สืบค้นงานวิจัย
การสอบเทียบเมทริกซ์ชีวภาพสำหรับการประเมินคุณภาพน้ำแบบเร็วด้วยวิธีทางชีวภาพในลำธารต้นน้ำ
นฤมล แสงประดับ - มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ชื่อเรื่อง: การสอบเทียบเมทริกซ์ชีวภาพสำหรับการประเมินคุณภาพน้ำแบบเร็วด้วยวิธีทางชีวภาพในลำธารต้นน้ำ
ชื่อเรื่อง (EN): Calibration of biometrics for rapid bioassessment in headwater streams
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: นฤมล แสงประดับ
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ (EN): Narumon Sangpradub
หน่วยงานสังกัดผู้แต่ง:
บทคัดย่อ: การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาเมทริกแกนและค่าดัชนีชีวภาพสำหรับการประเมินคุณภาพลำธารในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย โดยการสอบเทียบ (Calibration) เมทริกที่มีประสิทธิภาพของแต่ละลุ่มน้ำหลักในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ ลำธารลุ่มน้ำแม่โขง 2 ลำธารต้นน้ำชี และต้นน้ำมูล (Boonsoong et al., 2009, Getwongsa et al., 2010 และ Uttarak et al., 2011) ข้อมูลคุณภาพน้ำ ข้อมูลแหล่งอาศัย และข้อมูลสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดินในฤดูหนาวและฤดูร้อน ที่ได้จากการศึกษาในแต่ละลุ่มน้ำรวมจำนวน 255 สถานีถูกรวบรวมและนำมาวิเคราะห์จำแนกชั้นคุณภาพลำธาร สามารถแบ่งกลุ่มสภาวะของลำธารได้ 3 กลุ่ม คือ กลุ่มสถานีอ้างอิง (48 สถานี) กลุ่มสถานีที่ถูกรบกวนมาก (42 สถานี) และกลุ่มสถานีที่ถูกรบกวนปานกลาง (165 สถานี) จากการทดสอบเมทริกจำนวน 56 แบบ พบว่ามีเมทริกเพียง 12 แบบ ที่ผ่านการพิจารณาให้เป็นเมทริกแกนสำหรับการพัฒนาเป็นดัชนีชีวภาพสำหรับประเมินคุณภาพลำธารในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วย Total taxa, EPT taxa, Ephemeroptera taxa, Coleoptera taxa, % EPT, % Chironomidae, % Tolerant individuals, % Intolerant individuals, Beck’s index, HBI, Predator taxa และ Clinger taxa ซึ่งเมทริกแกนเหล่านี้ครอบคลุมทั้งด้านโครงสร้าง ส่วนประกอบ และหน้าที่ของสิ่งมีชีวิตในแหล่งอาศัยทั้ง 5 กลุ่มหลัก ได้แก่ กลุ่มความหลากหลายของชนิด กลุ่มโครงสร้างของชุมชนสัตว์ กลุ่มความทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม กลุ่มกลไกการกินอาหาร และกลุ่มลักษณะนิสัย การพัฒนาคะแนนดัชนีชีวภาพด้วยวิธีการให้คะแนนแบบแยก (DRQ1) และการให้คะแนนแบบต่อเนื่อง (CAU) พบว่าได้ผลใกล้เคียงกัน เมื่อเปรียบเทียบผลการประเมินสภาวะลำธารของสถานีทดสอบด้วยดัชนีชีวภาพที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้กับมาตรฐานการจัดจำแนกประเภทคุณภาพน้ำทั่วไปของกรมควบคุมมลพิษ (THAI WQI) พบว่าได้ผลไปในทิศทางเดียวกัน เมื่อนำเมทริกแกนและค่าดัชนีชีวภาพสำหรับการประเมินคุณภาพลำธารในภาคตะวันออกเฉียงเหนือไปทดสอบประสิทธิภาพในภูมิภาคอื่นของประเทศไทย พบว่าดัชนีชีวภาพดังกล่าวสามารถนำไปใช้ประเมินคุณภาพลำธารต้นน้ำในภูมิภาคอื่นได้
บทคัดย่อ (EN): This study aimed to find the core matric and the biotic index for assessing the quality of streams in northeastern Thailand. Performed metrics from 255 previous studied stations in the Mekong 2, the Chi, and the Mun basins (Boonsoong et al., 2009; Getwongsa et al., 2010; Uttarak et al., 2011) were calibrated. The stations were classified into three groups based on water properties, habitat and macroinvertebrates data during dry seasons (hot and cool seasons). They consisted of 48 reference sites, 42 very stress sites and 165 intermediate stress sites. Twelve out of 56 tested metrics were considered as core metrics to develop a biotic index for stream quality assessment of northeast. They consisted of total taxa, EPT taxa, Ephemeroptera taxa, Coleoptera taxa, % EPT, % Chironomidae, % tolerant individuals, % intolerant individuals, Becks index, HBI, predator taxa and clinger taxa. These core metrics cover the structure and function of inhabited organisms from the 5 categories, including the diversity of species, community structure, tolerance/intolerance measures, functional feeding group, and habit. Development of Biotic index score with discrete scoring method (DRQ1) and continuous scoring method (CAU) had a similar effect. Assessing stream quality by using Biotic index showed the same trend as classified by Standard water quality of Pollution Control Department (THAI WQI). The performance of northeast’s core metrics and Biotic Index were tested in north, central, eastern, western and southern parts of the country. The results showed that they can be used for rapid bioassessment of stream quality in other regions of Thailand.
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: มหาวิทยาลัยขอนแก่น
คำสำคัญ: การประเมินคุณภาพแบบเร็ว
คำสำคัญ (EN): rapid bioassessment
เจ้าของลิขสิทธิ์: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
การสอบเทียบเมทริกซ์ชีวภาพสำหรับการประเมินคุณภาพน้ำแบบเร็วด้วยวิธีทางชีวภาพในลำธารต้นน้ำ
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
2557
การเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในแม่น้ำจันทบุรี การเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในบึงโขงหลง จังหวัดหนองคาย การศึกษาการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในบึงบอระเพ็ด การเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในทะเลน้อย จังหวัดพัทลุง การใช้ปลาเพื่อเป็นดัชนีชี้วัดทางชีวภาพประยุกต์โดยวิธี Index of Biotic Integrity (IBI) สำหรับเป็นโมเดลในการติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำในเขตลุ่มน้ำทางภาคตะวันออกของประเทศไทย คุณภาพน้ำ องค์ประกอบชนิด และการแพร่กระจายของแพลงก์ตอน ในแม่น้ำเพชรบุรี การศึกษาคุณภาพน้ำและแนวทางการจัดการน้ำอย่างยั่งยืนของเมือง จังหวัดนนทบุรี คุณภาพน้ำในคลองอู่ตะเภา ในจังหวัดสงขลา การใช้แมลงน้ำเป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพของคุณภาพน้ำ และการสร้างเครือข่าย เฝ้าระวังคุณภาพน้ำของชุมชนบริเวณรอยต่อแม่น้ำแควใหญ่ แม่น้ำแควน้อย และแม่น้ำแม่กลอง จังหวัดกาญจนบุรี การเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในแม่น้ำปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก