สืบค้นงานวิจัย
สถานภาพการผลิต พันธุ์ และแนวทางพัฒนาลำไย เพื่ออุตสาหกรรมในเขตภาคเหนือ
พงษ์ศักดิ์ อังกสิทธิ์ - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: สถานภาพการผลิต พันธุ์ และแนวทางพัฒนาลำไย เพื่ออุตสาหกรรมในเขตภาคเหนือ
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: พงษ์ศักดิ์ อังกสิทธิ์
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Pongsak Angkasit
บทคัดย่อ: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสภาพพื้นที่ปลูกลำไยในจังหวัดเชียงใหม่และลำพูนสภาพการผลิต เทคโนโลยีชาวบ้านพันธุ์ ลำไยที่ใช้ปลูกตลอดจนสถานภาพอุตสาหกรรมการแปรรูปลำไยในปัจจุบันประชากรที่ใช้ศึกษาคือเกษตรกรชาวสวนลำไยจำนวน 170 รายผู้ประกอบการแปรรูปรายใหญ่ (มากกว่า 100 ตัน / ปี) จำนวน 33 รายและผู้ประกอบการแปรรูปรายย่อย (น้อยกว่า 100 ตัน / ปี) จำนวน 109 รายโดยการสัมภาษณ์วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่และค่าร้อยละ ผลการศึกษาพบว่าปัจจุบันเกษตรกรได้มีการขยายพื้นที่ปลูกลำไยมากขึ้นเป็นผลให้มีการส่งออกในรูปของลำไยอบแห้งมีปริมาณและมูลค่าเพิ่มขึ้นเกิน 20 เท่าในรอบ 10 ปีที่ผ่านมาพันธุ์ลำไยที่เกษตรกรนิยมปลูกคือพันธุ์ดอ เนื่องจากเป็นพันธุ์เบา ให้ผลผลิตเร็วกว่าพันธุ์อื่นใช้บริโภคได้ทั้งสดและแปรรูปได้ดีเป็นที่ยอมรับของโรงงานอุตสาหกรรมทั้งการอบแห้งทั้งเปลือกและบรรจุกระป๋องลักษณะของดินที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของต้นลำไยควรเป็นดินร่วนปนทรายระบายน้ำดีมีค่าของความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 7.7 และมีอินทรียวัตถุมากพอสมควร การปลูกและดูแลรักษาลำไยเกษตรกรตัดสินใจปลูกลำไยด้วยตนเอง ในระยะเริ่มแรกเมื่อลำไยมีอายุ 14 ปีเกษตรกรอาศัยภูมิปัญญา / เทคโนโลยีของตนเองในการทำสวนลำไย ส่วนใหญ่ใช้แรงงานในครัวเรือน และมีที่ดินเป็นของตนเองเฉลี่ยประมาณ 10 ไร่เป็นพื้นที่ราบลุ่มมีน้ำพอเพียง เกษตรกรไม่สามารถเลือกพื้นที่ปลูกได้ เนื่องจากมีพื้นที่ จำกัด ระยะปลูก 10 x 10 ม. (16 ต้น / ไร่) มีการเตรียมดินโดยการขุดหลุมปลูกรองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอก (ปุ๋ยมูลวัว) ระยะเวลาปลูกตั้งแต่พฤษภาคมถึงสิงหาคม (ต้นฤดูฝน) กล้าที่ใช้ปลูกส่วนใหญ่ซื้อจากสวนที่พิจารณาแล้วว่าให้ผลผลิตดีมีการคลุมโคนเพื่อรักษาความชื้นของดินและลดวัชพืชส่วนใหญ่มีการให้น้ำแบบปล่อยน้ำขังโคนต้นของทรงพุ่มเกษตรกรมีการใช้ทั้งปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยเคมีผสม 15-15-15 หรือ 16-16-16 ไม่มีการตัดแต่งทรงพุ่มเพื่อควบคุมขนาดของทรงพุ่ม การดูแลรักษาต้นลำไยที่ให้ผลผลิตแล้ว (อายุมากกว่า 4 ปี) โดยทั่วไปจะเน้นการบำรุงรักษาต้นให้มีความสมบูรณ์โดยการใช้สารเคมีควบคุมโรคแมลงและใส่ปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอเกษตรกรส่วนใหญ่จะมีการค้ำยันต้นลำไยเพื่อป้องกันการหักโค่นล้มของต้นเนื่องจากลมพายุโดยใช้ไม้ไผ่เป็นหลัก การดูแลรักษาขณะต้นลำไยออกดอกเกษตรกรจะงดการให้น้ำตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนเป็นต้นไปจนกว่าจะเริ่มแทงช่อดอกจึงจะเริ่มให้น้ำอีกทีละน้อยเกษตรกรบางรายอาจจะรมควันไฟโดยการเผาเศษพืชใต้ทรงพุ่มในเดือนธันวาคมประมาณ 2-3 ครั้งเพื่อเร่งการแทงช่อดอก การดูแลรักษาผลและการเก็บเกี่ยวเกษตรกรจะให้น้ำต้นลำไยอย่างเพียงพอพร้อมใส่ปุ๋ยบางรายอาจมีการฉีดพ่นฮอร์โมนเพื่อป้องกันผลร่วงและเร่งการเจริญเติบโตของผลการตรวจสอบความแก่ของผลส่วนใหญ่ใช้วิธีชิมดูความหวานของเนื้อและผิวเปลือกจะเรียบบางรายอาจจะนับวันตั้งแต่ดอกบานจนถึงเก็บเกี่ยวสำหรับพันธุ์ดอ ประมาณ 180-190 วันการเก็บเกี่ยวใช้แรงงานคนค่าแรงงานประมาณ 120-200 บาท / วันแล้วแต่ประเภทของงานภาชนะที่บรรจุ ได้แก่ ตะกร้าพลาสติกขนาดบรรจุ 15-25 กก. หรือกล่องกระดาษขนาดบรรจุ 12-15 กก. การจัดการสวนลำไยหลังการเก็บเกี่ยวเกษตรกรมีการตัดแต่งกิ่งที่ฉีกหักเสียหายจากการเก็บเกี่ยวและกิ่งที่เป็นโรคหลังจากนั้นจะใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 เพื่อเร่งให้แตกใบใหม่เร็วที่สุด โรคและแมลงศัตรูลำไยที่เกษตรกรพบมากที่สุด ได้แก่ โรคพุ่มไม้กวาดซึ่งขณะนี้ยังไม่สามารถจะป้องกันได้เมื่อเกิดระบาดเกษตรกรจะตัดยอดทิ้งหนอนคืบกินใบและหนอนเจาะลำต้นและกิ่งจะเข้าทำลายยอดอ่อนใบอ่อนและลำต้นของลำไยเกษตรกรกำจัดโดยใช้โมโนโคโตฟอส ระบบตลาดและการขายผลผลิตเกษตรกรส่วนใหญ่นิยมขายเหมาอาจจะขายตั้งแต่เริ่มออกดอกหรือขณะติดผลขนาดเล็กไปจนถึงผลใกล้สุกเงื่อนไขในการซื้อขายจะแตกต่างกันออกไปการดูแลสวนหลังขายเหมาจะเป็นเจ้าของสวนหรือผู้ซื้อดูแลเองตาม แต่จะตกลงกันการจำหน่ายผลผลิตเพื่อการบริโภคสดจะมีการแบ่งเกรดประมาณ 3-4 เกรด แต่ถ้าขายเพื่อนำไปแปรรูปจะไม่มีการคัดเกรด สถานภาพการแปรรูปลำไยในปัจจุบันส่วนใหญ่ดำเนินการโดยผู้ประกอบการทั้งรายย่อย (กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรและอุตสาหกรรมในครัวเรือน) และผู้ประกอบรายใหญ่ (โรงงานอุตสาหกรรมและ บริษัท ) ผู้ประกอบการรายย่อยจะใช้เตาอบโซล่าที่ผลิตในประเทศไต้หวันโดยกรมส่งเสริมการเกษตรกรมส่งเสริมสหกรณ์เกษตรและกรมการค้าภายในให้การสนับสนุนกรรมวิธีในการแปรรูปของทั้งผู้ประกอบการรายใหญ่และรายย่อยจะคล้ายคลึงกันคือมีการคัดเกรดก่อนนำเข้าอบโดยใช้เวลาอบประมาณ 40-50 ชม. แต่ผู้ประกอบการรายใหญ่จะมีการคัดเกรดอีกครั้งก่อนบรรจุลงถุงพลาสติกเพื่อให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์ที่ได้นั้นมีคุณภาพหลังจากนั้นบรรจุลงกล่องกระดาษเพื่อส่งออกต่างประเทศส่วนการแปรรูปในลักษณะบรรจุกระป๋อง จะดำเนินการโดย บริษัท ซึ่งมีการลงทุนที่สูง จะมีการคัดเกรดก่อนการแปรรูปเพื่อให้ได้มาตรฐานเดียวกัน
บทคัดย่อ (EN): The objective of this study is to investigate the situation of longan production, indigenous knowledge, varieties as well as longan industry in Northern Thailand. The data for this study are obtained from the survey of 1 70 farmers including 109 house-wife farmers' groups who process dried longan less than 100 ton/season in Chiang Mai and Lumphun and 33 enterprises who process dried longan more than 100 too/season in Chiang Mai, Lumphun, Chiang Rai, and Lumpang. From the research finding, it is found that at present farmers especially in Chiang Mai and Lumphun has planted longan extensively. In the past decade, dried Longan bas exported 20 folds both in quantity and cost. The important variety is Daw. The reason is that it is an early type (early harvesting), can be consumed both fresh and dried and accepted by processing plants. Farmers make their own decision on planting longan and use their own indigenous knowledge/technology with houschold labours. They own their land with the average of 10 rai. Most of the land are lowland or old paddy field with sufficient water. For cultural practices, the appropriate type of soil for longan is loamy soil, good drainage with the pH 7.7 and sufficient organic matter. Planting duration is from May to August (beginning of rainy season). Farmers buy their seedlings from the best orchard. After planting they do mulching in order to keep moisture and decrease the weed. Most of farmers use furrow system for watering. They use both organic and inorganic fertilizers with the formula of 15-15-15 or 16-16-16. Most of them do not pruning the longan trees to control the canopy but they use bamboo trunk to support the tree to prevent the strong wind. After 4 years the longan will begin to bear fruits. Farmers will stop watering since November until flower buds are formed then they start to water a little at the time. Some of them fumigate the longan a few times in December in order to stimulate bud initiation. Practices during fruit setting and harvesting, farmers will apply fertilizers and water. Some of them may apply plant hormone to prevent fruit dropped off. Farmers taste the sweetness of the fruit and feel the smooth of the longan peel for fruit ripening. In addition, some of them may count the date from flowering to harvesting periods. Hired labour are supplemented during harvesting time. The labour wage costs 120-200 Baht/day depended on kind of works. Plastic baskets are the most favoured container for fresh longan with the weight of 15-25 kg/basket. Some of them may use paper carton with 12-15 kg. After harvesting, farmers manage to prune the trees to repair damage followed by applying 15-15-15 fertilizer to encourage leaf bud. Witches' Broom disease is the most popular disease of longan as well as leaf minor. The most popular pattern of sale longan are green sales or advanced sales. The condition for selling depends on agreement. Longan can be classified into 3-4 grades for fresh market. At present longan processing is carried out by both small and large industries which include farmers' house-wife groups, household industry and private companies. Small processing employs oven imported from Taiwan and the machine is mainly diesel engine which is facilitated by government's supports, i.e. Department of Agricultural Extension, Department of Agricultural Cooperatives, Ministry of Agriculture and Cooperatives and Department of Internal Trade, Ministry of Commerce. Both small and large industries have the same process to produce dry-longan. The raw material will be graded. Oven drying is normally spent about 40-50 hrs. Only large industry regrades its product before pack in the plastic bags to ensure high quality. Paper carton is used for bulk handling for export. For canning factory, only large companies have capacity to invest. Grading is made before process the raw materials to ensure uniformity of the products.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/247340/169199
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: ตลาดลำไย
คำสำคัญ (EN): longan marketing
เจ้าของลิขสิทธิ์: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

พงษ์ศักดิ์ อังกสิทธิ์. "สถานภาพการผลิต พันธุ์ และแนวทางพัฒนาลำไย เพื่ออุตสาหกรรมในเขตภาคเหนือ". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2541

พงษ์ศักดิ์ อังกสิทธิ์. "สถานภาพการผลิต พันธุ์ และแนวทางพัฒนาลำไย เพื่ออุตสาหกรรมในเขตภาคเหนือ". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2541. Print.



TARR Wordcloud:
สถานภาพการผลิต พันธุ์ และแนวทางพัฒนาลำไย เพื่ออุตสาหกรรมในเขตภาคเหนือ
พงษ์ศักดิ์ อังกสิทธิ์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
2541
ศูนย์เครือข่ายวิจัยและพัฒนาลำไยแม่โจ้-สกว. ประสิทธิภาพการผลิตลำไยของเกษตรกรในเขตภาคเหนือตอนบน การศึกษาวิธีการควบคุมการออกดอกของลำไย ศักภาพของยีสต์ทนร้อนที่พบในพื้นที่ไร่อ้อยในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนบ่างเพื่ออุตสาหกรรมการผลิตไบโอเอทานอล การศึกษาวิธีการแก้ไขปัญหาการออกดอกเว้นปีของลำไย การศึกษาปัจจัยการผลิตที่มีอิทธิพลต่อผลผลิตลำไยของเกษตรกรในจังหวัดลำพูนและจังหวัดเชียงใหม่ การรมซัลเฟอร์ไดออกไซด์(SO2)กับผลลำไยสดด้วยวิธีหมุนเวียนอากาศแบบ forced-air ถั่วเขียวผิวดำพันธุ์เพื่ออุตสาหกรรมการผลิตถั่วงอก ศักยภาพการผลิตเอทานอลและไบโอแก๊สจากลำไยตกเกรด การพัฒนาคุณภาพผลลำไยเพื่อเพิ่มราคาในการปลิดและห่อช่อผล
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair