สืบค้นงานวิจัย
การใช้พันธุ์ข้าวที่เป็นต้นเหตุการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในเขตภาคกลาง
อัจนา ชำนาญศิลป์ - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: การใช้พันธุ์ข้าวที่เป็นต้นเหตุการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในเขตภาคกลาง
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: อัจนา ชำนาญศิลป์
บทคัดย่อ: การศึกษาการใช้พันธุ์ข้าวที่เป็นต้นเหตุการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในเขตภาคกลาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลการใช้พันธุ์ข้าวที่เป็นต้นเหตุการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในเขตภาคกลาง ช่วงปี 2532/33-2540/41 เพื่อจะได้นำข้อมูลไปพัฒนาการวางแผนการดำเนินการส่งเสริมพันธุ์ข้าวแก่เกษตรกรเพื่อป้องกันการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาจากเอกสาร (Documentary research) โดยวิธีการศึกษาข้อมูลทั้งในและต่างประเทศประกอบกับข้อมูลบางส่วนจากประสบการณ์และจากการปฏิบัติงาน การศึกษาใช้วิธีวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเป็นค่าเฉลี่ยและค่าร้อยละ ผลการศึกษาสรุปได้ดังนี้ ปัจจัยแวดล้อมที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงปริมาณประชากรของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล ประกอบด้วยปัจจัยทางชีวภาพ และปัจจัยทางกายภาพ การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเฉพาะปัจจัยทางชีวภาพ ซึ่งพบว่าการใช้พันธุ์ข้าวเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ประชากรของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลเพิ่มขึ้นหรือลดลง ปัจจัยอื่นๆได้แก่ การใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวและปุ๋ยในอัตราสูง การปลูกข้าวพันธุ์เดียวกันติดต่อกันเป็นพื้นที่ผืนใหญ่และปลูกต่อเนื่อง การขาดความรู้ในการป้องกันกำจัดเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลอย่างถูกต้องและการอพยพของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลจากแหล่งอื่นเข้ามา ทำให้เกิดการระบาดขึ้นได้ในภาคกลาง แนวโน้มการใช้พันธุ์ข้าวของเกษตรกร พันธุ์พื้นเมืองมีการใช้ลดลงตามลำดับ โดยปี 2532/33 ร้อยละ 44.00 เหลือร้อยละ 18.39 ในปี 2540/41 พันธุ์ กข 21 กข 23 มีแนวโน้มการใช้สูงมากในปี 2534/35 ร้อยละ 22.13 และลดลงเหลือร้อยละ 0.13ในปี 2540/41 พันธุ์สุพรรณบุรี 60 มีการใช้สูงในปี 2532/33 ร้อยละ 10.55 หลังจากนั้นจะเพิ่มขึ้นและลดลงตามสถานการณ์การระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล ถ้ามีการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลการใช้ลดลงเนื่องจากคุณสมบัติของเมล็ดดีทั้งทางกายภาพและทางเคมี ผลผลิตสูงเป็นที่ต้องการของโรงสี พันธุ์สุพรรณบุรี 90มีการใช้น้อยเพียงร้อยละ 3.99 ในปี 2538/38 และลดลงเหลือร้อยละ 0.18 ในปี 2540/41 เนื่องจากเกษตรกรไม่นิยมเพราะ คุณภาพเมล็ดเมื่อสุกจะแข็งและร่วน และมีโรคใบขีดสีน้ำตาลในระยะออกรวงพันธุ์ชัยนาท 1 มีแนวโน้มการใช้สูงขึ้นในปี 2540/41 มีการใช้สูงร้อยละ 22.95 เนื่องจากคุณสมบัติ ในการต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล พันธุ์ราชการไม่ไวแสงอื่นๆมีหลายพันธุ์และมีแนวโน้มการใช้สูงขึ้นเนื่องจากเกษตรกรได้ให้ความสำคัญกับพันธุ์ราชการแนะนำ ซึ่งมีคุณสมบัติตรงตามความต้องการของเกษตรกร พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 มีการใช้สูงขึ้นเนื่องจากราคาเป็นสิ่งจูงใจ ในปี 2540/41 มีการใช้ร้อยละ 11.35 พันธุ์ราชการไวแสงอื่นๆ มีแนวโน้มการใช้ลดลงเนื่องจากไม่ต้านทานต่อเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล สถานการณ์พื้นที่การปลูกข้าวในเขตภาคกลางเฉลี่ย 4.52 ล้านไร่ มีแนวโน้มลดลงในอัตราเฉลี่ยร้อยละ 2.66 ต่อปี เนื่องจากที่ดินถูกใช้เพื่อการขยายตัวทางอุสาหกรรม ธุรกิจบ้านจัดสรร จังหวัดที่มีอัตราลดลงสูงสุดคือจังหวัดสระบุรี ร้อยละ 5.41 จังหวัดที่มีอัตราลดลงน้อยที่สุดคือจังหวัดชัยนาท ร้อยละ 4.11 สำหรับสถานการณ์การระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล มีการระบาดรุนแรง 2 ครั้ง คือปี 2535/33-2533/34 และปี 2540/41-2541/42 การระบาดครั้งแรกนั้นปี2533/34 จังหวัดชัยนาท มีการระบาดสูงที่สุดร้อยละ 8.30 ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด การระบาดในครั้งที่ 2 ปี 2541 จังหวัดสิงห์บุรีมีการระบาดสูงร้อยละ 6.09 ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด ส่วนบทบาทการใช้พันธุ์กับการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลช่วงแรกในปี 2532/33 มีการใช้พันธุ์ สุพรรณบุรี 60 มากร้อยละ 10.55 และมีการปลูกติดต่อกันเป็นพื้นที่ผืนใหญ่และปลูกต่อเนื่อง ทำให้เกิดการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในข้าวสุพรรณบุรี 60 และพันธุ์อื่นๆสูงถึงร้อยละ 15.52 ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด ต่อมาทางราชการได้แนะนำให้เกษตรกรใช้พันธุ์ กข 21 กข 23 แทนพันธุ์สุพรรณบุรี 60 การใช้พันธุ์ กข 21 กข 23 สูงขึ้นจำนวนร้อยละ 22.13 ในปี 2534/35 พันธุ์สุพรรณบุรี 60ลดลง เมื่อการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลสะสม ในปี 2536 ทางราชการแนะนำพันธุ์ชัยนาท 1 ให้เกษตรกรปลูกและมีการปลูกติดต่อเป็นพื้นที่ผืนใหญ่และปลูกต่อเนื่อง ทำให้เกิดการระบาดขึ้นอีกครั้งในปี 2540/41 ข้อเสนอแนะของผู้ศึกาคือ ควรมีการส่งเสริมพันธุ์ข้าวสายพันธุ์ใหม่ๆที่ต้านทานต่อแมลงศัตรูข้าว และคุณสมบัติอื่นๆที่ดีด้วย เพื่อให้เกษตรกรได้มีโอกาสเลือกพันธุ์ข้าว ควรมีหน่วยงานรับผิดชอบในการป้องกันการแพร่ระบาด ส่งเสริมให้เกษตรกรติดตามสถานการณ์ในแปลงนาอย่างสม่ำเสมอ เลือกใช้พันธุ์ข้าวต้านทานและเหมาะสมกับท้องถิ่น และควรมีการจัดอบรมสัมนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านอารักขาพืชแก่เจ้าหน้าที่ระดับตำบลที่รับผิดชอบงานด้านอารักขาพืช
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: ภาคกลาง
หมวดหมู่ AGRIS:
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมส่งเสริมการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การใช้พันธุ์ข้าวที่เป็นต้นเหตุการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในเขตภาคกลาง
กรมส่งเสริมการเกษตร
2545
การปรับตัวทำลายข้าวพันธุ์ต้านทานของประชากรเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลจากจังหวัดในภาคกลางและภาคเหนือ การใช้เทคโนโลยีทางนิเวศวิศวกรรมในนาข้าวเพื่อลดความสูญเสียจากการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล ในพื้นที่จังหวัดสระบุรี การศึกษาความต้านทานของพันธุ์ข้าวต่อการทำลายของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในประเทศไทย ความแตกต่างในความรุนแรงของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลต่อการเข้าทำลายพันธุ์ข้าว พฤติกรรมการใช้สารฆ่าแมลงของเกษตรกรพื้นที่ระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในภาคกลาง การสร้างแบบจำลองการเคลื่อนย้ายของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล จากข้อมูลการระบาดในจังหวัดชัยนาท การคาดการณ์การระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล ในจังหวัดนนทบุรี และกรุงเทพมหานคร โดยใช้กับดักแสงไฟ สารเมตาบอไลต์บางชนิดต่อคุณลักษณะความต้านทานของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล การบริหารระบบนิเวศน์ในนาข้าวเพื่อลดความสูญเสียจากการระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลอย่างยั่งยืน ผลของซิลิก้าในต้นข้าวต่อเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก