สืบค้นงานวิจัย
ระบบการผลิตการเกษตรในเขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ธรรมนูญ บุญไกรสร - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: ระบบการผลิตการเกษตรในเขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ธรรมนูญ บุญไกรสร
บทคัดย่อ: การศึกษาระบบการผลิตการเกษตรในเขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบการผลิตการเกษตรและศักยภาพการผลิตทางการเกษตร ในเขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ดำเนินการศึกษาในเขตโครงการชลประทานขนาดใหญ่ 6 โครงการ ได้แก่ 1) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาโดมน้อย จังหวัดอุบลราชธานี 2) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาน้ำพองหนองหวาย จังหวัดขอนแก่น 3) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาน้ำอูน จังหวัดสกลนคร 4) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาลำปาว จังหวัดกาฬสินธุ์ 5) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาลำพระเพลิง จังหวัดนครราชสีมา 6) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาห้วยหลวง จังหวัดอุดรธานี ดำเนินการศึกษาโดยวิธีประเมินสภาวะชนบทแบบเร่งด่วน ด้วยการศึกษาจากเอกสาร หลักฐาน การรวบรวมข้อมูลจากผู้รู้ และเกษตรกร วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงปริมาณและการวิเคราะห์เชิงคุณภาพ ผลการศึกษาดังนี้ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีประชากรประมาณ 21.5 ล้านคน แบ่งเขตการปกครองได้ 19 จังหวัด พื้นที่ประมาณ 105.5 ล้านไร่ เป็นที่ราบสูง ลักษณะคล้ายกระทะหงาย สูงกว่าระดับน้ำทะเลปานกลาง ประมาณ 200 เมตร ลาดเอียงจากทางทิศตะวันตกสู่ทิศตะวันออก ลุ่มน้ำที่สำคัญ ได้แก่ ลุ่มน้ำโขง ลุ่มน้ำชี และลุ่มน้ำมูล พื้นที่ถือครองการเกษตร ประมาณ 57.9 ล้านไร่ สภาพดินส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย ความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ใต้ดินลึกลงไปเป็นชั้นหินเกลือ มีพื้นที่ดินเค็มประมาณ 17.8 ล้านไร่ ปริมาณฝนตกเฉลี่ย 1,465 มิลลิเมตรต่อปี จำนวนวันฝนตก 123 วันต่อปี พื้นที่รับน้ำจากโครงการชลประทาน ประมาณ 5.49 ล้านไร่ โดยรับน้ำจากโครงการชลประทานขนาดใหญ่ 12 โครงการ พื้นที่ 1.74 ล้านไร่ โครงการชลประทานขนาดกลาง 198 โครงการ พื้นที่ 1.45 ล้านไร่ โครงการชลประทานขนาดเล็ก 4,342 โครงการ พื้นที่ 2.30 ล้านไร่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีพื้นที่ ป่าไม้ ประมาณ 13.1 ล้านไร่ สภาพทางเศรษฐกิ ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบการผลิต ได้แก่ การผลิตภาคเกษตร การค้า อุตสาหกรรมและบริการ มีมูลค่าประมาณ 6.2 แสนล้านบาท เฉพาะการผลิตภาคเกษตรมีมูลค่า 1.15 แสนล้านบาท ส่วนใหญ่ได้จากการผลิตข้าว ไม้ผล อ้อย ปศุสัตว์ มันสำปะหลัง พื้นทำนาปี ประมาณ 32 ล้านไร่ ผลผลิตข้าวประมาณ 9.6 ล้านตันต่อปี ผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่ยังอยู่ในเกณฑ์ต่ำ ผลผลิตหลักด้านการปศุสัตว์ได้จาก โค กระบือ ไก่ และ ไหม การชลประทานใน 6 โครงการชลประทานที่ดำเนินการศึกษา มีลักษณะทั่วไปเป็นการชลประทานแบบปิดกั้นลำน้ำเดิม เก็บกักและยกระดับน้ำให้สูงขึ้น แล้วปล่อยน้ำเข้าสู่ระบบการส่งน้ำโดยอาศัยแรงโน้มถ่วงของโลกไปสู่พื้นที่รับน้ำ ยกเว้นโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาโดมน้อย ซึ่งสูบน้ำจากเขื่อนเข้าสู่ระบบการส่งน้ำ กรมชลประทาน เป็นหน่วยงานหลักในการดูแลรักษาระบบการส่งน้ำ ทั้งนี้ได้รับความร่วมมือในการดูแลรักษาและการใช้ประโยชน์จากกลุ่มผู้ใช้น้ำ และหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมส่งเสริมการเกษตร กรมส่งเสริมสหกรณ์ องค์การบริหารส่วนตำบล พื้นที่รับน้ำจากโครงการชลประทาน มีทั้งที่ยังไม่ได้รับการจัดรูป และที่ได้รับการจัดรูปสมบูรณ์ ดินส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย ในฤดูฝนเกษตรกรทำนาปีเป็นหลัก เนื่องจากเป็นพื้นที่นา และเกษตรกรมีความคุ้นเคยกับการทำนา ส่วนพืชอื่น เช่น ไม้ผล ไม้ดอกไม้ประดับ จะอยู่ในพื้นที่สูง ติดกับพื้นที่รับน้ำ สำหรับการประมง มีการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม เลี้ยงปลานิล และปลาดุก ระบบการผลิตการเกษตรในฤดูแล้ง เกษตรกรส่วนใหญ่ทำนาปรัง เพาะปลูกพืชไร่ พืชผัก ไม้ผล บ่อปลา และอื่นๆ พืชไร่พืชผักที่เกษตรกรเพาะปลูกในฤดูแล้ง เช่น ถั่วลิสง ถั่วเขียว ถั่วเหลือง มะเขือเทศ แตงโม แตงโมผลิตเมล็ดพันธุ์ พริก ข้าวโพดฝักสด ฟักทอง และพืชผักต่างๆ เกษตรกรผลิตพืชฤดูแล้งเพื่อการจำหน่ายเป็นรายได้ ข้อเสนอแนะ 1) ส่งเสริมการเพาะปลูกพืชให้ผลตอบแทนสูงทดแทนการปลูกข้าวนาปรังเพื่อให้มีการใช้พื้นที่ตรงตามศักยภาพ 2) ศึกษาวิจัยผลตอบแทนการผลิต และพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตที่เหมาะสมกับเกษตรกร 3) ควรให้ความรู้แก่เกษตรกรในเรื่องการจัดการน้ำ การให้น้ำแก่พืช การลดการใช้สารเคมี การผลิตการเกษตรที่ปลอดภัย
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: โครงการชลประทาน
หมวดหมู่ AGRIS:
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง


TARR Wordcloud:
ระบบการผลิตการเกษตรในเขตชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
กรมส่งเสริมการเกษตร
2548
ระบบการผลิตยางพาราภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจทำเกษตรทฤษฎีใหม่ของเกษตรกรในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การพัฒนาการผลิตยางพาราเชิงระบบในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โครงการศึกษาการจัดเก็บค่าชลประทานในภาคการเกษตรจากผู้ได้รับประโยชน์จากการใช้ทรัพยากรน้ำเพื่อการใช้น้ำแบบยั่งยืน: กรณีศึกษาโครงการชลประทานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โครงการพัฒนาการผลิตยางพาราเชิงระบบในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ระยะที่ 3) การศึกษาระบบการผลิตและการตลาดไก่งวงในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน โครงการวิจัยการพัฒนาระบบการผลิตพืชเศรษฐกิจในเขตพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน โครงการวิจัยการพัฒนาระบบการผลิตพืชเศรษฐกิจในเขตพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง การใช้เทคโนโลยีการปลูกงาในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคตะวันตก ปี 2538 ลักษณะของเทคโนโลยีการผลิตข้าวที่เกษตรกรรับรู้ในเขตโครงการพัฒนาการเกษตรอาศัยน้ำฝนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก