สืบค้นงานวิจัย
การจัดการศัตรูข้าวแบบผสมสานและกระบวนการส่งเสริม
ไชยณรงค์ ทองปุย - กรมส่งเสริมการเกษตร
ชื่อเรื่อง: การจัดการศัตรูข้าวแบบผสมสานและกระบวนการส่งเสริม
ผู้แต่ง / หัวหน้าโครงการ: ไชยณรงค์ ทองปุย
บทคัดย่อ: การวิจัยฉบับนี้เป็นการวิจัยจากเอกสาร (Documentary Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวความคิดเกี่ยวกับการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสานจากอดีตจนถึงปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาหลักการเหตุผล และวิธีการส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสาน และ 3) เพื่อหาแนวทางการพัฒนางานส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสานในการวิจัยใช้การรวบรวมข้อมูลจากเอกสารวิชาการและผลงานวิจัยจากในประเทศและต่างประเทศนำมาสรุป เพื่อให้มีแนวคิดและหลักการตามยุคสมัยที่เปลี่ยนไป สำหรับการพัฒนางานส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสาน มีผลการวิจัยดังนี้ 1.การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสาน หรือ Integrated Pest Control -IPC เริ่มต้นเมื่อช่วงปลายทศวรรษ 1950 เมื่อพบว่าเกิดผลกระทบด้านลบจากการใช้สารกำจัดแมลง เนื่องจากการใช้อย่างแพร่หลายและมากเกินความจำเป็น จากแนวคิดที่ต้องการกำจัดศัตรูพืชให้หมดไป นักกีฎวิทยาจึงได้เสนอให้การวิเคราะห์สถานการณ์ศัตรูพืช ศัตรูธรรมชาติในแต่ละพื้นที่ ๆ มีระบบนิเวศต่างกัน และนำวิธีการควบคุมโดยชีววิธีต่าง ๆ ซึ่งต่อมาได้เปลี่ยนเป็นการจัดการศัตรูพืชแบบผสมผสาน หรือ Integrated Pest Management-IPM ในปี ค.ศ. 1967 ในช่วงการพัฒนาแนวทางการปฏิบัติในยุคนั้นมีแนวคิดแยกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่มีแนวความคิดว่ายังจำเป็นต้องใช้สารเคมี กับกลุ่มนักคิดที่เน้นความเข้าใจระบบนิเวศเกษตร แต่อย่างไรก็ตามแนวคิดได้นำมาปฏิบัติโดยพัฒนาวิธีการตรวจนับและใช้ระดับเศรษฐกิจ เพื่อตัดสิตใจพ่นสารเคมี ซึ่งการควบคุมศัตรูพืชในทวีปเอเซียรวมทั้งประเทศไทยได้คล้อยตามและถือปฏิบัติ ซึ่งไม่ประสบผลสำเร็จทั้งด้านการพัฒนาการเกษตรและการลดสารกำจัดแมลงในนาข้าว 2.หลักการ IPM ที่ยึดหลักนิเวศวิทยา ได้พัฒนาแนวความคิดเป็นหลักปฏิบัติ 4 ประการ คือ ปลูกพืช ให้สมบูรณ์ อนุรักษ์ศัตรูธรรมชาติ ติดตามสถานการณ์ในนาข้าวอย่างสม่ำเสมอและพัฒนาเกษตรกรให้เป็นผู้มีความรู้ ความสามารถในการตัดสินใจอย่างมีเหตุผล ซึ่งมีลักษณะของกาพัฒนาทรัพยากรมนุษย์อยู่ด้วย 3.ความรู้ด้านนิเวศวิทยานาข้าว ในช่วงแรกของหลักสูตรมุ่งให้เกษตรกรศึกษาศัตรูพืช ศัตรูธรรมชาติ เข้าใจความสามารถในการเจริญชดเชยส่วนที่เสียหายของข้าว การวิเคราะห์สถานการณ์เพื่อตัดสินใจเป็นประเด็นหลักและการอนุรักษ์มุ่งไปสู่การไม่รบกวนสภาพแวดล้อม โดยเฉพาะการใช้สารกำจัดศัตรูพืช แต่ต่อมาพบว่ากระบวนการถ่ายเทพลังงานในระบบนิเวศนาข้าวมีความสัมพันธ์กับการเพิ่มปริมาณศัตรูธรรมชาติโดยพบว่าศัตรูธรรมชาติ โดยเฉพาะกลุ่มศัตรูธรรมชาติทั่วไป ซึ่งไม่ได้พึ่งพาแหล่งพลังงานจากกลุ่มศัตรูพืชแต่เพียงอย่างเดียว แต่มีการได้รับพลังงานจาก 3 ทาง คือ 1.จากอินทรีย์วัตถุ ผ่านทางวงจรจุลินทรีย์และแมลงที่กินจุลินทรีย์ 2.จากอินทรีย์วัตถุผ่านทางกลุ่มแมลงที่บริโภคเศษซากอินทรีย์วัตถุ 3.จากต้นข้าวผ่านทางแมลงกินพืชต่าง ๆ เพื่อสร้างสภาวะให้เหมาะสมกับการเพิ่มปริมาณศัตรูธรรมชาติ จึงต้องมีการปฏิบัติที่สำคัญ 3 ประการ เพื่อเป็นการอนุรักษ์และสร้างสภาพแวดล้อมเกื้อหนุนศัตรูธรรมชาติ คือ 1.เพิ่มอินทรีย์วัตถุเพื่อเป็นรากฐานของกระบวนการเพิ่มปริมาณศัตรูธรรมชาติ เช่น การไถกลบฟาง และตอซัง 2.ไม่ใช้สารกำจัดแมลงในนาข้าว 3.รักษาความหลากหลายของสภาพแวดล้อม เช่น ปล่อยให้มีหญ้าคลุมคันนาเพื่อเป็นแหล่งหลบภัยของศัตรูธรรมชาติและพวกที่เป็นกลาง 4.การส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสาน มีเป้าหมาย คือ ให้การศึกษาแก่เกษตรกร จึงต้อง เปลี่ยนวิธีการโดยยึดแนวทางส่งเสริมแบบมีส่วนร่วมใช้หลักการเรียนรู้จากประสบการณ์ การปฏิบัติจริง การทดลอง มีการแลกเปลี่ยนประสบการณ์เพื่อให้เกษตรกรได้พัฒนาความรู้ ความชำนาญ ตลอดจนทัศนคติ การทำการเกษตรที่ยึดหลักความเข้าใจนิเวศวิทยานาข้าว เพื่อให้สามารถจัดการระบบนิเวศข้าวโดยใช้ปัจจัยการผลิตจากภายนอกอย่างเหมาะสมและพึ่งพากลไกทางธรรมชาติเป็นหลัก 4.1การพัฒนาเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร เพื่อให้มีความรู้ความสามารถเพื่อเป็นผู้อำนวยการความสะดวกในการเรียนรู้เป็นกุญแจหลักที่จะทำให้งานพัฒนาเกษตรกรมีคุณภาพและต้องผ่านอบรมเพื่อปรับปรุงความรู้และทักษะ โดยวิธีการเรียนรู้ โดยการปฏิบัติจริง เช่นเดียวกับการอบรมเกษตรกร โดยวิธีการฝึกอบรมตลอดฤดูตามหลักสูตรฝึกอบรมวิทยากรหลัก หรือ Training of Trainer-TOT 4.2คัดเลือกเกษตรกรผู้ผ่านการอบรมเป็นวิทยากรเพื่อขยายผลในระดับชุมชนเพื่อให้จำนวนเกษตรกรได้รับการฝึกอบรมมากขึ้น
บทคัดย่อ: ไม่พบข้อมูลจากหน่วยงานต้นทาง
ภาษา (EN): th
เอกสารแนบ: https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/149094
เผยแพร่โดย: กรมส่งเสริมการเกษตร
คำสำคัญ: ศัตรูข้าว
เจ้าของลิขสิทธิ์: กรมส่งเสริมการเกษตร
หากไม่พบเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) โปรดติดต่อหน่วยงานเจ้าของข้อมูล

การอ้างอิง

ไชยณรงค์ ทองปุย. "การจัดการศัตรูข้าวแบบผสมสานและกระบวนการส่งเสริม". กรมส่งเสริมการเกษตร. 2545

ไชยณรงค์ ทองปุย. "การจัดการศัตรูข้าวแบบผสมสานและกระบวนการส่งเสริม". กรมส่งเสริมการเกษตร. 2545. Print.



TARR Wordcloud:
การจัดการศัตรูข้าวแบบผสมสานและกระบวนการส่งเสริม
ไชยณรงค์ ทองปุย
กรมส่งเสริมการเกษตร
2545
ข้าวให้พลังงานผสานคุณค่าอาหาร การพัฒนาสารสนเทศเพื่อการป้องกันกำจัดศัตรูข้าว การพัฒนาเทคโนโลยีการจัดการศัตรูข้าวแบบผสมผสานในนาชลประทานภาคใต้ ผลการส่งเสริมการป้องกันและกำจัดศัตรูข้าวโดยวิธีผสมผสานตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกรจังหวัดมุกดาหาร ผลการส่งเสริมการป้องกันกำจัดศัตรูข้าวโดยวิธีผสมผสานตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกรอำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร ปี 2544 โครงการวิจัยและพัฒนาการจัดการแมลงและสัตว์ศัตรูข้าว การจัดการระบบนิเวศน์เพื่อลดการระบาดของแมลงศัตรูข้าว การวิจัยและพัฒนาการจัดการแมลงและสัตว์ศัตรูข้าวที่สำคัญ การสำรวจชนิดและปริมาณแมลงศัตรูข้าว และศัตรูธรรมชาติ ในข้าวพื้นที่ดินเปรี้ยวเขตนาน้ำฝนศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี ผลของวิธีการปลูกข้าวต่อการระบาดและการจัดการศัตรูข้าวในสภาวะอากาศแปรปรวน
คัดลอก URL
กระทู้ของฉัน
ผลการสืบค้นทั้งหมด โพสต์     เรียงลำดับจาก
พัฒนาระบบโดยศูนย์ความรู้เฉพาะด้านวิศวกรรมความรู้และวิศวกรรมภาษาDeveloped by Center of Excellence for Unified Knowledge and Language Engineering
สนับสนุนโดยสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)Supported by the Agricultural Research Development Agency (Public Organization)
แบบสำรวจความพึงพอใจQuestionair