สืบค้นงานวิจัย
การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วม ของชุมชนบริเวณแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรี
ฉวีวรรณ สุขมงคลรัตน์ - กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืด, กรมประมง
ชื่อเรื่อง: การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วม ของชุมชนบริเวณแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรี
ชื่อเรื่อง (EN): Participatory Rural Appraisals for Community along the Bangpakong River and the Prachinburi River
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ฉวีวรรณ สุขมงคลรัตน์
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Chaveewan Sukmongkolrat
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: แม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีเป็นแม่น้ำสายสําคัญทางเศรษฐกิจของภาคตะวันออก ไหลลงสู่อ่าวไทยที่ปากน้ำบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา แม่น้ำบางปะกงมีต้นกําเนิดจากแม่น้ำนครนายก และแม่น้ำปราจีนบุรีไหลมาบรรจบกันบริเวณตําบลบางแตน อําเภอบ้านสร้าง จังหวัดปราจีนบุรีมีความยาวตลอดลําน้ำ 230 กิโลเมตร (คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ, 2526) พื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกงและลุ่มน้ำปราจีนบุรีมีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจและสังคม จากภาคเกษตรกรรมสู่ภาคอุตสาหกรรมอย่างรวดเร็วมีการใช้ทรัพยากรเกินขีดความสามารถในการรองรับของพื้นที่ ส่งผลใหทร้ัพยากรธรรมชาติเสื่อมโทรมและก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมตั้งแต่พื้นที่ต้นน้ำและพื้นที่ท้ายน้ำ ในขณะที่ลุ่มน้ำนครนายกจัดเป็นพื้นที่สีเขียวและเขตอุทยานแห่งชาติสภาพปัญหามีน้อย ประกอบกับจังหวัดนครนายกและชุมชนบริเวณแม่น้ำนครนายก มีการรณรงค์ให้ชุมชนเห็นความสําคัญของแม่น้ำนครนายก และสร้างเครือข่ายร่วมกันดูแลแม่น้ำนครนายกตั้งแต่ปีพ.ศ. 2547 ทําให้ปัจจุบันสามารถฟื้นฟูทรัพยากรประมงและคุณภาพน้ำในแม่น้ำนครนายกไม่เกิดภาวะมลพิษต่อชุมชนอีก ในพื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกงและปราจีนบุรีส่วนใหญ่เป็นพื้นที่เกษตรกรรมปศุสัตว์และทําการประมงแบบยังชีพแทบทุกครัวเรือน มีการนําสัตว์น้ำมาบริโภคเป็นอาหารหลักในครัวเรือนพื้นที่ริมแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีเป็นที่ตั้งของแหล่งชุมชนที่หนาแน่นและมีโรงงานอุตสาหกรรมจํานวนมาก โรงงานและชุมชนมีการใช้ประโยชน์ของน้ำเพื่อการอุปโภค รวมทั้งปล่อยน้ำทิ้ง ซึ่งส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมหรือการเปลี่ยนแปลงสภาพทางนิเวศวิทยาของแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีในแต่ละฤดูกาล อีกทั้งแม่น้ำบางปะกงไหลลงสู่อ่าวไทยทําให้ระดับความเค็มน้ำมีอิทธิพลและเป็นตัวกําหนดสภาพแวดล้อมของแม่น้ำซึ่งมีผลกระทบทําให้ระบบนิเวศเปลี่ยนแปลงและทรัพยากรประมงลดลงจึงควรศึกษาหาแนวทางในการกําหนดมาตรการการใช้ประโยชน์ทรัพยากรประมงในแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีโดยการให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการทรัพยากรประมง จึงได้พิจารณาเห็นว่านอกจากการใช้มาตรการทางกฎหมายแล้ว แนวทางที่สําคัญที่สุดอีกประการหนึ่ง คือ การให้ความรู้ความเข้าใจในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรประมงในแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีโดยให้ชุมชนผู้เป็นเจ้าของทรัพยากรมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการการใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุดและยังคงอยู่ในชุมชนต่อไปชั่วกาลนาน ในการศึกษาและวิเคราะห์ชุมชนแบบมีส่วนร่วม เป็นการสร้างเสริมศักยภาพแก่ชุมชน ให้สามารถวิเคราะห์และเข้าใจปัญหาชุมชนของตนเอง อันเป็นประโยชน์และช่วยสนับสนุนให้สามารถวางแผนดําเนินการในรูปแบบ และแนวทางต่าง ๆ เพื่อจะช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหาของชุมชน และสามารถจัดทําแผนปฏิบัติการเพื่อการพัฒนาต่อไป (วิฑูร, 2543) ในการพัฒนาที่เหมาะสมที่สุดนั้น ควรประสานพลังภายนอกและภายในชุมชน โดยการสนับสนุนให้เกิดพลังความสามารถของประชาชนและชุมชนในการพัฒนา เปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมมากที่สุดในการกําหนดแนวทางและวางแผนการพัฒนาชุมชนของตัวเอง ซึ่งจะสอดคล้องกับสภาพที่แท้จริง ตรงตามความต้องการของประชาชนทําให้พวกเขารู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการพัฒนาและมีความรู้สึกเป็นเจ้าของด้วย (เศรษฐสยาม, 2529) ดังนั้น การมีข้อมูลพื้นฐานของชุมชนและทราบถึงความต้องการของชุมชน โดยให้ชุมชนในพื้นที่แสดงความคิดเห็นและให้ความร่วมมือ จะทําให้ทราบแนวทางในการจัดการทรัพยากรในพื้นที่ได้ตรงกับความต้องการของชุมชน (ทวีทอง, 2527) การศึกษาครั้งนี้ใช้เทคนิคการประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วมของชุมชน (PRA) เป็นกระบวนการเรียนรู้ร่วมกับชุมชน ค้นหาข้อมูลสําคัญในชุมชนเกี่ยวกับสภาพทั่วไปของพื้นที่และชุมชน ศักยภาพด้านเศรษฐกิจและสังคมของชุมชน การอยู่ร่วมกันของชุมชน ลักษณะการทําการประมงของชุมชนในแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีปัญหาที่เกี่ยวข้องและแนวทางแก้ไขของชุมชน ร่วมกันแลกเปลี่ยน ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลร่วมกันวิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์ศักยภาพของพื้นที่และทิศทางในการวางแผนการบริหารและจัดการทรัพยากรประมงให้เหมาะสมกับพื้นที่บริเวณแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรีโดยชุมชนมีส่วนร่วม เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนตลอดไป
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืด, กรมประมง
คำสำคัญ: แม่น้ำปราจีนบุรี
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืด
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วม ของชุมชนบริเวณแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรี
กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืด, กรมประมง
2557
การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในแม่น้ำบางปะกง และแม่น้ำปราจีนบุรี สภาวะการทำการประมง เศรษฐกิจและสังคมของชาวประมงบริเวณแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรี ความหลากหลาย ปริมาณและการแพร่กระจายของหอยน้ำจืดในแม่น้ำบางปะกงและแม่น้ำปราจีนบุรี การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วมของชุมชนรอบอ่างเก็บน้ำเขื่อนสิริกิติ์ ประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วมในแม่น้ำชี สภาวะแวดล้อมชุมชนที่มีผลต่อการจัดการทรัพยากรน้ำในคลองสารภีและแม่น้ำปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี โครงสร้างประชาคมสัตว์น้ำจากการทำประมงโพงพางบริเวณปากแม่น้ำบางปะกง การประเมินสภาวะการมีส่วนร่วมของประชาชนในการบริหารทรัพยากรประมงในบึงบอระเพ็ด การประเมินสภาวะชนบทแบบมีส่วนร่วมของชุมชนรอบกว๊านพะเยา การศึกษาปัจจัยในการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อโครงการจัดการทรัพยากรประมง บริเวณอ่างเก็บน้ำทับทิมสยาม 01 จังหวัดตราด
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก