สืบค้นงานวิจัย
ระบาดวิทยา และการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์ และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบน
วรวิทย์ มณีพิทักษ์สันติ - มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชื่อเรื่อง: ระบาดวิทยา และการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์ และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบน
ชื่อเรื่อง (EN): Epidemiology and molecular identification of Centrocestus spp. in thiarid snails and cyprinid fish in upper northern region
บทคัดย่อ: การศึกษาการระบาดและการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบน แบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ส่วนดังนี้คือ ส่วนแรกคือการศึกษาการระบาดของตัวอ่อนระยะ cercaria ในหอยน้าจืดและระยะ metacercaria ในปลาน้าจืด และส่วนที่สองคือเป็นการศึกษาทางอณูชีววิทยาในการจัดจาแนกชนิดของพยาธิใบไม้ Centrocestus spp. ในการศึกษาครั้งนี้พบการระบาดระยะ metacercaria ของพยาธิใบไม้ Centrocestus spp. ในปลา พบมีการระบาดในปลาทั้งหมด 14 ชนิด ได้แก่ ปลาซิวหนวดยาว ปลากระดี่หม้อ ปลาแก้มช้า ปลาซิวควาย ปลาตะเพียนทราย ปลาหมอไทย ปลาไส้ตันตาขาว ปลากริมควาย ปลาตะเพียนขาว ปลากระดี่นาง ปลาหมอตาล ปลาแป้นแก้ว ปลาหนามหลัง และปลาทอง สาหรับการระบาดของตัวอ่อนพยาธิระยะเซอร์คาเรียในหอย จานวน 5 ชนิด ได้แก่ Tarebia granifera, Thiara scabra, Melanoides tuberculata, Bithynia siamensis และ Lymnaea rubiginosa พบเซอร์คาเรียทั้งหมด 7 รูปแบบ คือ pleurolophocercous cercaria, parapleurolophocercous xiphidiocercaria, monostome cercaria, megalurous cercaria cercaria, furcocercous cercaria, gymnocephalous cercaria and tranversotrema cercaria ในส่วนของการติดเชื้อ pleurolophocercous cercaria มีค่าการติดเชื้อสูงสุดในหอย M. tuberculata เท่ากับ 9 % รองลงมาคือ T. granifera (3.7 %) และ B. siamensis (0.7 %) ในขณะที่หอย T. scabra และ L. rubiginosa ไม่พบการติดเชื้อ สาหรับจังหวัดที่พบการติดเชื้อสูงสุดคือ จังหวัดเชียงใหม่ พบการติดเชื้อเท่ากับ 6.2 % รองลงมาคือ จังหวัดน่านและลาปาง พบการติดเชื้อเท่ากับ 5.7 % และ 5.2 % ตามลาดับ โดยเซอร์คาเรียชนิด pleurolophocercous cercaria คาดว่าเป็นระยะตัวอ่อนของพยาธิใบไม้ C. formosanus สาหรับการวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการโดยใช้เทคนิค SRAP และตาแหน่งยีนบริเวณ ITS2 และ COI C. formosanus จากปลาน้าจืด 5 ชนิด คือ ปลาซิวหนวดยาว ปลาตะเพียนทราย ปลาหมอ ปลาแป้นแก้ว และปลาทองในเขตภาคเหนือตอนบนของประเทศไทยและตัวอย่างจากประเทศลาว เป็นพยาธิชนิดเดียวกัน ซึ่งแยกออกจาก C. armatus และพยาธิใบไม้ในกลุ่ม heterophyid อย่างไรก็ตาม C. formosanus ของไทยก็มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันมากกว่า C. formosanus ของลาว ในปลาทั้ง 5 ชนิด พบว่า C. formosanus ในปลา 4 ชนิด (ปลาซิวหนวดยาว ปลาตะเพียนทราย ปลาหมอ ปลาแป้นแก้ว) มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันมากกว่า เนื่องจากมี 32 circumoral spines ยกเว้นในปลาทองมี 34 circumoral spines การสร้างตัวติดตามสาหรับตรวจสอบพยาธิใบไม้ C. formosanus โดยเทคนิค SRAP-PCR โดยทดสอบกับ SRAP primer 11 คู่ ทาให้ได้แถบดีเอ็นเอที่มีขนาด 500 bp ที่มีความจาเพาะต่อ C. formosanus จากคู่ไพรเมอร์ ME5 และ EM 6 แถบดีเอ็นเอนี้จะถูกส่งไปหาลาดับนิวคลีโอไทด์เพื่อนามาออกแบบไพรเมอร์แบบจาเพาะ (forward/reverse) และส่งสังเคราะห์ specific primer ที่จาเพาะต่อ C. formosanus มีขนาด 20 เบส ดังนี้ forward primer; CF-F: 5’ GGCTGCGTCGATTTTGTCAG 3’ และ reverse primer; CF-R: 5’ AGGAGCCCAGGGTAATCTCC 3’ specific primer นี้จะนาไปทดสอบกับระยะตัวเต็มวัยของพยาธิ C. formosanus และพยาธิใบไม้ตัวอื่น พบว่าเกิดแถบดีเอ็นเอขนาด 275 bp กับตัวอย่าง C. formosanus ในปลาทั้ง 5 ชนิด นอกจากนี้ยังนาไปทดสอบกับตัวอ่อนระยะเมตตาเซอร์คาเรียในปลา 10 ชนิด (ปลาหมอตาล ปลาตะเพียนขาว ปลาแก้มช้า ปลาซิวควาย ปลากริมควาย ปลากระดี่นาง ปลากระดี่หม้อ ปลาซ่า ปลาหนามหลัง ปลาไส้ตันตาขาว) และตัวอ่อน pleurolophocercus cercaria และ parapleurolophocercus cercaria พบว่าเกิดแถบดีเอ็นเอขนาด 275 bp กับตัวอย่างเมตตาเซอร์คาเรียในปลาทั้ง 10 ชนิด และเกิดแถบดีเอ็นเอดังกล่าวเฉพาะกับตัวอย่าง pleurolophocercus cercaria เท่านั้น จากผลการศึกษานี้สามารถยืนยันได้ว่าปลาน้าจืดจานวนมากทาหน้าที่เป็นโฮสต์กึ่งกลางตัวที่ 2 ของ C. formosanus และง่ายต่อการติดเชื้อพยาธิชนิดนี้ รวมทั้งสามารถยืนยันได้ว่าตัวอ่อนระยะ pleurolophocercus cercaria จะพัฒนาเป็นระยะตัวเต็มวัยของพยาธิใบไม้ C. formosanus
บทคัดย่อ (EN): Epidemiology and molecular identification of Centrocestus spp. in thiarid snails and cyprinid fish in upper northern region were investigated. This research was divided with 2 major parts. The first part, was the study of epidemiological of cercaria infection in freshwater snails and metacercaria infection in freshwater fish. And another part, were molecular identification of Centrocestus spp. The results showed that, metacercaria of Centrocestus spp. in 14 species of freshwater fish which included Esomus metallicus, Trichopodus trichopterus, Systomus orphoides, Rosbora tornieri, Puntius brevis, Anabas testudineus, Cyclocheilichthys repasson,Trichopsis vittata, Barbonymus gonionotus, Trichopodus microlepis, Helostoma temminckii, Parambassis siamensis, Mystacoleucus marginatus and Carassius auratus. For the epidemiology of cercarial stage, 5 snail species (Tarebia granifera, Thiara scabra, Melanoides tuberculata, Bithynia siamensis and Lymnaea rubiginosa) were determined for the cercarial infection. Seven cercarial types were recovered; pleurolophocercous cercaria, parapleurolophocercous xiphidiocercaria, monostome cercaria, megalurous cercaria cercaria, furcocercous cercaria, gymnocephalous cercaria and tranversotrema cercaria. For the pleurolophocercous cercaria infection, M. tuberculata snail showed the highest prevalence of infection (9 %) followed by T. granifera (3.7 %) and B. siamensis (0.7 %), whereas T. scabra and L. rubiginosa were not infected. The prevalence of infection was highest in Chiang Mai province (6.2 %) followed by Nan (5.7 %) and Lam Pang (5.2 %). This cercarial type, pleurolophocercous cercaria has been recognized as the cercarial type of C. formosanus. For phylogenetic analysis, the phylogenetic relationships were investigated using SRAP profile, ITS2 and COI regions. C. formosanus from five freshwater fish: Esomus metallicus, Puntius brevis, Anabas testudineus, Pentaprion longimanus, and Carassius auratus in northern Thailand and from Lao were verified to be the same species. Also they were separated away from C. armatus and other heterophyid fluke. However, C. formosanus of Thailand was more closely related than that of Lao. Among 5 fish species, C. formosanus from 4 species (E. metallicus, P. brevis, A. testudineus, P. longimanus) were closely related by having 32 circumoral spines, except for C. auratus that had 34 circumoral spines. For molecular study, specific-primer for the detection of C. formosanus was derived from SRAP profile. Eleven pair of SRAP primers were used to generated DNA fingerprint and C. formosanus specific DNA fragment was screened. The result revealed 500 bp fragment generated from pair of ME5 and EM6 primer was specific to C. formosanus. This fragment was subjected to sequencing. According to the sequence data, specific primer (forward and reverse) were designed and subjected for synthesis. The sequences of each primer were described as follow; CF-F: 5’ GGCTGCGTCGATTTTGTCAG 3’ as forward and CF-R: 5’ AGGAGCCCAGGGTAATCTCC 3’ as reverse. These specific primers were tested for specificity by attempting to amplify with adult C. formosanus and other trematodes conducted in this study. The result showed that 275 bp was generated in only C. formosanus from all 5 fish species. Additionally, they were also attempted to amplify with the larval stage, metacercariae, found in 10 fish species (Helostoma temmicki, Barbodes gonionotus, Puntius orphoides, Rasbora argyrotaenia, Trichopsis vittatus, Trichogaster microlepis, Trichogaster trichopterus, Labiobarbus siamensis, Chylocheilichthys apogon, Anematichthys repasson) and cercarial type, pleurolophocercus cercaria and parapleurophocercus cercaria. The result revealed 275 bp were generated in all metacercariae and only in pleurolophocercus cercaria. This finding can be confirmed that many freshwater fish act as the second intermediated host of C. formosanus, and are susceptible for C. formosanus infection. Also, this result can be confirmed that pleurolophocercus cercaria will develop to be C. formosanus
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คำสำคัญ: จังหวัดเชียงใหม่
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

วรวิทย์ มณีพิทักษ์สันติ. "ระบาดวิทยา และการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์ และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบนEpidemiology and molecular identification of Centrocestus spp. in thiarid snails and cyprinid fish in upper northern region". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2559

วรวิทย์ มณีพิทักษ์สันติ. "ระบาดวิทยา และการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์ และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบนEpidemiology and molecular identification of Centrocestus spp. in thiarid snails and cyprinid fish in upper northern region". มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2559. Print.



TARR Wordcloud:
ระบาดวิทยา และการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้ลำไส้ขนาดเล็ก Centrocestus spp. ในกลุ่มหอยเจดีย์ และปลาเกล็ดขาวในเขตภาคเหนือตอนบน
วรวิทย์ มณีพิทักษ์สันติ
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
30 กันยายน 2559
การระบุชนิดเชิงโมเลกุลของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ระยะเซอร์คาเรียในหอยเพื่อประเมินผลกระทบการใช้พื้นที่เกษตรกรรมในชนบท การติดเชื้อตัวอ่อนพยาธิใบไม้ระยะเซอร์คาเรียของหอยน้ำจืดวงศ์ Thiaridae ในประเทศไทย ระบาดวิทยาและการระบุชนิดเชิงโมเลกุลของพยาธิใบไม้วงศ์ Echinostomatidae ในหอยขม (Filopaludina spp.) ในที่ราบลุ่ม เชียงใหม่-ลำพูน เครื่องย่อยเศษกิ่งไม้ขนาดเล็ก การพัฒนาระบบกรีดที่เหมาะสมกับเจ้าของสวนยางขนาดเล็ก ทดสอบการกรีดยางสำหรับสวนยางขนาดเล็ก การศึกษาน้ำยางพาราในระดับโมเลกุล สำหรับไบโอเทคศักยภาพสูง ต้นทุนการผลิตยางของสวนยางขนาดเล็ก ความหลากชนิดและความชุกชุมของปลาในบริเวณป่าชายเลนคลองกำพวนและพื้นที่ชายฝั่ง อำเภอสุขสำราญ จังหวัดระนอง การพัฒนาชุดตรวจสอบดีเอ็นเอเพื่อตรวจวินิจฉัยพยาธิใบไม้ในกระเพาะวัว (ต่อยอดจากปี 2556)
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair