สืบค้นงานวิจัย
การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงตัวเต็มวัยของหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalis Hampson) นอกฤดูกาลเพื่อต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. มนพร มานะบุญ พูลแก้ว - สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
ชื่อเรื่อง: การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงตัวเต็มวัยของหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalis Hampson) นอกฤดูกาลเพื่อต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์
ชื่อเรื่อง (EN): Development of Bamboo Borer Adults (Omphisa fuscidentalis Hampson) Process out of Season for Commercial Uses
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. มนพร มานะบุญ พูลแก้ว
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: หนอนเยื่อไผ่เป็นหนอนของผีเสื้อกลางคืน มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Omphisa fuscidentalis Hampson ผีเสื้อหนอนเยื่อไผ่มีการเจริญ 4 ขั้น ได้แก่ ไข่ หนอน ดักแด้และตัวเต็มวัย มีวงชีวิตนานประมาณ 1 ปี โดยตัวหนอนวัยสุดท้ายอยู่ในระยะพักตัวที่เรียกว่าลาร์วัล ไดอะพอส (lanval diapause) นานถึง 9 เดือน ทำให้ผีเสื้อตัวเมียวางไขได้ปีละ 1 ครั้ง อย่างไรก็ตามมีรายงานว่าหากหยุดฮอร์โมนจวีในล์สังเคราะห์ (juvenile hormone analogue) ให้กับหนอนวัยสุดท้าย จะทำให้ตัวหนอนเข้าดักแด้และดักแด้สามารถ เจริญเป็นตัวเต็มวัยได้ การนำฮอร์โมนจูวีไนล์สังเคราะห์ไปประยุกต์ให้เกิดตัวเต็มวัยนอกฤดูกาลจึงมีความ เป็นไปได้สูง แต่การจะนำผีเสื้อตัวเต็มวัยไปใช้ผสมพันธ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพเพื่อให้เกิดการวางไข่ได้ มากกว่าปีละ 1 ครั้งในฤดูกาลปกติ จำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านสรีรวิทยา ของแมลงต่อฮอร์โมนสังเคราะห์ การศึกษาวิจัยในครั้งนี้จึงเป็นการศึกษาต่อยอดจากงานวิจัยที่ผ่านมาและมี วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสมบูรณ์ของระบบสืบพับพันธุ์ของตัวเต็มวัยที่เกิดนอกฤดูกาล โดยใช้ความรู้ ทางด้านสัณฐานวิทยาและอาศัยเทคนิคพื้นฐานที่ง่ายต่อการศึกษาและการแปรผล งานวิจัยในครั้งนี้จึงมี วัตถุประสงค์หลักคือ เพื่อศึกษาผลของฮอร์โมนจวีไนล์สังเคราะห์ต่อพัฒนาการของระบบสืบพันธ์ในดักแด้และตัว เต็มวัยทั้งเพศผู้และเพศเมียที่เกิดนอกฤดูกาล โดยการศึกษาสัณฐานวิทยาภายนอกของดักแด้และตัวเต็มวัยที่เกิด จากการชักนำโดยฮอร์โมนจวีไนล์สังเคราะห์ ตลอดจนศึกษาสัณฐานวิทยาของระบบสืบพันธุ์ของผีเสื้อทั้งสองเพศ ขนาดของรังไข่และอัณฑะ รวมทั้งปริมาณไข่และจำนวนอสูจิที่พบในผีเสื้อนอกฤดูกาล ผลการศึกษาพบว่าความ เข้มข้นของฮอร์โมนจวีไนล์สังเคราะห์ที่เหมาะสมที่สดคือความเข้มข้นที่น้อยที่สุด คือ 1:10-2 ไมโครกรัมต่อ 5 ไมโครลิตร และหนอนที่เหมาะสมต่อการนำมาชักนำให้เกิดเป็นผีเสื้อนอกฤดูกาลได้คือ เดือนธันวาคม เนื่องจากทำให้ได้ผีเสื้อเพศเมียและผีเสื้อเพศผู้คิดเป็น 93% และ 81% ตามลำดับ นอกจากนั้นแล้วยัวยังพบว่า ขนาดรังไข่ จำนวนไข่เจริญเต็มที่ ปริมาณโปรตีน รวมทั้งสัณฐานวิทยาของเซลล์ไขในระดับอร์กาเนลล์ไม่มี ความแตกต่างกับที่พบในผีเสื้อในธรรมชาติ นอกจากนั้นยังพบว่าขนาดอัณฑะ จำนวนสเปิร์ม บันเดิล และ เนื้อเยื่อวิทยาของอัณฑะในผีเสื้อเพศผู้ที่เกิดนอกฤดูกาลไม่มีความแตกต่างกับที่พบในธรรมชาติ จึงเห็นได้ว่า ควรเลือกใช้หนอนเดือนธันวาคมและใช้ฮอร์โมนอูวีไนล์สังเคราะห์ที่ความเข้มข้น 1x10 2 ไม่โครกรัมต่อ 5 ไมโครลิตร เพื่อใช้ในการวางแผนและพัฒนากระบวนการผลิตผีเสื้อตัวเต็มวัยนอกฤดูกาลในอนาคต
บทคัดย่อ (EN): The bamboo borer is the larva of the moth Omphisa fuscidentalis Hampson. This insect undergoes complete metamorphosis with four stages in its life cycle: egg, larva, pupa, and adult. The duration of the life cycle of O. fuscidentalis is 1 year. The final (fifth) instar larvae are maintained in the larval diapause stage for 9 months, and adult females lay eggs once a year. However, application of the juvenile hormone analogue (JHA) to the final (fifth) instar larvae induces pupation and consequently adulthood. Application of JHA to induce the formation of non-seasonal adults has great potential. But to be able to effectively use the non-seasonal moths to lay a cluster of eggs several broods in a season, we need to deeply understand their morphological responses to JHA. Therefore, this study is an extension of previous researches to fulfill the knowledge of the response of the bamboo bore to JHA. The main objective of this research is to study the integrity of the reproductive system in non-seasonal male and non-seasonal female moth to confirm the usefulness of JHA. In order to reach the goal, we studied the morphological changes of female ovary and male testes in non-seasonal moths. We applied various concentrations of JHA (0.00005 to 1x10-12 g/5l) to diapausing larvae from different months (December 2018 to April 2019). The results clearly indicated that the most suitable concentration of JHA to induce both complete female and male seasonal moths, compared to natural moths, was 1x10-12 g/5l. When December larvae were treated with this lowest concentration, we obtained 93% of non-seasonal female moths and 81% of male moth. The size of ovary, number of mature eggs, protein concentration and ultrastructure of oocyte from non-seasonal moth was not different from natural female moth. The size of testes, number of sperm bundles and histological study of testes revealed no significant difference with natural male moth. Consequently, we concluded that the most effective concentration for December diapausing larvae was 1x10-12 g/5l. At least, our results are applicable for planning and developing the cultivation process of non-seasonal bamboo borer moths in the future.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
คำสำคัญ: เชิงพาณิชย์
คำสำคัญ (EN): Omphisa fuscidentalis Hampson
เจ้าของลิขสิทธิ์: สาขาวิชาสัตววิทยา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงตัวเต็มวัยของหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalis Hampson) นอกฤดูกาลเพื่อต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
2561
การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงตัวเต็มวัยของหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalis Hampson) นอกฤดูกาลเพื่อต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์ ปีที่ 2 การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงตัวเต็มวัยของหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalis Hampson) นอกฤดูกาลเพื่อต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์ (ปีที่ 3) การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากผักและสมุนไพรเพื่อยับยั้งการย่อยไขมัน โครงการ การบริหารจัดการเพื่อพัฒนา Food Valley ภาคกลาง ปี 2559 โครงการย่อยที่ 5 การพัฒนากระบวนการทําพองข้าวเกรียบกุ้งและแคบหมูด้วยไมโครเวฟและอินฟราเรดเพื่อทดแทนการทอด ศักยภาพของกากผักและผลไม้เพื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร การพัฒนาตำรับน้ำยาบ้วนปากสมุนไพรเพื่อป้องกันฟันผุ การพัฒนาสารฆ่าพยาธิจากวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร การพัฒนาผลิตภัณฑ์เสริมอาหารจากจมูกถั่วเหลืองโดยใช้เทคโนโลยีเอนไซม์ การพัฒนาสูตรสำเร็จสารเคลือบเมล็ด ที่ประกอบด้วยสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพจากเชื้อ Streptomyces philanthi RL-1-178 เพื่อควบคุมเชื้อราที่สร้างสารพิษอะฟลาทอกซินในระหว่างการเก็บรักษาเมล็ดข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ (โครง การประเมินและพัฒนาแนวทางการบริหารจัดการความเสี่ยงการรับสัมผัสเชื้อดื้อยาจากการบริโภคเนื้อสุกรอย่างมีประสิทธิภาพ
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก