คลังข้อมูลการวิจัยการเกษตรไทย

ผู้แต่ง ชุติมา จันทร์เจริญ ทรายแก้ว อนากาศ พัฒน์พงษ์ เกิดหลำ พิลาสลักษณ์ ลุ่นลิ่ว สาธิต กาละพวก ชุติมา จันทร์เจริญ ทรายแก้ว อนากาศ พัฒน์พงษ์ เกิดหลำ พิลาสลักษณ์ ลุ่นลิ่ว สาธิต กาละพวก

เผยแพร่โดย

กรมพัฒนาที่ดิน

เผยแพร่เมื่อ 30 กันยายน 2559

หน่วยงาน กรมพัฒนาที่ดิน

แสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย (CC BY-SA 3.0 TH)

คัดลอก URL

ชื่อเรื่อง:	การจัดการดินและปุ๋ยเพื่อเพิ่มผลผลิตและผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดิน จังหวัดอุตรดิตถ์ (กลุ่มชุดดินที่ 35)
ชื่อเรื่อง (EN):	Soil and Fertilizer Management to Increase Yield and Economic Return of Corn in Uttaradit Land Development Area Project. (soil group No. 35)
ผู้ร่วมงาน / ผู้ร่วมวิจัย:	ชุติมา จันทร์เจริญ ทรายแก้ว อนากาศ พัฒน์พงษ์ เกิดหลำ พิลาสลักษณ์ ลุ่นลิ่ว สาธิต กาละพวก ชุติมา จันทร์เจริญ ทรายแก้ว อนากาศ พัฒน์พงษ์ เกิดหลำ พิลาสลักษณ์ ลุ่นลิ่ว สาธิต กาละพวก
คำสำคัญ:	ดิน ปุ๋ย ผลผลิต ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เขตพัฒนาที่ดิน กลุ่มชุดดินที่
บทคัดย่อ:	การทดลองการจัดการดินและปุ๋ยเพื่อเพิ่มผลผลิตและผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดิน จังหวัดอุตรดิตถ์ (กลุ่มชุดดินที่ 35) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีบางประการของดิน การเจริญเติบโต และผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ โดยการใช้ปุ๋ยพืชสดชนิดต่าง ๆ ร่วมกับปุ๋ยเคมีและปูนตามคำแนะนำโปรแกรมปุ๋ยรายแปลงตามค่าวิเคราะห์ดินสำหรับข้าวโพด และวิเคราะห์เปรียบเทียบผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ทำการทดลองในแปลงเกษตรกรหมู่ที่ 3 บ้านวังโป่ง ตำบลผักขวง อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์ ระหว่างเดือนตุลาคม 2556 ถึงเดือนกันยายน 2559 โดยวางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block (RCB) จำนวน 3 ซ้ำ มีตำรับการทดลอง 7 ตำรับ คือ ตำรับที่ 1 แปลงควบคุม (ไม่ใส่ปุ๋ย) ตำรับที่ 2 วิธีเกษตรกร (N-P2O5-K2O อัตรา 17-5.5-7.25 กิโลกรัมต่อไร่) ตำรับที่ 3 ใส่ปุ๋ยเคมีและปูนตามคำแนะนำโปรแกรมปุ๋ยรายแปลงตามค่าวิเคราะห์ดิน (N-P2O5-K2O อัตรา 10-10-10 กิโลกรัมต่อไร่ และปูนโดโลไมท์ 300 กิโลกรัมต่อไร่ ก่อนการทดลองปีที่ 1) ตำรับที่ 4 ใส่ปุ๋ยเคมีและปูนเช่นเดียวกับตำรับที่ 3 ร่วมกับการปลูกปอเทืองก่อนปลูกข้าวโพด 60 วัน ตำรับที่ 5 ใส่ปุ๋ยเคมีและปูนเช่นเดียวกับตำรับที่ 3 ร่วมกับการปลูกถั่วพร้าก่อนปลูกข้าวโพด 60 วัน ตำรับที่ 6 ใส่ปุ๋ยเคมีและปูนเช่นเดียวกับตำรับที่ 3 ร่วมกับการปลูกปอเทืองหลังปลูกข้าวโพด 15-20 วัน และตำรับที่ 7 ใส่ปุ๋ยเคมีและปูนเช่นเดียวกับตำรับที่ 3 ร่วมกับการปลูกถั่วพร้าหลังปลูกข้าวโพด 15-20 วัน ผลการศึกษาพบว่า ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินหลังการทดลองมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทั้ง 3 ปี โดยตำรับที่ 3 4 5 6 และ 7 มีการใส่ปูนโดโลไมท์ 300 กิโลกรัมต่อไร่ ก่อนการทดลองในปีที่ 1 ทำให้ระดับความเป็นกรดเปลี่ยนแปลงจากระดับกรดรุนแรง (pH 3.7-4.0) เป็นระดับกรดจัดจนถึงระดับกรดเล็กน้อย (pH 5.1-6.4) ปริมาณธาตุฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในปีที่ 3 มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ โดยตำรับที่ 3 ทำให้ปริมาณธาตุฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์สูงที่สุดเท่ากับ 23.7 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เนื่องจากค่าความเป็นกรดเป็นด่างเพิ่มขึ้นจากระดับกรดรุนแรงมาก (pH 3.9) เป็นระดับกรดจัด (pH 5.5) ทำให้ความเป็นประโยชน์ของธาตุฟอสฟอรัสเพิ่มขึ้น ส่วนตำรับที่ 1 และ 2 ไม่มีการใส่ปูนโดโลไมท์ ทำให้ปริมาณธาตุฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ต่ำที่สุดเท่ากับ 7.7 และ 11.3 ตามลำดับ ปริมาณอินทรียวัตถุ และปริมาณธาตุโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ก่อนการทดลอง และหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตทั้ง 3 ปี ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ สำหรับผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ พบว่า ตำรับที่ 5 ทำให้ผลผลิตที่ความชื้น 14.5 เปอร์เซ็นต์ สูงที่สุดทั้ง 3 ปี โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 590 กิโลกรัมต่อไร่ ทำให้ค่าเฉลี่ยมูลค่าผลผลิต ค่าเฉลี่ยต้นทุนผันแปร และค่าเฉลี่ยผลตอบแทนเหนือต้นทุนผันแปรสูงที่สุด (ขาดทุนน้อยที่สุด) เท่ากับ 4,441 4,796 และ 355 บาทต่อไร่ ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบกับวิธีเกษตรกร จะพบว่าผลตอบแทนทางเศรษฐกิจขาดทุนทั้ง 3 ปี โดยขาดทุนเฉลี่ย 1,448 บาทต่อไร่ หากเกษตรกรสามารถดำเนินการเองในส่วนการเตรียมดิน การปลูก การดูแลรักษา และการเก็บเกี่ยว จะทำให้มีรายได้จากค่าจ้างทำให้รายได้สุทธิไม่ติดลบหรือไม่ขาดทุน จากการวิเคราะห์ผลตอบแทนโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายในส่วนที่เกษตรกรดำเนินการเอง พบว่า ตำรับที่ 5 ได้ค่าเฉลี่ยกำไรสูงที่สุด เท่ากับ 3,588 บาทต่อไร่ ส่วนตำรับที่ 2 วิธีเกษตรกร ได้ค่าเฉลี่ยกำไรเท่ากับ 2,081 บาทต่อไร่ สำหรับการใช้พืชปุ๋ยสดและปูนโดโลไมท์เพื่อปรับปรุงบำรุงดินจะเป็นการเพิ่มต้นทุนการผลิตในระยะแรก แต่มีแนวโน้มทำให้สมบัติทางเคมีบางประการของดินดีขึ้น และผลตอบแทนเพิ่มขึ้นในระยะยาว หากมีการปรับปรุงบำรุงดินอย่างต่อเนื่อง
ปีเริ่มต้นงานวิจัย:	2556-10-01
ปีสิ้นสุดงานวิจัย:	2559-09-30
ลิขสิทธิ์:	แสดงที่มา-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย (CC BY-SA 3.0 TH)
เผยแพร่โดย:	กรมพัฒนาที่ดิน
บทคัดย่อ:	ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN):	th