สืบค้นงานวิจัย
การใช้วัสดุปรับปรุงดินของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิตข้าวในพื้นที่ดินเปรี้ยว
กู้เกียรติ สร้อยทอง - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: การใช้วัสดุปรับปรุงดินของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิตข้าวในพื้นที่ดินเปรี้ยว
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: กู้เกียรติ สร้อยทอง
บทคัดย่อ: ประชากรที่ศึกษาคือ เกษตรกรจากอำเภอที่มีดินเปรี้ยวในจังหวัด นครนายก ปราจีนบุรี ปทุมธานี ชลบุรี ฉะเชิงเทรา และสระบุรี จำนวน 13 อำเภอ แต่ละอำเภอสุ่มมา 1 ตำบล แล้วเลือกตัวแทนตำบลละ 10 คน รวม 130 คน วิเคราะห์หาค่าความเชื่อมั่นของข้อสอบเรื่องการใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยววิเคราะห์โดยใช้แบบ split-half method ผลสรุปและข้อเสนอแนะ จากการศึกษาสภาพการใช้วัสดุปรับปรุงดินของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิตข้าวในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยว 6 จังหวัด ได้แก่ จ.นครนายก ปราจีนบุรี ปทุมธานี ฉะเชิงเทราและสระบุรี จำนวน 130 คน ปรากฏผลการวิจัยดังนี้ (1)สภาพพื้นฐานโดยทั่วไปทางเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกร เกษตรกรในเขตพื้ที่ดินเปรี้ยวมีอายุเฉลี่ย 48.56 ปี ส่วนมากจบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีที่นาเป็นของตนเองร้อยละ41.51 เฉลี่ยพื้นที่ถือครองครอบครัวละ 50.37 ไร่ ผลผลิตข้าวต่อไร่ของเกษตรกรเฉลี่ย 37.43 ถัง/ไร่ ที่นาของเกษตรกรส่วนมากพื้นที่นาสามารถควบคุมน้ำได้ เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวนิยมใช้ข้าวมากกว่า 1 พันธุ์ ร้อยละ 57.70 ส่วนมากเป็นพันธุ์พื้นเมืองได้แก่ พันธุ์เหลืองประทิว ขาวตาแห้ง ส่วนน้อยเป็นพันธุ์ กข ที่นิยมได้แก่ พันธุ์กข5 และกข25 เกษตรกรส่วนใหญ่ในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวทราบว่าที่นาของตนมีปัญหาจากสภาพดินเปรี้ยวโดยวิธีสังเกตจากสภาพน้ำ เกษตรกรส่วนมากยังไม่รู้จักวิธีการเก็บตัวอย่างดิน เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวส่วนมากไม่มีเงินสดเพียงพอในการลงทุนเพื้อปรับปรุงที่นาของตน มีผู้ที่เคยกู้เงินมาลงทุนร้อยละ 80.00 โดยกู้จากสถาบันเงินกู้เป็นส่วนใหญ่ และเกษตรกรส่วนมากเป็นสมาชิกสถาบันกลุ่มเกษตรกรร้อยละ 80.00 นิยมเป็นสมาชิกของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตรมากที่สุด (2)การใช้และปัญหาในการใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยวของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิตข้าวในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยว เกษตรกรเลือกใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยวตามความต้องการและโอกาสในการเลือกใช้วัสดุปรับปรุงดินทั้ง 3 ชนิด คือ หินฟอสเฟต ปูนมาร์ล และปุ๋ยเคมี มีไล่เลี่ยกัน จึงได้ยอมรับวัสดุทั้งสามคล้ายคลึงกัน สภาพการใช้หินฟอสเฟตของเกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยว เกษตรกรใช้หนฟอสเฟตโดยได้มาจากทางราชการให้ใช้โดยไม่คิดมูลค่า ร้อยละ 49.23 มีอยู่เป็นจำนวนน้อยมากที่ซื้อมาใช้เอง จำนวนร้อยละ 2.31 ในการใช้โด้หว่านหลังจากทำเทือกแล้วคราดกลบมากกว่าวิธีอื่น ๆ ในอัตรา 57-100 กก./ไร่ โดยหว่านหินฟอสเฟตในลักษณะที่เป็นฝุ่นร้อยละ 43.85 มีอยู่จำนวนน้อยที่นำหินฟอสเฟตไปแช่น้ำก่อนหว่านเพียงร้อยละ 7.69 สำหรับการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วยนั้น ส่วนมากเกษตรกรที่ใช้หินฟอสเฟตใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วย(ร้อยละ 50.77) ในจำนวนนี้มีผู้ใช้ 2 ครั้งมากที่สุด(ร้อยละ 37.69) โดยนิยมใช้ปุ๋ยสูตร 16-21-0 ร่วมด้วยทั้ง 2 ครั้ง ในอัตราไม่เกิน 20 กก./ไร่ สำหรับช่วงระยะหว่านปุ๋ยแล้วเกษตรกรส่วนมากจะใช้ปุ๋ยครั้งที่ 2 ในระยะก่อนปักดำ 1วันหรือ หลังปักดำ 7-10 วัน หรือในนาหว่านน้ำตมจะหว่านหลังข้าวงอก 20-30 วัน(ร้อยละ 43.85) ครั้งที่ 2 จะใช้ระยะที่ข้าวตั้งท้อง(ร้อยละ 39.23) สำหรับปัญหาในการใช้หินฟอสเฟตที่พบมากที่สุดคือ หินฟอสเฟตเป็นฝุ่นทำให้หว่านลำบาก(ร้อยละ 16.92) รองลงไปก็คือ การที่ไม่มีหินฟอสเฟตจำหน่ายในท้องที่(ร้อยละ 8.46) การใช้ปูนมาร์ลของเกษตรกรในพื้นที่ดินเปรี้ยว เกษตรกรได้รับคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่ของทางราชการมากที่สุด(ร้อยละ 28.46) รองลงไปคือเพื่อนบ้าน(ร้อยละ 15.38) เกษตรกรส่วนมากใช้ปูนมาร์ลในช่วงฤดูแล้งก่อนการเตรียมดิน(ร้อยละ46.92)ในอัตราไร่ละ 1000-2000 กก./ไร่(ร้อยละ 29.23 สำหรับการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วยนั้นเกษตรกรที่ใช้ปูนมาร์ส่วนมากใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วย(ร้อยละ 44.62) ในจำนวนนี้จะใช้ 2 ครั้งมากที่สุด(ร้อยละ 31.54) โดยนิยมใช้ปุ๋ยสูตร 16-20-0 ร่วมด้วยทั้ง 2 ครั้ง และใช้ในอัตราไม่เกิน 20 กก./ไร่ สำหรับช่วงเวลาในการหว่านปุ๋ยส่วนมากเกษตรกรจะใช้ปุ๋ยครังที่ 1 ในระยะก่อนปักดำ 1 วัน หรือหลังปักดำ 7-10 วัน หรือในนาหว่านน้ำตมจะหว่านหลังจากข้าวงอก 20-30 วัน(ร้อยละ 35.38) ครั้งที่ 2 จะใช้ในช่วงที่ข้าวตั้งท้อง(ร้อยละ 33.85) เกษตรกรมีปัญหาเงินทุนไม่เพียงพอ ร้อยละ 4.62 และการขนส่งปูนมาร์ลร้อยละ3.08 การใช้ปุ๋ยเคมีของเกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยว เกษตรกรได้รับคำแนะนำในการใช้ปุ๋ยเคมีจากเพื่อนบ้านมากที่สุด (ร้อยละ 38.46) เกษตรกรใช้ปุ๋ย 2 ครั้งมากที่สุด(ร้อยละ 30.00) โดยใช้ปุ๋ยสูตร 16-20-0 ทั้งสองครั้ง ในอัตราไร่ละไม่เกิน 20 กก. สำหรับช่วงระยะวลาในการหว่านปุ๋ยแล้ว ส่วนมากเกษตรกรใช้ปุ๋ยครั้งที่ 1 ในระยะก่อนปักดำ 1 วัน หรือหลังจากปักดำ 7-10 วัน หรือในนาหว่านน้ำตม หว่านหลังจากข้าวงอก 20-30 วัน ครั้งที่ 2 ใช้ในระยะข้าวตั้งท้อง(ร้อยละ 40.77) เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวมีปัญหาในเรื่องของการไม่มีเงินทุนมากที่สุด (ร้อยละ 13.08) (3)ความรู้ของเกษตรกรที่เกี่ยวกับการใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยว จากการทดสอบความรู้ของเกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยว ปรากฏว่าจากคะแนนเต็ม 100 คะแนน มีเกษตรกรสอบได้คะแนนต่ำสุด 5 คะแนน สูงสุด 100 คะแนน เฉลี่ย 52.05 คะแนน มีผู้สอบได้คะแนนต่ำกว่า 60 จำนวนร้อยละ 60คะแนนของผู้ที่สอบได้มากกว่า 60 เพียงร้อยละ 40 เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวมีความรู้เกี่ยวกับการใช้หินฟอสเฟตในเรื่องของระยะเวลา จำนวนครั้ง และวิธีใช้หินฟฟอสเฟตมีจำนวนมากกว่าร้อยละ 60 แต่ในเรื่องของอัตราการใช้หินฟอสเฟตมีจำนวนร้อยละ 54.62 ส่วนในการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมด้วยทั้งชนิดอัตราและระยะเวลาการใช้ปุ๋ยทั้งสองครั้งโดยที่เกษตรกรไม่รู้เรื่องดังกล่าวมากกว่าร้อยละ 66.77 เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวมีความรู้เกี่ยวกับการใช้ปูนมาร์ลดีทั้งในเรื่องช่วงระยะเวลาในการใช้ แต่ในเรื่องของการใช้ปุ๋ยครั้งที่ 2 แล้วเกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าวยังมีความรู้จำกัดในเรื่องของชนิด และอัตราของการใช้ปุ๋ยครั้งที่ 2 ในเรื่องของแหล่งข่าวสารหรือความรู้ทางการเกษตรทั่วๆ ไป ที่เกษตรกรในเขตพื้นที่ดินเปรี้ยวได้รับมากที่สุดคือ จากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรร้อยละ 74.61 รองลงไปคือเพื่อนบ้าน(ร้อยละ 20.00) สำหรับในเรื่องของความรุ้เกี่ยวกับการปรับปรุงดินเปรี้ยวแล้ว เกษตรกรส่วนมากได้รับจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรเช่นกัน(ร้อยละ 86.92) ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะและแนวทางในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ในการส่งเสริมให้เกษตรกรรู้จักการใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยวเพ่มผลผลิตข้าว ดังนี้ 1)ควรจะได้มีการเร่งรัดดำเนินการส่งเสริมให้เกษตรกรในพื้นที่ส่งเสริมการเกษตรกำหนดเป็นกิจกรรม อันได้แก่ การสาธิตและเปลี่ยนพันธุ์ การจัดทำแปลงสาธิต การจัดการฝึกอบรม และการจัดวันสาธิต เป็นต้น โดยกำหนดประเด็นในการถ่ายทอดทางวิชาการตามงานวิจัยนี้ 2)ควรให้มีการวิจัยเกี่ยวกับความเหมาะสมในการใช้เทคโนโลยีในการแก้ไขดินเปรี้ยวในแต่ละพื้นที่เพื่อการลงทุนที่คุ้มค่าของเกษตรกรต่อไป
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: ดินเปรี้ยว
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมส่งเสริมการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การใช้วัสดุปรับปรุงดินของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิตข้าวในพื้นที่ดินเปรี้ยว
กรมส่งเสริมการเกษตร
ไม่ระบุวันที่เผยแพร่
ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร ผลการศึกษาความเป็นไปได้ในการเลือกใช้วัสดุปรับปรุงดินเปรี้ยวเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าว การปรับโครงสร้างทางกายภาพร่วมกับการใช้วัสดุปรับปรุงดินและผลิตภัณฑ์ทางชีวภาพ (พ.ด.9 และ พ.ด.11 ) ในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัดชุดดินรังสิตเพื่อปลูกพืชผักอินทรีย์) แนวทางการเพิ่มผลผลิตข้าวโดย System of rice intensification (SRI) การปรับสภาพทางเคมีและความอุดมสมบูรณ์ของดินเปรี้ยวจัดในชุดดินรังสิต ในพื้นที่ร่องน้ำโดยการใช้วัสดุปรับปรุงดินและเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อปลูกข้าวอินทรีย์ (พันธุ์หอมนิล) การปรับสภาพพื้นที่ร่วมกับการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวจัดในชุดดินรังสิต โดยการใช้วัสดุปรับปรุงดินผสานกับเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อทำเกษตรอินทรีย์ที่ปลูกพืชแบบผสมผสาน ปัจจัยบางประการที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยอมรับการใช้ปูนมาร์ลเพื่อปรับปรุงดินเปรี้ยวของเกษตรกรในตำบลศีรษะกระบือ อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก การเพิ่มผลผลิตข้าวนาหว่านน้ำตมภายใต้การจัดการปุ๋ยในชุดดินพัทลุง การมีส่วนร่วมของเกษตรกรในการจัดการดินเพื่อเพิ่มผลผลิตมันสำปะหลังในพื้นที่ดินทราย การลดต้นทุนการใช้ปุ๋ยในนาข้าวในพื้นที่ดินเปรี้ยวด้วยแบบจำลองการเจริญเติบโตของข้าว
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก