สืบค้นงานวิจัย
ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีต่อชนิดของเชื้อสาเหตุ และการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่อง
อัจฉราพร ณ ลำปาง เนินพลับ - กรมการข้าว
ชื่อเรื่อง: ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีต่อชนิดของเชื้อสาเหตุ และการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่อง
ชื่อเรื่อง (EN): Effect of climate change on rice pathogen and disease epidemics in continuous irrigated rice cropping
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: อัจฉราพร ณ ลำปาง เนินพลับ
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Acharaporn Na Lampang Noenplab
บทคัดย่อ: งานวิจัยนี้ ดำเนินการระหว่าง พ.ศ. 2554 - 2556 ในศูนย์วิจัยข้าว 8 แห่ง สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว และแปลงเกษตรกรในเขตพื้นที่ทำนาชลประทานอย่างต่อเนื่องในภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ ในความรับผิดชอบของหน่วยงานที่ร่วมดำเนินการ รวมทั้งหมด 16 จังหวัด โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของข้อมูลอุตุนิยมวิทยากับการระบาดของโรคข้าว ทั้งในแปลงนาเกษตรกรโดยการสำรวจในศูนย์วิจัยข้าวที่เกี่ยวข้องโดยปลูกข้าวพันธุ์ที่นิยมในพื้นที่ในแปลงนา ทุกเดือนตลอดทั้งปี และนำเชื้อสาเหตุโรคข้าวที่สำคัญที่พบการระบาด 3 ชนิด มาจำแนกความหลากหลาย คือ Pyricularia oryzae สาเหตุของโรคไหม้ Xanthomonas oryzae pv. oryzae สาเหตุของโรคขอบใบแห้ง และ Rice ragged stunt virus (RRSV) สาเหตุของโรคใบหงิก ผลการทดลอง พบว่า มีโรคข้าวระบาดในแปลงเกษตรกรเขตนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่องรวมทั้งหมด 19 จังหวัด มากกว่าจำนวนที่ตั้งขอบเขตไว้ โรคที่พบเรียงตามลำดับจำนวนแปลง และพื้นที่การระบาดที่พบ 5 อันดับแรก คือ โรคขอบใบแห้ง โรคไหม้ โรคใบจุดสีน้ำตาล โรคถอดฝักดาบ และโรคใบขีดโปร่งแสง โรคอื่นๆ ที่พบบ้าง คือ โรคเมล็ดด่าง โรคใบหงิก และโรคเขียวเตี้ย สำหรับการปลูกข้าวที่นิยมในพื้นที่ทุกเดือนอย่างต่อเนื่องในศูนย์วิจัยข้าว วางแผนการทดลองแบบ Split Plot in RCB จำนวน 3 ซ้ำ ใน พ.ศ. 2555/2556 พบโรคที่มีความรุนแรงถึงระดับวิกฤติ 2 โรค ด้วยกัน คือ โรคขอบใบแห้ง และโรคใบจุดสีน้ำตาล ในศูนย์วิจัยข้าวเชียงราย ชัยนาท ฉะเชิงเทรา และพัทลุง เมื่อเปรียบเทียบข้อมูลอุตุนิยมวิทยา พ.ศ. 2555/2556 ของจังหวัดที่พบโรคกับข้อมูลระยะยาวถึง 30 ปี ในภาพรวมพบว่า โรคขอบใบแห้ง และใบจุดสีน้ำตาล สามารถระบาดได้ถึงระดับวิกฤติในสภาพที่ร้อนกว่า ความชื้นสัมพัทธ์ต่ำกว่า และปริมาณน้ำฝนแปรปรวนสูงมากกว่าข้อมูลระยะยาว บ่งบอกถึงการปรับตัวได้ดีในสภาพฟ้าอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป และสอดคล้องกับการสำรวจในแปลงเกษตรกร สำหรับเชื้อสาเหตุโรคข้าวนั้น เก็บเชื้อสาเหตุโรคไหม้ได้ 81 ไอโซเลท โรคขอบใบแห้ง 116 ไอโซเลท และโรคใบหงิก 11 ไอโซเลท ขณะนี้อยู่ระหว่างขยายเมล็ดพันธุ์ข้าวชุดทดสอบทั้งเชื้อสาเหตุโรคไหม้ และขอบใบแห้งเพิ่มเติม เนื่องจากมีเมล็ดพันธุ์เริ่มต้นน้อย สำหรับเชื้อสาเหตุโรคใบหงิกนั้น อยู่ระหว่างเตรียม RRSV double-stranded RNA Genome
บทคัดย่อ (EN): This study was carried out in the continuous irrigated rice cropping system during 2011-2013 by 8 rice research centers and Bureau of Rice Research and Development. Disease assessments were also conducted in the farmers’ fields in 16 provinces responsible by participating offices in the Upper and Lower North, Central, East and South of Thailand. The main objective was to investigate the relationship between meteorological data and disease epidemics through field survey and carry out experiment on continuous rice cultivation by sowing popular rice variety every month. Three significant rice pathogens i.e. blast, bacterial leaf blight and ragged stunt were collected for diversification study. Results revealed that there were disease epidemics in 19 provinces, more than the scope initially proposed. Five most recorded diseases were bacterial leaf blight, blast, brown spot, bakanae disease and bacterial leaf streak. Others were dirty panicle, ragged stunt and grassy stunt. For continuous cropping system, popular rice varieties were sown every month in rice research centers. The statistic design of the experiment was Split plot in RCB with 3 replicates having month as the main plot and variety as sub-plot. It was found that during 2012/2013, Bacterial leaf blight and Brown spot were the two diseases reached critical level of severity at 4 rice research centers ; Chiang Rai, Chainat, Chachoengsao and Phatthalung. Considering climatic factors recorded by related centers, long-term data and disease severity, it was shown that these two diseases caused epidemics under warmer temperatures, lower humidity and greatly variable amount of precipitation compared to those of the long-term ones indicating well-adapted causal agents. Results showed the same trend as was recorded from the field survey. Eighty-one, 116 and 11 isolates of the causal agents of blast, bacterial leaf blight and ragged stunt, respectively, were collected for diversification. At present, seed of differential sets of blast and bacterial leaf blight were under multiplication process awaited for further test. Similarly, RRSV double-stranded RNA was under preparation for characterization.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://agkb.lib.ku.ac.th/rd/search_detail/result/328836
เผยแพร่โดย: กรมการข้าว
คำสำคัญ: ประเทศไทย
คำสำคัญ (EN): Thailand
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมการข้าว
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีต่อชนิดของเชื้อสาเหตุ และการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่อง
กรมการข้าว
2556
กรมการข้าว
ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีต่อชนิดของเชื้อสาเหตุ และการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่อง การปรับปรุงพันธุ์ข้าว กข15 ขาวดอกมะลิ 105 สังข์หยดพัทลุงให้ปลูกได้ทุกฤดูเพื่อเตรียมรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อชนิดของเชื้อสาเหตุและการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่องในจังหวัดแพร่และอุตรดิตถ์ แป้งข้าวก่ำดัดแปรและผลิตภัณฑ์จากข้าวก่ำเพื่อประโยชน์ด้านสุขภาพ เชิงป้องกัน ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการระบาดของโรคข้าวในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่องในจังหวัดพัทลุง สงขลา และนครศรีธรรมราช ผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อการระบาดของโรคข้าว จังหวัดเชียงรายและพะเยา สถานการณ์การระบาดของโรคข้าวในเขตนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่อง จังหวัดชัยนาท และนครสวรรค์ การระบาดของโรคข้าวกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ในนาชลประทานที่ปลูกต่อเนื่องของศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี การจำลองอิทธิพลของวันปลูกและการจัดการไนโตรเจนต่อข้าวไร่ พันธุ์เงาะสะตะโดยแบบจำลองการเจริญเติบโตของข้าวเหนียวก่ำ
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก