สืบค้นงานวิจัย
การเพิ่มศักยภาพการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐานความปลอดภัยเพื่อยกระดับรายได้และคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน
พัดชา เศรษฐากา - สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
ชื่อเรื่อง: การเพิ่มศักยภาพการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐานความปลอดภัยเพื่อยกระดับรายได้และคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน
ชื่อเรื่อง (EN): Increasing the Safety Standard of Pounded Unripe Rice in order to Raise Farmer Income and Create Quality of Life Sustainability
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: พัดชา เศรษฐากา
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: บ้านนายอ แหล่งผลิต ข้าวเม่า ที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดสกลนคร แม้ว่าจะสามารถสร้างรายได้แก่เกษตรกรได้เป็นอย่างดี แต่กระบวนการผลิตข้าวเม่าที่ผ่านมายังไม่ได้รับการพัฒนาตลอดห่วงโซ่การผลิต และผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด19 ได้ส่งผลต่อความมั่นคงทางรายได้ และวิถีชีวิตของชุมชนอย่างรุนแรง ดังนั้นวิสาหกิจชุมชนข้าวเม่าสดบ้านนายอ ร่วมกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร และภาคีเครือข่าย จึงได้ยกระดับกระบวนการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐานความปลอดภัยทางอาหาร โดยใช้กระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม ตั้งแต่การเตรียมความพร้อมของกลุ่มเป้าหมายและภาคีเครือข่าย การวิเคราะห์ปัญหา การกำหนดแผนการดำเนินงาน การถ่ายทอดความรู้เชิงปฏิบัติการและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันในพื้นที่ การติดตามกำกับกระบวนการทำงานร่วมกัน เพื่อนำไปสู่การยกระดับการผลิตข้าวเม่าให้ได้มาตรฐาน โดยการดำเนินงานประกอบด้วย 3 ส่วนสำคัญคือ พัฒนาคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่ใช้ผลิตข้าวเม่า การจัดการระบบการผลิตข้าว การพัฒนาการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐาน อย. ผลการดำเนินงานพบว่า พันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่เหมาะสมสำหรับทำข้าวเม่าจำนวน 5 สายพันธุ์ได้แก่ 1) ข้าวเหนียวสายพันธุ์นางสวน 2) ข้าวเหนียวสายพันธุ์อีขาวใหญ่ 3) ข้าวเหนียวสายพันธุ์อีตมหางนาค 4) ข้าวเหนียวดำ 5) ข้าวเหนียวสายพันธุ์อีเขียวนอนทุ่ง เมล็ดพันธุ์มีความบริสุทธิ์มากขึ้นโดยมีความบริสุทธิ์ 97- 100 เปอร์เซ็นต์ พบการปนเปื้อนของข้าวพันธุ์อื่นต่ำกว่า 3 เปอร์เซ็นต์ มีเปอร์เซ็นต์ความงอก 97-100 เปอร์เซ็นต์ และความชื้น 10-14 เปอร์เซ็นต์ ในการการพัฒนาการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐาน อย. ได้ดำเนินการการปรับปรุงพื้นที่ได้แก่ ฝ้าเพดานเรียบ ขัดมันพื้นเรียบ ติดมุ้งลวดตาข่ายแบบถี่ป้องกันแมลง ติดม่านพลาสติกสีเหลือง ปรับระดับครกตำโดยยกขอบให้สูงขึ้น แยกห้องตำเข้าเม่า แยกห้องบรรจุภัณฑ์ ติดตั้งถังบำบัดน้ำเสีย เพิ่มไฟส่องสว่าง ติดป้ายสถานที่ผลิต เก็บวัสดุอุปกรณ์ในภาชนะที่ปิดสนิท เป็นต้น และปรับกระบวนการผลิตโดยเปลี่ยนการใช้ความร้อนจากฟืนเป็นแก๊ส พบว่าการใช้ความร้อนจากแก๊สทำให้ได้คุณภาพข้าวเม่าดังเดิม ลดฝุ่นควันจากการผลิตและสามารถลดต้นทุนการผลิตได้ 19 เปอร์เซ็นต์ คือ ก่อนการดำเนินงาน ข้าวเม่าต่อถุง/ 1 กิโลกรัม มีต้นทุน 76 บาท หลังการดำเนินงานต้นทุนลดลง ข้าวเม่าต่อถุง/ 1 กิโลกรัม ต้นทุน 61บาท และพบว่าก่อนการดำเนินงานมีกำไรต่อถุง/ 1 กิโลกรัม 73 บาท หลังการดำเนินงานมีกำไรต่อถุง/ 1 กิโลกรัม 88.6 บาท และพบว่า ก่อนการได้รับการถ่ายทอดความรู้ด้านการผลิตข้าวเม่าให้ได้มาตรฐานความปลอดภัยพบว่าเกษตรกรมีคะแนนความรู้เฉลี่ย 19 คะแนน และการทดสอบหลังการถ่ายทอดความรู้พบว่าเกษตรกรได้คะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 24 คะแนน จากคะแนนเต็ม 25 คะแนน โดยแนวทางการดำเนินงานที่สำคัญเพื่อเพิ่มศักยภาพการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐาน ได้แก่ การถ่ายทอดองค์ความรู้ที่เหมาะสมสู่การปฏิบัติจริงในพื้นที่ การยกระดับการผลิตสู่มาตรฐานความปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การบริหารจัดการกลุ่มที่เข้มแข็ง และการสร้างภาคีเครือข่ายที่เข้มแข็งเพื่อหนุนเสริมต่อยอดการพัฒนาให้ยั่งยืน
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://tnrr.nriis.go.th/#/research/1032907
เผยแพร่โดย: สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
คำสำคัญ: ข้าวเหนียวสายพันธุ์อีเขียวนอนทุ่ง
เจ้าของลิขสิทธิ์: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การเพิ่มศักยภาพการผลิตข้าวเม่าสู่มาตรฐานความปลอดภัยเพื่อยกระดับรายได้และคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน
สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
2565
การยกระดับผลิตภัณฑ์จากเชียงดาสู่มาตรฐานอาหารปลอดภัย การถ่ายทอดองค์ความรู้และนวัตกรรมการผลิตอาหารอัดเม็ดคุณภาพสูงเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้ออย่างยั่งยืน การเพิ่มศักยภาพของเกษตรกรรมไทย การวิจัยและพัฒนากระบวนการเพิ่มผลผลิตและคุณภาพของถั่วเหลืองในสภาวะเครียดจากภัยแล้ง การถ่ายองค์ความรู้และนวัตกรรมการผลิตอาหารต้นทุนต่ำโดยใช้วัตถุดิบอาหารในท้องถิ่น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงจิ้งหรีด การบูรณาการเทคโนโลยีเพื่อการเพิ่มขีดความสามารถในการผลิตเอทานอลจากมันสำปะหลังใน ประเทศไทย แผนจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อมระดับภาค พ.ศ. 2547-2549 : สงขลา/ พัทลุง/ ปัตตานี/ ยะลา / นราธิวาส นวัตกรรมการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเสริมชะลอวัยและเพิ่มมูลค่าจากสารสกัดหอมแดงศรีสะเกษ GI แบบครบวงจร เพื่อพัฒนายกระดับเศรษฐกิจให้กับเกษตรกรผู้ปลูกหอมแดงในจังหวัดศรีสะเกษ การจัดการองค์ความรู้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพระบบผลิตไอน้ำในกระบวนการนึ่งก้อนเพาะเห็ดในพื้นที่สูง การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการยกระดับความเป็นอยู่ของเกษตรกร ภายใต้ความร่วมมือทางวิชาการกับมหาวิทยาลัย ในเขตภาคเหนือ
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก