สืบค้นงานวิจัย
ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทย
เจษฎา จงใจดี - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทย
ชื่อเรื่อง (EN): Effects of High Temperature on Pollen Viability and Fertilization in Thai Rice Varieties
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: เจษฎา จงใจดี
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Jedsada Jongjaidee
บทคัดย่อ: อุณหภูมิสูงระหว่างดอกบานเป็นสาเหตุที่ทำให้เกสรเพศผู้เป็นหมันและการผสมเกสรล้มเหลว ผลผลิตข้าวในประเทศไทยมีความเสี่ยงต่อความเสียหายจากอุณหภูมิที่สูงขึ้นในภาวะโลกร้อน การทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินอิทธิพลของอุณหภูมิในช่วงดอกบานต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในข้าวพันธุ์หลัก 3 พันธุ์ คือชัยนาท 1 สุพรรณบุรี 1 และสันป่าตอง 1 ปลูกในกระถางสภาพดินน้ำขัง โดยปลูกข้าวแต่ละชุดห่างกันชุดละ 15 วันทั้งหมด 6 ครั้งระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2551  ถึงมกราคม 2552  เพื่อให้ออกดอกในช่วงอุณหภูมิสูงที่แตกต่างกัน ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน 2552 ที่ระยะดอกบาน เก็บตัวอย่างละอองเกสรเพศผู้ของข้าวแต่ละพันธุ์มาประเมินความมีชีวิตโดยการงอกของละอองเรณูในอาหารเลี้ยง และการงอกบนเกสรเพศเมียโดยการย้อมด้วย phenol cotton blue ความสำเร็จของกระบวนการปฏิสนธิประเมินจากการติดเมล็ดและการเติมเต็มเมล็ดที่ระยะสุกแก่ จากการทดลองพบว่าเมื่ออุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้นการงอกของละอองเรณูในอาหารเลี้ยงและบนเกสรเพศเมียรวมทั้งเปอร์เซ็นต์การติดเมล็ดลดลง โดยการงอกของละอองเรณูและเปอร์เซ็นต์การติดเมล็ดของข้าวแต่ละพันธุ์นั้นตอบสนองต่ออุณหภูมิสูงแตกต่างกัน และเปอร์เซ็นต์การติดเมล็ดที่ระยะสุกแก่มีความสัมพันธ์กับเปอร์เซ็นต์การงอกของละอองเรณูในอาหารเลี้ยงและจำนวนละอองเรณูที่งอกบนเกสรเพศเมีย (r = 0.78 และ r = 0.54, P < 0.001 ตามลำดับ) ดังนั้นความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธินั้นถูกจำกัดโดยอุณหภูมิสูง ซึ่งพันธุ์สุพรรณบุรี 1 มีความทนทานมากที่สุด   ส่วนพันธุ์สันป่าตอง 1 เป็นพันธุ์ที่อ่อนแอที่สุด นอกจากนี้วิธีการประเมินการงอกของละอองเรณูบนอาหารเลี้ยงและบนเกสรเพศเมีย สามารถนำไปใช้ประเมินอิทธิพลของอุณหภูมิต่อการติดเมล็ดในข้าวได้
บทคัดย่อ (EN): High temperature during anthesis can cause male sterility and fertilization failure in plants. In view of threats to crop production by global warming, this study aimed to evaluate effects of high temperature on pollen viability and fertilization in different rice varieties. Three modern rice varieties, CNT1, SPR1 and SPT1, were grown in pots containing flooded soil. There were six planting dates during November 2008 to January 2009, with expectation of flowering during period of extreme temperatures in February to June 2009. At flowering, pollens of each variety were evaluated for viability by pollen grain germination in an agar medium and pollen germination on the stigma with phenol cotton blue staining.  The success of the fertilization process was assessed by examination of grain set at maturity. It was found that increasing temperature decreased pollen grain germination both in the agar medium and on the stigma, and percentage of grain set. Pollen grain germination and percentage of grain set of different varieties responded to high temperature during anthesis differently.  Percentage of grain set at maturity correlated significantly with the percentage of pollen grains germination in agar medium and number of pollen germinating on the stigma (r = 0.78 and r = 0.54, respectively, P < 0.001). It was concluded that pollen viability and fertilization were limited by high temperature, with SPR1 variety the most tolerant and SPT1 the most sensitive. Pollen grain germination on agar medium and on the stigma could be used to evaluate pollen viability and grain set in rice under adverse effects of temperature and other stresses.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: การติดเมล็ด
คำสำคัญ (EN): grain set
เจ้าของลิขสิทธิ์: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

เจษฎา จงใจดี. "ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทยEffects of High Temperature on Pollen Viability and Fertilization in Thai Rice Varieties". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2553

เจษฎา จงใจดี. "ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทยEffects of High Temperature on Pollen Viability and Fertilization in Thai Rice Varieties". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2553. Print.



TARR Wordcloud:
ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทย
เจษฎา จงใจดี
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
2553
แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร การคัดเลือกพันธุ์ข้าวไทยที่ทนทานต่ออุณหภูมิสูง เพื่อใช้ในการวิเคราะห์หากลุ่มยีนที่ตอบสนองต่ออุณหภูมิสูงโดยใช้เทคนิค cDNA-SRAP รูปพรรณข้าวขึ้นน้ำผลผลิตสูง ผลการตอบสนองต่อความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นที่เกิดจากความเค็มในสายพันธุ์ต่าง ๆ ของข้าวไทย ดัชนีความไวของข้าวบางพันธุ์ที่มีต่อช่วงแสงตามธรรมชาติ ปฏิกิริยาของพันธุ์ข้าวต่อหนอนกอในสภาพธรรมชาติ ความสัมพันธ์ระหว่างการตอบสนองของพันธุ์ข้าวต่อความมืดและการทนน้ำท่วมฉับพลัน การประยุกต์ใช้ไอโซโทปเทคนิคในการศึกษาประสิทธิภาพของการใส่ปุ๋ยเพื่อการปลูก ข้าวในพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทย คุณภาพข้าวสุกจากการผสมข้าว กข 23 และ ชัยนาท 1 ในขาวดอกมะลิ 105
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair