สืบค้นงานวิจัย
การใช้สัตว์หน้าดินประเมินทรัพยากรประมงและคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางน้าในพื้นที่รับน้าจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ณัฐกิตทิ์ โตอ่อน - คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
ชื่อเรื่อง: การใช้สัตว์หน้าดินประเมินทรัพยากรประมงและคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางน้าในพื้นที่รับน้าจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ณัฐกิตทิ์ โตอ่อน
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): -
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: พื้นที่รับน้าอาเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยาเดิมเป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่น้าที่มีความอุดม สมบูรณ์เป็นพื้นที่เกษตรกรรมทานาข้าว และในช่วงน้าหลากท่วมทุ่งชาวบ้านก็ทาประมงได้เป็นวัฏจักร แต่เนื่อง ในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ดังกล่าวให้เป็นพื้นที่รับน้าที่มีการจัดการซึ่งก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ ทุ่งบางบาลอย่างมากทั้งการใช้ประโยชน์ที่ดินและทรัพยากรน้าในพื้นที่ การจัดการทรัพยากรน้าทาให้เกิดการ ผันแปรของลักษณะทางอุทกวิทยาในพื้นที่รับน้าทั้งสภาวะน้าท่วมและปริมาณน้าท่าที่ทาให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงปัจจัยสิ่งแวดล้อมทั้งระดับความลึกของน้า การไหลเวียนของมวลน้า ความแรงของกระแสน้า ตลอดจนช่วงเวลาที่น้าท่วมบ่าแตกต่างไปจากเดิมในธรรมชาติทั้งสิ้น การใช้สัตว์หน้าดินประเมินทรัพยากร ประมงและคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางน้าในพื้นที่รับน้าจังหวัดพระนครศรีอยุธยาซึ่งดาเนินการเก็บตัวอย่างในช่วง เดือนมิถุนายนถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2563 มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงชนิดและความชุกชุมของ สัตว์หน้าดินในพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาลจังหวัดพระนครศรีอยุธยา รวมทั้งเพื่อใช้สัตว์หน้าดินประเมิน ทรัพยากรประมงและคุณภาพสิ่งแวดล้อมแหล่งน้าในพื้นที่รับน้า อาเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เนื่องจากปี พ.ศ. 2563 จัดเป็นปีน้าแล้งทั้งจากปริมาณน้าที่ใช้การได้จากลุ่มแม่น้าเจ้าพระยาและปริมาณฝนตก ซึ่งจัดว่าน้อยกว่าปกติเพียงร้อยละ 5 ของปริมาณน้าฝนเฉลี่ยในรอบ 40 ปี จัดเป็นปีที่มีฤดูแล้งที่ผิดปกติอย่าง มากเป็นวิกฤตภัยแล้งที่รุนแรง ด้วยเหตุนี้จึงไม่มีการผันระบายน้าเข้าพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาลเลย ซึ่งตามปกติ จะดาเนินการประมาณเดือนกันยายนเป็นต้นไป ผลการศึกษาครั้งนี้จึงเป็นตัวแทนประชาคมสัตว์หน้าดินใน พื้นที่รับน้าอาเภอบางบาลในช่วงที่เป็นปีที่มีวิกฤตภัยแล้งเท่านั้น ผลการศึกษ าองค์ประกอบ ชนิดสัตว์หน้าดิน ใน พื้น ที่รับน้าอาเภ อบ างบ าล จังหวัด พระนครศรีอยุธยาพบทั้งสิ้น 4 ไฟลัม (Phylum) 6 คลาส (Class) 18 วงศ์ (Family) ได้แก่ ไฟลัม Annelida, Mollusca, Arthropoda และวงศ์ Chordata สัตว์หน้าดินกลุ่มไส้เดือนน้า Branchiura sp., Tubifex sp. และ Dero sp. โพลีคีตน้าจืด Nepthys sp., Namalycastis sp., Nereis sp. และ Dendronereis sp. เป็น ชนิดเด่นที่พบชุกชุมและมีการกระจายพบทั้งในบริเวณแม่น้าเจ้าพระยา แม่น้าน้อยและทุ่งบางบาล สัตว์หน้าดิน กลุ่มหอยฝาเดียวที่พบเด่นได้แก่หอยครองแครงน้าจืด Rivomarginella morrisoni และหอยทราย Mekongia swainsoni brueri หอยสองฝาชนิดเด่นคือหอยเล็บม้า Corbicula sp. หอยสองฝา Scabies crispata ครัส ตาเซียนชนิดเด่นคือกุ้งฝอย Macrobrachium sp. ส่วนกลุ่มตัวอ่อนแมลงพบหนอนแดงหรือตัวอ่อนแมลงริ้น น้าจืด Chironomus sp. มีความชุกชุมมาก จากการวิเคราะห์ cluster analysis ของสัตว์หน้าดินในพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาลด้วยดัชนีความ คล้ายคลึง (Bray-Curtis similarity index) และการจัดกลุ่มโดยใช้ multi-dismensional scaring (MDS) พบว่าโครงสร้างประชาคมของสัตว์หน้าดินบริเวณพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาล สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มสัตว์หน้าดินแม่น้าเจ้าพระยา ประกอบด้วยกลุ่มประชากรสัตว์หน้าดินที่พบในลุ่มแม่น้าเจ้าพระยา ในช่วงฤดูฝนทั้งต้นฤดูฝนและปลายฝนเป็นส่วนใหญ่ 2) กลุ่มสัตว์หน้าดินในแม่น้าน้อยในทุ่งรับน้าบางบาลใน ค พื้นที่น้าตื้น และ 3) กลุ่มสัตว์หน้าดินในทุ่งรับน้าบางบาลในพื้นที่น้าลึก ผลการศึกษาการใช้ความหลากหลาย ชนิดของสัตว์หน้าดินเป็นดัชนีชีวภาพประเมินคุณภาพสิ่งแวดล้อมบริเวณพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาล จังหวัด พระนครศรีอยุธยา พบว่าบริเวณสถานีแม่น้าเจ้าพระยาในพื้นที่รับน้าอาเภอบางบาลมีระดับสถานภาพแหล่งน้า เป็นประเภทแหล่งน้าคุณภาพน้าเสื่อมโทรมมากโดยจัดอยู่ในประเภท 4 (แหล่งน้าคุณภาพเสื่อมโทรม) บริเวณ สถานีแม่น้าเจ้าน้อยจัดเป็นแหล่งน้าประเภทคุณภาพน้าเสื่อมโทรมในประเภท 4 (แหล่งน้าคุณภาพเสื่อมโทรม) ส่วนบริเวณสถานีทุ่งบางบาลจัดเป็นแหล่งน้าประเภทคุณภาพน้าเสื่อมโทรมในประเภท 4 (แหล่งน้าคุณภาพ เสื่อมโทรม)
บทคัดย่อ (EN): Bangbarn District Catchment Area in Ayudhaya Province was once the fertile floodplain where rice fields and freshwater fisheries coexisted through the dry and wet seasons. However the catchment has been changed from the natural floodplain to the regulated floodplain under the Chaophaya Flood Prevention. This regulated water management has alter the hydrodynamic characteristics in this floodplain. These hydrodynamic characteristics includes the water depth, the water circulations, the extent of the flooded area, the timing of the flood into the floodplain and the velocity of the flows. These characteristics are the driving forces different from the natural conditions thus affecting the floodplain ecosystem. The study on macrobenthic communities in the Bangbarn Distric Catchment Area has been carried out during June to September, 2020. The objective is to study the change in species composition and abundance of macrofaunal communities in the catchment area of Bangbarn District, Ayutthaya Province, including the use of benthic fauna to assess the fishery resources and environmental quality in this area. These knowledge gained can be used as the baseline data for the future water management in the catchment area for the improvement of this watershed as the productive habitats for fisheries. As the year 2020 was declared as the worst dry year with lowest rainfall records and the low amount of water in the Chaophraya Basin. The water from the Bangbarn District Catchment in September was ceased to execute. The benthic macrofaunal community was represented by 18 families from 4 phylum and 6 classes. Aquatic oligochaetes, Branchiura sp., Tubifex sp., Dero sp. and freshwater polychaetes, Nepthys sp., Namalycastis sp., Nereis sp., Dendronereis sp. were the most abundant widely distributed in the watershed from the Chaophaya River, the Noi River and the Bangbarn floodplain. The gastropod, the margin snails, Rivomarginella morrisoni, viviparid snail, Mekongia swainsoni brueri, freshwater clam, Corbicula sp., Scabies crispata, freshwater shrimp, Macrobrachium sp. and chironomid larvae, Chironomus sp. were also abundant in the Bangbarn Catchment Area. Cluster analysis and Multi-dimensional scaling (MDS) showed the clear separation of benthic communities in the watershed into 3 communities: 1) benthic fauna in the major river Chaophraya River, comprising of most species found in the river during the wet season, 2) fauna in the Noi River in shallow water area and 3) fauna in the Bangbarn floodplain in จ deep water. The study on benthic fauna to assess the environmental quality in the Bangbarn District Catchment Area found that the water quality of Chaophraya River was quite poor and was classified in surface water quality standards class 4. The Noi River and the Bangbarn floodplain were poor water quality in surface water quality standards class 4.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: -
เผยแพร่โดย: คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
คำสำคัญ: ทรัพยากรประมง
หมวดหมู่:
เจ้าของลิขสิทธิ์: คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การใช้สัตว์หน้าดินประเมินทรัพยากรประมงและคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางน้าในพื้นที่รับน้าจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
2563
วิธีลอยกระทงให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สถานการณ์เกษตรและสิ่งแวดล้อมของประเทศไทยในปัจจุบัน การใช้สัตว์พื้นท้องน้ำในการติดตามเฝ้าระวังคุณภาพสิ่งแวดล้อม บริเวณรอยต่อแม่น้ำแควใหญ่ แม่น้ำแควน้อย และแม่น้ำแม่กลอง จังหวัดกาญจนบุรี การใช้สัตว์หน้าดินเป็นดัชนีประเมินคุณภาพน้ำและดินตะกอนในแหล่งน้ำจังหวัดพระนครศรีอยุธยา สถานภาพทรัพยากรประมงในอ่างเก็บน้ำปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพื่อการพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรประมง ความอุดมสมบูรณ์ และการเปลี่ยนแปลงสัตว์หน้าดิน ในแม่น้ำเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี ประเมินผลการดำเนินงานสำนักงานกองทุนสงเคราะห์การทำสวนยาง โครงการทดสอบและสาธิตเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มผลผลิตและคุณภาพของการปลูกพืชผัก คุณภาพข้าวสุกจากการผสมข้าว กข 23 และ ชัยนาท 1 ในขาวดอกมะลิ 105 การปรับตัวทางมิติเศรษฐศาสตร์ต่อปัญหาน้าท่วมของชุมชนลุ่มน้ามูล ตอนล่าง กรณีศึกษา อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก