สืบค้นงานวิจัย
การตรวจสอบความแปรปรวนทางพันธุกรรมของพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ด้วยเครื่องหมายโมเลกุล
วราพงษ์ ชมาฤกษ์ - กรมการข้าว
ชื่อเรื่อง: การตรวจสอบความแปรปรวนทางพันธุกรรมของพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ด้วยเครื่องหมายโมเลกุล
ชื่อเรื่อง (EN): Genetic diversity study of KDML 105 using molecular markers
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: วราพงษ์ ชมาฤกษ์
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Varapong Chamarerk
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: พันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 เป็นพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีเยี่ยม และเป็นที่นิยมของผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศ นับแต่มีการกระจายพันธุ์สู่เกษตรกร ศูนย์วิจัยข้าวหลายๆ แห่งทั่วประเทศ ที่ทำหน้าที่ผลิตพันธุ์คัดของข้าวขาวดอกมะลิ 105 ต่างก็พยายามรักษาพันธุ์ให้บริสุทธิ์ดังเดิม มีข้อสังเกตว่าพันธุ์คัดจากแหล่งปลูกต่างๆ มีลักษณะทางกายภาพแตกต่างกันบ้าง จึงทำให้มีความสงสัยว่าพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ที่ถูกปลูกคัดเลือกและรักษาพันธุ์ให้บริสุทธิ์ในต่างสถานที่กันนั้นจะเกิดการกลายพันธุ์หรือไม่ แต่จากการปลูกประเมินในแปลง และทำการจดบันทึกลักษณะประจำพันธุ์ ตั้งแต่ระยะแตกกอเต็มที่ ระยะออกรวง 50% ระยะหลังออกรวงแล้ว 20-25 วัน และระยะเก็บเกี่ยว รวมทั้งสิ้น 39 ลักษณะ ไม่พบความแตกต่างในลักษณะทางสรีรวิทยาของพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 ที่เก็บรวบรวมจากศูนย์วิจัยข้าว 8 แห่งในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การนำเทคโนโลยีดีเอ็นเอมาใช้ศึกษาความแปรปรวนของพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 จากแหล่งปลูกต่างๆ เป็นประโยชน์อย่างมากในการวางแผนจัดการที่เหมาะสมในอนาคต เพื่อรักษาความบริสุทธิ์ของพันธุ์ข้าวให้คงอยู่ตลอดไป งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความแปรปรวนทางพันธุกรรมของข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 จาก 8 แหล่งปลูกของศูนย์วิจัยข้าวในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อทำการเพิ่มปริมาณชิ้นส่วนดีเอ็นเอของข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 จากศูนย์วิจัยข้าว 8 แห่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวนแห่งละ 4 ตัวอย่าง รวม 32 ตัวอย่าง ด้วยเครื่องหมายโมเลกุลชนิด AFLPs จำนวน 140 คู่ไพรเมอร์ (selective amplification) สามารถตรวจพบความหลากหลายของรูปแบบแถบดีเอ็นเอได้ถึง 1,400 อัลลีล หรือพบรูปแบบของแถบดีเอ็นเอ โดยเฉลี่ย 10 แถบต่อ 1 คู่ไพรเมอร์ จากการวิเคราะห์และจัดกลุ่มความสัมพันธ์โดยวิธี UPGMA ของตัวอย่างข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 จำนวน 4 ตัวอย่างในแต่ละสถานี คือ ศูนย์วิจัยข้าวชุมแพ ศูนย์วิจัยข้าวขอนแก่น ศูนย์วิจัยข้าวหนองคาย ศูนย์วิจัยข้าวสกลนคร ศูนย์วิจัยข้าวอุดรธานี ศูนย์วิจัยข้าวนครราชสีมา ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ และศูนย์วิจัยข้าวอุบลราชธานี สามารถจัดกลุ่มความหลากหลายทางพันธุกรรมของข้าวขาวดอกมะลิ 105 ได้เป็น 2 กลุ่ม ที่ค่าสัมประสิทธิ์ความเหมือนที่ 0.06, 0.08, 0.10, 0.14, 0.10, 0.10, 0.18 และ 0.07 ตามลำดับ หากเปรียบเทียบความหลากหลายทางพันธุกรรมของข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 ของแต่ละสถานี พบว่าที่ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ และศูนย์วิจัยข้าวสกลนคร มีความหลากหลายทางพันธุกรรมมากที่สุดคือ มีค่าสัมประสิทธิ์ความเหมือนที่ 0.18 และ 0.14 ตามลำดับ เมื่อนำข้อมูลรูปแบบของแถบดีเอ็นเอของตัวอย่างข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 ทั้งหมดจำนวน 32 ตัวอย่างจาก 8 ศูนย์วิจัยข้าว มาทำการวิเคราะห์รวมกันและจัดกลุ่มด้วยวิธี UPGMA พบว่า ที่ค่าสัมประสิทธิ์ความเหมือนระดับ 0.10 สามารถจัดกลุ่มความหลากหลายทางพันธุกรรมของพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 ได้เป็น 9 กลุ่ม สำหรับกลุ่มที่ 9 ประกอบด้วยตัวอย่างจากศูนย์วิจัยข้าวชุมแพทั้ง 4 ตัวอย่าง ซึ่งกลุ่มนี้มีลักษณะทางพันธุกรรมที่ต่างจากกลุ่มอื่นๆ ค่อนข้างมาก โดยมีค่าสัมประสิทธิ์ความเหมือนอยู่ที่ระดับ 0.20 จากการศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของตัวอย่างข้าวพันธุ์คัดขาวดอกมะลิ 105 จากศูนย์วิจัยข้าวในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 8 แห่ง ทำให้ทราบว่าแม้ลักษณะประจำพันธุ์ที่ปรากฏให้เห็นได้ด้วยสายตาจะไม่มีความแตกต่างกัน แต่เมื่อทำการวิเคราะห์ด้วยเครื่องหมายโมเลกุล กลับพบว่าตัวอย่างดังกล่าว มีความหลากหลายทางพันธุกรรม ข้อมูลความแปรปรวนทางพันธุกรรมของพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ที่ได้รับนี้ สามารถนำไปถ่ายทอดให้แก่นักวิชาการที่ทำงานด้านปรับปรุงพันธุ์ และผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว เพื่อวางแผนจัดการอย่างเหมาะสมต่อไป
บทคัดย่อ (EN): KDML 105 has a premium grade for cooking and eating quality and is the most popular cultivar among domestic consumers and overseas. Since it has been released in 1959, the breeder seeds of KDML 105 have been independently selected and maintained by several rice research centers in the northeastern region. There has been an observation that KDML 105 has physiologically changed from an original version. Consequently, there is a question whether KDML 105 has genetically modified or not. However, the agronomic characteristics of KDML 105 breeder seeds from 8 research centers were compared in the field at URRC. Thirty nine traits were identified and compared at 4 stages of growth, i.e. at maximum tillering, at 50% flowering, at 20-25 days after flowering and at maturity stage. Application of biotechnology to study genetic diversity of KDML 105 will be very useful for future plan in order to maintain the purity of KDML 105. The aim of this activity is to study genetic diversity of KDML 105 breeder seeds collected from 8 rice research centers in the northeast. Four replicated of each location were used for genotypic analysis using 140 primer combination of AFLP marker. One thousand and four hundred polymorphic bands were observed, which is about 10 bands per 1 primer combination. Results from cluster analysis using UPGMA indicated that among 4 replicated of 8 centers, breeder seeds from SRN and SKN had higher degree of genetic diversity with the coefficient of similarity of 0.18 and 0.14, respectively. When analyzing all 32 replicates from 8 centers, the breeder seeds from those centers could be classified into 9 groups at the coefficient of similarity at 0.10. For all 4 replicates from CPA, they could be classified into group 9, which was quite genetically different from the other groups with the coefficient of similarity at 0.20. Genetic diversity study of breeder seeds from 8 centers indicates that although they can not be differentiated by visible appearance, they may have some degree of genetic diversity. This finding will be useful for plant breeders and seed technologists to set up an appropriate plan to maintain the purity of KDML 105 in the future.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://agkb.lib.ku.ac.th/rd/search_detail/result/329683
เผยแพร่โดย: กรมการข้าว
คำสำคัญ: ลักษณะประจำพันธุ์
คำสำคัญ (EN): Rice
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมการข้าว
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การตรวจสอบความแปรปรวนทางพันธุกรรมของพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ด้วยเครื่องหมายโมเลกุล
กรมการข้าว
ไม่ระบุวันที่เผยแพร่
กรมการข้าว
การรวบรวมข้อมูลข้าวขาวดอกมะลิ 105 พันธุ์กลายเพื่อการขอรับรองพันธุ์ การพัฒนากระบวนการต้นแบบในการทดสอบพันธุ์ข้าวลูกผสม แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร ผลของพาโคลบิวทราโซลต่อคุณภาพของข้าวดอกมะลิ 105 และผลตกค้างของสารในข้าว การประเมินความหลากหลายทางพันธุกรรมของข้าว โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุล SSR โภชนาการและประโยชน์ต่อสุขภาพของข้าวกล้องงอกนึ่งสายพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 คุณภาพข้าวสุกจากการผสมข้าว กข 23 และ ชัยนาท 1 ในขาวดอกมะลิ 105 ผลของพืชปุ๋ยสดต่อผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 และการแข่งขันของวัชพืชในระบบการหว่านข้าวแห้ง การจำแนกพันธุ์และการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของข้าวพื้นเมืองด้วยเทคนิคอาร์เอพีดี
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก