สืบค้นงานวิจัย
รูปแบบการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสู่แหล่งเรียนรู้จังหวัดอุดรธานี กรณีศึกษา : เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ตำบลถ่อนนาลับ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี
บุญรอด คำทะริ - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: รูปแบบการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสู่แหล่งเรียนรู้จังหวัดอุดรธานี กรณีศึกษา : เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ตำบลถ่อนนาลับ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: บุญรอด คำทะริ
บทคัดย่อ: การวิจัยเชิงคุณภาพ เรื่อง การพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ประจำปี 2552 มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยคือ 1)เพื่อศึกษาสภาพพื้นฐานของแหล่งเรียนรู้เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ 2) เพื่อศึกษาการบริหารจัดการเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ 3) เพื่อศึกษาปัญหาข้อเสนอแนะและความต้องการการสนับสนุนของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ 4) เพื่อศึกษาผลลัพธ์ในการพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับใช้วิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) กับเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ที่ขึ้นทะเบียนตามพระราชบัญญัติส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนมีการคัดเลือกเครือข่ายจำนวน 22เครือข่าย ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากข้อมูลพื้นฐานเบื้องต้นการประเมินศักยภาพของวิสาหกิจชุมชน แผนพัฒนาการเกษตรประจำตำบล ผลการบันทึกการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ และข้อมูลปฐมภูมิ จากการสังเกตการณ์ประชุม การจัดเวทีเรียนรู้ นำข้อมูลมาวิเคราะห์สรุปบทเรียนและใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงคุณภาพ ด้วยการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ หาเหตุผลเปรียบเทียบจัดหมวดหมู่ ผลการวิจัย พบว่า 1) บริบทชุมชน เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ คนในชุมชนประกอบอาชีพเกษตรเป็นหลักประชากรส่วนใหญ่ มีเชื้อสาย (ชนเผ่า) เป็นเผ่าภูไทและอิสานดั้งเดิมนับถือศาสนาพุทธการตั้งบ้านเรือนของชุมชนมีลักษณะเป็นกลุ่ม มีบ้านเครือญาติอยู่ในบริเวณเดียวกันหรือใกล้เคียงกันเพื่อความสะดวกในการไปมาหาสู่หรือการติดต่อสัมพันธ์ระหว่างกันตามวัฒนธรรมไทยมีครัวเรือนทั้งหมด 180 ครัวเรือน จำนวนประชากร 898 คน เป็นชาย 452 คน หญิง 446 คน การบริหารจัดการชุมชน แบ่งออกเป็น 9 คุ้ม มีกำนันเป็นผู้นำหมู่บ้านโดยใช้คุณธรรม 5 ประการเป็นหลักในการบริหาร คือ 1) มีความซื่อสัตย์ต่อกัน 2) มีความเสียสละเพื่อส่วนรวม 3) มีความรับผิดชอบร่วมกัน 4) มีความเห็นอกเป็นใจกัน 5) มีความไว้วางใจกันชุมชนได้ร่วมกันสร้างกฎเกณฑ์ในการอยู่ร่วมกันโดยกำหนดกฎระเบียบของหมู่บ้านกระบวนการพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ที่เหมาะสมแบ่งเป็น (1) แนวทางการพัฒนาคือการผลิตเพื่อทดแทนเช่นการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวการจัดตั้งกลุ่มผลิตปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ด ปั๊มน้ำมันชุมชน และการรวมกันพัฒนาระบบทุนชุมชน โดยการจัดตั้งสถาบันการเงินชุมชนเพื่อพึ่งตนเอง การพัฒนาการบริหารจัดการองค์กร ได้แก่ การทบทวนและปรับปรุงโครงสร้างองค์กร บทบาทหน้าที่ กฎระเบียบ ข้อตกลงร่วม การจัดระบบข้อมูล การทำบัญชี การพัฒนาผู้นำและสมาชิก การพัฒนาการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วม การสร้างคนรุ่นใหม่ การประชุมพบปะอย่างต่อเนื่อง (2) ด้านการบริหารจัดการเครือข่าย ได้แก่การศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลจัดทำแผนพัฒนาการผลิตให้สอดคล้องกับศักยภาพของพื้นที่และความต้องการค้นหาผู้รู้ รวบรวมภูมิปัญญา องค์ความรู้ แผนชุมชนเป็นผลลัพธ์ของกระบวนการเรียนรู้ เป็นการสร้างโอกาสให้แก่ชุมชน แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือการนำแผนไปสู่การปฏิบัติ ชุมชนถ่อนนาลับจึงได้จัดตั้งองค์คณะในการขับเคลื่อนแผนชุมชนซึ่งเรียกว่า“สภาชุมชน”ซึ่งจะมีการประชุมทุกเช้าวันที่ 6 ของเดือน เพื่อออมเงิน แลกเปลี่ยนเรียนรู้รับทราบปัญหาอุปสรรคหรือกำหนดทิศทางตามยุทธศาสตร์หรือระบบต่างๆของชุมชน (3) ด้านปัญหาข้อเสนอแนะและความต้องการการสนับสนุนของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ พบว่าปัญหาที่สำคัญของชุมชนคือปัญหารายได้จากอาชีพหลักค่อนข้างต่ำเนื่องจากผลผลิตต่อไร่ในการผลิตข้าวนาปียังอยู่ในเกณฑ์ต่ำ เนื่องจากสภาพดินเสื่อมและบางปีจะประสบปัญหาอุทกภัย เนื่องจากสภาพภูมิศาสตร์ของชุมชนจะมีพื้นที่น้ำท่วมถึงเป็นส่วนใหญ่ พื้นที่การผลิต ข้าวนาปรัง จะประสบปัญหาปริมาณน้ำไม่เพียงพอ ส่วนทางด้านค่าใช้จ่าย จะมีปัญหาค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพที่สูงเนื่องจากการบริโภคนิยมตามเศรษฐกิจกระแสหลักทำให้เกิดปัญหาหนี้สินตามมานอกจากนี้ยังมีปัญหาอื่นๆ เช่น ปัญหาสุขภาพ (4) ด้านการพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ได้แก่ การศึกษาและจัดทำฐานข้อมูลเครือข่ายจัดทำแผนบูรณาการ กำหนดบทบาท ข้อตกลงร่วม การจัดกระบวนการเรียนรู้ เช่น การจัดเวทีเรียนรู้ ศึกษาดูงาน ทำแปลงเรียนรู้ ทดสอบและพัฒนา จนเกิดการวางแผนการผลิตและการตลาดทำให้มีผลต่อการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเพื่อการพึ่งตนเองแบ่งเป็นระบบจำนวน 8ระบบคือ (1) ระบบอาหาร เช่น การ เลี้ยงปลา เลี้ยงปลากระชัง เลี้ยงไก่ เลี้ยงเป็ด ปลูกผักปลอดสารพิษ การเลี้ยงกบ การปลูกหวาย การทำปลาร้าปลาส้ม การปลูกพืชสวนครัว (2) ระบบอาชีพเช่น การทำไร่นาสวนผสม ปลูกยูคาลิปตัส ปลูกกล้วย ปลูกยางพารา ปลูกพืชฤดูแล้ง ตัดเย็บเสื้อผ้า ช่างซ่อมเครื่องยนต์ ช่างตัดผม ค้าขาย ทำมุกประดับ จักสาน เลี้ยงไหม ทำนาปี ทำนาปรัง รับจัดโต๊ะจีน การเลี้ยงโค การเลี้ยงสุกร การปลูกไผ่ (3) ระบบของใช้ เช่น การทำปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ น้ำหมักสมุนไพร น้ำยาล้างจาน แชมพูสระผม ครีมนวดผมน้ำยาปรับผ้านุ่ม ถ่านอีวาเตะ (4) ระบบวิสาหกิจชุมชนเช่น น้ำปลา ฉางข้าวชุมชน กลุ่มเลี้ยงหมู สุราพื้นเมือง ผลิตพันธุ์ข้าว ผลิตพันธุ์สัตว์ วัสดุก่อสร้าง รับซื้อผลผลิตการเกษตร น้ำดื่มชุมชน กลุ่มผู้ใช้น้ำ ผลิตอาหารสัตว์ โรงสีข้าวชุมชน ร้านค้าชุมชน ร้านขายส่ง ปั้มน้ำมัน โรงเรียนเกษตรอินทรีย์ (5) ระบบทุนเช่น กลุ่มออมทรัพย์ กองทุนหมู่บ้าน กลุ่มธนาคารชุมชน ออมวันละบาท กองทุนพัฒนา กองทุนสวัสดิการ (6) ระบบวัฒนธรรมเช่น วงพิณแคนแดนภูไทรำภูไท วัดป่าศรีคูณเมืองกิจกรรมศาสนาแก่เยาวชน กิจกรรมลงแขก ประเพณีล้างบ้าน ประเพณีพ่อล่าม (7) ระบบสุขภาพเช่นสวนสุขภาพ สวนสมุนไพร ผู้นำออกกำลังกาย ที่ทิ้งขยะชุมชน ลดการใช้สารเคมี เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ อบรมวิธีการบริโภค ผลิตข้าวปลอดสารพิษ นวดแผนไทยเกษตรอินทรีย์กีฬาต้านยาเสพติดลดละเลิกอบายมุข (8) ระบบการจัดการเช่นลานตากข้าวชุมชน อนุรักษ์หนองเรือคำทองเที่ยวเชิงนิเวศน์อนุรักษ์ป่า ปลูกป่าชุมชน กิจกรรม5ส. ศูนย์ป้องกันไฟป่า กฎระเบียบชุมชน ชมรมผู้ด้อยโอกาส แปลงนารวม ศูนย์การเรียนรู้ชุมชน ตลาดชุมชน ส่งเสริมการใช้ภูมิปัญญา รณรงค์ประหยัดพลังงาน ประปาเพื่อการเกษตรขุดลอกห้วยเจียม ขุดลอกห้วยรูนาคการใช้แรงงานสัตว์ พัฒนาองค์กรกลุ่มชุมชน
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: วิสาหกิจชุมชน
หมวดหมู่ AGRIS:
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมส่งเสริมการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
รูปแบบการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสู่แหล่งเรียนรู้จังหวัดอุดรธานี กรณีศึกษา : เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเศรษฐกิจพอเพียงบ้านถ่อนนาลับ ตำบลถ่อนนาลับ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี
กรมส่งเสริมการเกษตร
2553
การมีส่วนร่วมของเกษตรกรในโครงการชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านถ่อนนาลับในจังหวัดอุดรธานี การพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารในจังหวัดยโสธร ปัจจัยที่ส่งผลต่อความเข้มแข็งในการบริหารวิสาหกิจชุมชนของจังหวัดสุรินทร์ รูปแบบการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสู่แหล่งเรียนรู้จังหวัดสุรินทร์ กลยุทธ์การพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเพื่อการพึ่งตนเอง กรณีศึกษา : วิสาหกิจชุมชนส่งเสริมผลิตข้าวพันธุ์ดีบ้านห้วยหมาก ตำบลโพธิ์พระยา อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี การมีส่วนร่วมของสมาชิกในการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชน : กรณีโรงสีชุมชนครบวงจรตำบลไก่คำ อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ กลยุทธการพัฒนาวิสาหกิจชุมชน เพื่อการพึ่งตนเอง กรณีศึกษาวิสาหกิจชุมชนแปรรูปมะม่วงและผลิตหัวเชื้อดองมะม่วง หมู่ที่ 9 ตำบลชอนสารเดช อำเภอหนองม่วง จังหวัดลพบุรี การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์สีเขียวของวิสาหกิจชุมชนสู่ตลาดสากล กลยุทธ์การพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเพื่อการพึ่งตนเอง กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปอาหารบ้านร่องกาศใต้ ตำบลร่องกาศ อำเภอสูงเม่น จังหวัดแพร่ การพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนชายแดนไทย-กัมพูชา
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก