สืบค้นงานวิจัย
ความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ในแม่น้ำมูล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
พยอม รอตมงคลดี - มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
ชื่อเรื่อง: ความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ในแม่น้ำมูล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
ชื่อเรื่อง (EN): Species Diversity of Freshwater Fish, and Sustainable Utilization in Mun River, Northeast Thailand
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: พยอม รอตมงคลดี
คำสำคัญ:
คำสำคัญ (EN):
บทคัดย่อ: การศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ในแม่น้ำมูล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ในเขตจังหวัดศรีสะเกษและอุบลราชธานี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทชุมชน ความหลากหลายและการแพร่กระจายของทรัพยากรชีวภาพพวกปลาน้ำจืด ระบบนิเวศและการใช้ประโยชน์ บริเวณแม่น้ำมูล ในเขตจังหวัดศรีสะเกษและอุบลราชธานี และเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ด้วยทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เพื่อให้ได้องค์ความรู้ใหม่ โดยการมีส่วนร่วมของภูมิปัญญาท้องถิ่น ตลอดจนเพื่อจัดทำฐานข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและสิ่งแวดล้อมในแม่น้ำมูล โดยกระบวนการปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร การซักถาม การสนทนากลุ่มและการทำเวทีประชาคม กระบวนการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างผู้วิจัย ครู นักเรียนและชาวบ้านในชุมชน การเก็บและวิเคราะห์คุณภาพน้ำ (อุณหภูมิ ความโปร่งแสง ค่า pH และค่า DO) และการศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด โดยการเก็บตัวอย่างและนำมาจำแนกชนิด ในระหว่างเดือนตุลาคม 2553 ถึงกันยายน 2554 ผลการศึกษาบริบทชุมชนบ้านผึ้ง ตำบลหนองแค อำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ และบ้านหนองกินเพล ตำบลหนองกินเพล อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี พบว่าทั้งสองชุมชนเป็นชุมชนชนบทที่ประชาชนใช้ชีวิตอยู่อย่างมีความสุข ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการทำนาเป็นอาชีพหลัก ชุมชนบ้านหนองกินเพลบางส่วนทำไร่มันสำปะหลังเป็นอาชีพหลัก อาชีพเสริม ได้แก่ การเลี้ยงสัตว์พวกเป็ด ไก่ วัว ควาย การประมง และรับจ้าง ปัญหาสำคัญของทั้งสองชุมชน ที่ไม่สามารถแก้ไขได้ในขณะนี้ คือ ปัญหายาเสพติด ด้านสาธารณสุข ชุมชนบ้านผึ้งไม่มีปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ ส่วนชุมชนบ้านหนองกินเพล จากการศึกษาพบว่าชาวบ้านมีปัญหาด้านสาธารณสุขที่พบ คือ โรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง ผลการศึกษาระบบนิเวศของแม่น้ำมูล ในเขตจังหวัดศรีสะเกษและอุบลราชธานี มีคุณภาพน้ำดีและมีความหลากหลายของระบบนิเวศสูง ทั้งในลำน้ำและบริเวณริมฝั่งแม่น้ำทำให้ มีทรัพยากรสัตว์น้ำชุกชุม ทั้งกุ้ง หอย ปู ปลา มีที่สาธารณะประโยชน์และป่าทามที่มีพันธุ์ไม้หลาย ชนิดที่ชาวบ้านได้ใช้ประโยชน์ร่วมกัน แต่ปัจจุบันพบว่าบางบริเวณมีการบุกรุกทำลายป่าทาม และมีการถมดินรุกล้ำลำน้ำทำให้ลำน้ำแคบลง การใช้ประโยชน์จากแม่น้ำมูล พบว่าชาวบ้านที่อาศัยอยู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำมูลและหมู่บ้านใกล้เคียงได้ใช้ประโยชน์จากแม่น้ำมูล โดยใช้น้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค เพื่อการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ ใช้ไม้ในป่าทามบริเวณริมฝั่ง เพื่อการสร้างเครื่องมือประมง เครื่องใช้และใช้เป็นเชื้อเพลิง ใช้พื้นที่สาธารณะประโยชน์บริเวณริมฝั่งแม่น้ำเป็นที่ทำเลเลี้ยงสัตว์และเก็บหาของป่า นอกจากนี้ชาวบ้านจำนวนมากยังจับสัตว์น้ำได้ตลอดทั้งปี ทั้งเพื่อการบริโภคในครัวเรือน เพื่อจำหน่ายและแปรรูป ได้มีการฝึกปฏิบัติ เรียนรู้ร่วมกันของนักเรียน ครู ชาวบ้านและผู้วิจัย ในเรื่องการสำรวจทรัพยากรชีวภาพ การวิเคราะห์คุณภาพน้ำ ตลอดจนการหาแนวทางการอนุรักษ์แม่น้ำมูลและ การใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ซึ่งก่อให้เกิดผลดังนี้ 1. กลุ่มนักเรียนได้จัดตั้งกลุ่ม เพื่อพัฒนาเครือข่ายการอนุรักษ์แม่น้ำมูล 2. กลุ่มชาวบ้านในชุมชนมีการดำเนินการร่วมกัน เพื่อเฝ้าระวังการทำลายทรัพยากรสัตว์น้ำ ระบบนิเวศและหาแนวทางการเพิ่มผลผลิตจากแหล่งน้ำ โดยการหาพันธุ์สัตว์น้ำมาปล่อยลงสู่แหล่งน้ำ กำหนดเขตอนุรักษ์ และกำหนดเครื่องมือจับสัตว์น้ำ ผลการศึกษาความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืดในแม่น้ำมูล ในเขตจังหวัดศรีสะเกษและจังหวัดอุบลราชธานี พบปลาน้ำจืดจำนวน 27 วงศ์ 89 สกุล 144 ชนิด คือ Chitala ornata, C. blanci, Notopterus notopterus, Clupeichthys aesapnensis, Tenualosa thibaudeaui, T. toli, Setipinna melanochir, Paralaubuca typus, P. riveroi, Macrochirichthys macrochirus, Oxygaster pointoni, Parachela oxygastroides, P. siamensis, P. maculicauda, Raiamas guttatus, Opsarius koratensis, Esomus metallicus, Luciosoma bleekeri, Rasbora borapetensis, R. myersi, R. tornieri, R. spilocerca, R. trilineata, Cyprinus carpio, Probarbus jullieni, Catlocarpio siamensis, Thynnichthys thynnoides, Amblyrhynchichthys truncatus, Cosmochilus harmandi, Cyclocheilichthys enoplos, C. furcatus, C. apogon, C. lagleri, C. repasson, Mystacoleucus argenteus, M. atridorsalis, M. marginatus, M. ectypus, Puntioplites falcifer, P. proctozysron, Sikukia gudgeri, Barbodes altus, B. gonionotus, B. schwanefeldi, Hypsibarbus lagleri, H. malcolmi, H. wetmorei, Poropuntius deauratus, Scaphognathops bandanensis, Discherodontus ashmeadi, Puntius brevis, Systomus orphoides, S. partipentazona, Bangana behri, Barbichthys nitidus, Cirrhinus jullieni, C. microlepis, C. molitorella, Osteochilus hasselti, O. melanopleura, O. microcephalus, O. waandersi, Crossocheilus reticulatus, C. siamensis, Epalzeorhynchos frenatum, Hypophthalmichthys molitrix, Labeo rohita, L. dyocheilus, Morulius chrysophekadian, Hampala dispar, H. macrolepidota, Henicorhynchus ornatipinnis, H. lobatus, H. siamensis, Labiobarbus siamensis, Garra cambodgiensis, Mekongina erythrospila, Acanthopsis thiemmethdi, Yasuhikotakia modesta, Y. morleti, Syncrossus helodes, Lepidocephalichthys hasselti, Pangio anguillaris, Gyrinocheilus pennocki, Bagrichthys macropterus, Pseudomystus siamensis, Heterobagrus bocourti, Mystus singaringan, M. mysticetus, M. atrifasciatus, Hemibagrus filamentus, H. wickii, H. wickioides, Belodontichthys dinema, Hemisilurus mekongensis, Kryptopterus cheveyi, K. geminus, Micronema apogon, M. bleekeri, Ompok krattensis, Wallago attu, W. leerii, Laides longibarbis, Pangasianodon gigas, Pangasius conchophilus, P. hypophthalmus, P. larnaudi, P. bocourti, P. macronema, P. pleurotaenia, Helicophagus leptorhynchus, Bagarius yarrelli, Glyptothorax lampris, Akysis varius, Clarias batrachus, C. macrocephalus, Xenantodon cancila, Dermogynys siamensis, Monopterus albus, Macrognathus siamensis, M. semiocellatus, Mastacembelus armatus, Parambassis siamensis, P. apogonoides, Datnioides undecimradiatus, Toxotes microlepis, Pristolepis fasciata, Nandus oxyrhynchus, Oreochromis niloticus, Oxyeleotris marmoratus, Anabas testudineus, Trichopsis pumila, T. vittatus, Trichogaster trichopterus, T. pectoralis, Betta smaragdina, Channa gachua, C. lucius, C. micropeltes, C. striata, Euryglossa harmandi, Monotreta leiurus, M. suvatti, M. fangi จากการสำรวจพบว่าปลาส่วนใหญ่มีความชุกชุมและมีการแพร่กระจายอย่างกว้างขวางพบในทุกบริเวณที่ทำการสำรวจ ส่วนปลาบางชนิดพบแพร่กระจายในบางบริเวณเท่านั้น
วิธีการจ้างทำงานวิจัย: ได้รับทุนวิจัย
ปีเริ่มต้นงานวิจัย: 2552-10-01
ปีสิ้นสุดงานวิจัย: 2554-09-30
เอกสารแนบ: http://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/292133
ลิขสิทธิ์: แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
ความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ในแม่น้ำมูล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
30 กันยายน 2554
เอกสารแนบ 1
ความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนในแม่น้ำโขงตอนล่าง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ความหลากหลายของชนิดปลาน้ำจืด และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนในแม่น้ำมูล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ผลกระทบของความหลากหลายของสภาพแวดล้อมต่อการผลิตอ้อยในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ภูมิปัญญาท้องถิ่นการใช้ประโยชน์และการอนุรักษ์พันธุ์ข้าวก่ำของชุมชนชาวนาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย สภาพการผลิตและการใช้ประโยชน์จากนุ่นของเกษตรกร ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ความหลากหลายของชนิดสัตว์น้ำ การอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนในลุ่มแม่น้ำโขง ภาคเหนือของประเทศไทย การศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของปลาโมงในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยใช้เทคนิคไมโครแซททัลไลท์ดีเอ็นเอ การศึกษาความแรงสัญญาณสำหรับเป้าหมาย (Target strength) ของพันธุ์ปลาน้ำจืดบางชนิดและกุ้งก้ามกรามในประเทศไทย (ขอเปลี่ยนแปลงชื่อเป็น การศึกษาความแรงสัญญาณสำหรับเป้าหมาย (Target strength) ของพันธุ์ปลาน้ำจ การกระจายตัวของไส้เดือนดินและอิทธิพลต่อพลวัตอินทรีย์คาร์บอน ในดินภายใต้การใช้ประโยชน์ที่ดินที่แตกต่างกัน ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประเทศไทย การพัฒนาชุดพันธุ์ข้าวทดสอบความหลากหลายชีวชนิดของแมลงบั่ว ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก