สืบค้นงานวิจัย
วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมง อ่าวนครศรีธรรมราช
จตุพร คงทอง - มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
ชื่อเรื่อง: วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมง อ่าวนครศรีธรรมราช
ชื่อเรื่อง (EN): Food Cultural and Nutritional Fact of Bioresource in Fishery Communitity Nakhon Si Thammarat Bay
บทคัดย่อ: ชื่อภาษาไทย วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมงอ่าวนครศรีธรรมราช ชื่อภาษาอังกฤษ Food Cultural and Nutritional Fact of Bio-resources in Fishery Community Nakhon Si Thammarat Bay ชื่อผู้วิจัย นายฉัตรชัย สังข์ผุด หัวหน้าโครงการวิจัย นางสาวจันทิรา วงศ์วิเชียร ผู้ร่วมโครงการวิจัย ปีที่วิจัย 2552-2553 บทคัดย่อ งานวิจัยนี้มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างคุณค่าด้านความมั่นคงและความปลอดภัยทางอาหารภายในชุมชนประมงอ่าวนครศรีธรรมราช โดยศึกษารูปแบบการจับ การหา การกระจายตัว ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมต่อการบริโภคหรือไม่บริโภค ตำรับอาหาร แบบแผนการบริโภค ข้อมูลทางโภชนาการ และอันตรายทางอาหารของทรัพยากรชีวภาพที่นำมาใช้เป็นอาหารท้องถิ่นได้แก่ กุ้งขาว กุ้งกะต่อม กั้งตั๊กแตน หอยนางรม หอยกะพง หอยแมลงภู่ หอยตะกาย หอยหมู หอยจุ๊บแจง ปูม้า ปูแสมก้ามม่วง ปูแสมก้ามแดง ปูแสมหินหน้ากว้าง ปูดำ ปูใบตาดำ ปลาดุกทะเล ปลากระบอก ปลาจวด ปลาตะกรับ ปลาเขือเล็ก ปลาบู่จุดเขียวใหญ่ ลำแพน ผักเบี้ยทะเล และชะคราม ผลการศึกษาพบว่ารูปแบบการจับและการหาสัตว์น้ำของชาวประมงพื้นบ้านยังคงใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น และเครื่องมือประมงพื้นบ้านในการจับสัตว์น้ำเป็นหลัก คือการดักยอปีกโพงพาง การใช้แร้วและลอบดักกุ้ง ปูและปลา การใช้อวน การปักหมรํม การใช้เบ็ดปักหรือเบ็ดราว และแห ชาวบ้านส่วนใหญ่นิยมบริโภคทรัพยากรชีวภาพที่ศึกษาเกือบทุกชนิด ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ชาวบ้านบางรายไม่บริโภคสัตว์น้ำบางชนิดโดยเฉพาะปูแสมคือความเชื่อทางศาสนา นอกจากนี้คือความขยะแขยงเกี่ยวกับรูปร่างที่มีขน สถานที่อยู่อาศัยที่สกปรก และการเกิดอาการท้องเสียหรือแพ้อาหารทะเลหลังรับประทาน ตำรับอาหารและแบบแผนการบริโภคส่วนใหญ่แล้วชาวประมงพื้นบ้านจะนิยมทำตำรับอาหารแบบง่ายๆ คือการต้มกับเกลือและน้ำตาลทราย การลวกรับประทานกับน้ำจิ้ม การแกงส้ม แกงคั่ว และแกงกะทิ การยำ การผัด หรือถนอมอาหารด้วยการดองเค็ม และทำแห้งหรือทำร้าเป็นปลาเค็ม ผลการศึกษาข้อมูลทางโภชนาการพบว่าสัตว์น้ำในอ่าวนครศรีธรรมราชเป็นแหล่งโปรตีนที่สำคัญของชุมชนโดยพบสูงสุดในเนื้อปูใบตาดำ ปลากระบอก และหอยหมูเท่ากับร้อยละ 22.38, 19.64 และ 18.68 ตามลำดับ ผลลำแพนมีโปรตีนสูงถึงร้อยละ 2.98 เนื้อกั้งตั๊กแตนและหอยแมลงภู่เป็นแหล่งวิตามินเอที่สำคัญของชุมชนโดยมีปริมาณเท่ากับ 43.3 และ 30.3 ไมโครกรัมต่อน้ำหนักสด 100 กรัม ตามลำดับ นอกจากนี้ยังพบว่า หอยนางรมเป็นแหล่งวิตามินบี1 และปูแสมเป็นแหล่งวิตามินบี2 ที่สำคัญของชุมชนโดยมีปริมาณสูงสุดเท่ากับ 43.6 และ 338 ไมโครกรัมต่อน้ำหนักสด 100 กรัม ตามลำดับ ผลการตรวจวิเคราะห์ความปลอดภัยทางด้านอาหาร พบว่ามีพยาธิตัวจี๊ดอยู่ในบริเวณลำไส้ของปลาจวด ส่วนการวิเคราะห์ทางด้านจุลินทรีย์ พบว่าตรวจไม่พบ Vibrio cholerae และ Escherichia coli ในทุกตัวอย่าง แต่ตรวจพบ Coliforms bacteria ในตัวอย่าง กุ้งขาว กุ้งกะต่อม กั้งตั๊กแตน หอยนางรม หอยกะพง หอยจุ๊บแจง ปูดำ ปูใบตาดำ และปูแสมปริมาณมากกว่า 1,100 MPN/g ตรวจพบปริมาณจุลินทรีย์ที่ต้องการอากาศทั้งหมดต่ำสุดในพืชผักเท่ากับ 3.13-3.20 LogCFU/g และพบสูงสุดในปูแสมเท่ากับ 5.58 LogCFU/g ผลการวิเคราะห์โลหะหนักตะกั่วและแคดเมียมพบว่ามีปริมาณอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานที่ปลอดภัยทุกตัวอย่าง โดยพบสารตะกั่วสูงสุดในหอยแมลงภู่เพียง 0.29 และพบสารแคดเมียมสูงสุดในหอยตะกายและหอยนางรมเพียง 0.40 และ 0.16 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลำดับ คำสำคัญ: วัฒนธรรมอาหาร, ข้อมูลทางโภชนาการ, ความปลอดภัยทางอาหาร, ทรัพยากรชีวภาพ, อ่าวนครศรีธรรมราช
บทคัดย่อ (EN): Research Title Food Cultural and Nutritional Fact of Bio-resources in Fishery Community Nakhon Si Thammarat Bay Researcher Mr. Chatchai Sungpud and Mis. Chantira Wongwichain Organization Nakhon Si Thammarat Rajabhat University Years 2009-2010 The aim of this research is to creative value added of food security and food safety in fishery community Nakhon Si Thammarat bay. To study and explore the pattern of catching, finding, distribution, social and cultural factors on the consumption, recipe, consumption behaviors, nutritional fact and food hazard of bio-resources, which they utilize for local recipe. The selected bio-resources; banana prawn, dwaef prawn, three banded mantis shrimp, oyster, horse mussel, green mussel, sand snail, spiral melongena, horn snail, blue swimming crab, meder’s mangrove crab, red-claw marsh crab, wide-faced grapsoid crab, giant mud crab, smooth redeyed crab, canine catfish eel, mullet, jewfish, spotted scat, scaleless worm goby, tropical sand goby, Sonnertia ovate, Sesuvium portulacastrum L and Suaeda maritime (L.) Dumort. The study reveals that almost folk fisherman still apply intellect and traditional fishery tools in majority, which is triangle dip net, stow net, crab lift net, shrimp crab or fish trap, net, hook and fishnet. Also, it demonstrates that most villagers consume almost kinds of selected bio-resources. The key factors that make some villagers not consume some aquatic animal, especially meder’s mangrove crab is religious belief. In additions, disgust on physical appearance, said its hair, dirty location, and acute diarrhea from food allergy are the crucial factors also. The recipe and consumption pattern that most villagers prefer to cook as an traditional recipe, which are boiling with salt and sugar, blanching and eating with sour soup made of tamarind paste, curry, thai dressed salad, fry, salting fermentation, drying or fish preserved with salt. The empirical study of nutrition fact reveals that aquatic animal at Nakhon Si Thammarat bay is the great source of protein. The highest level of protein comes from smooth redeyed crab, mullet muscle and spiral melongena (22.38, 19.64 and 18.68 %). Also, vegetable as Sonnertia ovata contributes protein by 2.98%. Another great source of retinol can find from three banded mantis shrimp and green mussel muscle, which contribute such retinol by 43.3 and 30.3 ?g/100 g wet weight respectively. Besides, oyster is founded as the great source of thiamine and meder’s mangrove crab for riboflavin. The empirical study shows that both oyster and meder’s mangrove crab can give their source of thiamine and riboflavin by 43.6 and 338 ?g/100 g wet weight correspondingly. The result of food safety analysis reveals that there is Gnathostoma spingerum in intestine of jewfish. For microbiology analysis, no Vibrio cholerae and Escherichia coli were detected from all the samples but the Coliforms bacteria was greater than 1,100 MPN/g in banana prawn, dwaef prawn, three banded mantis shrimp, oyster, horse mussel, horn snail, giant mud crab, smooth redeyed crab and wide-faced grapsoid crab. The lowest aerobic plate count was detected in mangrove vegetable (3.13-3.20 LogCFU/g) and highest aerobic plate count was detected in meder’s mangrove crab (5.58 LogCFU/g). The highest lead content were 0.29 mg/kg for green mussel and high cadmium content in sand snail and oyster were 0.40 and 0.16 mg/kg, respectively. The levels of lead and cadmium in fish samples were lower than the recommended legal limits for human consumption. Key words: Food Culture, Nutrition Fact, Food Safety, Bio-resources, Nakhon Si Thammarat Bay
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
คำสำคัญ: ทรัพยากรชีวภาพ
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

จตุพร คงทอง. "วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมง อ่าวนครศรีธรรมราชFood Cultural and Nutritional Fact of Bioresource in Fishery Communitity Nakhon Si Thammarat Bay". มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช. 2553

จตุพร คงทอง. "วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมง อ่าวนครศรีธรรมราชFood Cultural and Nutritional Fact of Bioresource in Fishery Communitity Nakhon Si Thammarat Bay". มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช. 2553. Print.



TARR Wordcloud:
วัฒนธรรมอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพ ภายในชุมชนประมง อ่าวนครศรีธรรมราช
จตุพร คงทอง
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
30 กันยายน 2553
การศึกษารูปแบบการจัดการตนเองการพัฒนาชุมชนภายใต้สังคมกึ่งเมืองโดยใช้ฐานทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนตำบลโพรงมะเดื่อ อาหารบำรุงสมอง อนาคตของอาหารโลกอยู่ในมือของคุณ ความมั่นคงทางอาหารและข้อมูลทางโภชนาการของทรัพยากรชีวภาพบนเทือกเขานครศรีธรรมราช BIOBANK (ทรัพยากรชีวภาพ) ชีววิทยาการสืบพันธุ์ของปลากระบอกดำ (Liza subviridis) บริเวณอ่าวนครศรีธรรมราช สภาวะการประมงและความคิดเห็นต่อการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากร ของชุมชนชาวประมงรอบแม่น้ำตาปี ระบบอิมัลชันในอาหารและความคงตัว การประยุกต์ใช้ข้อมูลจากดาวเทียม VIIRS เพื่อศึกษาการทำประมงประกอบแสงไฟในน่านน้ำไทย ชีววิทยาบางประการของปลาเขือแดงชนิด Trypauchen vagina (Bloch and Schneider, 1801) บริเวณอ่าวนครศรีธรรมราช
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair