genetic result of additive gene effect and, consequently, the selective breeding program was effectively succeeded. The Rs estimated in the P0 and F1 – F5 were in the range of 0.31 – 2.32 gm/shrimp, corresponding to the shrimp weight that appeared to be higher from the P0 to the final F6 and, consecutively, the select groups were of higher weight than the weight of the respective control. The h2s of the EMS-AHPND resistance trait selective breeding program were estimated using survival rates from challenging the PL15-20 shrimps with Vibrio parahaemolyticus. Thelow to moderate h 2s by the range of 0.013±0.007 – 0.157±0.034 were estimated in the P0 – F5 and were found to be higher from the P0 to F5. Likewise, the estimated Rs appeared to be higher from 0.16 in the P0 to 1.35 in the F4 and 5.94 in the F5. The trend of these estimated Rs was agreeable to the trend of the EMS AHPND resistance, shown by the survival rates from challenging the shrimps with Vibrio parahaemolyticus,which correspondingly appeared to be higher very much from the F4 to F6. In this regard, the survival rates of the F5 and F6 select groups were significantly higher than those of the respective controls (P<0.05).
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
คำสำคัญ: ค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรม
คำสำคัญ (EN): genetic variation and parameters
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมประมง
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

ดร.พนม กระจ่างพจน์ สอดศุข. "โครงการสร้างประชากรพ่อแม่พันธุ์กุ้งขาวปลอดโรคและโตดีเพื่อการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนFounding of the SPF and High Growth-Performance Broodstock of Pacific White Shrimp, Litopenaeus vannamei, for Thailand Aquaculture and Sustainable Utilization". สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน). 2565

ดร.พนม กระจ่างพจน์ สอดศุข. "โครงการสร้างประชากรพ่อแม่พันธุ์กุ้งขาวปลอดโรคและโตดีเพื่อการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนFounding of the SPF and High Growth-Performance Broodstock of Pacific White Shrimp, Litopenaeus vannamei, for Thailand Aquaculture and Sustainable Utilization". สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน). 2565. Print.



TARR Wordcloud:
โครงการสร้างประชากรพ่อแม่พันธุ์กุ้งขาวปลอดโรคและโตดีเพื่อการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยและการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
ดร.พนม กระจ่างพจน์ สอดศุข
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
2565
การพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมขั้นต่อยอดการขยายพันธุ์ปะการังอ่อนเพื่อลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มคุณภาพผลผลิตสำหรับการใช้ประโยชน์ในเชิงการค้าและการฟื้นฟูทรัพยากรทางทะเลของประเทศไทย การประเมินประสิทธิภาพกุ้งขาวปรับปรุงพันธุ์ในโรงเพาะฟักและฟาร์มเลี้ยงกุ้งเชิงพาณิชย์ของประเทศไทย การพัฒนาระบบอาหาร (Food system) ของประเทศไทย : ระบบการผลิตสินค้าเกษตรและการแปรรูปอาหาร การสร้างวิธีตรวจสุขภาพกุ้งเพื่อคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ และลูกกุ้งที่ทนต่อโรคไวรัสตัวแดงดวงขาว การวิจัยและพัฒนาอาหารสำหรับแม่พันธุ์กุ้งขาวแวนนาไม การพัฒนาแบคทีเรีย Lactobacillus plantarum ที่แยกได้จากมูลสุกรพันธุ์พื้นเมืองเพื่อใช้เป็นโพรไบโอติกแบคทีเรียที่มีคุณสมบัติในการป้องกันโรคพีอีดีในสุกร การศึกษาการเพาะเลี้ยงปลาพลวงหินเชิงพาณิชย์ ประสิทธิผลของการใช้ขมิ้นชันร่วมในการรักษาผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ฤทธิ์ทางชีวภาพของไขอ่อนและไขแข็งจากรําข้าวในเซลล์เพาะเลี้ยงเพื่อประยุกต์ใช้ในเครื่องสําอาง การค้นหาตำรับยาแผนไทยที่มีศักยภาพในการบรรเทาอาการโรคโควิด-19 ผ่านการวิเคราะห์ตามทฤษฎีทางการแพทย์แผนไทย การเปรียบเทียบเทียบความเหมือนของสารออกฤทธิ์ที่เคยศึกษามาก่อน การใช้คอมพิวเตอร์โมเดลและการศึกษาฤทธ
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair