สืบค้นงานวิจัย
กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดของเกษตรกรภาคตะวันออก
ธิติมา ไชยมงคล - มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ชื่อเรื่อง: กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดของเกษตรกรภาคตะวันออก
บทคัดย่อ: 1.1 ความสำคัญและความเป็นมาของปัญหา มังคุด เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางว่าเป็นราชินีแห่งผลไม้ โดยมีรูปทรงและสีผลสวยงามสะดวกในการขนส่ง รสชาติดี เป็นที่นิยมของผู้บริโภคทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยปัจจุบันมังคุดเริ่มมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศเป็นลำดับ กล่าวคือ นอกจากจะเป็นผลไม้ที่นำมาบริโภคกันอย่างแพร่หลายภายในประเทศแล้ว ยังสามารถส่งออกนำรายได้เข้าประเทศเป็นจำนวนมากขึ้น ประเทศไทยส่งออกมังคุดทั้งผลสดและแช่แข็ง เมื่อพิจารณาปริมาณการผลิตและมูลค่าของผลผลิตมังคุดตั้งแต่ปี 2546 - 2551 พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงค่อนข้างมาก โดยเฉลี่ยปริมาณการผลิตมีแนวโน้มลดลงร้อยละ 0.50 ต่อปี แต่มูลค่าผลผลิตในช่วงดังกล่าวกลับมีแนวโน้มลดลงมากกว่าคิดเฉลี่ยเท่ากับร้อยละ 7.7 ต่อปี อย่างไรก็ตามเมื่อพิจารณาปริมาณการส่งออกในช่วงเดียวกันคือปี 2546 - 2551 พบว่า กลับมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ21.12 ต่อปี ส่งผลให้มูลค่าการส่งออกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นร้อยละ 15 ต่อปี (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2552) ข้อมูลปริมาณและมูลค่าการส่งออกมังคุดข้างต้น จะเห็นได้ว่ามังคุดถือว่าเป็นผลไม้เศรษฐกิจที่น่าสนใจชนิดหนึ่ง ประกอบกับสำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตรได้จัดให้มังคุดอยู่ในกลุ่มที่ 1 คือ กลุ่มที่มีอนาคตสดใสและมีศักยภาพในการสร้างรายได้ หรือกลุ่มดาวรุ่งและกลุ่มที่มีโอกาสในการส่งออกต่างประเทศ (สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร, 2548) ประเทศไทยมีพื้นที่การปลูกมังคุดจำนวน 687,421 ไร่ ในปี 2546 เพิ่มขึ้นเป็น 886,092 ไร่ ในปี 2551 เมื่อพิจารณาจำแนกเป็นพื้นที่ยืนต้นและพื้นที่ให้ผลในช่วงปี 2546 - 2551 พบว่า มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นร้อยละ 2.66 และ 10.11 ต่อปี ตามลำดับ เมื่อพิจารณาในปี 2551 จะเห็นว่าจังหวัดที่มีการปลูกมังคุดที่พื้นที่ยืนต้นมากที่สุดคือ จังหวัดจันทบุรีมีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ 25 ของพื้นที่มังคุดยืนต้นทั้งหมด รองลงมาคือจังหวัดนครศรีธรรมราชร้อยละ 19 จังหวัดชุมพรร้อยละ 16 จังหวัดตราดร้อยละ 6 จังหวัดนราธิวาส ร้อยละ 6 จังหวัดระยอง ร้อยละ 5 และจังหวัดอื่นๆ อีกร้อยละ 20 (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2552) ปริมาณผลผลิตมังคุดจะออกสู่ตลาดในช่วงเดือนมีนาคม - มิถุนายน โดยแบ่งเป็นมังคุดต้นฤดูซึ่งมีผลผลิตออกในช่วงเดือนมีนาคม –พฤษภาคม และมังคุดปลายฤดูมีผลผลิตในช่วงเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน แต่มังคุดที่ขายได้ราคาดีจะเป็นมังคุดต้นฤดูที่มาจากภาคตะวันออกซึ่งประกอบด้วยมังคุดจากจังหวัดจันทบุรี จังหวัดตราดและจังหวัดระยอง โดยเป็นแหล่งที่ปลูกมังคุดเพื่อการส่งออกมากที่สุด การวางยุทธศาสตร์มังคุดข้างต้นก็เพื่อขยายการส่งออกให้มีปริมาณและคุณภาพมากขึ้นตามวิสัยทัศน์คือ ประเทศไทยต้องดำรงความเป็นผู้นำ ด้านการผลิตและการตลาดมังคุดคุณภาพของโลกจึงถูกจัดเป็นหนึ่งในกลุ่มสินค้าใหม่(new product) ความมีศักยภาพในการส่งออกในอนาคต โดยมีการคาดการเป้าหมายในการส่งออกให้ปริมาณและมูลค่าการส่งออกมังคุดและผลิตภัณฑ์เพิ่มขึ้นในปี 2547- 2551โดยมีเป้าหมายให้ปริมาณเพิ่มขึ้นร้อยละ 28.94 และให้มูลค่าเพิ่มขึ้นร้อยละ 29.39 ซึ่งจำแนกตามรูปแบบการส่งออกคือมีเป้าหมายให้การส่งออกมังคุดสดให้อัตราเพิ่มร้อยละ 28 และการส่งออกมังคุดแช่แข็งเพิ่มเป็นร้อยละ47 ซึ่งจะแสดงให้เห็นว่าเป้าหมายการส่งออกมังคุดแช่แข็งเพิ่มมากกว่าการส่งออกมังคุดสดเกือบสองเท่า ทั้งนี้ชี้ให้เห็นถึงความต้องการขยายตลาดให้ไกลมากขึ้นเพราะการส่งออกในรูปแบบของมังคุดสดเป็นไปได้ยากเนื่องจากข้อจำกัดของอายุมังคุดต้องเก็บให้อยู่ในอุณภูมิห้องระหว่าง 25-30 องศาเซลเซียส และเก็บได้นานประมาณ 7 วัน ผลมังคุดจะเริ่มเสื่อมคุณภาพ การขนส่งและเก็บผลมังคุดในสภาพที่เหมาะสมคือใช้อุณหภูมิประมาณ 13 องศาเซลเซียสและต้องบรรจุผลมังคุดในถุงพลาสติกเจาะรูจึงจะทำให้มังคุดคงสภาพดีอยู่ได้ประมาณ 4 สัปดาห์ แต่หากส่งออกในรูปแบบมังคุดแช่แข็งจะคงคุณภาพได้นานกว่าและส่งไปจำหน่ายในประเทศที่ห่างไกลได้ รวมถึงราคามังคุดแช่แข็งก็มีราคาที่สูงกว่ามังคุดสดถึง44 บาทดังนั้นการกำหนดให้เป้าหมายการส่งออกมังคุดแช่แข็งเพิ่มมากก็ทำให้มีมูลค่ามากกว่า ณระดับการส่งออกมังคุดสดในปริมาณที่เท่ากันจากความต้องการขยายการส่งออกจำเป็นต้องทราบถึงปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการส่งออกมังคุดของไทยกับประเทศคู่ค้าว่ามีปัจจัยใดบ้างที่ช่วยสนับสนุนหรือปัจจัยใดบ้างที่บั่นทอนการขยายการส่งออก ทั้งนี้ก็เพื่อนำไปใช้กำหนดแนวทางในการลดปัญหาในตัวปัจจัยที่มีผลกระทบกับการส่งออกในทางลบและสนับสนุนหรือส่งเสริมปัจจัยในทางบวกให้เพิ่มขึ้น ปัจจุบันสินค้าแปรรูปทางการเกษตรมีบทบาทสำคัญต่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศช่วยให้คนมีงานทำมีการจ้างงานเพิ่มขึ้น อีกทั้งเป็นการอนุรักษ์ และส่งเสริมอาชีพดั้งเดิมของสังคมไทยให้คงอยู่ ทั้งนี้ เพราะการเกษตรไทยเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าและได้เปรียบทางการค้า คือ มีภูมิปัญญาผสมผสานกับศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น ในการสร้างสรรค์ผลผลิตที่มีคุณค่า การพัฒนาสินค้าทางการเกษตรให้มีศักยภาพทางการตลาดทำรายได้ให้กับประเทศเป็นจำนวนมาก จำเป็นต้องมีการส่งเสริมพัฒนาศักยภาพของเกษตรกร เพื่อให้เกษตรกรมีองค์ความรู้ที่สามารถไปพัฒนาประบวนการผลิต และเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ให้มีคุณภาพให้ได้มาตรฐานตามความต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศจนเกิดเป็นอุตสาหกรรมผลผลิตเกษตรแปรรูปก็จะเป็นสิ่งที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศให้สามารถแข่งขันได้อย่างมั่นคงและยั่งยืนต่อไป การพัฒนาประเทศไทยในปัจจุบันวิทยาการและเทคโนโลยีสมัยใหม่หลั่งไหลเข้ามา ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง การปกครอง สังคม วัฒนธรรม การศึกษา เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการพัฒนาประเทศ ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (พ.ศ. 2555-2559) ยึดหลักการ “คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนา” โดยใช้หลักของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นเครื่องมือในการพัฒนาให้คนมีความสุขและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ให้เกิดความสมดุลทั้งด้านตัวคน สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนและความอยู่ดีมีสุขของคนไทยรวมทั้งสร้างความเชื่อมโยงเทคโนโลยีกับวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อสร้างคุณค่าเพิ่มให้กับสินค้าและบริการ โดยมีพันธกิจที่สำคัญในการพัฒนาประเทศ ได้แก่ การเสริมสร้างเศรษฐกิจให้มีคุณภาพด้วยการปรับโครงสร้างการผลิตและการบริการบนฐานความรู้และวัฒนธรรม การใช้จุดแข็งของความหลากหลายทางชีวภาพและเอกลักษณ์ความเป็นไทย การเพิ่มศักยภาพของชุมชนการเชื่อมโยงเครือข่าย การพัฒนาคุณภาพชีวิต และอนุรักษ์ ฟื้นฟู นำไปสู่การพึ่งพาตนเองและแก้ปัญหาความยากจนและการปรับโครงสร้างการผลิตสู่การเพิ่มคุณค่า (value creation) ของสินค้าและบริการบนฐานความรู้และนวัตกรรม ดังนั้นเป้าหมายในการพัฒนาคนให้มีทักษะชีวิตประกอบอาชีพมีความมั่นคงในการดำรงชีวิต จำเป็นต้องพัฒนาสมรรถนะ ทักษะของแรงงานให้สอดคล้องกับความต้องการตลาดแรงงานที่สำคัญกำลังคนต้องมีความเป็นเลิศโดยเฉพาะด้าน การสร้างสรรค์นวัตกรรมและองค์ความรู้การส่งเสริมให้คนเกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต การจัดการองค์ความรู้ทั้งภูมิปัญญาท้องถิ่นและความรู้สมัยใหม่ตั้งแต่ระดับชุมชนไปสู่ทั้งประเทศ ตลอดจนการสร้างความมั่นคงของเศรษฐกิจชุมชนสนับสนุนการนำภูมิปัญญาและวัฒนธรรมท้องถิ่นมาใช้ในการสร้างสรรค์คุณค่าของสินค้าและบริการส่งเสริมการรวมพลังของชุมชน บ่มเพาะวิสาหกิจชุมชนพัฒนาความรู้ด้านการจัดการการตลาด และทักษะการประกอบอาชีพ เพิ่มผลิตภาพการผลิตและคุณค่าของสินค้าและบริการบนฐานความรู้ความเป็นไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่นตลอดจนการพัฒนาขีดความสามารถ สร้างนวัตกรรมจากทรัพยากรชีวภาพที่เป็นเอกลักษณ์ของประเทศ การพัฒนาคนและชุมชนให้สร้างนวัตกรรมและบริการบนฐานความรู้ภูมิปัญญาและรักษาความเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นผสมผสานให้ทันตามเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลง เพื่อบรรลุตามวิสัยทัศน์ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติในด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการที่จะสร้างนวัตกรรมโดยภูมิปัญญาท้องถิ่นและเอกลักษณ์ของประเทศได้นั้นคนต้องได้รับการศึกษาที่เหมาะสม ซึ่งการจัดการศึกษาของชาติตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 นโยบายกำหนดให้จัดกระบวนการเรียนรู้ภายในชุมชน และจัดสรรภูมิปัญญา และวิทยาการต่าง ๆ เพื่อพัฒนาชุมชนให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการของชุมชน จัดการเรียนรู้ที่มุ่งพัฒนาทักษะการดำรงชีวิต และการเรียนรู้ที่มุ่งพัฒนาทักษะการประกอบอาชีพ การสร้างนิสัยรักการทำงาน ตลอดจนการเรียนรู้เรื่องภูมิปัญญาและศิลปวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งงานการเกษตร ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตของสังคมเกษตรกรรมที่มีลักษณะความเป็นอยู่แบบช่วยเหลือพึ่งพาซึ่งกันและกัน มีความคิดค่านิยมทัศนคติไปในทิศทางเดียวกัน ซึ่งผลสะท้อนของวัฒนธรรมจารีตประเพณีในท้องถิ่นที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจะแตกต่างกันบ้างในรูปแบบของศิลปะที่เหมาะสมกับวิถีชีวิตของคนในแต่ละท้องถิ่น ในครัวเรือนจนปัจจุบันเป็นสินค้าแปรรูปเกษตรกรรมที่สามารถส่งออกนำเงินตราต่างประเทศ เข้าสู่ประเทศเป็นจำนวนมาก การส่งออกสินค้าผลผลิตเกษตรแปรรูปอุตสาหกรรมเป็นนโยบายหนึ่งที่รัฐให้ความสำคัญเนื่องจากปัจจัยที่จะผลักดันในภาวะเศรษฐกิจของประเทศมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง เพราะการส่งออกก่อให้เกิดการขยายการลงทุนสร้างความต้องการแรงงานให้แก่ประเทศ ลดการขาดดุลการค้าและการชำระเงิน ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม (value added) ให้แก่ทรัพยากรช่วยลดต้นทุนการผลิต (economy of scale) และช่วยสร้างความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการผลิต แต่ก็ยังเกิดปัญหาข้อจำกัดต่าง ๆ ขึ้น เช่น ในด้านการผลิตมีปัญหาขาดแคลนวัตถุดิบ กรรมวิธีที่ล้าสมัยการขาดการพัฒนาเทคโนโลยีคุณภาพโดยเฉพาะผู้ประกอบการขนาดกลางและขนาดย่อมยังขาดความรู้ และทักษะในการบริหารที่เป็นระบบ ทำให้ผลิตภาพ (productivity) การผลิตต่ำในด้านการตลาดประสบปัญหาต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้นเช่นค่าจ้างแรงงาน รูปแบบสินค้ายังมีการพัฒนาน้อยขาดการส่งเสริมออกแบบอย่างจริงจังระบบข่าวสารข้อมูลยังขาดประสิทธิภาพ ในด้านบุคลากรก็มีปัญหาขาดแคลนแรงงานที่มีฝีมือและบุคคลที่มีทักษะความรู้ด้านเทคโนโลยีการจัดการและการตลาด สิ่งสำคัญอีกอันหนึ่งที่ผู้ผลิตผู้ส่งออกควรจะรู้และทำความเข้าใจ คือ กฎระเบียบ ข้อควรปฏิบัติและขั้นตอนการส่งออกของทางการเกษตร เช่น สินค้าที่ควบคุมในการส่งออกต่างประเทศ สินค้ามาตรฐาน การเสียภาษี อากรและสิทธิประโยชน์ด้านภาษีอากร เพื่อการส่งออกกฎหมาย ระเบียบที่เกี่ยวข้อง คณะผู้วิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญและปัญหาการใช้ประโยชน์ของมังคุดดังกล่าว จึงมีความสนใจที่เข้าไปมีส่วนร่วมในการวิจัยและการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้กับเกษตรกรเกษตรกรภาคตะวันออกและช่วยผลักดันในการใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรพื้นบ้านเพื่อพัฒนาให้เป็นสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์มังคุด เกษตรกรภาคตะวันออก และยกระดับคุณภาพของผลิตภัณฑ์ให้เป็นได้มาตรฐานคุณภาพ ซึ่งจะเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจและสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนต่อไป
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
คำสำคัญ: ภาคตะวันออก
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

ธิติมา ไชยมงคล. "กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดของเกษตรกรภาคตะวันออก". มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. 2558

ธิติมา ไชยมงคล. "กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดของเกษตรกรภาคตะวันออก". มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. 2558. Print.



TARR Wordcloud:
กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์มังคุดของเกษตรกรภาคตะวันออก
ธิติมา ไชยมงคล
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
30 กันยายน 2558
การวิจัยในสภาพสวนเพื่อพัฒนาการผลิตมังคุดนอกฤดูจังหวัดนครศรีธรรมราช ศึกษาเปรียบเทียบผลสัพธ์จากการสร้างและพัฒนาแบบจำลองทางคณิตศาสตร์ GAPS เพื่อประเมินผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อผลผลิตของพืชเศรษฐกิจ (มังคุดและยางพารา) ในภาคใต้(จ.นครศรีธรรมราช) ภาคตะวันออก การพัฒนาศักยภาพของเกษตรกรในการแปรรูปผลผลิตมังคุด สภาพการผลิตมังคุดของสมาชิกกลุ่มปรับปรุงคุณภาพมังคุดในภาคตะวันออก การพัฒนาผลิตภัณฑ์ซอสสาหร่ายปรุงรส การวิเคราะห์ธุรกิจและต้นทุนผลิตภัณฑ์เพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนและท้องถิ่นในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน: กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ที่มิใช่อาหารและยา การเยี่ยมของเกษตรตำบล : ศึกษาเฉพาะกรณีในภาคกลาง ภาคตะวันออกและภาคตะวันตก ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตมังคุดให้ได้คุณภาพของเกษตรกรในภาคใต้ ปัจจัยที่มีผลต่อวิธีการเก็บเกี่ยวมังคุดของเกษตรกรในภาคใต้ ศึกษาการใช้เทคโนโลยีการผลิตมะม่วงเพื่อการส่งออกของเกษตรกรภาคตะวันออก
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair