คลังข้อมูลการวิจัยการเกษตรไทย

สืบค้นงานวิจัย

โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้

สุภาภรณ์ สาชาติ - กรมวิชาการเกษตร

ชื่อเรื่อง:	โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้
ชื่อเรื่อง (EN):	Varietal Improvement in Orchids
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ:	สุภาภรณ์ สาชาติ
ผู้ร่วมงาน / ผู้ร่วมวิจัย:	สุภาภรณ์ สาชาติ สุภาภรณ์ สาชาติ
คำสำคัญ:	กล้วยไม้พันธุ์การค้า กล้วยไม้ไทย ศักยภาพ เป็นสินค้าใหม่ ปรับปรุงพันธุ์ วิจัยและพัฒนาพันธุ์ ขยายพันธุ์ เทคโนโลยีกาผลิต การบริหารจัดการศัตรูพืช คุณภาพ สกุลหวาย ประเภทแวนด้า กล้วยไม้รองเท้านารี ซิมบิเดียม เอื้องพร้าว ลิ้นมังกร ม้าวิ่ง นางอั้ว ว่านอึ่ง สกุลสแปโทกลอททิสและสกุลแกรมมะโตฟิลลัม
บทคัดย่อ:	1. โครงการวิจัยปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้ โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้ ดำเนินการที่ศูนย์วิจัยในส่วนภูมิภาค หน่วยงานส่วนกลางและสถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร เริ่มดำเนินการตั้งแต่เดือนตุลาคม 2548 ถึงเดือนกันยายน 2553 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ได้พันธุ์ใหม่ที่มีคุณภาพดี สำหรับใช้ในการผลิตกล้วยไม้พันธุ์การค้าและกล้วยไม้ไทยที่มีศักยภาพในแต่ละท้องถิ่น พร้อมเทคโนโลยีการขยายพันธุ์กล้วยไม้พันธุ์ใหม่ที่มีประสิทธิภาพในเชิงพาณิชย์ และเทคโนโลยีการผลิตดอกกล้วยไม้พันธุ์ใหม่เพื่อการส่งออก จึงได้ทำการวิจัยและพัฒนาพันธุ์กล้วยไม้ 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่เป็นพันธุ์การค้า ได้แก่ หวาย แวนดา แคทลียา และออนซิเดียมและกลุ่มกล้วยไม้ไทยในท้องถิ่นต่างๆ เพื่อพัฒนาเป็นสินค้าออกใหม่ได้แก่รองเท้านารี สปาโทกลอททิส แกรมมาโตฟิลลัม ซิมบิเดียม เอื้องพร้าว ม้าวิ่ง นางอั้ว ลิ้นมังกร และว่านอึ่ง พร้อมกับวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการขยายพันธุ์และการผลิต ซึ่งผลผลิตของโครงการนี้ คือ ในกล้วยไม้พันธุ์การค้า กล้วยไม้สกุลหวาย การวิจัยและพัฒนาพันธุ์สามารถคัดเลือกลูกผสม 3 ชุด ได้ 83 เบอร์ และปลูกทดสอบได้ 10 เบอร์ และการปรับปรุงพันธุ์โดยการยืดอายุการบานของดอกกล้วยไม้สกุลหวายโดยการถ่ายยีนควบคุมการสร้างก๊าซเอทิลีน ได้protocorm กล้วยไม้ที่ได้รับการถ่ายยีนตามเป้าหมายด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ จากการศึกษาประสิทธิภาพการขยายพันธุ์กล้วยไม้สกุลหวายพันธุ์ใหม่ จึงได้วิธีการขยายพันธุ์โดยระบบ TIB พร้อมสูตรอาหารชักนำให้เกิด protocoms และสูตรอาหารเพื่อชักนำให้เกิดต้นอ่อน(plantlet) สำหรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตกับกล้วยไม้ ศึกษาผลของการใช้สารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช ต่อคุณภาพช่อดอก ได้แก่ NAA 50มก./ลิตร ,ซาลิไซเลท 5มก./ลิตรสารคล้ายบราสซิน 0.01 มก./ลิตร และสารโมโนไนโตรฟินอล 2.7 มก./ลิตร ซึ่งได้ผลทางบวกด้านความยาวช่อ และขนาดดอกของหวายตัดดอก เอียสกุล และพันธุ์บอม 17 แดง โดยพันธุ์ที่แตกต่างกันมีผลต่อชนิดของสารแตกต่างกัน การพัฒนาระบบการให้น้ำและการจัดการธาตุอาหาร เพื่อเพิ่มคุณภาพและอายุการใช้งานของกล้วยไม้พันธุ์ใหม่ พบว่า สูตรปุ๋ยที่เหมาะสมสำหรับกล้วยไม้การค้า คือ ปุ๋ยที่มีสัดส่วนของไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมเท่ากับ 4:2:5 ซึ่งสามารถผสมปุ๋ยใช้เองได้โดยเตรียมจากแม่ปุ๋ย 15-0-0, 46-0-0, 12-60-0 และ 13-0-46 หรือ 0-0-60 รวมกับจุลธาตุสำเร็จรูปหรือจุลธาตุผสมเอง ปุ๋ยสูตรนี้ใช้ได้กับกล้วยไม้หลายสกุล และใช้ได้กับกล้วยไม้ทุกระยะการเจริญเติบโตตั้งแต่ต้นเล็กไปจนถึงระยะออกดอก เพียงแต่ปรับความเข้มข้นให้เหมาะสมกับกล้วยไม้แต่ละชนิด ด้านอารักขาพืช การจัดการโรคเกสรดำในกล้วยไม้สกุลหวายโดยสารเคมี การป้องกันกำจัดโรคเกสรดำของกล้วยไม้สกุลหวาย โดยพ่นสาร azoxystrobin + difenoconazole 32.5 % W/V/SC อัตรา 10 ซีซี/น้ำ 20 ลิตร การทดสอบการจัดการก่อนและหลังการเก็บเกี่ยว ได้สารยืดอายุการใช้งานที่เหมาะสม โดยสารยืดอายุการใช้งานในระหว่างการขนส่ง/การปักแจกันที่ได้ผลดี คือ สารการค้า (Andro), 8HQS 200 ppm + AgNO3 10 ppm + น้ำตาล 2 % + BA 5 ppm, ซาลิไซลิค 50 ppm + น้ำตาล 2 % , 8HQS 200 ppm + Al2 (SO4)3 10 ppm + น้ำตาล 2 % + BA 5 ppm , สารการค้า B เปรียบเทียบกับน้ำเปล่า พบว่าพวกที่ปักแจกันในสารยืดอายุมีแนวโน้มอายุปักแจกันนานกว่าการไม่ใช้ 1-3 วัน ทั้งนี้สารที่ได้ผลดี คือ 8HQS 200 ppm + AgNO3 10 ppm + น้ำตาล 2 % + BA 5 ppm รองลงมา คือ ซาลิไซลิค 50 ppm + น้ำตาล 2 % ในพันธุ์ขาว 5 เอ็น และ 8HQS 200 ppm + Al2 (SO4)3 10 ppm + น้ำตาล 2 % + BA 5 ppm และพันธุ์บอม 17 แดง และเอียสกุล ได้ผลในทำนองเดียวกันกับพันธุ์ขาวสนาน และขาว 5 เอ็น และการใช้วัสดุห่อหุ้มผลผลิต และไคโตซานเพื่อรักษาคุณภาพกล้วยไม้ตัดดอกเพื่อการขนส่งทางไกล ด้านอารักขาพืช การจัดการเพลี้ยไฟแมลงศัตรูกล้วยไม้และการป้องกันกำจัดเพลี้ยไฟโดยใช้สารฆ่าแมลง พบว่า เพลี้ยไฟฝ้าย Thrips palmi KaMy เป็นชนิดที่เป็นศัตรูสำคัญของกล้วยไม้ ป้องกันกำจัดโดยใช้ Imidacloprid อัตรา 10มล./น้ำ 20 ลิตร หรือ carbosulfan อัตรา80 มล./น้ำ20ลิตร หรือ cypermethrin/phosaloan อัตรา 120 มล./น้ำ 20 ลิตร กล้วยไม้สกุลแวนด้า การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ สามารถคัดเลือกพันธุ์แวนดาลูกผสมที่เหมาะสำหรับผลิตเป็นไม้กระถางได้ 14 สายพันธุ์ ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ จากการศึกษาประสิทธิภาพการขยายพันธุ์กล้วยไม้ลูกผสมและกล้วยไม้ป่าประเภทแวนดาโดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ได้สูตรอาหารเริ่มต้น เลี้ยงเนื้อเยื่อส่วนตาข้าง MMS ที่เติม BA 1 มก./ลิตร NAA 0.1 มก./ลิตร น้ำตาลทราย 10 ก./ลิตร pH 5.4 เพิ่มปริมาณโปรโตคอร์ม ในสูตรอาหารเดิม ชักนำให้เกิดต้น สูตร MMS ที่ไม่เติมฮอร์โมนแต่เพิ่มน้ำตาลทรายเป็น 20 ก./ลิตร ชักนำให้เกิดต้นและรากสมบูรณ์ อาหารสูตร MMS ที่เติมน้ำมะพร้าว 50 มล./ลิตร กล้วยหอมบด 100 ก./ลิตร มันฝรั่ง 50 ก./ลิตร ผงถ่าน 2 ก./ลิตร และน้ำตาลทราย 20 ก./ลิตร และการศึกษาการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อกล้วยไม้ประเภทแวนด้าระบบ TIB ได้สูตรอาหาร MMSI ซึ่งสามารถกระตุ้นให้ยอดอ่อนและใบอ่อนของแวนดาสร้างกลุ่มเนื้อเยื่อได้ภายใน 40-45 วันและ 120 วัน และเมื่อนำกลุ่มเนื้อเยื่อที่ได้มาเลี้ยงในระบบ TIB โดยเลี้ยงใน MMS2 โดยใช้เนื้อเยื่อเริ่มแรกปริมาณ 30 กรัม สามารถกระตุ้นและเพิ่มปริมาณเนื้อเยื่อรวมกับต้นอ่อนเล็กๆเป็น 320 กรัม ภายใน 2-3 เดือน แล้วนำไปแบ่งเลี้ยงต่อใน MMS3 โดยเก็บเกี่ยวต้นกล้าอีก 2 ครั้ง แล้วนำมาคำนวณค่าประมาณการการขยายพันธุ์ในระบบ TIB ได้ประมาณ 7,750 ต้น จากเนื้อเยื่อเริ่มแรก 30 กรัม ต้นกล้าที่ได้มีลักษณะสมบูรณ์ แข็งแรงและไม่ฉ่ำน้ำ สำหรับการเลี้ยงในอาหารกึ่งแข็งจากเริ่มเลี้ยงพร้อมอนุบาลได้ 46 เปอร์เซ็นต์ เมื่อสุ่มต้นกล้ามาเลี้ยงเพื่อทดสอบ เปอร์เซ็นต์รอดเป็นระยะเวลา 3 เดือน พบว่า ต้นกล้าที่ได้จากการเลี้ยงในทั้ง 2 ระบบ มีเปอร์เซ็นต์รอด 100 เปอร์เซ็นต์ สำหรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตกับกล้วยไม้ การจัดการธาตุอาหารกล้วยไม้สกุลแวนดา พบว่าปุ๋ยสัดส่วน 4:2:5 เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของกล้วยไม้ในทุกระยะการเจริญเติบโต สูตรปุ๋ยคือ 20-10-25 การผสมปุ๋ยเพื่อใช้เอง โดยใช้แม่ปุ๋ย 15-0-0,46-0-0,12-60-0,13-0-46 หรือ 0-0-60 เปรียบเทียบกับปุ๋ยเกร็ด พบว่ามีการเจริญเติบโตและให้ผลผลิตไม่แตกต่างกันดีกว่าการให้ปุ๋ยสูตรเสมอ การลดสัดส่วนของปุ๋ยฟอสฟอรัสลงจะลดต้นทุนการพ่นปุ๋ยได้40% การผสมปุ๋ยใช้เอง ทำให้มีการเพิ่มธาตุแคลเซี่ยม ให้กับกล้วยไม้ซึ่งปุ๋ยสูตรเสมอไม่มี และยังสามารถรวมกับจุลธาตุสำเร็จรูปหรือจุลธาตุผสมเองได้ การใช้สารควบคุมการเจริญเติบโตเพื่อเพิ่มคุณภาพและอายุการใช้งานของกล้วยไม้พันธุ์ใหม่ พบว่าการใช้ปุ๋ย สัดส่วน 4:2:5 ความเข้มข้น 3000 พีพีเอม ฉีดพ่นต้นกล้วยไม้แวนดาเป็นประจำทุกสัปดาห์ และมีการฉีดพ่นจุลธาตุร่วมด้วยในบางครั้ง จะช่วยให้กล้วยไม้แวนดามีการเจริญเติบโต โดยวัดจากความสูงของต้น และจำนวนคู่ใบเพิ่มขึ้น โดยทั่วไป เมื่อต้นแวนดามีจำนวนคู่ใบ ประมาณ 10 คู่เป็นต้นไป จะเริ่มแทงดอกประมาณคู่ที่ 8-9 พบว่าการฉีดพ่นอาหารเสริมเช่น บี-วัน เป็นประจำทุก 2 สัปดาห์จะช่วยให้ช่อดอกที่แทงออกมามีการเจริญเติบโตต่อไปได้ดี แต่การฉีดพ่นปุ๋ยอย่างเดียวช่อดอกที่แทงบางส่วนจะฝ่อและแห้ง การใช้สารควบคุมการเจริญเติบโตจะไปจะทำให้ต้นเจริญเติบโตช้า และออกดอกช้าลงเช่นเดียวกัน การฉีดพ่นอาหารเสริม AB เป็นประจำทุก 2 สัปดาห์ กับมอคคารา คาลิโซ ในระยะให้ผลผลิต จะช่วยให้ช่อดอกมีการเจริญเติบโต ก้านช่อยาว จำนวนดอกเพิ่มขึ้นดอกมีขนาดใหญ่ได้มาตรฐาน เมื่อเทียบกับการใช้สารควบคุมการเจริญเติบโต การทดสอบการจัดการก่อนและหลังการเก็บเกี่ยว พบว่าแวนดาที่ตัดดอกส่วนใหญ่เป็นลูกผสม3-4 ชั้นจากพันธุ์พ่อแม่ เช่น แวนดาแซนเดอเรียนา,แวนดาฟ้ามุ่ย,แวนดา ไตรคัลเลอร์, พันธุ์ที่เหมาะสมสำหรับการตัดดอกจะต้องมีคุณลักษณะที่ดี เช่น การเรียงตัวของช่อดอก ขนาดดอก ก้านชูดอก อายุการปักแจกัน พันธุ์ที่ต่างประเทศต้องการเป็นสีบลูเข้ม พบว่าการเก็บเกี่ยวโดยใช้มีดคมสะอาด การใช้หลอดน้ำสำหรับเสียบก้าน จะช่วยยืดอายุการใช้งานของแวนดาได้นานพอๆ การใช้น้ำยายืดอายุสูตร150HQS+1.5S+20Al แวนดาบางพันธุ์มีอายุการปักแจกันนาน10 วันขึ้นไปเหมาะสมกับการใช้ตัดดอกเพื่อการส่งออก ด้านอารักขาพืช การทดสอบปฏิกิริยากล้วยไม้ลูกผสมแวนดาพันธุ์การค้าต่อโรคเน่าดำที่เกิดจากเชื้อสาเหตุ P. palmivora พบว่ากล้วยไม้ลูกผสมแวนดามีความทนทานต่อโรคเน่าดำที่เกิดจากเชื้อ สาเหตุ Phytophthora palmivora (Butl.)แตกต่างกัน V.Christine low ทนทานต่อโรคเน่าดำดีกว่า V.Chakrit Gold , V. Charles Good fellow,V.Pink light blue และ V.สพล พันธุ์ที่ไม่ทนทานต่อโรคเลย เช่น V.Pakchong Delight, V. AScada Princess Mikasa Pink, V.นกกระทา ,V.Robert Black Magic, V.Perreiraara Crownfox Agate x Mishima Lime และ Perreiraara Crownfox Agate x V. tesselata alba กล้วยไม้พันธุ์การค้าสกุลอื่น การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ สามารถคัดเลือกได้แคทลียาที่ให้ดอกสม่ำเสมอทุกปี สีสวย และปลูกเลี้ยงง่าย ให้ดอกดี ดังนี้ ดอกสีเหลือง : เบอร์ 1931 (Sc. Fairyland ‘Royal Jewel’) เบอร์ 2565 (Pot.Morning cal ‘Pinocchio’) เบอร์ 2450 (Blc. Husky Boy ‘Romeo’) ดอกสีชมพู สีม่วง : เบอร์ 1997 (Slc. Love Castle ‘Happiness’) เบอร์ 2457 (Slc. Best Friend ‘Cathy’) ดอกสีส้ม : เบอร์ 1808 (Slc.Love Excellence ‘Kumiko’) ดอกสีแดง : เบอร์ 1785 (Slc.Matthew’s Gem ‘Akane’) พร้อมทั้งการผลิตเพื่อเป็นไม้กระถาง 1 ชุดเทคโนโลยี สำหรับสกลุลออนซิเดียมได้ทำการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตกับกล้วยไม้ ศึกษาการจัดการปุ๋ยสำหรับกล้วยไม้สกุลออนซิเดียม ปุ๋ยที่เหมาะสมสำหรับกล้วยไม้สกุลออนซิเดียม คือ NPK สัดส่วน 4:2:5 ทุกระยะการเจริญเติบโต อัตราความเข้มข้น 500 – 3000 ppm ขึ้นอยู่กับอายุต้น ให้สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ในกล้วยไม้ไทยที่มีศักยภาพ ได้แก่ กล้วยไม้รองเท้านารี การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ ได้เปรียบเทียบ ผสมพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์กล้วยไม้รองเท้านารีที่มีถิ่นกำเนิดในแต่ละภาคของประเทศไทย ซึ่งสามารถคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์กล้วยไม้รองเท้านารีได้มากกว่า 13 ชนิด และมีแหล่งพันธุกรรมของกรมวิชาการเกษตร 4-5 สถานที่ และได้ลูกผสมกล้วยไม้รองเท้านารีที่มีลักษณะดีตามเกณฑ์มากกว่า 9 ต้น รวมทั้งได้พันธุ์กล้วยไม้รองเท้านารีคัดเลือกที่สามารถนำมาขยายพันธุ์เพื่อผลิตเป็นไม้กระถางและใช้เป็นพ่อแม่พันธุ์ในการสร้างลูกผสมใหม่มากกว่า 62 สายต้น ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ ได้ศึกษาการใช้สารควบคุมการเจริญเติบโตเพื่อการผลิตต้นพันธุ์กล้วยไม้รองเท้านารีเหลืองปราจีน พบว่า การใช้ไซโตไคนิน 400 ppm ร่วมกับจิบเบอริลลิน 400 ppm ในระยะเตรียมสร้างตาดอก ช่วยให้เกิดหน่อ 3-4 หน่อต่อต้น และการพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ในสภาพปลอดเชื้อ ได้เทคนิคการเพาะเมล็ดกับรองเท้านารีอินทนนท์ อินทนนท์ลาว ฝาหอยและดอยตุง พบว่า สูตรอาหารที่เหมาะสมในการชักนำให้เมล็ดงอกดีที่สุด คือ สูตรจิตราพรรณII ? สูตร โดยรองเท้านารีอินทนนท์ลาวงอกได้ดีที่สุด รองลงมาคือ ฝาหอย อินทนนท์และดอยตุง ตามลำดับ สูตอาหารที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตเป็นต้นและรากที่สมบูรณ์ คือ อาหารสูตรดัดแปลงซึ่งประกอบด้วย ? macronutrients ของ vw และ ? micronutrients ของ MS ที่เติมน้ำมะพร้าว 75 มล./ล. เนื้อมะเขือเทศสดบด 50 ก./ล. เห็ดหูหนูบดละเอียด 12.5 ก./ล. และกล้วยหอมบด 25 ก./ล. มีผลทำให้ต้นเนื้อเยื่อรองเท้านารีอินทนนท์ อินทนนท์ลาวและฝาหอยมีน้ำหนักสด จำนวนรากและความยาวมากที่สุด สำหรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตกับกล้วยไม้รองเท้านารี ได้ศึกษาวัสดุปลูกที่เหมาะสมในการปลูกเลี้ยงกล้วยไม้สกุลรองเท้านารีในแต่ละแหล่งปลูกของประเทศไทย โดยเน้นการใช้วัสดุปลูกที่มีอยู่ในท้องถิ่นนั้นๆ หาง่าย ราคาถูกและเหมาะสมกับชนิดของกล้วยไม้ ซึ่งสามารถแนะนำได้ดังนี้ รองเท้านารีเหลืองปราจีน ให้ใช้วัสดุปลูกอิฐทุบ:โฟมหัก: ถ่าน:หินเกร็ด อัตรา 1:0.5:1:1 โดยปริมาตร รองเท้านารีอินทนนท์และอินทนนท์ลาว ให้ใช้วัสดุปลูก กะลากาแฟ:ถ่านกะลามะคาเดเมีย:หินเกร็ด อัตรา 2:1:1 โดยปริมาตร รองเท้านารีเหลืองเลย ให้ใช้วัสดุปลูก ซังข้าวโพด:ถ่านกะลามะคาเดเมีย:หินเกร็ด อัตรา 1:1:1 โดยปริมาตร รองเท้านารีฝาหอย ให้ใช้วัสดุปลูกทรายหยาบและขุยมะพร้าว อัตรา 1: 1 โดยปริมาตร และรองเท้านารีเหลืองกระบี่ ให้ใช้วัสดุรองก้นกระถางด้วยอิฐทุบ หรือหินเกร็ด และวัสดุปลูกควรเป็นดินก้ามปูผสมมูลไก่ อัตรา 3:1 โดยปริมาตร ด้านการจัดการปุ๋ยได้ศึกษากับรองเท้านารีเหลืองกระบี่ แนะนำให้ใส่ปุ๋ยละลายช้าสูตร 14-14-14 อัตรา 10 ก./กระถาง ทุก 3 เดือนจะทำให้ต้นรองเท้านารีแตกกอดี ส่วนรองเท้านารีเหลืองปราจีน แนะนำให้ใส่ปุ๋ยเกร็ดในอัตราส่วน 1:1:1, 3:2:4 และ 5:7:9 ความเข้มข้น 750 ppm ทุก 2 สัปดาห์ จะช่วยให้ต้นสมบูรณ์ แตกกอดี จึงจะส่งผลต่อการออกดอก สำหรับการชักนำให้รองเท้านารีออกดอกนั้น พบว่า การพ่นสารพาโคลบิวทราโซล 100 ppm สามารถชักนำให้กล้วยไม้รองเท้านารีเหลืองปราจีนออกดอก 51.65% กล้วยไม้ซิมบิเดียมและเอื้องพร้าว การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ สามารถคัดเลือกได้พ่อแม่พันธุ์ซิมบิเดียมและเอื้องพร้าว เพื่อใช้ผสมพันธุ์ในโครงการวิจัยและปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้ (ปี 2554-2558)ได้ลูกผสมกล้วยไม้รองเท้านารีที่มีลักษณะดีตามเกณฑ์ > 9 ต้น ได้ต้นลูกผสมซิมบิเดียมสายพันธุ์บริสุทธิ์ เพื่อใช้ทดสอบพันธุ์ในโครงการวิจัยและปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้ (ปี 2554-2558) ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์กล้วยไม้สกุลซิมบิเดียมและเอื้องพร้าว โดยศึกษาอายุฝักและอายุการเก็บรักษาฝักที่เหมาะสมในการเพาะเมล็ดในสภาพปลอดเชื้อได้เทคนิคในการเพาะเลี้ยงเมล็ดอ่อนของกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียมโดยวิธีเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ดังนี้ ฝักที่ใช้ต้องมีอายุฝัก 8-12 เดือนหลังจากออกดอก สามารถเก็บรักษาได้นาน 7-14 วันในตู้เย็น และสูตรอาหารสำหรับเพาะเลี้ยงเมล็ดอ่อนของกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียม 3 สูตร ได้แก่ 1 อาหารแข็ง modified Vaccine and Went 2 อาหารเหลวสูตร MS+Vit Gamborg และอาหารแข็ง Vaccine and Went และ 3 อาหารเหลวสูตร Vaccine and Went โดยใช้เทคนิค Bioreactor และอาหารแข็งสูตร Vaccine and Went ส่วนเทคนิคในการเพาะเลี้ยงเมล็ดอ่อนของกล้วยไม้สกุลเอื้องพร้าวโดยวิธีเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ดังนี้ ฝักที่ใช้ต้องมีอายุฝัก 105 วัน หลังจากออกดอก สูตรอาหารที่เหมาะสมคือ อาหารแข็งสูตร modified Vaccine and Went สำหรับวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตดอกกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียมและเอื้องพร้าวคุณภาพดีเพื่อการส่งออก ได้ศึกษาวัสดุปลูกที่เหมาะสมในการปลูกเลี้ยงกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียม พบว่า วัสดุปลูกที่เหมาะสมในการเพาะเลี้ยงต้นกล้วยไม้สกุลซิมบีเดียม ได้แก่ มะพร้าวสับ รองลงมาคือ เปลือกสน และควรใส่ปุ๋ยละลายช้า ร่วมกับการใช้ปุ๋ยคอกในการรองพื้นกระถาง และศึกษาการพรางแสงระดับต่าง ๆ ที่เหมาะสมในการปลูกกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียมเชิงการค้า พบว่าเอื้องพร้าว สามารถปลูกเลี้ยงได้ในโรงเรือนพรางแสง 50% ใต้หลังคาพลาสติก ต้นอายุ 1 ปีก็สามารถให้ดอกได้ แต่ความสมบูรณ์ของช่อดอกมีมากขึ้นในต้นที่มีอายุมาก โดยมีก้านช่อดอกยาวและแข็งแรง ดอกมีความสวยงาม จำนวน 11-22 ดอกต่อช่อ อายุการบานของดอกนาน ประมาณ 4-5 เดือน (พฤศจิกายน-มีนาคม) สามารถปลูกเป็นไม้ประดับ ไม้กระถาง และไม้ตัดดอกได้ การดูแลรักษาไม่ยุ่งยาก อีกทั้งยังสามารถขยายพันธุ์ได้หลายวิธี ได้แก่ การเพาะเมล็ด การแยกกอ และการชำก้านช่อดอก สำหรับการศึกษาอายุการตัดดอกและสูตรที่เหมาะสมในการยืดอายุการเก็บรักษาของกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียม พบว่า อายุการตัดดอกและสูตรที่เหมาะสมในการยืดอายุการเก็บรักษาของกล้วยไม้สกุลซิมบิเดียม พันธุ์ไข่มุก คือ สามารถใช้ดอกตูมใหญ่ ดอกบาน 1 ดอก ดอกบาน 2 ดอก ดอกบาน 3 ดอก ในสารละลาย น้ำตาลซูโครส 10%+ HQC 400 มก./ล ทำให้เก็บรักษาซิมบิเดียมพันธุ์ไข่มุกได้นาน 21 วัน ในสภาพอุณหภูมิห้อง (23-250ซ.) กล้วยไม้สกุลสแปโทกลอททิสและแกรมมะโตฟิลลัม การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ สามารถคัดเลือกได้ต้นลูกผสมใหม่สำหรับแนะนำเกษตรกรจำนวน 5 พันธุ์ : Hy 02-02 /Hy 02-13 Hy 02-33 /Hy 03-40 Hy 12-07 ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์กล้วยไม้สกุลสแปโทกลอททิส ได้เทคโนโลยีการขยายพันธุ์โดยการเพาะเลี้ยงเมล็ดในสภาพปลอดเชื้อโดยสูตรเริ่มต้น : Vacin & Went (1949) สูตรจบ : Murashige & Skoog (1962) สำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเจริญ สูตรเริ่มต้น : MS+BA 1-2 มก./ล.+NAA 0.1 มก./ล. สูตรจบ : MS ไม่เติมฮอร์โมน และสำหรับกล้วยไม้สกุลสแกรมมะโตฟิลลัม ใช้ฝักอ่อนในสภาพปลอดเชื้อ สูตรเริ่มต้น : Pierson+2 iP 5 มก./ล.+NAA 1 มก./ล. สูตรจบ : Vacin & Went สำหรับวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตดอกกล้วยไม้ ได้ศึกษาวัสดุปลูกและระดับความเข้มแสงที่เหมาะสมกับกล้วยไม้สกุลแกรมมะโตฟิลลัม พบว่าวัสดุปลูกที่เหมาะสมคือทะลายปาล์มและรากมะพร้าวผุ ปลูกในท่อซีเมนต์ที่มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 80 ซม. โดยใช้กล้วยไม้เริ่มต้น 2 ต้น/กอ สามารถเพิ่มปริมาณต้นได้ 11-16 ต้น/ท่อ/24 เดือน โดยการวางต้นไว้กลางแจ้งหรือพรางแสง 30-70% ไม่มีผลต่อการเจริญเติบโต และได้วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการใส่ปุ๋ยกับสกุลแกรมมะโตฟิลลัม พบว่าการใช้สารละลายปุ๋ยที่ระดับความเข้มข้น 3,000 พีพีเอ็ม โดยผสมปุ๋ยสัดส่วนที่มีฟอสฟอรัสต่ำ ใช้แม่ปุ๋ยฟอสฟอรัส โพแทสเซียม ธาตุรองและจุลธาตุที่มีราคาถูก (12-60-0, 0-0-60 และปุ๋ยซัลเฟต)และใช้แคลเซียมในรูปแคลเซียมคลอไรด์ให้ผลดีสำหรับการเจริญเติบโตของกล้วยไม้ เช่นเดียวกับการใช้แม่ปุ๋ยที่มีราคาแพง ด้านการจัดการโรคพืช ได้ศึกษาสาเหตุโรคและการจัดการโรคที่เกิดจากเชื้อราในกล้วยไม้สกุล สปาโตกลอททิสและสกุลแกรมมะโตฟิลลัม ต้นกล้วยไม้สกุลสปาโตกลอททิสแสดงอาการใบไหม้ วินิจฉัยพบว่าสาเหตุเกิดจากลำต้นเน่าและหัวเน่าพบเชื้อรา Sclerotium sp. และเชื้อรา Phytophthora sp. ได้ผลการทดสอบประสิทธิภาพของสารกำจัดเชื้อรา 4 ชนิด ได้แก่ Matalaxyl, etridiazole, iodione, phosphorous acid และเชื้อราไตรโคเดอร์มา กล้วยไม้สกุลนางอั้วและม้าวิ่ง การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ได้เปรียบเทียบ ผสมพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์กล้วยไม้นางอั้วและม้าวิ่ง ซึ่งสามารถคัดเลือกได้พันธุ์กล้วยไม้นางอั้วสาคริก ศก-01 กล้วยไม้นางอั้วตีนกบ ศก-01 กล้วยไม้แดงอุบล ศก-07 และกล้วยไม้ม้าวิ่ง ศก-03 เหมาะสำหรับเป็นไม้กระถาง กล้วยไม้ม้าวิ่ง ศก-01 เหมาะสำหรับเป็นไม้กระถางวางบนโต๊ะ และกล้วยไม้แดงอุบล ศก-03 เหมาะสำหรับเป็นไม้กระถาง และเป็นพ่อแม่พันธุ์ที่ให้ลูกผสมที่ดี ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ ได้เทคโนโลยีการขยายพันธุ์ในสภาพปลอดเชื้อกับกล้วยไม้สกุลนางอั้วและลูกผสมนางอั้ว คือ นำฝักกล้วยไม้อายุ 60-90 วัน เพาะในอาหารสูตร VW (1949) ในที่มืด ประมาณ 1 เดือน เมื่อเริ่มเกิดโปรโตคอร์ม นำออกไว้ที่มีแสงให้โปรโตคอร์มพัฒนาเป็นสีเขีว แล้วย้ายลงในอาหารสูต VW ที่เติมน้ำมะพร้าว 150 มล./ล. เพื่อชักนำให้เกิดต้นอ่อนและขยายขนาดหัวโดยใช้สูตรอาหาร MS ที่เติม BA 3 ppm จึงย้ายลงอาหารชักนำให้ต้นและรากสมบูรณ์ในอาหาร MS ที่ไม่เติมฮอร์โมน สำหรับเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ในสภาพปลอดเชื้อกับกล้วยไม้สกุลม้าวิ่ง คือนำฝักกล้วยไม้อายุ 70-80 วัน มาเพาะในอาหารสูตร VW (1949) ที่เติมน้ำมะพร้าว 150 มล./ล. เมื่อพัฒนาเป็นโปรโตคอร์ม นำมาเลี้ยงในอาหารสูตรชักนำให้เกิดต้น สูตร VW ที่เติมน้ำมะพร้าว 150 มล./ล. ถ่าน 10 ก./ล. และกล้วยหอมบด 100 ก./ล. และสูตรอาหารชักนำให้เกิดต้นใช้สูตร VW ที่เติมถ่าน 10 ก./ล. สำหรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตกับกล้วยไม้สกุลนางอั้วและม้าวิ่ง ได้ศึกษาวัสดุปลูกที่เหมาะสมกับกล้วยไม้นางอั้ว แนะนำให้ปลูกในเครื่องปลูกผสมสูตรถ่าน:ทราย:ปุ๋ยหมัก อัตราส่วน 1:1:1 โดยปริมาตร ที่บรรจุในกระถางพลาสติกขนาด 6-8 นิ้ว และเลี้ยงในโรงเรือนที่มีการพรางแสง 50% สำหรับกล้วยไม้ม้าวิ่งควรใช้วัสดุปลูก อิฐและถ่าน กล้วยไม้สกุลลิ้นมังกรและว่านอึ่ง การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ได้ต้นที่คัดเลือกจากพันธุ์แท้ธรรมชาติที่มีลักษณะดี/เป็นพันธุ์การค้า/ใช้เป็นพ่อแม่พันธุ์ ได้ดังนี้ ว่านอึ่ง 2 เบอร์ คือ นพ.001, นพ.002 ว่านหัวครู 4 เบอร์ คือ นพ. 001, นพ.002, นพ.003, นพ.007 หมูกลิ้ง 1 เบอร์ คือ นพ.001 และสกุลลิ้นมังกรคัดเลือกได้สีชมพู 2 เบอร์ คือ นพ.003, นพ.004 สีเหลือง 2 เบอร์ คือ นพ.001, นพ.002 ด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการขยายพันธุ์ ได้เทคโนโลยีการขยายพันธุ์ในสภาพปลอดเชื้อกับกล้วยไม้ ได้สูตรอาหารที่เหมาะสมในการเพาะเมล็ดสกุลว่านอึ่ง (ช้างผสมโขลง) คือ อาหารสูตร VW ดัดแปลง ที่ประกอบด้วยน้ำมะพร้าวเป็นสูตรเริ่มต้น
บทคัดย่อ (EN):	No information found from agency.
ชื่อแหล่งทุน:	งบประมาณแผ่นดิน
ปีเริ่มต้นงานวิจัย:	2548-10-01
ปีสิ้นสุดงานวิจัย:	2553-09-30
ลิขสิทธิ์:	แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)
เผยแพร่โดย:	กรมวิชาการเกษตร
บทคัดย่อ:	ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN):	th

หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

สุภาภรณ์ สาชาติ. (2553). โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้Varietal Improvement in Orchids. กรมวิชาการเกษตร

สุภาภรณ์ สาชาติ. "โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้Varietal Improvement in Orchids". กรมวิชาการเกษตร. 2553

สุภาภรณ์ สาชาติ. "โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้Varietal Improvement in Orchids". กรมวิชาการเกษตร. 2553. Print.

งานวิจัยที่เกี่ยวกับ โครงการวิจัย และ การดัดแปลงพันธุกรรม

งานวิจัยที่เกี่ยวกับ กล้วยไม้ และ การดัดแปลงพันธุกรรม

TARR Wordcloud:

โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้

ผู้แต่ง สุภาภรณ์ สาชาติ

เผยแพร่โดย

กรมวิชาการเกษตร

เผยแพร่เมื่อ 30 กันยายน 2553

หน่วยงาน กรมวิชาการเกษตร

งานวิจัยที่แนะนำ โครงการการเพาะเมล็ดกล้วยไม้รองเท้านารีในสภาพปลอดเชื้อ การวิเคราะห์ชนิดของเม็ดสีแอนโทไซยานิน ในกล้วยไม้ป่า และกล้วยไม้ตัดดอกของไทย เพื่อการปรับปรุงพันธุ์ การปรับปรุงพันธุ์กล้วยไม้พื้นเมืองบางชนิดเพื่อการส่งออก โครงการวิจัยและทดสอบพันธุ์กล้วยไม้และไม้ดอกไม้ประดับในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์เพื่อเพิ่มผลผลิตพริก โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์และเทคโนโลยีการผลิตมะนาว การปรับปรุงพันธุ์แก่นตะวันเพื่อให้มีปริมาณสารอินนูลินสูง โครงการวิจัยการพัฒนาพันธุ์ว่านสี่ทิศ โครงการย่อยที่ 1 : การปรับปรุงพันธุ์และการผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก โครงการวิจัยการปรับปรุงพันธุ์เพื่อเพิ่มมูลค่าผลผลิตพริก

แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)

คัดลอก URL

กระทู้ของฉัน

ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์ เรียงลำดับจาก

พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)

แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair