สืบค้นงานวิจัย
การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก
สุรีพร เกตุงาม - สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
ชื่อเรื่อง: การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก
ชื่อเรื่อง (EN): Molecular Breeding of Jasmine IR57514 Rice Lines Resistance to Blast and Brown Planthopper using Marker Assisted Selection
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: สุรีพร เกตุงาม
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
  1. มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
บทคัดย่อ: ข้าว เป็นพืชอาหารหลักที่สำคัญและมีความผูกพันกับวิถีชีวิตคนไทยมาช้านาน และที่สำคัญข้าวยังเป็นสินค้าส่งออกที่สามารถนำเงินตราเข้าสู่ประเทศปีละไม่ต่ำกว่า 50,000 ล้านบาท พื้นที่ปลูกข้าวเกือบครึ่งหนึ่งของประเทศอยู่ในเขตอาศัยน้ำฝนในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศ ซึ่งประมาณ 3.7 ล้านครัวเรือนปลูกข้าวไว้บริโภคและขายเพื่อเป็นรายได้หลัก พื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่เสี่ยงสำหรับการผลิตข้าวเนื่องจากต้องอาศัยน้ำฝนจากธรรมชาติ ในปัจจุบันการกระจายของน้ำฝนนั้นเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตค่อนข้างมากอันเนื่องมาจากสภาวะโลกร้อน ปัญหาที่มักประสบอยู่เสมอคือการกระจายตัวของน้ำฝนไม่สม่ำเสมอในช่วงฤดูปลูก บางปีมีฝนตกปริมาณมากในช่วงสั้น ๆ ก็เกิดปัญหาน้ำท่วมขัง บางปีปริมาณฝนน้อยหรือฝนทิ้งช่วงเป็นระยะเวลาที่ยาวนานก็เกิดปัญหาความแห้งแล้ง และบ่อยครั้งที่เกิดปัญหาน้ำท่วมและภัยแล้งในปีเดียวกัน นอกจากปัญหาดังกล่าวแล้วในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือยังมีปัญหาการระบาดของโรค และแมลงที่สำคัญ เช่น โรคไหม้ เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล และเพลี้ยกระโดดหลังขาว เป็นต้น ซึ่งปัญหาเหล่านี้สร้างความเสียหายต่อผลผลิตข้าวนาน้ำฝนเป็นอย่างมาก (Toojinda et al., 2005) พันธุ์ที่ปลูกมากในปัจจุบัน ได้แก่ ข้าวขาวดอกมะลิ 105 และข้าวเหนียว กข 6 มีความอ่อนแอต่อโรคแมลง และไม่ทนทานต่อสภาพแวดล้อมวิกฤต (Climate change) ที่นับวันจะทวีความรุนแรงมากขึ้น อีกทั้งมีศักยภาพในการให้ผลผลิตต่ำ ปัจจุบันได้มีความพยายามในการพัฒนาพันธุ์ข้าวดังกล่าวให้มีความสามารถให้สามารถรองรับสภาพวิกฤตต่าง ๆ เช่น ทนทานน้ำท่วมฉับพลัน ต้านทานโรคไหม้ และ เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล เป็นต้น โดยความร่วมมือระหว่างนักวิจัยจากกรมการข้าว และศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีแห่งชาติ สายพันธุ์ข้าว IR57514-PMI-5-B-1-2 (IR57514) เป็นสายพันธุ์ข้าวทนแล้ง ให้ผลผลิตสูง และปรับตัวได้ดีในเขตพื้นที่อาศัยน้ำฝน โดยเฉพาะบริเวณแถบลุ่มน้ำโขงซึ่งมักประสบปัญหาความไม่แน่นอนของปริมาณน้ำฝน นอกจากนี้งานวิจัยของหน่วยข้าวฯ ยังพบว่าข้าวสายพันธุ์ IR57514 นั้นมียีน Sub1 ซึ่งเป็นยีนทนน้ำท่วมฉับพลันที่ได้รับมาจาก FR13A ทำให้ข้าวสายพันธุ์ IR57514 สามารถทนทานต่อน้ำท่วมขังได้นาน ข้าวสายพันธุ์ IR57514 ได้รับการผสมพันธุ์จากสถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ (IRRI) และคัดเลือกสายพันธุ์จนได้สายพันธุ์ดีเด่นที่สถานีทดลองข้าวพิมาย (ศูนย์วิจัยข้าวนครราชสีมา) จากรายงานการทดสอบผลผลิตข้าวในพื้นที่ปลูกข้าวในลุ่มแม่น้ำโขงที่มักประสบปัญหาเรื่องฝนทิ้งช่วง และน้ำท่วมขัง พบว่าข้าวสายพันธุ์ IR57514 มีความสามารถในการให้ผลผลิตได้ดีกว่าพันธุ์ท้องถิ่นที่นิยมปลูกกันทั่วไป (Naklang et al., 1996) แต่คุณภาพหุงต้มและรับประทานนั้นไม่เป็นที่ยอมรับ เพราะเป็นข้าวแข็ง ไม่มีความหอม ต่อมา Katengam et al. (2011) ได้ปรับปรุงคุณภาพการหุงต้มและรับประทานของข้าวสายพันธุ์นี้ให้เป็นที่ยอมรับของเกษตรกรโดยปรับปรุงพันธุ์ให้มีกลิ่นหอม และมีความนุ่ม โดยใช้โมเลกุลเครื่องหมายช่วยในการคัดเลือกร่วมกับการปรับปรุงพันธุ์แบบผสมกลับ (Marker assised Backcrossing) จนได้สายพันธุ์ดีเด่น RGD07343-13-15-21 (IR57514-PMI-5-B-1-2/ KD571-77// IR57514-PMI-5-B-1-2 หรือ Jasmine IR57514) โดยสายพันธุ์เหล่านี้เมื่อหุงสุกจะมีลักษณะคล้ายข้าวหอมมะลิ จากลักษณะดีเด่นของข้าวสายพันธุ์ปรับปรุงดังกล่าวน่าจะเป็นทางเลือกให้กับเกษตรกรที่ปลูกข้าวนาน้ำฝนได้ดีพันธุ์หนึ่งในสภาพที่มีการกระจายตัวของน้ำฝนไม่สม่ำเสมอในช่วงฤดูปลูก อย่างไรก็ตาม ในสภาวะภูมิอากาศโลกที่เปลี่ยนแปลงสืบเนื่องมาจากภาวะโลกร้อนที่กำลังประสบอยู่นี้ พบว่าส่งผลกระทบต่อการระบาดของโรคและแมลงศัตรูข้าวมากขึ้น โดยเฉพาะโรคไหม้และเพลี้ยกระโดคสีน้ำตาลซึ่งเป็นศัตรูข้าวที่สำคัญต่อการปลูกข้าวนาน้ำฝนในบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำโขง ดังนั้นหากมีการผนวกยีนต้านทานโรคไหม้และยีนต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลเข้าไปยังสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ก็น่าจะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่สำคัญในการเตรียมความพร้อมของการพัฒนาพันธุ์ข้าวให้สามารถรองรับต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกทั้งในภาวะน้ำท่วม ภาวะขาดแคลนน้ำ และ การระบาดของโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปัจจุบันความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีชีวภาพได้เข้ามามีบทบาทในการปรับปรุงพันธุ์ข้าว มีการสร้างแผนที่ทางพันธุกรรม และวางตำแหน่งยีนควบคุมลักษณะสำคัญทางเศรษฐกิจ เช่น ลักษณะทนน้ำท่วม ทนแล้ง ต้านทานโรคไหม้ โรคขอบใบแห้ง เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล เป็นต้น เครื่องหมายโมเลกุลดีเอ็นเอที่อยู่ใกล้ชิดกับลักษณะดังกล่าว สามารถนำมาใช้เป็นเครื่องมือช่วยในการคัดเลือก (marker-assisted selection: MAS) ผสมผสานกับการปรับปรุงพันธุ์ข้าวแบบดั้งเดิม (conventional breeding) ซึ่งช่วยให้สามารถพัฒนาข้าวพันธุ์ใหม่ได้รวดเร็วตอบสนองต่อความต้องการของเกษตรกรได้ทันท่วงที ทั้งนี้เนื่องจากเครื่องหมายโมเลกุลดีเอ็นเอคัดเลือกลักษณะที่สนใจจากจีโนไทป์โดยตรงจึงมีความเที่ยงตรง แม่นยำ ไม่ผันแปรตามอิทธิพลของสภาพแวดล้อม สามารถตรวจสอบได้ทุกระยะการเจริญเติบโต และที่สำคัญสามารถคัดเลือกลักษณะเป้าหมายหลายลักษณะได้พร้อม ๆ กัน และการใช้เครื่องหมายโมเลกุลดีเอ็นเอมาช่วยในการคัดเลือกในปรับปรุงพันธุ์ข้าวต้านทานโรคและแมลงนั้นสามารถลดขั้นตอนการคัดเลือกด้วยฟีโนไทป์ที่การทดสอบมีความยุ่งยาก ซึ่งใช้แรงงานและค่าใช้จ่ายสูง อีกทั้งต้องทำลายต้นข้าวด้วย ดังนั้น การใช้เครื่องหมายโมเลกุลดีเอ็นเอช่วยในการคัดเลือกในการปรับปรุงพันธุ์ข้าวจึงถือเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญสำหรับการพัฒนาข้าวพันธุ์ใหม่ ๆ ได้อย่างรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
บทคัดย่อ (EN): No information found from agency.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
คำสำคัญ: น้ำท่วมฉับพลัน
คำสำคัญ (EN): Blast and Brown Planthopper
เจ้าของลิขสิทธิ์: มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

สุรีพร เกตุงาม. "การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือกMolecular Breeding of Jasmine IR57514 Rice Lines Resistance to Blast and Brown Planthopper using Marker Assisted Selection". สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) . 2558

สุรีพร เกตุงาม. "การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือกMolecular Breeding of Jasmine IR57514 Rice Lines Resistance to Blast and Brown Planthopper using Marker Assisted Selection". สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) . 2558. Print.



TARR Wordcloud:
การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก
สุรีพร เกตุงาม
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
14 กันยายน 2558
การพัฒนาสายพันธุ์ข้าว Jasmine IR57514 ให้ต้านทานโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลโดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก อาร์โทรปอตในระบบนิเวศน์นาข้าวพันธุ์อ่อนแอและพันธุ์ต้านทานต่อเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล การยับยั้งการเพิ่มจำนวนไวรัสนิวคลีโอโพลีฮีโดร (NPV) ของไหม โดยใช้ double-strand RNA interference CNT07001-35-3-2-1: ข้าวอายุสั้นผลผลิตสูง ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล และโรคไหม้ การปรับปรุงพันธุ์ข้าวนาชลประทานโดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก การพัฒนาพันธุ์ข้าวเหนียวต้านทานโรคไหม้โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก บทบาทของศัตรูธรรมชาติต่อการควบคุมเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล (Nilaparvata lugens (Stal) ในนาข้าว) การประเมินความหลากหลายทางพันธุกรรมของข้าว โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุล SSR การคัดเลือกสายพันธุ์ข้าวไทยที่มีประสิทธิภาพในการดูดใช้ธาตุอาหารสูง (โครงการปีที่ 2) การคัดเลือกสายพันธุ์ข้าวไทยที่มีประสิทธิภาพในการดูดใช้ธาตุอาหารสูง (โครงการปีที่ 2)
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair