สืบค้นงานวิจัย
ผลของแคดเมี่ยมในดินต่อการสะสมแคดเมียมในข้าวพันธุ์ต่าง ๆ
ผศ.ดร. สมชัย ลาภอนันต์นพคุณ - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: ผลของแคดเมี่ยมในดินต่อการสะสมแคดเมียมในข้าวพันธุ์ต่าง ๆ
ชื่อเรื่อง (EN): Effect of soil cadmium on cadmium accumulation in different rice varieties
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ผศ.ดร. สมชัย ลาภอนันต์นพคุณ
บทคัดย่อ: การบริโภคข้าวซึ่งเป็นอาหารหลักของประชากรมากกว่าครึ่งโลกเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำ ให้ได้รับแค่ดเมียมสูงกว่าคำมาตรฐาน และข้าวที่ปนเปื้อนแคดเมียมนำมาสู่การสะสมสารพิษใน ร่างกายและทำให้อวัยวะต่าง ๆ ทำงานบกพร่อง เช่น การเกิดโรคอีไต อิไต ซึ่งเป็นภาวะบกพร่องของ ไตและกระดูก การศึกษาสาเหตุและกลไกในการสะสมแคดเมียมในข้าวนำจะเป็นวิธีการที่จะนำไปสู่ การแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ การทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลของแคดเมียมในหางแร่สังกะสี ที่ใส่ในดินที่ระดับความเข้มขันต่าง 1 ต่อผลผลิตและการสะสมแคดเมียมในส่วนต่าง ๆ ของต้นและ เมล็ดข้าว 3 พันธุ์ ทคลองในกระถาง ที่โรงเรือนคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ในฤดูปลูก นาปี w.ศ. 2557 วางแผนการทดลองแบบ 3x4 Factorial in Completely Randomized Design (CRD) จำนวน 3 ซ้ำ ใช้พันธุ์ข้าวจำนวน 3 พันธุ์ คือ กำหอม มข. (KHC) ขาวดอกมะลิ 105 (KDML 105) และสังข์หยดพัทลุง(SY) ปลูกในกระถางที่บรรจุดิน 10 กิโลกรัม และใส่แคดเมียมจากหางแร่ สังกะสี 4 ระดับ คือ 0 (control), 5, 100 และ 200 (Cd 0,cd 5,cd 100 และ Cd 200) มิลลิกรัม ต่อกิโลกรัม พบว่าผลผลิตข้าวแต่ละพันธุ์มีการตอบสนองต่อความเข้มข้นแคดเมียมจากหางแร่สังกะสี ที่ใส่ในดินแตกต่างกัน ข้าวพันธุ์สังข์หยด ที่ปลูกในดินที่มีระดับแคดเมียมจากหางแร่สังกะสีในดิน 200 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม มีผลผลิตเพิ่มขึ้น 31.8 เปอร์เซ็น ในขณะที่แคดเมียมในหางแร่สังกะสีที่ใส่ในดิน ที่ระดับความเข้มข้น 5 และ 100 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ไม่มีผลต่อผลผลิตเปรียบเทียบกับผลผลิตที่ไม่ ใส่แคดเมียมจากหางแร่สังกะสี ในข้าวพันธุ์ขาวตอกมะลิ 105 การใส่แคดเมียมจากหางแร่สังกะสีใน ตินที่ระดับ 5 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม มีผลผลิตไม่แตกต่งจากกรรมวิธีที่ไม่ใส่แคดเมียมจากหางแร่ สังกะสี แต่พบว่าที่ระดับเคดเมียม 100 และ 200 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ทำให้ผลผลิตลดลงร้อยละ 42.0 และ 84.3 ตามลำดับ และในข้าวพันธุ์กำหอม มช. พบว่าความเข้มข้นของแคดเมียมจากหางแร่ สังกะสีที่ใส่ในดินไม่มีผลต่อผลผลิต ซึ่งผลผลิตที่ตอบสนองแตกต่างกันในข้าวแต่ละพันธุ์และระดับแคดเมียมในหางแร่สังกะสีที่ใส่ในดินนี้มีผลมาจากองค์ประกอบของผลผลิตที่ได้รับผลกระทบจาก แคดเมียมในดิน โดยเฉพาะในส่วนของ จำนวนซ่อดอกต่อรวง เปอร์เซ็นต์เมล็ดดี น้ำหนักแห้งฟาง และ ดัชนีการเก็บเกี่ยว ซึ่งพบว่ามีความสัมพันธ์กับผลผลิตในข้าวทุกพันธุ์ นอกจากจากนี้การสะสมแคดเมียมในส่วนประกอบต่ง ๆ ของต้นข้าวมีผลกระทบจากการ ปลูกในดินที่มีระดับแคดเมียมในหางแร่สังกะสีแตกต่างกันในข้าวแต่ละพันธุ์ด้วย พบว่าข้าวพันธุ์กำ หอม มช. การใส่แคดเมียมจากหางแร่สังกะสีในดินที่ระดับ 5, 100, และ 200 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ส่งผลให้การสะสมแคดเมียมในเมล็ดเพิ่มขึ้น 33, 187 และ 270 เท่า ตามลำดับ โดยเปรียบเทียบกับ กรรมวิธีที่ไม่ใส่แคดเมียมจากหางแร่สังกะสี ส่วนในข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ส่งผลให้มีการสะสม แคดเมียมในมล็ดเพิ่มขึ้น 28, 105 และ 125 เท่า ตามลำดับ และในข้าวพันธุ์สังข์หยด ส่งผลให้มีการ สะสมแคดเมียมในเมล็ดเพิ่มขึ้น 35, 192 และ 220 เท่า ตามลำดับ ผลผลิตเมล็ดและความเข้มข้นของแคดเมียมในส่วนต่าง ๆ มีความสัมพันธ์แตกต่างกันในข้าว แต่ละพันธ์ ข้าวพันธุ์สังข์หยด พบความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างผลผลิตและความเข้มข้นแคดเมียมในส่วนของลำต้น ส่วนข้าวพันธุ์กำหอม มช. และขาวดอกมะลิ 105 ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างผลผลิต และความเข้มข้นแคดเมียมในส่วนของลำต้น แสดงว่าความเข้มข้นของแคดเมียมรวมทั้งสารประกอบ อื่น ๆ ที่อยู่ในหางแร่สังกะสีที่นำมาใช้ เช่น ธาตุเหล็กและสังกะสี ที่สะสมอยู่ในลำต้นช่วยส่งเสริมการ สร้างผลผลิตเมล็ดข้าวข้าวพันธุ์สังข์หยดได้ ซึ่งการตอบสนองดังกล่าวไม่พบในพันธุ์ก๋ำหอม มช. และ ขาวดอกมะลิ 105 และพบความสัมพันธ์เชิงลบระหว่างผลผลิตกับความเข้มข้นแคดเมียมในส่วนของ กาบใบ ใบ ใขธง และเมล็ด ในข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 แต่ในข้าวพันธุ์ก๋ำหอม มช. และพันธุ์สังข์ หยด ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างผลผลิตกับความเข้มข้นแคดเมียมในส่วนของกาบใบ ใบ ใบธง และ เมล็ด บ่งชี้ว่าความเข้มชันของแคดเมียมที่สะสมในส่วนต่าง 1 ของต้นและเมล็ดในพันธุ์ขาวตอกมะลิ 105 ที่มากขึ้นมีผลไปลดผลผลิตของข้าวพันธุ์ดังกล่าว การทดลองนี้แสดงถึงความแตกต่างระหว่าง พันธุ์ข้าวในการตอบสนองต่อความเข้มข้นของแคดเมียมจากหางแร่สังกะสีที่ใส่ในดิน ซึ่งสามารถ นำไปใช้เป็นข้อมูลในการศึกษาเพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้มีความทนทานในการสร้าง ผลผลิตเมื่อปลูกในดินที่มีแคดเมียมปนเปื้อนสูงแต่มีการสะสมแคดเมียมในเมล็ดต่ำได้ต่อไป
บทคัดย่อ (EN): Rice is a staple food crop for half of the world population and consumption of rice is one of a major source of highCd intake which leads to the toxic in human health. Toxicity of Cd results in bone fractures and failure of kidney function known as Itai - Itai disease. The study on problem and mechanism of Cd accumulation in rice would be the way to solve the above problem. This study was to evaluate the responses of grain yield and cadmium accumulation in rice plant to different soil cadmium concentrations derived from zinc tailings among three rice varieties. A pot experiment was conducted in rainy season of 2014 at Faculty of Agriculture, Chiang Mai University. The experiment was arranged in 3x4 factorial in completely randomized design (CRD) with three independent replications. The 3 rice varieties used were Kham Hom CMU (KHC), Khao Dawk Mali 105 (KDML 105) and Sang Yod (Phattalung) (SY). Cadmium concentration in the soil was varied into 0 (control), 5, 100 and 200 mg Cd per kg soil based on Cd concentration in the tailing mixture, containing 10 kg soil per pot. Grain yield of three varieties was affected by applying the tailing mixture of Cd and other elements differently. In SY, 31.8% of grain yield increased in Cd200, while it was not affected at Cd5 and Cd100 compared with those no Cd in the soil. In KDML 105, grain yield was not affected by Ca5, but it was decreased at 42.0 and 84.3 % at Cd100 and Cd200, respectively. In KHC, grain yield was not affected by different soil cadmium concentration from the tailing. The responses of grain yield among these rice varieties affected by Cd exposed on yieldcomponent especially number of spikelets per panicle, percentage of filled grain, dry straw weight and harvest index which had significant correlation with grain yield in all varieties. Accumulation of Cd in different plant parts in the three varieties was also alffected by soil cadmium concentration from the tailing. In KHC, grain Cd concentration increased at 38, 187 and 270 folds when grown in Cd 5, Cd 100 and Cd 200, respectively compared with no Cd in the soil. The concentration was increased at 28, 105 and 125 folds, respectively in KDML 105 and 35, 192 and 220 folds, respectively in SY. There was a positive correlation between grain yield and Cd concentration in the stem of SY, while it was not observed in KHC and KDML 105, indicating the positive effect of Cd and/or other elements such as iron and zinc which are thetailing compounds used in this study on grain yield of SY variety, but such relationship was not found in other varieties. In the other hand, there were negative relationship between grain yield and Cd concentration in the leaf sheath, leave, flag leaf and grain of KDML 105, while it was not found in KHC and SY, indicating that high accumulation of Cd in different plant parts decreased grain yield of KDML 105. The difference responses of grain yield and Cd concentration to different soil Cd concentration from the tailings mixture among rice varieties will be useful information for the further study for the selection of rice varieties as source of genetic material in breeding program for Cd tolerance rice variety and low accumulation of Cd in rice grain.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: ธาตุอาหาร
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

ผศ.ดร. สมชัย ลาภอนันต์นพคุณ. "ผลของแคดเมี่ยมในดินต่อการสะสมแคดเมียมในข้าวพันธุ์ต่าง ๆEffect of soil cadmium on cadmium accumulation in different rice varieties". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2559

ผศ.ดร. สมชัย ลาภอนันต์นพคุณ. "ผลของแคดเมี่ยมในดินต่อการสะสมแคดเมียมในข้าวพันธุ์ต่าง ๆEffect of soil cadmium on cadmium accumulation in different rice varieties". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2559. Print.



TARR Wordcloud:
ผลของแคดเมี่ยมในดินต่อการสะสมแคดเมียมในข้าวพันธุ์ต่าง ๆ
ผศ.ดร. สมชัย ลาภอนันต์นพคุณ
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
30 กันยายน 2559
การจัดการไนโตรเจนและสังกะสีเพื่อเพิ่มผลผลิตและปรับปรุงคุณภาพข้าวที่ปลูกในดินที่ปนเปื้อนสารแคดเมียม การศึกษาแบคทีเรียต้านทานแคดเมียมเพื่อลดการสะสมแคดเมียมในเมล็ดข้าว การเฝ้าระวังแคดเมียมในดิน โดยใช้ข้าวโพดและถั่วเหลืองเป็นดัชนีทางชีวภาพ การเพิ่มความสามารถในการสะสมแคดเมียมของพืชที่สะสมโลหะหนักในปริมาณสูงโดยการใช้จุลินทรีย์ การสะสมทองแดงและแคดเมียมจากปลาน้ำจืดในหนองหาร จังหวัดสกลนคร การลดการปนเปื้อนของแคดเมียมในข้าวโดยใช้วัสดุเหลือทิ้งเป็นตัวดูดซับ การศึกษาปริมาณแคดเมียมในหอยแครง (Anadara granosa) จังหวัดชลบุรี ผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มจากข้าวกล้องงอกของข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ปริมาณแคดเมียมในอาหารผสมสำเร็จรูปสำหรับกุ้ง ความแปรปรวนทางพันธุกรรมในการสะสมธาตุซิลิกอนและไขมันรวมในต้นข้าว
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair