สืบค้นงานวิจัย
การเปรียบเทียบผลผลิตในหลายสภาพแวดล้อมโดยเกษตรกรมีส่วนร่วมของสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวพันธุ์ต้านทานต่อแมลงบั่วบนที่สูง
รศ. ดร. ศันสนีย์ จำจด - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: การเปรียบเทียบผลผลิตในหลายสภาพแวดล้อมโดยเกษตรกรมีส่วนร่วมของสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวพันธุ์ต้านทานต่อแมลงบั่วบนที่สูง
ชื่อเรื่อง (EN): Multi-location yield trials with farmers participatory of advanced gall midge resistant rice lines for highland
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: รศ. ดร. ศันสนีย์ จำจด
บทคัดย่อ: ปัจจุบันมีรายงานความสูญเสียจากแมลงยั่วเข้าทำลายข้าวในนาที่สูง พันธุ์ข้าวส่วนใหญ่ที่ปลูก พบว่าอ่อนแอต่อการเข้าทำลาย โครงการปรับปรุงพันธุ์ข้าวของกลุ่มวิจัยทรัพยากรพันธุกรรมและธาตุ อาหารพืชที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้พัฒนาพันธุ์ข้าวเจ้าต้านทานต่อแมลงยั่ว ได้สายพันธุ์ก้าวหน้าที่ ต้านทานต่อปรับตัวต่อพื้นที่สูงและไมไวต่อช่วงแสงได้จำนวนหลายสายพันธุ์ เพื่อทดสอบการปรับตัวต่อ แต่ละท้องถิ่นและความสามารถในการทนต่อการเข้าทำลายชองแต่ละสายพันธุ์ จึงได้ทดสอบสายพันธุ์ ก้าวหน้าที่คัดเลือกเพื่อประเมินผลผสิตในหลายสภาพแวดล้อมทั้งในแปลงเกษตรกรในพื้นที่ที่เคยมีแมลง ยั่วระบาดในนาที่สูงในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่และแม่ฮ่องสอนและในสถานีวิจัย และศึกษาเสถียรภาพการ ให้ผลผลิตและความหลากหลายทางพันธุกรรมของประชากร ทดลองในแปลงเกษตรกรบนที่สูง 4 พื้นที่ และในสถานีวิจัย 3 แห่ง ปลูกพันธุ์ข้าวชุดทดสอบความทนทานต่อแมลงยั่ว 10 พันธุ์และพันธุ์ เปรียบเทียบท้องถิ่น 2 พันธุ์ วางแผนการทดลองแบบ RCB มี 3 ซ้ำ บันทึกการเจริญเดิบโต สักษณะทาง พืชไร่ทั่วไป บันทึกการเข้าทำลายของแมลงยั่วที่อายุ 40 วันและ 80 วันหลังย้ายปลูก เก็บตัวอย่างใบ ข้าวสายพันธุ์ก้าวหน้า 4 สายพันธุ์เพื่อวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรมในระดับดีเอ็นเอ บันทึก อายุออกรวง เมื่อถึงระยะสุกแก่เก็บเกี่ยววัดผลผสิตและองค์ประกอบผลผลิต วิเคราะห์ผลการทดสอง ผลการทดสอบในฤดูนาปีที่ผ่านมาพบการเข้าทำลายของแมลงยั่วในพันธุ์เปรียบเทียบของแปลง เกษตรกรพันธุ์นาเหนียว 16% ในพื้นที่บ้านทุ่งหลวง พันธุ์บือพะโด่ 32% ในแปลงบ้านประตูเมืองและ 14-18% ในพันธุ์ กข 6 และสันป้ตอง 1 ที่แปลงทดลองศูนย์วิจัยข้าวสันป่ตอง ในพื้นที่เหล่านี้สาย พันธุ์ชุดทดสอบให้ผลผลิตสูงกว่พันธุ์ท้องถิ่น ส่วนแปลงที่เหลือพบการเข้าทำลายเพียงเล็กน้อย สาย พันธุ์ชุดทดสอบทุกพันธุ์เจริญติบโตให้ผลผสิตเท่ากับหรือสูงกว่าพันธุ์เปรียบเทียบท้องถิ่น เมื่อวิเคราะห์ เสถียรภาพการให้ผลผลิตพบว่สายพันธุ์ก้าวหน้า M2 B1 และ 82 มีความสามารถในการปรับตัวทั่วไป สูงกว่าพันธุ์อื่น พันธุ์ RD53 ให้ผลผสิตสูงเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ให้ค่าเฉสี่ยผลผลิตสูงแต่ไม่สามารถ ปรับตัวต่อสภาพการปลูกในแปลงเกษตรกรที่สูงได้ สายพันธุ์ M1 และ MN62M ปรับตัวใน สภาพแวดล้อมที่ให้ผลผลิตต่ำได้ดีที่สุด ผลการวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรมของสายพันธุ์ ก้าวหน้า 4 สายพันธุ์ พบความหลากหลายภายในประขากร ระหว่างประชากร ระหว่างแหล่งปลูกและ ระหว่างฤดูปลูกของทุกสายพันธุ์ ไม่พบความสัมพันธ์ะหว่างความหลากหลายทางพันธุกรรมภายใน ประชากรกับลักษณะต่างๆ ที่วัด สายพันธุ์ก้าวหน้าต้านทานยั่วไม่ไวแสงจึงเหมาะแก่การแนะนำปลูกใน พื้นที่สูงในกรณีที่มีแมลงมั่วระบาดหรือใช้ทดแทนพันธุ์พื้นเมืองเดิมในกรณีที่ต้องการพันธุ์ที่ไม่ไวต่อช่วง แสงในการปลูกช่วงระยะนอกเหนือจากฤดูปกติ
บทคัดย่อ (EN): Gall midge is becoming serlous problem for rice production in highland. Most rice varieties grown in highland are susceptible to this insect. Advanced lines with gall midge tolerance and photoperiod insensitivity were developed by a breeding team at Plant Nutrition and Genetic Resource Lab at Chiang Mai University. Yield trials were conducted in four farmers fields in highland and three experimental fields in research station in low land. Ten advanced lines and two local check varieties were sown in a randomized complete block design with three replicates. Agronomic characters, sall midge infestation, yield and yield components were recorded. Leaf samples of four advanced lines were collected for genetic diversity analysis. For field trials, it was found that gall midge infestation was found in local check varieties at four sites; 16% on Na Neaw variety at Ban Thung Luang, 32% on Bue Padoe at Ban Pratu Muang villages and 14-18% on RD6 and SPT1 at Sun Pa Tong Rice Research Center. Grain yield of all advanced lines were higher than check varieties in these sites. No or low infestation was found in the other sites and grain yield of advanced lines were comparable or higher than the check varieties. Stability analysis placed M2 B1 and B6 to the group with good general adaptation. RD53 was well adapted to sites with high yield but gave very poor yield when grown in farmers fields of highland. M1 and MN62M was best fit to low yield sites. Genetic diversity analysis of four advanced lines was determined. Genetic diversity within lines, between sites of the same lines and between seasons were found in all lines. No correlation between genetic diversity and the other traits was found. These advanced lines with gall midge tolerance and photoperiod insensitivity therefore suitable to be recommended for highland rice areas with gall midge infestation or areas which require photoperiod insensitive rice varieties to fit their cropping system.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: การปรับปรุงพันธุ์แบบเกษตรกรมีส่วนร่วม
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

รศ. ดร. ศันสนีย์ จำจด. "การเปรียบเทียบผลผลิตในหลายสภาพแวดล้อมโดยเกษตรกรมีส่วนร่วมของสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวพันธุ์ต้านทานต่อแมลงบั่วบนที่สูงMulti-location yield trials with farmers participatory of advanced gall midge resistant rice lines for highland". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2558

รศ. ดร. ศันสนีย์ จำจด. "การเปรียบเทียบผลผลิตในหลายสภาพแวดล้อมโดยเกษตรกรมีส่วนร่วมของสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวพันธุ์ต้านทานต่อแมลงบั่วบนที่สูงMulti-location yield trials with farmers participatory of advanced gall midge resistant rice lines for highland". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2558. Print.



TARR Wordcloud:
การเปรียบเทียบผลผลิตในหลายสภาพแวดล้อมโดยเกษตรกรมีส่วนร่วมของสายพันธุ์ก้าวหน้าข้าวพันธุ์ต้านทานต่อแมลงบั่วบนที่สูง
รศ. ดร. ศันสนีย์ จำจด
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
30 กันยายน 2558
การพัฒนาสายพันธุ์ข้าวต้านทานแมลงบั่ว การศึกษาการพัฒนาสมาชิกเกษตรกรก้าวหน้าให้เป็นเกษตรกรชั้นนำ การจำแนกสายพันธุ์และความต้านทานต่อโรค Streptococcosis ของปลานิล (Oreochromis niloticus Linnaeus) ผลการตอบสนองต่อความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นที่เกิดจากความเค็มในสายพันธุ์ต่าง ๆ ของข้าวไทย ทัศนคติของเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการวิจัยทดสอบพันธุ์และกระจายพันธุ์โคนม TMZ ในระดับเกษตรกร สภาพการเลี้ยงโคนมของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดชุมพร การศึกษาสภาพการเลี้ยงโคขุนของเกษตรกรในจังหวัดชุมพร ความสัมพันธ์ของพันธุ์ข้าวส่งเสริมบางพันธุ์ต่อปริมาณประชากรของ ดัชนีความไวของข้าวบางพันธุ์ที่มีต่อช่วงแสงตามธรรมชาติ การเรียนรู้และการมีส่วนร่วมของเกษตรกร โครงการศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชน จังหวัดกาฬสินธุ์
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair