สืบค้นงานวิจัย
แนวทางการกำหนดเขตพื้นที่ทำการประมงในน่านน้ำไทย
เพราลัย นุชหมอน, เพราลัย นุชหมอน - กรมประมง
ชื่อเรื่อง: แนวทางการกำหนดเขตพื้นที่ทำการประมงในน่านน้ำไทย
ชื่อเรื่อง (EN): The course of fishery zonation in Thai waters
ผู้ร่วมงาน / ผู้ร่วมวิจัย:
  1. เพราลัย นุชหมอน
  2. เพราลัย นุชหมอน
คำสำคัญ:
  1. เขตทำการประมง
  2. น่านน้ำไทย
บทคัดย่อ: บริเวณชายฝั่งทะเลของอ่าวไทยและทะเลอันดามันมีแม่น้ าที่ไหลลงสู่ทะเล โดยจะพัดพาธาตุ อาหารมาสู่ทะเล ท าให้บริเวณปากแม่น้ าเป็นป่าชายเลน เป็นแหล่งหลบภัย เลี้ยงตัววัยอ่อนและแพร่ขยายพันธุ์ ของสัตว์น้ านานาชนิด เช่น ปลา กุ้ง ปู หอย และสัตว์พื้นทะเลชนิดต่างๆ ซึ่งอาจมีช่วงชีวิตตลอดอายุขัย หรือมี การเคลื่อนย้ายออกไประยะตัวเต็มวัย สัตว์เหล่านี้มีความส าคัญต่อระบบนิเวศชายฝั่ง เป็นแหล่งให้เกิดพลังงาน อาหาร ประชากรพืชและสัตว์ซึ่งผสมกันอยู่ และหมุนเวียนเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ก่อให้เกิดแหล่งอาหารอุดมสมบูรณ์ และให้ผลผลิตสูงโดยเฉพาะกลุ่มสัตว์น้ า การเคลื่อนย้ายพลังงานจากพืชและสัตว์น้ าชั้นต่ าไปสู่ขั้นที่สูงขึ้น (ตัวห้ า และเหยื่อ) ก่อให้เกิดความซับซ้อนของทรัพยากรธรรมชาติ ในขณะเดียวกันการใช้ประโยชน์จากทรัพยากร สัตว์น้ าชายฝั่งโดยชุมชนประมงชายฝั่งทั้งทางด้านประมงพาณิชย์ หรือประมงพื้นบ้านก็ก่อให้เกิดผลกระทบกับ ทรัพยากรสัตว์น้ าและระบบนิเวศ ท าให้เกิดความเสื่อมโทรมลง กรมประมงตระหนักถึงความจ าเป็นของการ จัดการทรัพยากรสัตว์น้ าเพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างก าลังการผลิตของทรัพยากรสัตว์น้ ากับจ านวน เรือประมง และได้ด าเนินการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง พร้อมกับวางนโยบายตลอดจนแนวทางต่างๆ เพื่อให้การพัฒนาประมงทะเลเป็นไปอย่างราบรื่น และก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อส่วนรวม จึงมีความจ าเป็นที่ จักต้องท าการวิจัยเพื่อให้ได้ข้อมูลมายืนยันในการก าหนดเขตการท าประมงเพื่อการใช้ประโยชน์ร่วมกันอย่าง คุ้มค่าและยั่งยืนโดยชุดโครงการวิจัยแนวทางก าหนดเขตพื้นที่ท าการประมงในน่านน้ าไทย ด าเนินการระหว่าง ปีงบประมาณ 2553-2555 ซึ่งภายใต้ชุดโครงการฯ มีโครงการย่อย 9 เรื่อง ดังนี้ สภาวะแวดล้อมในแหล่งประมงเขตชายฝั่งอ่าวไทย และทะเลอันดามัน ครอบคลุมถึงสภาวะ แวดล้อมทั่วไป ได้แก่ ความลึก ความโปร่งใส อุณหภูมิ ความเค็ม ความเป็นกรด-ด่าง ปริมาณออกซิเจนที่ ละลายในน้ า และสารแขวนลอยทั้งหมด ปริมาณธาตุอาหาร ได้แก่ ฟอสเฟต-ฟอสฟอรัส (PO4 -P) ไนไตรท์- ไนโตรเจน (NO2 -N) ไนเตรท-ไนโตรเจน (NO3 -N) และแอมโมเนีย-ไนโตรเจน (NH3 -N) และแพลงก์ตอนสัตว์ พบว่าสภาวะแวดล้อมในแหล่งประมงเขตชายฝั่งทะเลอ่าวไทย และทะเลอันดามัน ทั้ง 3 ช่วงระยะห่างฝั่ง (1.6- 3.0, 3.0-5.0 และ 5.0-10.0 ไมล์ทะเล) มีความเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของแพลงก์ตอนสัตว์ และสัตว์น้ า ซึ่งมีค่าอยู่ในเกณฑ์ปกติเมื่อเปรียบเทียบกับค่ามาตรฐานคุณภาพน้ าทะเลเพื่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ า ที่ก าหนด โดยส านักงานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติและพบว่าความชุกชุมของเพลงก์ตอนสัตว์ในแต่ละช่วงระยะ ห่างฝั่งไม่แตกต่างกันทางสถิติ (P>0.05) องค์ประกอบชนิดของปลาวัยอ่อนรวมทั้งหมดบริเวณอ่าวไทย พบ 52 วงศ์เป็นปลาวัยอ่อนที่มีความส าคัญทางเศรษฐกิจ 22 วงศ์ วงศ์ที่พบมาก ได้แก่ วงศ์ปลากะตัก และปลาหลังเขียว ส่วนฝั่งทะเลอันดามันพบปลาวัยอ่อนทั้งหมด 51 วงศ์ เป็นปลาวัยอ่อนที่มีความส าคัญทางเศรษฐกิจ 30 วงศ์ วงศ์ที่พบมาก ได้แก่ วงศ์ปลากะตัก ปลาสีกุน และปลาทรายแดง ตามล าดับ เมื่อพิจารณาตามช่วงระยะห่างฝั่ง ในบริเวณอ่าวไทยพบปลาวัยอ่อนในช่วงห่างฝั่ง 5.0-10.0 ไมล์ทะเล มากที่สุด จ านวน 46 วงศ์ รองลงมา ได้แก่ ช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 และ 1.6-3.0 ไมล์ทะเล จ านวน 45 และ 41 วงศ์ตามล าดับ ในส่วนของชายฝั่งทะเลอันดามัน พบปลาวัยอ่อนมากที่สุดในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 ไมล์ทะเล จ านวน 46 วงศ์ รองลงมา ได้แก่ ช่วงห่างฝั่ง 1.6-3.0 และ 5.0-10.0 ไมล์ทะเล จ านวน 42 และ 40 วงศ์ ตามล าดับ ความชุกชุมของปลาวัยอ่อนที่มีความส าคัญทาง 2 เศรษฐกิจรวมทุกวงศ์ในเขตชายฝั่งอ่าวไทย พบเฉลี่ย 153 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร โดยมีปริมาณมากที่สุด ในช่วงห่างฝั่ง 5.0-10.0 ไมล์ทะเล เฉลี่ย 187 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร รองลงมา ได้แก่ ในช่วงห่างฝั่ง 1.6- 3.0 และ 3.0-5.0 ไมล์ทะเล เฉลี่ย 149 และ 123 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร ตามล าดับ ฝั่งทะเลอันดามันพบ เฉลี่ย 79 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร ชุกชุมมากที่สุดในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 ไมล์ทะเล เฉลี่ย 86 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร รองลงมา ได้แก่ ช่วงห่างฝั่ง 5.0-10.0 และ 1.6-3.0ไมล์ทะเล เฉลี่ย 78 และ 71 ตัวต่อพื้นที่ 10 ตารางเมตร อย่างไรก็ตามเมื่อเปรียบเทียบปริมาณความชุกชุมของปลาวัยอ่อนที่มีความส าคัญทางเศรษฐกิจรวม ทุกวงศ์ทั้ง 3 ช่วงห่างฝั่ง ในบริเวณอ่าวไทย และทะเลอันดามัน พบว่าไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ (P>0.05) สภาวะทรัพยากรสัตว์น้ าในเขตชายฝั่ง 10 ไมล์ทะเล จากเรือส ารวจ ในบริเวณอ่าวไทยพบมีอัตรา การจับสัตว์น้ าในเขตชายฝั่งทั้งหมดเฉลี่ย เท่ากับ 27.56 กก./ชม. ประกอบด้วยกลุ่มปลาเป็ดแท้สูงสุด ร้อยละ 50.76 รองลงมา คือ กลุ่มปลาหน้าดิน ร้อยละ 21.29 ปลาหมึก ร้อยละ 14.33 ปลาผิวน้ า ร้อยละ 6.05 สัตว์น้ า เศรษฐกิจอื่นๆ ร้อยละ 4.34 ปูร้อยละ 2.88 และกุ้งร้อยละ 0.35 โดยพบว่ามีอัตราการจับเฉลี่ยของสัตว์น้ า สูงสุดในช่วงห่างฝั่ง 1.6-3.0 ไมล์ทะเล เท่ากับ 31.76 กก./ชม. รองลงมา คือช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 และ 5.0-10.0 ไมล์ทะเล มีอัตราการจับเฉลี่ย เท่ากับ 26.41 และ 24.99 กก./ชม. ส าหรับฝั่งทะเลอันดามันพบมีอัตราการจับ สัตว์น้ าทั้งหมด เฉลี่ย 51.97 กก./ชม. ประกอบด้วยกลุ่มปลาหน้าดินสูงที่สุด ร้อยละ 59.33 รองลงมา คือ กลุ่ม ปลาเป็ดแท้ กลุ่มปลาผิวน้ า กลุ่มปลาหมึก กลุ่มปู กลุ่มสัตว์น้ าเศรษฐกิจอื่นๆ และกลุ่มกุ้ง ร้อยละ 19.75 10.90 8.62 0.56 0.53 และ 0.31 ตามล าดับ โดยในช่วงห่างฝั่ง 1.6-3.0 ไมล์ทะเล มีอัตราการจับสัตว์น้ า ทั้งหมดสูงสุด เท่ากับ 64.22 กก./ชม. รองลงมา คือ ช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 และ 5.0-10.0 ไมล์ทะเล เท่ากับ 47.75 และ 44.15 กก./ชม. ตามล าดับ อัตราการจับสัตว์น้ าทั้งหมดเฉลี่ยทั้ง 3 ช่วงห่างฝั่ง ในบริเวณอ่าวไทย และฝั่งทะเลอันดามันไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ (P>0.05) เมื่อพิจารณาการกระจายขนาดความยาวสัตว์น้ า ชนิดที่มีความส าคัญทางเศรษฐกิจ พบว่าที่ระยะห่างฝั่ง 1.6-3.0 ไมล์ทะเล ส่วนใหญ่มีขนาดความยาวต่ ากว่า ความยาวแรกสืบพันธุ์ในสัดส่วนที่สูงกว่าระยะห่างฝั่งอื่นๆ สภาวะทรัพยากรสัตว์น้ าจากการประมงพื้นบ้านทางฝั่งทะเลอันดามัน พบเครื่องมือประมงที่ ชาวประมงพื้นบ้านใช้หลักๆ ได้แก่ อวนจมปู อวนจมกุ้ง อวนลอยปลาทู อวนจมปลาเห็ดโคน ลอบปู และ ลอบหมึก มีแหล่งประมงที่ส าคัญบริเวณใกล้เกาะต่างๆ แนวกองหิน และปะการัง ตลอดแนวชายฝั่งทะเล อันดามัน ระดับน้ าทะเลลึก 5-25 เมตร โดยการลงแรงประมงของเครื่องมือแต่ละชนิดในแต่ละจังหวัดมีความ แตกต่างกัน แต่จะท าการประมงหนาแน่นในช่วงฤดูมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือเหมือนกัน ส าหรับอัตราการจับ สัตว์น้ า องค์ประกอบชนิด และขนาดของสัตว์น้ า ตลอดจนรายได้จากการท าประมง พบว่าอวนจมปูมีอัตราการ จับสัตว์น้ าเฉลี่ย 0.83 กิโลกรัม/อวน 100 เมตร สัตว์น้ าที่จับได้มากและเป็นเป้าหมายหลัก คือ กลุ่มปู ร้อยละ 68.18 โดยชนิดที่จับได้มาก คือ ปูม้า ขนาดปูม้าที่จับได้มีขนาดความกว้างกระดอง เฉลี่ย 12.67 เซนติเมตร มี รายได้เฉลี่ยเหนือต้นทุนเงินสดจากการขายปูม้า 904.69 บาท/เที่ยว อวนจมกุ้งมีอัตราการจับสัตว์น้ าเฉลี่ย1.40 กิโลกรัม/อวน 100 เมตร สัตว์น้ าที่จับได้มากที่สุด คือ กลุ่มกุ้ง ร้อยละ 53.50 ชนิดกุ้งที่พบมาก คือ กุ้งแชบ๊วย ขนาดกุ้งแชบ๊วยที่จับได้มีขนาดความยาวตลอดตัว เฉลี่ย 11.49 เซนติเมตร มีรายได้เฉลี่ยเหนือต้นทุนเงินสด จากการขายกุ้งแชบ๊วย 729.13 บาท/เที่ยว อวนลอยปลาทูมีอัตราการจับสัตว์น้ าเฉลี่ย 3.53 กิโลกรัม/อวน 100 3 เมตร สัตว์น้ าที่จับได้มากที่สุด คือ กลุ่มปลาผิวน้ า ร้อยละ 81.05 ชนิดที่พบมาก คือ ปลาทู ขนาดปลาทูที่จับได้ มีขนาดความยาวตลอดตัว เฉลี่ย 17.14 เซนติเมตร มีรายได้เฉลี่ยเหนือต้นทุนเงินสดจากการขายปลาทู 467.82 บาท/เที่ยว อวนจมปลาเห็ดโคนมีอัตราการจับสัตว์น้ าเฉลี่ย 1.12 กิโลกรัม/อวน 100 เมตร สัตว์น้ าที่จับได้มาก ที่สุด คือ กลุ่มปลาหน้าดิน ร้อยละ 94.36 ชนิดที่จับได้มาก คือ ปลาเห็ดโคน ขนาดปลาเห็ดโคนที่จับได้มีขนาด ความยาวตลอดตัว เฉลี่ย 15.76 เซนติเมตร มีรายได้เฉลี่ยเหนือต้นทุนเงินสดจากการขายปลาเห็ดโคน 1,243.60 บาท/เที่ยว ลอบปูมีอัตราการจับสัตว์น้ าเฉลี่ย 0.91 กิโลกรัม/ลอบ 10 ลูก สัตว์น้ าที่จับได้มากที่สุด คือ กลุ่มปู ร้อยละ 97.25 ชนิดที่จับได้มาก คือ ปูม้า ขนาดปูม้าที่จับได้มีขนาดความกว้างกระดอง เฉลี่ย 11.45 เซนติเมตร มีรายได้เฉลี่ยเหนือต้นทุนเงินสดจากการขายปูม้า 2,658.35 บาท/เที่ยว ลอบหมึกมีอัตราการจับ สัตว์น้ าเฉลี่ย 3.98 กิโลกรัม/ลอบ 10 ลูก สัตว์น้ าที่จับได้มากที่สุด คือ กลุ่มปลาหมึก ร้อยละ 98.15 ชนิดที่จับ ได้มาก คือ หมึกหอม ขนาดหมึกหอมที่จับได้มีขนาดความยาวล าตัว เฉลี่ย 17.73 เซนติเมตร มีรายได้เฉลี่ย เหนือต้นทุนเงินสดจากการขายหมึกหอม 675.53 บาท/เที่ยว ส าหรับอัตราการจับเฉลี่ยตามเขตระยะห่างฝั่ง ของเครื่องมือประมงพื้นบ้านแต่ละชนิด พบว่าส่วนใหญ่แสดงความแตกต่างที่ไม่ชัดเจน แต่พบว่าการกระจาย ขนาดสัตว์น้ าจะมีในสัดส่วนของสัตว์น้ าที่มีขนาดใหญ่มากขึ้นตามระยะห่างฝั่ง ส าหรับสภาวะทรัพยากรสัตว์น้ า จากการประมงพาณิชย์บริเวณทะเลอันดามัน พบว่าเรืออวนล้อมจับปั่นไฟ มีแหล่งท าการประมงส่วนใหญ่ ในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 ไมล์ทะเล อวนด ามีแหล่งท าการประมงส่วนใหญ่ในช่วงห่างฝั่ง 0.0-1.6 ไมล์ทะเล อวนล้อมซั้งมีแหล่งท าการประมงส่วนใหญ่ในช่วงห่างฝั่ง 5.0-10.0 ไมล์ทะเล อวนเขียวมีแหล่งท าการประมง ส่วนใหญ่ในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 และ 5.0-10.0 ไมล์ทะเล อวนตังเกมีแหล่งท าการประมงส่วนใหญ่ในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 ไมล์ทะเล อวนครอบปลากะตักปั่นไฟขนาด >14 เมตร มีแหล่งท าการประมงส่วนใหญ่ในช่วงห่างฝั่ง 1.6-3.0 ไมล์ทะเล และอวนครอบปลากะตักปั่นไฟขนาด 14 เมตร มีอัตราการจับเฉลี่ยสูงสุด ในช่วงห่างฝั่ง 3.0-5.0 ไมล์ทะเล เท่ากับ 2,404 กก./วัน และอวนครอบปลากะตักปั่นไฟขนาด 14 เมตร ส่วนใหญ่ ประกอบด้วยกลุ่มปลาผิวน้ า กลุ่มปลาเป็ด และกลุ่มปลาหน้าดิน ร้อยละ 92.58 4.37 และ 2.60 ตามล าดับ ที่ เหลือเป็นสัตว์น้ าอื่นๆ และผลจับสัตว์น้ าจากอวนครอบปลากะตักปั่นไฟขนาด <14 เมตร ส่วนใหญ่ประกอบด้วย กลุ่มปลาผิวน้ า กลุ่มปลาหน้าดิน และกลุ่มปลาหมึก ร้อยละ 76.40 18.34 และ 5.19 ตามล าดับ ที่เหลือเป็น สัตว์น้ าอื่นๆ
ปีเริ่มต้นงานวิจัย: 2552-10-01
ปีสิ้นสุดงานวิจัย: 2555-06-30
เอกสารแนบ: http://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/291415
ลิขสิทธิ์: แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)
เผยแพร่โดย: กรมประมง
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

เพราลัย นุชหมอน, เพราลัย นุชหมอน. "แนวทางการกำหนดเขตพื้นที่ทำการประมงในน่านน้ำไทยThe course of fishery zonation in Thai waters". กรมประมง. 2555

เพราลัย นุชหมอน, เพราลัย นุชหมอน. "แนวทางการกำหนดเขตพื้นที่ทำการประมงในน่านน้ำไทยThe course of fishery zonation in Thai waters". กรมประมง. 2555. Print.



TARR Wordcloud:
แนวทางการกำหนดเขตพื้นที่ทำการประมงในน่านน้ำไทย
เพราลัย นุชหมอน เพราลัย นุชหมอน
กรมประมง
30 มิถุนายน 2555
เอกสารแนบ 1
กรมประมง
สภาวะการทำประมงลอบหมึกในน่านน้ำไทย ชีวประมงของปลากะตักในน่านน้ำไทย การประยุกต์ใช้ข้อมูลจากดาวเทียม VIIRS เพื่อศึกษาการทำประมงประกอบแสงไฟในน่านน้ำไทย ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกที่มีต่อระบบนิเวศแนวปะการังและมาตรการในการฟื้นฟูแนวปะการังในน่านน้ำไทย ความสมบูรณ์เพศของสัตว์น้ำเศรษฐกิจที่สำคัญเขตทะเลชายฝั่งในน่านน้ำไทย ทรัพยากรปลาโอในน่านน้ำไทย ศักยภาพของพื้นที่ในการจัดสร้างปะการังเทียมเพื่อการประมง การศึกษาการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำทะเลในแหล่งประมงบริเวณน่านน้ำไทย ในรอบทศวรรษ (พ.ศ. 2546-2556) เนื่องจากความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ ประเมินสภาวะทรัพยากรปลาผิวน้ำในน่านน้ำไทย การประมงหมึกสายในน่านน้ำไทย

แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย (CC BY-NC-ND 3.0 TH)
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair