สืบค้นงานวิจัย
การบูรณาการความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของพืชสมุนไพรประจำถิ่น
สุรางค์รัตน์ พันแสง - มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์
ชื่อเรื่อง: การบูรณาการความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของพืชสมุนไพรประจำถิ่น
ชื่อเรื่อง (EN): The integrated knowledge and local wisdom of native herbs
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: สุรางค์รัตน์ พันแสง
บทคัดย่อ: สมุนไพรที่นิยมใช้ การวิจัยนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional study) โดยมุ่ง ศึกษาการใช้พืชสมุนไพรของประชาชนใน อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยการสำรวจพืช โดยการสอบถามจากปราชญ์ผู้ทรงภูมิปัญญาทางการแพทย์พื้นบ้านในท้องถิ่น รวมถึงการวิเคราะห์คุณสมบัติการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระของพืชผักพื้นบ้าน ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงแบ่ง การวิจัยออกเป็น 4 ตอน ดังนี้ การศึกษาชนิดของพืชสมุนไพรประจำถิ่นและภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรท้องถิ่น โดยทำการ สัมภาษณ์การใช้สมุนไพรจากปราชญ์ผู้ทรงปัญญาการแพทย์พื้นบ้านในท้องถิ่น พบว่า ปราชญ์ผู้ทรง ปัญญาการแพทย์พื้นบ้านในท้องถิ่น ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุมากกว่า 56 ปี นับถือศาสนาพุทธ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษาประถมศึกษาหรือต่ำกว่า สามารถอ่านออกเขียนได้ อาชีพหลักของ ปราชญ์พื้นบ้าน คือ ทำนา ทำสวน ทำไร่ และการใช้สมุนไพรจะใช้ในการรักษาอาการแก้ไข แก้ปวด ท้อง ไทรอยด์ รักษาบาดแผลสด งสวัด แก้พิษแมงมุม บำรุงกำลัง และแก้เบื่อ เมา อาเจียน ฯลฯ บทบาทและรูปแบบของการเป็นหมอพื้นบ้าน มีเหตุจูงใจสำคัญที่ทำให้เป็นหมอพื้นบ้าน คือ มีคนใน ครอบครัวเป็นหมอพื้นบ้าน ความรู้ในการรักษาโรคสืบทอดจากบรรพบุรุษหรือญาติที่เป็นหมอ ความรู้ที่ใช้ในการรักษาโรคส่วนใหญ่ยู่ในความทรงจำของหมอ การรักษาจะใช้สมุนไพรร่วมกับ แพทย์แผนปัจจุบัน วิธีการรักษาจะใช้สมุนไพรเดี่ยว โดยจะปลูกสมุนไพรไว้เองตามบ้าน การทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสมุนไพร จำนวน 8 ชนิด ได้แก่ หญ้าไข่เหา, หนานเฉา เหว่ย, ย่านางแดง, พญาแมงมุม, ควายเก้าแม่, น้ำใจใคร่, หัวยาข้าวเย็น และย่านาง โดยสกัดด้วยตัว ทำละลาย คือ เอทานอล 50% การศึกษาฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH free radical โดยใช้ วิตามินซีและวิตามินอี เป็นสารมาตรฐาน ผลการศึกษา พบว่า สารสกัดจากย่านางแดงแสดงฤทธิ์ต้าน อนุมูลอิสระมากที่สุด โดยสารสกัดที่ละลายน้ำและส่วนที่ไม่ละลายน้ำให้ค่า ICs, เท่ากับ 57.89 ?g/ml และ 364.55 ม9/m สำหรับวิตามินซีและวิตามินอี ให้ค่า (Cs, เท่ากับ 9.13 บg/ml, 15.97 ?g/ml ตามลำดับ จากการตรวจสอบองค์ประกอบทางเคมีเบื้องต้น พบว่า ย่านางแดง มี flavonoid หรือ flavonol-3-glycoside และ hydrolysable tannin ส่วนควายเก้าแม่, น้ำใจใคร่ และ หัวยา พื้นบ้านข้าวเย็น มี flavanone และ flavonol ควายเก้าแม่, หน่านเฉาเหว่ย และย่านาง พบ condensed tannin และได้จัดทำ 1LC fingerprints พบว่ สารสกัดจากหญ้าไข่เหา, หนานเฉาเหว่ย, ย่านางแดง ควายเก้าแม่, น้ำใจใคร่ และหัวยาข้าวเย็น มี annic acid เป็นองค์ประกอบและสารสกัดจากพญา แมงมุม มี catechol เป็นองค์ประกอบ การส่งเสริม และอนุรักษ์ การรู้คุณค่าและประโยชน์ของพืชสมุนไพร โดยทำการถ่ายทอดองค์ ความรู้ที่ได้มาผ่านโครงการอบรมความรู้สมุนไพรในวิถีชีวิตเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรในท้องถิ่น ให้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้ ความเข้าใจในการใช้สมุนไพรได้อย่างถูกต้อง ปลอดภัย และสามารถนำองค์ความรู้ที่ได้ไปบูรณาการ กับการใช้สมุนไพรในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้องเหมาะสม ผลการดำเนินงานพบว่า ผู้เข้าร่วมมี ความพึงพอใจในทุกด้านอยู่ในช่วงมากถึงมากที่สุด
บทคัดย่อ (EN): This cross-section study was focused to the useful of the herbal plants by the people in Lomsak District, Phetchabun Province. This study explored on the knowledge of popular herbal usefulness. Questionnaire and interview was used to collect the data among population and rural herbalist. In addition the characteristic of radical scavenging activity in local herbs were investigated. This study divided into four parts. This research studied on the availability of the herbal types and their application wisdoms on Thai traditional medicine in local community. The results found that the most of the interviewer who was a rural herbalist was a female with age more than 56 year old. Their religion were Buddhism. Almost of the interviewers were married and finished the below or primary school. Most of them can be reading and writing. The occupation of rural herbalists were a famer. The wisdom of herbal medicine discipline report to apply for treated for illness such as fever, stomachache, Thyroidism, heal a wound, Herpes zoster, spider venoms, restorative herbs and vomiting. The study on role and form of rural herbal specialist found that the reason to became a herbalist because of some people in theirs family was a rural herbal specialist. The wisdom knowledge derived from theirs relatives or ancestors and engraved on their memory. The treatment style was using rural herbs integrated with conventional medicines. The single herbal plant was used to treat the patient. And also the rural herbal specialist planted these herbs around theirs home. The radical scavenging activity of herbs 8 kinds including Mollugo pentapuhylla L., Suregada multiflorum A.Juss., Bauhinia strychnifolia Craib., Geodorum attenuatum Griff, Hiptage candicans Hook.f., Olax psittacorum (Willd.) Vahl., Smilax glabra Roxb. and Tiliacora triandra (Colebr.) Diels. It was extract of 50% ethanol. The study an antioxidant activity was evaluated using 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) free radical method. Their antioxidant properties using Vitamin C and Trolox were used as reference standard. The results showed that B.strychnifolia extract possess the most potent properties, IC50 of water soluble fraction and water insoluble fraction were 57.89 ?g/ml and 364.55 ?g/ml, respectively. IC50 of vitamin C were 9.13 ?g/ml whereas IC50 of Trolox 15.97 ?g/ml. Phytochemical screening and TLC fingerprints of B. strychnifolia indicated the presence of flavonoid or flavonol-3- glycoside and hydrolysable tannin. But H. candicans, O. psittacorum and S. glabra contained flavanone and flavonol. H. candicans, S. glabra and T. triandra contained condensed tannin. TLC fingerprints indicated that M. pentapuhylla, S. multiflorum, B. strychnifolia, H. candicans , O. psittacorum, S. glabra. be compounded of tannic acid. Wheras catechol was a component of G. attenuatum. The activities on promoted, conserved, valuable and usefulness of herbal plants was done by transferred the knowledge on the project entitle Traditional medicine training on rural herbal plant in life for conservation to public health volunteers. The objective of this project were to promoted the safe and appropriated treatment by traditional medicine and herbs. And also, the people can be integrate the knowledge to theirs normal life. The evaluation on traditional medicine training found that the volunteers considered at a good to very good level.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์
คำสำคัญ: การวิเคราะห์ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

สุรางค์รัตน์ พันแสง. "การบูรณาการความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของพืชสมุนไพรประจำถิ่นThe integrated knowledge and local wisdom of native herbs". มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. 2559

สุรางค์รัตน์ พันแสง. "การบูรณาการความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของพืชสมุนไพรประจำถิ่นThe integrated knowledge and local wisdom of native herbs". มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. 2559. Print.



TARR Wordcloud:
การบูรณาการความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของพืชสมุนไพรประจำถิ่น
สุรางค์รัตน์ พันแสง
มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์
30 กันยายน 2559
การบูรณาการงานวิจัยชาเมี่ยงเพื่อสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นและเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เพื่อส่งเสริมการเพิ่มมูลค่าผลผลิตจากพืชสมุนไพรท้องถิ่น ในพื้นที่สะลวง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ การพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรหนอนตายอยากจากภูมิปัญญาท้องถิ่น การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมของชุมชนที่มีต่อการพัฒนาการศึกษาและอาชีพการเกษตรในท้องถิ่น ความหลากหลายของพืชสมุนไพรและภูมิปัญญาท้องถิ่นของราษฎรในเขตเขาซับแกงไก่ จังหวัดลพบุรี การใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรในการควบคุมโรคติดเชื้อแบคทีเรีย ในปลาที่มีศักยภาพในการเลี้ยง หญ้าหวาน สมุนไพรที่มีรสหวาน แต่เปี่ยมไปด้วยคุณค่า การศึกษาสารสกัดหยาบจากพืชสมุนไพรท้องถิ่น 5 ชนิด ต่อการยับยั้งเชื้อ Colletotrichum gloeosporioides (Penz.) Sacc. ในมะม่วงน้ำดอกไม้ บุก พืชสมุนไพรเพื่อสุขภาพ การจัดการความรู้ การใช้พืชสมุนไพรในท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมของชุมชนต่อการสร้างมูลค่าเพิ่มด้านปศุสัตว์บนพื้นฐานปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair