สืบค้นงานวิจัย
การพัฒนาศักยภาพพืชสมุนไพรสกุลเร่วจากการผลิตในระดับชุมชนสู่เชิงพาณิชย์
ณัฐวัฒน์ คลังทรัพย์ - มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ชื่อเรื่อง: การพัฒนาศักยภาพพืชสมุนไพรสกุลเร่วจากการผลิตในระดับชุมชนสู่เชิงพาณิชย์
ชื่อเรื่อง (EN): Potential Development of Amomum sp. and Etlingera sp.from Community Production to Commercial Level
บทคัดย่อ: นำเร่วหอม(Etlingera punicea (Roxb.) R.M. Smith)จากจังหวัดตราด มาขยายพันธุ์โดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ สามารถทำได้โดยใช้อาหารได้หลายสูตรแต่สูตรที่สามารถชักนำให้เกิดยอดมากที่สุด ได้แก่ อาหาร MS ที่เติม BA 0.5 มก./ล ร่วมกับ NAA 0.3 มก./ล สามารถทำให้เร่วหอมแตกยอดใหม่ได้ดีที่สุด ประมาณ 8 ยอด เมื่อเลี้ยงในขวดนาน 2 เดือน แต่ต้นจะโทรมเร็ว นอกจากนี้ยังได้ทดลองหาสูตรอาหารที่ชักนำให้ออกราก 3 สูตร พบว่าสูตรอาหารที่เหมาะสมในการชักนำให้ออกราก ได้แก่ อาหาร MS ที่ไม่ใส่สารควบคุมการเจริญเติบโต สามรถชักนำให้ออกราก ได้ 100 เปอร์เซ็นต์ และมีอัตราการรอดชีวิตหลังการย้ายปลูกมากที่สุด ประมาณ 100 เปอร์เซ็นต์ การนำเร่วหอมปลูกลงดิน พบว่าการใช้ต้นกล้าที่มีความสูง 60 ซม.ขึ้นไปสามารถทำให้ตันกล้าที่ย้ายปลูกจากถุงลงดินมีการรอดชีวิตมากที่สุดโครงการการวิจัยนี้ได้ดำเนินการ ณ สถานีวิจัยและฝึกอบรมวนเกษตรตราด มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการปลูกเร่วหอมเพื่อการผลิตอย่างยั่งยืน โดยทดลองปลูกเร่วหอมในสวนยางพาราอายุ 8 ปี เมื่อปี พ.ศ. 2550 ทำการทดสอบชนิดและอัตราการใส่ปุ๋ย 3 ชนิดได้แก่ 15-15-15, 46-0-0 และ ปุ๋ยคอก โดยปุ๋ยสองชนิดแรกใส่อัตรา 19, 58 และ 92 กิโลกรัม/ไร่/ปี ส่วนปุ๋ยคอกใส่ในอัตรา 192, 288 และ 384 กิโลกรัม/ไร่/ปี จากผลการศึกษา พบว่า เร่วหอมอายุ 3 ปี ที่ใส่ปุ๋ยคอกอัตรา 384 กิโลกรัม/ไร่/ปี จะมีน้ำหนักเหง้าสดมากที่สุดเท่ากับ 896.66 กิโลกรัม/ไร่ รองลงมาได้แก่ ปุ๋ย 15-15-15 อัตรา 92 กิโลกรัม/ไร่/ปี มีน้ำหนักเหง้าสดเท่ากับ 874.67 กิโลกรัม/ไร่ และ ปุ๋ยคอกอัตรา 192 กิโลกรัม/ไร่/ปี มีน้ำหนักเหง้าสดเท่ากับ 836.00 กิโลกรัม/ไร่ ในขณะที่ผลผลิตเหง้าสดของเร่วหอมอายุ 3 ปี ในแปลงที่ไม่ใส่ปุ๋ยเท่ากับ 440.91 กิโลกรัม/ไร่ สำหรับผลผลิตเหง้าสดของเร่วหอมที่ปลูกในระบบวนเกษตรต่างกัน พบว่า ผลผลิตเหง้าสดของเร่วหอมอายุ 3 ปี ที่ปลูกแทรกในสวนเงาะอายุ 12 ปี เท่ากับ 562.80 กิโลกรัม/ไร่ ในขณะที่เมื่อปลูกในสวนยางพารามีผลผลิตเหง้าสดเท่ากับ 321.53 กิโลกรัม/ไร่ ส่วนเร่วหอมอายุ 5 ปี ที่ปลูกในแทรกในป่าธรรมชาติ มีน้ำหนักเหง้าสดเท่ากับ 357.00 กิโลกรัม/ไร่ ดังนั้นการปลูกเร่วหอมในระบบวนเกษตรโดยเฉพาะในพื้นที่สวนที่มีการให้น้ำในช่วงฤดูแล้งและมีการใส่ปุ๋ยที่เหมาะสมจึงนับเป็นรูปแบบการปลูกและการจัดการที่ดีพื่อการผลิตเร่วหอมเชิงการค้าต่อไป จากการนำไหลและเหง้าของเร่วหอมมาทำการสกัดน้ำมันหอมระเหยด้วยวิธีการกลั่นด้วยไอน้ำ และ พบว่า ที่อุณหภูมิ 120-125 ?C ภายใต้ความดัน 30 psi ให้ผลผลิตน้ำมันอยู่ในระหว่าง 0.13- 0.25 % โดยน้ำหนักต่อน้ำหนักสด (%w/w) น้ำมันมีลักษณะใสและมีความหนาแน่นอยู่ระหว่าง 0.91-0.98 ขึ้นอยู่กับความอ่อนแก่ของวัตถุดิบ และ เมื่อเปรียบเทียบผลผลิตของน้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากส่วนอื่นด้วยวิธีเดียวกันพบว่าปริมาณน้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากใบและเหง้าของเร่วหอมมีเปอร์เซ็นต์โดยน้ำหนักไม่แตกต่างกันมากนัก นอกจากนี้ยังพบว่าสภาพแวดล้อมในการปลูกเร่วหอมมีผลต่อผลผลิตน้ำมันในสาวนต่างๆของเร่วดังนี้ เร่วหอมที่ปลูกในสวนป่ามีเปอร์เซ็นต์น้ำมันหอมระเหยในเหง้าสูงกว่าที่มีอยู่ในใบ ส่วนเร่วที่ปลูกในแปลงไม้ผลให้เปอร์เซ็นต์น้ำมันในใบมากกว่าในเหง้า สำหรับเร่วที่ปลูกในแปลงยางพาราให้เปอร์เซ็นต์น้ำมันใกล้เคียงกัน แต่สรุปโดยรวมแล้วพบว่าไม่จะปลูกเร่วหอมในสภาวะใดไม่มีผลต่อผลผลิตของน้ำมันมากนัก ยกเว้นถ้าต้องการน้ำมันหอมระเหยจากเหง้าและไหลไม่ควรปลูกในแปลงไม้ผล น้ำมันหอมระเหยจากใบและเหง้าของเร่วหอมมีกลิ่นต่างกัน น้ำมันจากส่วนเหง้าและไหลมีกลิ่นหอมกว่า นอกจากนี้ยังได้ทดลองสกัดน้ำมันหอมระเหยจากว่านสาวหลง และลูกเร่วซึ่งเป็นพืชตระกูลเดียวกันกับเร่วหอม พบว่าในเหง้าหรือไหลของว่านสาวหลงมีเปอร์เซ็นต์น้ำมันสูงกว่าในลำต้นหรือใบถึง 10 เท่า และมีน้ำมันหอมระเหยสูงกว่าเร่วหอมประมาณ 1 เท่า ส่วนลูกเร่วซึ่งเป็นผลของพืชในตระกูล Amomum เช่นเดียวกันให้พบว่าให้เปอร์เซ็นต์น้ำมันใกล้เคียงกันกับเหง้าและไหลของเร่วหอม น้ำมันหอมระเหยจากว่านสาวหลงและลูกเร่วมีกลิ่นที่แตกต่างจากเร่วหอม การสกัดด้วยแอลกอฮอล์ในรูปของสารสกัดทิงเจอร์ให้สารสกัดสีน้ำตาลมีกลิ่นหอม สารสกัดทั้งสองรูป สามารถนำไปเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ได้เช่นเดียวกัน น้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากเร่วหอมได้ถูกนำไปทดลองใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ลูกกวาด น้ำยาบ้วนปาก ยาสีฟัน เจลล้างมือ น้ำมันหอมระเหยบริสุทธิ์ และน้ำปรุงรส เร่วหอมอบแห้งทั้งที่ตัดเป็นแท่งและบดเป็นผงเมื่อเก็บรักษาในสภาพที่มีความชื้นต่ำและทึบแสงสามารถเก็บได้นานกว่า 30 เดือน เร่วหอมแห้งชนิดแท่งสามารถใช้เป็นแท่งสำหรับคนกาแฟได้ ส่วนผงเร่วสามาถนำไปใช้เป็นเครื่องปรุงแต่งอาหารได้ น้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากเร่วหอมได้ถูกนำไปทดลองใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ลูกกวาด น้ำยาบ้วนปาก ยาสีฟัน เจลล้างมือ น้ำมันหอมระเหยบริสุทธิ์ และน้ำปรุงรส เร่วหอมอบแห้งทั้งที่ตัดเป็นแท่งและบดเป็นผงเมื่อเก็บรักษาในสภาพที่มีความชื้นต่ำและทึบแสงสามารถเก็บได้นานกว่า 30 เดือน เร่วหอมแห้งชนิดแท่งสามารถใช้เป็นแท่งสำหรับคนกาแฟได้ ส่วนผงเร่วสามาถนำไปใช้เป็นเครื่องปรุงแต่งอาหารได้
บทคัดย่อ (EN): Plantlets production of Etlingera punicea (Roxb.) R.M. Smith from Trad through tissue culture techniques could be obtained from several medium. The most effective in shoot induction is Murashige and Skoog (MS) medium supplemented with 0.5 mg/L (w/v) 6-benzylaminopurine (BA) and 0.3 mg/L (w/v) of ?-naphthalene acetic acid (NAA) of which provide 8 shoots after 2 month in vitro situation. The best percentage of root induction (100 %) among three formulas was obtained on the medium with MS without growth regulator and confirmed best survival percentage (100 %). Highest survival percentage was observed when using plantlet higher than 60 cm. The study was carried out at Trat Agroforestry Research and Training Station, Trat province. The main objective was to appropriate technology planting of Etlingera punicia for sustainable production by intercropped in agroforestry systems. The experimental design is randomized completely block design in 8 year old rubber plantation: 15-15-15, 46-0-0, organic fertilizer and control (no fertilizer). The chemical fertilizer ratio is 19, 58 and 96 kg./rai/year and 192, 288 and 384 kg./rai/year for organic fertilizer. The result showed that the fresh rhizome yield of 3 years old Etlingera punicia with organic fertilizer using at 384 kg./rai/year ratio was 896.66 kg./rai and chemical fertilizer (15-15-15) using at 92 kg./rai/year ratio was 836.00. In addition, the fresh rhizome yield of 2 years old of Etlingera punicia in no fertilizer using plot was 440.91 kg/rai. For the fresh rhizome yield of Etlingera punicia in planted with agroforestry system, the results showed that the fresh rhizome yield of 3 years old Etlingera punicia intercropped in 12 years old rambutan garden was 562.80 kg./rai and intercropped in 10 years old rubber plantation was 321.53 kg./rai. Meanwhile, 5 years old Etlingera punicia intercropped in forest was 357.00 kg./rai. So that, Etlingera punicia planting in agroforestry system especially where is to irrigation in dry season and suitable fertilizing are good planting patterns and management to commercial Etlingera punicia production. The essential oil extraction by hydro-distillation method, under condition of temperature 120-125 ?C and pressure 30 psi, of wild ginger (Amomum xanthioides) ‘s rhizomes and stolon yield 0.13 -0.25 % W/W fresh weight. The clear essential oil have density between 0.91-0.98 depends on the age of raw material. The yield of essential oil extracted from the other part such as leaves did not much different. The surrounding eco-system effect to the essential oil yield in parts of plant as follow: The essential oil yield from rhizome and stolon > leaves in A. xanthioides cultivate in forests eco-system but if cultivated under fruit orchard eco-system the oil was produced in rhizome and stolon < leaves. For the A. xanthioides cultivated under rubber tree gave equal oil yielded in both parts of plant. However, the total oil yield did not much different in any eco-systems. The odor of the oil derived from rhizome and stolon was different from leaves. The odor of oil from rhizome and stolon is better than leaves. In addition to A. xanthioides, the essential extraction under same condition of Wan Sao Long and Look Raew (Thai common name), the other species of genus Amomum was done. The result from distillation yield x10 essential oil (%w/w) from rhizome and root of Wan Sao Long, while Look Raew, the fruit of Amomum sp., gave not much different from oil yield of Look A. xanthioide. Of course,the odor of each essential oil are different. The ethanol extraction of rhizome and stolon gave the aroma brown liquid as tincture. Both extract can use as ingredient in finished products. The essential oil extract from A. xanthioides was introduced to be ingredient in several products such as, candy, mouthwash, toothpaste, hand sanitary gel, pure essential oil and seasoning liquid. The well dried stolon of A. xanthioides, in both stick and powder form, can keep their odor for more than 30 month in low moisture and dark condition. The dried stick can applied to coffee’s stirring stick and powder can use as food condiment.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
คำสำคัญ: การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การพัฒนาศักยภาพพืชสมุนไพรสกุลเร่วจากการผลิตในระดับชุมชนสู่เชิงพาณิชย์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
30 กันยายน 2552
การผลิตต้นกล้าพืชสกุลเร่วโดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การพัฒนาผลิตภัณฑ์เงาะแผ่น (กวน) เพื่อยกระดับสู่อุตสาหกรรมระดับชุมชน การแปรรูปผลิตภัณฑ์กระท้อนสู่เชิงพาณิชย์ การพัฒนาคุณภาพการผลิตน้ำตาลมะพร้าวของชุมชนเพื่อยกระดับสู่การรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ในจังหวัดสมุทรสงคราม การเสริมสร้างมูลค่าของน้ำมันหอมระเหยจากพืชสมุนไพรท้องถิ่น สู่มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนในชุมชนในพื้นที่สะลวง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ การพัฒนาผลิตภัณฑ์และการทดสอบตลาดผลิตภัณฑ์อาหารเสริมสุขภาพจากปลายข้าวและผลพลอยได้ของข้าวหอมมะลิอินทรีย์เพื่อนำไปสู่การผลิตเชิงพาณิชย์ การปรับปรุงสภาวะการผลิตถ่านไม้ในระดับชุมชน เพื่อลดปริมาณสารระเหยในถ่านและการปนเปื้อนสาร PAHs ในผลิตภัณฑ์ย่าง การศึกษาและการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตกล้วยไม้สกุลรองเท้านารีพื้นเมืองภาคใต้โดยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อเพิ่มศักยภาพในการผลิตเป็นการค้า การยกระดับผลิตภัณฑ์แปรรูปน้ำพริกแกงเข้าสู่ระบบมาตรฐาน GMP ของชุมชนบ้านทอน – อม อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร การใช้ประโยชน์ความหลากหลายของผลไม้ท้องถิ่นสู่ผลิตภัณฑ์ผลไม้แผ่นเชิงพาณิชย์ในจังหวัดน่าน
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก