สืบค้นงานวิจัย
ผักและผลไม้ที่ปลอดภัยเพื่อครัวโลก- การตรวจวัดปริมาณสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้ที่ขายในท้องตลาดของไทย
รศ. ดร.สมพนธ์ วรรณวิมลรักษ์ - มหาวิทยาลัยมหิดล
ชื่อเรื่อง: ผักและผลไม้ที่ปลอดภัยเพื่อครัวโลก- การตรวจวัดปริมาณสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้ที่ขายในท้องตลาดของไทย
ชื่อเรื่อง (EN): Safety of Vegetables and Fruits for World Kitchen Supplies- Determinatio of Pesticide Residues in Vegetables and Fruits sold in Thailand
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: รศ. ดร.สมพนธ์ วรรณวิมลรักษ์
บทคัดย่อ: "สารกำจัดศัตรูพืช เป็นสารเคมีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการเกษตร สารเคมีเหล่านี้เป็นสารที่มีพิษต่อร่างกาย จึงทำให้ทั่วโลกตระหนักถึงพิษร้ายของสารกำจัดศัตรูพืชที่ตกค้างอยู่ในผักและผลไม้ และตื่นตัวที่จะหาทางแก้ไข สำหรับประเทศไทย ถึงแม้จะมีแผนเฝ้าระวังผักและผลไม้อยู่ก็ตาม แต่การปฏิบัติงานยังมิได้กระทำอย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นข้อมูลเกี่ยวกับสารตกค้างฯในผักและผลไม้จึงมีอยู่น้อยมาก การที่จะปกป้องดูแลสุขภาพของผู้บริโภคจำเป็นต้องมีข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับการปนเปื้อนดังกล่าว โครงการวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อหาหลักฐานทางวิทยาศาสตร์มายืนยันว่าในผักและผลไม้มีการปนเปื้อนด้วย สารตกค้างสารกำจัดศัตรูพืชหรือไม่ และสถานการณ์ของการปนเปื้อนฯในปัจจุบันเป็นที่น่าวิตกหรือไม่ อย่างไร วิธีการวิจัยได้วางแผนการเก็บตัวอย่างตามหลักการวิจัย ตัวอย่างที่เก็บมาวิเคราะห์มีจำนวนระหว่าง 30- 135 ตัวอย่าง ในช่วงเวลา 8-12 เดือน ได้เก็บตัวอย่างจากจังหวัดกรุงเทพฯและปริมณฑล และบางจังหวัดในภาคกลาง ชนิดของผักและผลไม้ที่นำมาวิเคราะห์ เป็นผักและผลไม้ที่คนไทยนิยมบริโภค เช่น คะน้า กะหล่ำปลี มะเขือเทศ และแตงกวา เป็นต้น ประการสำคัญคือ ทางโครงการฯ ได้นำวิธีการวิเคราะห์หาปริมาณสารตกค้างฯในผักและผลไม้ที่ทันสมัยและได้มาตรฐานสากล ได้แก่ วิธีการวิเคราะห์แบบ GC-MS ซึ่งทางโครงการได้พัฒนาขึ้นมา และมีประสิทธิภาพในการตรวจวิเคราะห์สารตกค้างฯได้ถึง76 ชนิด ในระยะเวลา 1 ปี ได้ทำการตรวจวัดหาปริมาณของสารตกค้างสารกำจัดศัตรูพืชในผัก 7 ชนิด ได้แก่ กะหล่ำปลี ถั่วฝักยาว มะเขือเทศ กวางตุ้ง ผักบุ้งจีน คะน้า และแตงกวา และในผลไม้อีก 8 ชนิด ได้แก่ แตงโม ทุเรียน ส้ม มังคุด ฝรั่ง ชมพู่ แอปเปิ้ล และมะม่วง ผลการวิจัยพบว่า ผักและผลไม้ทั้ง 15 ชนิดมีการปนเปื้อนของสารตกค้างฯ ซึ่งตรวจพบตั้งแต่ 85% ในคะน้า จนถึง 100% ในผักหลายชนิด (เช่น กะหล่ำปลี ถั่วฝักยาว และมะเขือเทศ) ส่วนผลไม้พบว่า เปอร์เซ็นต์การตรวจพบสารตกค้างฯ อยู่ในระดับสูงเช่นเดียวกับในผัก คือ ตั้งแต่ 91% ในแตงโม ทุเรียน จนถึงการตรวจพบสารตกค้าง 100% ในส้ม มังคุด และฝรั่ง สิ่งที่น่าสังเกตอย่างหนึ่งก็คือ จำนวนชนิดของสารกำจัดศัตรูพืชที่ได้ตรวจพบในผักและผลไม้มีหลายชนิด เช่น ตรวจพบ 5-7 ชนิดในแอปเปิ้ล แตงโม ทุเรียน และตรวจพบ10-14 ชนิดในคะน้า กวางตุ้ง ผักบุ้งจีน กะหล่ำปลี และมะเขือเทศ การตรวจพบข้างต้นแสดงให้เห็นว่าเกษตรกรนิยมใช้สารกำจัดศัตรูพืชกันมากและแพร่หลาย สำหรับการประเมินคุณภาพผักและผลไม้ไทย กับผลิตผลนำเข้าบางชนิดจากต่างประเทศหรือส่งออก ทางโครงการฯได้เปรียบเทียบปริมาณสารตกค้างฯที่ตรวจพบในตัวอย่างผักและผลไม้ กับค่ามาตรฐาน MRL (Maximum Residue Limits) พบว่าผักไทยส่วนใหญ่ตกมาตรฐานความปลอดภัย กล่าวคือ มีเปอร์เซ็นต์ที่สูงกว่าค่า MRL อยู่ในระดับสูง เช่น กะหล่ำปลี (100%) ถั่วฝักยาว (98%) มะเขือเทศ (81%) คะน้า (29%) และแตงกวา (17%) ส่วนอุบัติการณ์ของการตกมาตรฐานความปลอดภัยในผลไม้ก็คล้ายกับในผัก คือ มีเปอร์เซ็นต์ที่ >MRL เช่น ส้ม (99%) มังคุด (97%) ฝรั่ง (88%) และมะม่วง (85%) ผลไม้ที่ค่อนข้างปลอดภัย มีปริมาณสารตกค้างที่เกินค่า MRL อยู่น้อย คือ ชมพู่ (22%) แอปเปิ้ล (11%) ทุเรียน (3%) และแตงโม (0%) ทั้งนี้ แตงโมและทุเรียนมีสารตกค้างอยู่ในปริมาณที่น้อยกว่าค่า MRL จึงชี้ให้เห็นว่า เป็นผลไม้ที่ปลอดภัยในการบริโภคมากกว่าผลไม้ชนิดอื่นๆ โดยภาพรวมแล้ว ผักและผลไม้ไทยที่มีขายอยู่ในท้องตลาด ยังมีมาตรฐานความปลอดภัยต่ำ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่ภาครัฐจะต้องให้ความสนใจ และยกระดับมาตรฐานของแผนเฝ้าระวังผักและผลไม้ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งที่มาของตัวอย่างผักและผลไม้ที่นำมาวิจัย ยังไม่สามารถระบุแหล่งปลูกหรือแปลงที่ผลิตได้ เพราะงานวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบสำรวจและสุ่มตัวอย่างจากผลิตผลที่ประชาชนบริโภคจริงๆ ไม่ได้ออกไปเก็บตัวอย่างจากแหล่งปลูกหรือแหล่งคัดบรรจุ โครงการฯก็ตระหนักถึงความสำคัญในประเด็นนี้และวางแผนที่จะทำการวิจัยในลักษณะเชิงลึกในปีที่ 2 ของโครงการฯ ผลการศึกษาที่ได้จากโครงการฯอีกอย่างหนึ่งก็คือ พบว่าเราอาจจะมีปัญหาเรื่องคุณภาพของผักและผลไม้ที่จำหน่ายใน Supermarkets เพราะผักและผลไม้ที่ซื้อมาจาก Supermarkets ถึงแม้ว่าบางตัวอย่างมีฉลากระบุว่า “ผักและผลไม้ปลอดสารพิษ” หรือ “ผักและผลไม้อินทรีย์” แต่ก็ตรวจพบสารตกค้างฯในผักและผลไม้เหล่านี้ คล้ายคลึงกับที่ตรวจพบในผลิตผลที่ซื้อมาจากตลาดสด ชนิดของผักและผลไม้ที่ได้ศึกษาได้แก่ คะน้า กวางตุ้ง ผักบุ้งจีน กะหล่ำปลี มะเขือเทศ แตงโม และฝรั่ง แต่เนื่องจากจำนวนตัวอย่างของผลิตผลแต่ละชนิด (และแต่ละยี่ห้อ) จาก Supermarkets ที่สุ่มมาวิเคราะห์ยังมีไม่มากพอ ดั้งนั้นจึงยังไม่สามารถที่จะสรุปผลการวิจัยที่แน่ชัดได้ นอกจากนี้ ทางโครงการฯได้ศึกษาวิธีการลดความเสี่ยงจากการรับสารตกค้างฯจากผักและผลไม้ สำหรับผู้บริโภค โดยทางโครงการฯได้เสนอแนะวิธีการล้างผักและผลไม้ด้วยวิธีน้ำไหล ซึ่งสามารถที่จะกำจัดสารตกค้างฯออกจากผักและผลไม้ลงไปได้ 50 – 70% ส่วนที่ล้างไม่ออกนั้นเป็นส่วนของสารตกค้างฯที่ถูกดูดซึมเข้าไปในเนื้อเยื่อข้างในของผักและผลไม้ การวิจัยยังพบว่า วิธีการล้างด้วยน้ำไหลมีประสิทธิภาพดีกว่าวิธีอื่นๆ ที่ใช้สารเคมีร่วม ซึ่งรวมถึง การล้างด้วยผงฟู น้ำส้มสายชู หรือด่างทับทิม ผลไม้บางชนิดที่มีเปลือก เช่น ฝรั่ง พบว่าเมื่อล้างด้วยน้ำ (ไหล) อย่างเดียวจะกำจัดสารตกค้างฯ ได้เพียงเล็กน้อย (<10%) แต่หากปอกเปลือกฝรั่งออก ปรากฎว่าสามารถที่จะกำจัดสารตกค้างฯออกไปได้มากกว่า 90% แสดงให้เห็นว่าเป็นสารตกค้างฯที่สะสมติดอยู่กับผิวของผลไม้ ผลการวิจัยจึงสรุปได้ว่า มีการปนเปื้อนของสารตกค้างสารกำจัดศัตรูพืชในผักและผลไม้ของไทยอยู่จริง สถานการณ์การปนเปื้อนจัดว่าอยู่ในระดับที่อาจมีผลกระทบต่อมาตรฐานความปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค ซึ่งภาครัฐโดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะต้องแก้ไขปัญหานี้โดยเฉพาะเร่งรัดพัฒนาและยกระดับมาตรฐานของแผน เฝ้าระวังผักและผลไม้ให้มีประสิทธิภาพ สามารถปกป้องสุขภาพของประชาชน ควบคู่กับการส่งเสริมมาตรฐานการปฎิบัติที่ดีทางการเกษตร (Good Agricultural Practices; GAP) และมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ (Organic Agriculture) ให้เข้มแข็ง ถึงแม้ว่า ผลการวิจัยจะแสดงให้เห็นว่าผักและผลไม้ไทยยังไม่ได้มีมาตรฐานความปลอดภัยเทียบเท่าผลิตผลในต่างประเท ศ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า ผักและผลไม้ในตลาดไทยจะไม่ปลอดภัยทั้งหมด ยังต้องผ่านกระบวนการประเมิณความเสี่ยงประกอบด้วย และประการสำคัญ ผู้บริโภคสามารถป้องกันตัวเองต่อความเป็นพิษของสารตกค้างฯได้ด้วยการล้างผักและผลไม้ก่อนรับประทานเพื่ อให้เกิดความปลอดภัยยิ่งขึ้น"
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยมหิดล
คำสำคัญ: ผักและผลไม้
คำสำคัญ (EN): Safety of Vegetables and Fruits for World Kitchen Supplies- Determinatio of Pesticide Residues in Vegetables and Fruits sold in Thailand
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

รศ. ดร.สมพนธ์ วรรณวิมลรักษ์. "ผักและผลไม้ที่ปลอดภัยเพื่อครัวโลก- การตรวจวัดปริมาณสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้ที่ขายในท้องตลาดของไทยSafety of Vegetables and Fruits for World Kitchen Supplies- Determinatio of Pesticide Residues in Vegetables and Fruits sold in Thailand". มหาวิทยาลัยมหิดล. 2559

รศ. ดร.สมพนธ์ วรรณวิมลรักษ์. "ผักและผลไม้ที่ปลอดภัยเพื่อครัวโลก- การตรวจวัดปริมาณสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้ที่ขายในท้องตลาดของไทยSafety of Vegetables and Fruits for World Kitchen Supplies- Determinatio of Pesticide Residues in Vegetables and Fruits sold in Thailand". มหาวิทยาลัยมหิดล. 2559. Print.



TARR Wordcloud:
ผักและผลไม้ที่ปลอดภัยเพื่อครัวโลก- การตรวจวัดปริมาณสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้ที่ขายในท้องตลาดของไทย
รศ. ดร.สมพนธ์ วรรณวิมลรักษ์
มหาวิทยาลัยมหิดล
15 มิถุนายน 2559
การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผักและผลไม้ แนวทางปรับปรุงการตรวจวัดคุณภาพเพื่อการรับซื้อข้าวเปลือก ผลงานนำเสนอประชุมวิชาการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ครั้งที่ 23 เรื่อง ความรู้ ทัศนะคติ และการปฏิบัติของผู้บริโภคใน ต.บางลาย อ.บึงนาราง จ.พิจิตร ต่อการปนเปื้อนของสารเคมียาฆ่าแมลงในผักและผลไม้สด นํ้าผัก - ผลไม้พร้อมดื่มเพื่อสุขภาพ 3 นวัตกรรมช่วยโลกลด Food waste จากผักและผลไม้ แนวทางปรับปรุงการตรวจวัดคุณภาพเพื่อการรับซื้อข้าวเปลือก การวิเคราะห์ระบบการตลาดปลาช่อนในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น การประยุกต์ใช้ปฏิกิริยาเคมีที่ใช้แสงเป็นตัวเร่งของ TiO2 รูปนาโนร่วมกับโอโซนเพื่อสลายสารตกค้างยาฆ่าแมลงในผลส้มเขียวหวานเพื่อการส่งออก การพัฒนาคุณภาพของผักและผลไม้ตัดแต่งพร้อมบริโภคด้วยเทคโนโลยีฟองขนาดเล็ก การเพาะเลี้ยงสาหร่ายที่มีประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากน้ำเสียโรงงานผักและผลไม้กระป๋อง
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair